دوسالانه ونیز یکی از مهم‌ترین برنامه‌های هنری جهان است؛ هم به لحاظ قدمت، یکی از قدیمی‌ترین‌هاست، هم از منظر اعتبار، یکی از معتبرترین‌هاست و هم از حیث کیفیت، آثاری که کشورها در این دوسالانه ارائه می‌کنند، آخرین دستاوردهای هنرهای تجسمی آنها به شمار می‌آید. از این رو می‌توان گفت که دوسالانه هنر ونیز، المپیک هنرهای تجسمی جهان است.
امسال، با تأکید و پی‌گیری مدیرکل هنرهای تجسمی مقرر شد که پاویون جمهوری اسلامی ایران در شصتمین دوسالانه هنر ونیز حضور داشته باشد و دستاوردهای اخیر هنرهای تجسمی ایران را مهم ارائه کند. طی چند روز گذشته که به همراه تیم رسمی جمهوری اسلامی ایران برای ساماندهی و گشایش پاویون کشورمان در ایتالیا حضور داریم، پاویون کشورها در «جیاردینی»، «آرسناله» و سایر مراکز مهم نمایشگاهی را دیده‌ایم. یکی از نکات قابل توجه در این بازدید، اهمیت رسانه‌های هنری جدید در هنرهای تجسمی معاصر است، به ویژه بهره‌مندی از هنر چیدمان، هنر ویدیو، هنر اجرا، هنر مفهومی و دیگر قابلیت‌های مهمی که رسانه‌های هنری جدید در اختیار می‌گذارد تا هنرمندان، بیان هنری خود را ارائه کنند. می‌توان گفت که بیشتر کشورها از ظرفیت هنر چندرسانه‌ای برای ارائه بهتر نمایشگاهی بهره گرفته بودند.
نکته مهم دیگری که در دوسالانه شصتم مشاهده می‌شود، توجه به مقوله کیوریت‌محوری است. کیوریتور به عنوان سرپرست یا کارگردان هنری، روند نمایشگاه را تعریف و آثار هنری را با چیدمانی متفاوت در قالب‌های جدیدتری ارائه می‌کند. به بیان دیگر، سناریوی اصلی برای ارائه آثار نمایشگاهی هر کشور توسط کیوریتور مشخص می‌شود و هنرمندان آثار خود را با نگاه و نگرش او ارائه می‌کنند.
توجه به مضمون و مفهوم، نکته دیگری است که در بسیاری از پاویون‌ها مورد توجه قرار گرفته است. این پاویون‌ها براساس نگرش و اندیشه هنرمندان‌شان، مضامین و موضوعات مورد توجه در کشور خود را در قالب‌های بیانی هنرهای تجسمی ارائه کرده‌اند.
ازجمله دستاوردهای بینال شصتم که به وضوح در تمامی غرفه‌ها دیده می‌شود، توجه به مفاهیم اخلاقی، اجتماعی و انسانی است. اهمیت زمین، نگاه زیست‌محیطی و روحیه صلح‌طلبی و ضدیت با جنگ در پاویون بیشتر کشورها مشهود است؛ همان‌طور که کشور ما نیز عنوان پاویون خود را مبتنی بر یکی از ابیات شاعر بزرگ فارسی‌زبان، سعدی شیرازی انتخاب کرده است. این شاعر بزرگ قرن هفتم، یک بیت جهانی دارد: «بنی آدم اعضای یک پیکرند، که در آفرینش ز یک گوهرند». این بیت به عنوان نام غرفه رسمی ایران، خودنمایی می‌کند.
یکی دیگر از نکاتی که در بینال شصتم پررنگ و خبرساز بود، عدم حضور رژیم صهیونیستی است. در این راستا کمپین مخالفت با حضور رژیم صهیونیستی با امضای 8 هزار هنرمند شکل گرفت که اکنون به بیش از 20 هزار امضا رسیده و باعث شده که پاویون رژیم صهیونیستی، تعطیل اعلام کند. هم‌اینک چند سرباز ایتالیایی در مقابل پاویون تعطیلرژیم صهیونیستی نگهبانی می‌دهند. تنها یک ویدیوآرت در داخل غرفه پخش می‌شود که از بیرون قابل مشاهده است. نمایندگان پاویون رژیم صهیونیستی در شصتمین دوسالانه هنر ونیز با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرده‌اند که زمانی غرفه خود را افتتاح می‌کنند که بر آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها توافق شود.
کیوریتور ارشد پاویون رسمی جمهوری اسلامی ایران در شصتمین دوسالانه هنر ونیز در بخش دیگری از سخنان خود گفت: هم‌اکنون سایت رسمی پاویون جمهوری اسلامی ایران به نشانی www.venicebiennale.ir فعال است و هنرمندان ایرانی و آثار آنها در سایت معرفی شده‌اند. همچنین گزارش تصویری از مناطق بازدیدشده در بینال شصتم نیز روی سایت قرار دارد. پس از افتتاح پاویون رسمی کشورمان، اطلاعات و عکس‌های تکمیلی روی سایت قرار خواهد گرفت.
عنوان نمایشگاه هنرمندان ایران، «والایی» است که پنج اثر را با مضمون کودکان فلسطینی از پنج هنرمند صاحب نام ایرانی شامل استادان کاظم چلیپا، غلامعلی طاهری، مرتضی اسدی، مصطفی گودرزی و عبدالحمید قدیریان به نمایش می‌گذارد. هر پنج اثر در زمستان 1402 با موضوع کودکان شهید غزه شکل گرفته و آخرین اثر این هنرمندان محسوب می‌شود. عنوان هر کدام از آثار نیز بر مبنای اشعاری از محمود درویش شاعر مشهور جهان برگزیده شده است. پس از چیدمان نهایی نمایشگاه، تصاویری از سناریوی اصلی، روند چیدمان به همراه اطلاعات کامل‌تر روی سایت بارگذاری شده و در اختیار رسانه‌ها قرار خواهد گرفت.
نظر شما