عابد اکبری کارشناس مسائل بین الملل در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا در خصوص رویکرد سیاست خارجی دولت سیزدهم مبنی بر همسایه محوری و توجه به کشورهای منطقه و نگاه به شرق اظهارداشت:به نظر می رسد با یک نگاه کلی در خصوص ارزیابی سیاست خارجی دولت سیزدهم می توان عنوان کرد که تقویت تعامل با همسایگان، تاکید بر دیپلماسی اقتصادی، تمرکز بر چندجانبه‌گرایی و عضویت در پیمان‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای که محور گفتمان سیاست خارجی دولت را تشکیل می‌داد این دولت تاکنون توانسته موفقیت‌هایی را کسب کند.
وی گفت: توجه به قدرت‌های نوظهور و عضویت در پیمان‌های منطقه‌ای یکی از برنامه‌های دولت در حوزه سیاست خارجی بوده که از ابتدای آغاز به کار نیز در این خصوص اهتمام داشته است.
این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: نمونه موفق این مهم را در عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای و بریکس دیدیم. در خصوص توسعه روابط با همسایگان نیز سیاست توازن منطقه ای و تنش زدایی در دستور کار دولت سیزدهم قرار گرفته که مهمترین دستاورد آن حل و فصل مشکلات با عربستان در کنار برقراری روابط با چند کشور اسلامی دیگر مانند مصر است.
اکبری افزود: همچنین در دو سال و نیم اخیر تحرکات با همسایگان به ویژه با دولت های آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی سیری صعودی و چشمگیر در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی؛ فرهنگی و دیپلماسی عمومی داشته است که البته ظرفیت های بسیار بیشتری برای همکاری وجود دارد.
وی ادامه داد: در عین حال مبادلات با برخی از همسایگان مثل عراق و ترکیه قابل قبول است و با بیشتر این کشورها ارقام در سال گذشته حدود ۲۰ درصد رشد داشته است؛ حجم مبادلات خارجی میان همسایگان بیش از ۲۲۵۰ میلیارد دلار است که از این مقدار، سهم واردات ۱۳ کشور بیش از ۱۱۰۰ میلیارد دلار و صادراتشان ۱۱۵۰ میلیارد دلار است و اگر مبادلات چین و هند را هم اضافه کنیم به رقم بیش از ۷ هزار میلیارد دلار می رسد و توانمندی کشورمان در اختصاص صرفا ۲ درصد این رقم به مفهوم ۱۴۰ میلیارد دلار یعنی ۲۰ میلیارد دلار بیشتر از کل مبادلات خارجی ۱۲۰ میلیارد دلاری ایران خواهد بود.
این کارشناس مسائل بین الملل عنوان داشت: یکی دیگر از توفیقات دولت سیزدهم در سیاست خارجی توسعه روابط جمهوری اسلامی ایران با قاره آفریقا بود. موضوع بسیار مهمی که سال ها مورد غفلت سیاست خارجی قرار گرفته بود. موضوع توسعه مناسبات تجاری و افزایش حجم صادرات به قاره آفریقا از ابتدای دولت سیزدهم یکی از دستور کارهای جدی دستگاه دیپلماسی بوده است.
اکبری گفت: در دولت سیزدهم تلاش شد تا توازن و تنوع در بازارهای هدف ایجاد شود، به همین جهت قاره آفریقا یکی از فرصت‌های بی‌نظیر بود که باید روی آن تمرکز بیشتری صورت می گرفت هرچند ظرفیت های اقتصادی قاره آفریقا بسیار بیشتر از تلاش هایی است که تاکنون صورت گرفته، اما طی دوسال گذشته رشد خوبی را در روابط ایران و آفریقا شاهد بودیم که این رشد خوبی که در توسعه روابط با قاره آفریقا رخ داد نتیجه دیپلماسی فعال بین‌المللی بود که در دولت سیزدهم شکل گرفت.
وی اظهارکرد: به طور قطع داشتن نمایندگی سیاسی در کشورهای دیگر گام نخست توسعه روابط خارجی به شمار می رود. در حال حاضر چین به عنوان کشوری پیشرو در فرایند توسعه اقتصادی و سیاسی با هدف گسترش حوزه نفوذ و تامین منافع با دارا بودن ۲۷۶ نمایندگی و مرکز سیاسی پیشتاز این عرصه در جهان است و جمهوری اسلامی ایران با حدود ۱۳۰ نمایندگی در رتبه ۲۶ جهانی است.
این کارشناس مسائل بین الملل بیان کرد: واقعیت این است که هیچ کشوری بدون داشتن نمایندگی های گسترده با ترکیب سرمایه هوشمند پویا و کنشگر و بهره مندی از امکانات و پشتیبانی لازم نخواهد توانست حضوری بالنده و تاثیرگذار در سه سطح روابط دو جانبه، منطقه ای و بین المللی داشته باشد، اما شاید بتوان گفت طی دهه های گذشته در انتخاب سفرا و نمایندگان سیاسی جمهوری اسلامی ایران اولویت های اقتصادی کمتر مورد توجه بوده است.
اکبری در پایان خاطرنشان کرد: به نظر می رسد دولت سیزدهم برای جبران این ضعف در دستگاه دیپلماسی باید دقت نظر بیشتری در انتخاب سفرا به عمل آورد تا بتواند از ظرفیت های نمایندگی های جمهوری اسلامی ایران در نقاط مختلف جهان بهره بیشتری را ببرد.
نظر شما