احتمال حذف نانوذرات لیپیدی از واکسن‌های mRNA ضد کرونا

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا، واکسن mRNA نوعی واکسن است که از نسخه یک ماده شیمیایی طبیعی به نام آران‌ای پیام‌رسان (mRNA) برای ایجاد پاسخ ایمنی در بدن استفاده می‌کند.

براساس گزارش تارنمای فیز، یافته‌های محققان آزمایشگاه اوکیدا در مرکز نوآوری نانوپزشکی ژاپن شامل سعید عباسی و همکارانش نشان می‌دهد که می‌توان از mRNA به تنهایی (mRNA برهنه) برای افزایش اثربخشی واکسن‌های ضدکرونا استفاده کرد. در حالی که در پلتفرم‌های موجود از نانوذرات لیپیدی برای محافظت از mRNA استفاده می‌شود. این واکسن در حال حاضر برای انجام کارآزمایی بالینی در حال توسعه است.

در دوران همه‌گیری کرونا، واکسن‌های mRNA اثربخشی بالایی نشان داد و میلیاردها دُز از آن در سراسر جهان استفاده شد. با این حال، عوارض جانبی جدی از جمله مواردی است که همچنان به عنوان موضوع مهم در جامعه علمی مطرح است.

یکی از عوامل موثر در بروز عوارض جانبی، استفاده از نانوذرات لیپیدی است. این نانوذرات گاهی منجر به پاسخ‌های التهابی سیستماتیک در بدن می‌شوند، هرچند که وجود آن اثربخشی بالایی در عملکرد واکسن داشته و از تخریب mRNA جلوگیری می‌کند. همچنین تحویل mRNA را به سلول‌ها با کارایی بالایی انجام می‌دهد.

محققان در این بررسی از mRNA تنها استفاده کردند که با یک انژکتور جت، mRNA را به داخل سلول‌های پوست تزریق می‌کند که این کار با کمک فشار فیزیکی صورت می‌گیرد. بررسی‌های محققان نشان داد که این انژکتور باعث افزایش بازده تحویل mRNA شده و در مقایسه با تزریق با سوزن، ۱۰۰ برابر بازده بالاتری دارد. همچنین mRNA بدون نشت سیستماتیک قابل تشخیص در محل تزریق ماند. این در حالی است که mRNA محاط شده درون نانوذرات به کبد و طحال رفته و باعث ایجاد التهاب در آنجا می‌شود.

واکسیناسیون mRNA برهنه با استفاده از آنتی‌ژن مدل نشان داد که انژکتور جت به طرز چشمگیری اثربخشی تولید آنتی‌بادی را افزایش داد و این سطح قابل مقایسه با mRNA محاط شده با نانوذرات لیپیدی است. این آنتی‌بادی‌ها با ویروس‌های بدن در بدن مبارزه می‌کنند و از عفونت جلوگیری می‌کنند، اما نمی‌توانند سلول‌های آلوده را از بین ببرند. واکسن mRNA برهنه به طور موثری تعداد ایمونوسیت‌ها، مانند سلول‌های T مثبت CD۴ و سلول‌های T مثبت CD۸ را افزایش می‌دهد.

محققان نشان دادند که واکسیناسیون با این نوع mRNA، به طور قابل توجهی میزان ویروس در ریه‌ها را کاهش داده و التهاب ریه را در مقایسه با نمونه کنترل کاهش داده است.