تالاب‌های جنوب آذربایجان‌غربی تنها استراحتگاه دُرنای طناز در ایران است

صیاد شیخی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: یکی از ویژگی‌های مهم تالاب های جنوب پارک ملی دریاچه ارومیه این است که این تالاب ها در کُریدور مهاجرت پرندگان از سیبری به افریقا قرار دارد و برخی گونه‌های مهم از جمله دُرنای طناز تنها در مسیر کوچ خود در این تالاب‌ها توقف و استراحت می کنند.

وی اضافه کرد: دُرناهای طناز در مسیر کوچ خود هر سال حدود ۱۰ روز در تالاب های جنوب دریاچه ارومیه در شهرستان های نقده و مهاباد به منظور تغذیه و استراحت فرود می‌آیند و سپس دوباره کوچ خود را ادامه می‌دهند.

دبیر مرجع دانش سنتی کنواسیون تنوع زیستی سازمان محیط زیست گفت: زمان ورود دُرناهای طناز به این منطقه هر سال توسط کارشناسان محیط زیست ثبت می شود و در این ایام محققان و عکاسان زیادی برای ثبت و پایش این گونه‌ها به این مناطق سفر می کنند.

وی افزود: این پرنده در زمره پرندگان حمایت شده بوده و علاوه بر بررسی جمعیت و پراکندگی آن، اقدامات ویژه برای جلوگیری از شکار و تخریب زیستگاههایشان به منظور حفاظت از آن انجام می شود.

گونه درنای طناز (درنای کوچک) از راسته درناسانان، خانواده درناییان با نام علمی Grus virgo و نام انگلیسی Demoiselle Crane است که زیستگاه آن مناطق آبی، دشت های بوته زار، کشتزارها و حاشیه دریاچه بوده و در ایران مهاجر بوده و به ندرت دیده می شود.

آذربایجان‌غربی در مسیر کُریدور مهاجرتی پرندگان قرار دارد

دبیر مرجع دانش سنتی کنوانسیون تنوع زیستی سازمان محیط زیست گفت: در جهان سالانه بیش از ۵۰ میلیارد پرنده مهاجرت می کنند که بیشتر مهاجرت پرندگان از هشت کُریدور اصلی صورت می گیرد و یکی از این کریدورها از آذربایجان غربی عبور می کند.

شیخی افزود: پرندگان مهاجر بر اساس غریزه خود هر سال در این مسیر مهاجرت می کنند و با توجه به وضعیت کنونی دریاچه ارومیه، بسیاری از پرندگان مهاجر که در گذشته در دریاچه ارومیه توقف و استراحت می کردند، اکنون وارد تالاب های جنوبی این دریاچه می شوند.

وی اظهار کرد: اگر نقش مکمل تالاب های جنوبی دریاچه ارومیه نباشد، بسیاری از پرندگان مهاجر در مسیر کوچ خود تلف می شوند و کم‌کم مسیرهای جایگزین را برای طی مسیر مهاجرت خود انتخاب می کنند.

وی افزود: در صورت احیای دوباره دریاچه ارومیه آن بخش از تنوع زیستی آن که مربویط به پرندگان مهاجر است از بین می رود و آسیب های زیادی به ان وارد می‌شود.

شیخی گفت: در حالی که بر اساس نظر کارشناسان هم اکنون دریاچه ارومیه برای رسیدن به شرایط مطلوب و تراز ایکولوژیک سالانه بیش از سه میلیارد مترمکعب آب نیاز دارد در حالی که تالاب های اقماری آن هر کدام با مقدار بسیار کمتری و در حدود ۱۰ تا ۲۰ میلیون مترمکعب آب احیای می شوند.

وی اظهار کرد: نکته مهم دیگر این است که قبل از خشک شدن دریاچه ارومیه هر کدام از این تالاب های اقماری نیز هر کدام حق‌آبه مربوط به خود را داشتند و طبق ضوابط نمی توان حق آبه یک تالاب را به تالاب دیگر داد.

شیخی افزود: در ایران بسیاری از تالاب ها فقط در فصل مهاجرت پرندگان میزبان، هستند اما تالاب‌های جنوب دریاچه ارومیه علاوه بر میزبانی از پرندگان مهاجر، به عنوان تالاب زادآور شناخته شدند و این مساله از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

وی اضافه کرد: وجود نیزارهای انبوه، امنیت لازم و غذای کافی در این تالاب ها باعث شده که علاوه بر پرندگان آبزی و کنارآبزی بومی و مهاجر، هر سال گونه‌های نادر مانند اردک سرسفید، اردک سرحنایی، اردک مرمری و اردک تاج دار است.

وی اظهار کرد: برخی از این تالاب ها به دلیل عمق کم و داشتن ساحل میزبان پرندگان کنارآبزی مانند فلامینگو، آبچلیک و حواصیل و برخی هم که دارای عمق بیشتری هستند، پذیرای پرندگان آبزی و عمق پسند مانند غاز و قو

گردشگری مدیریت شده، در تالاب ها تقویت شود

دبیر مرجع دانش سنتی کنواسیون تنوع زیستی سازمان محیط زیست گفت: یکی از مسال مهم در زمینه آشنایی مردم با زبیایی ها و تنوع های موجود در تالاب ها برگزاری تورهای گردشگری است البته باید گردشگری مدیریت شده باشد.

شیخی افزود: برگزاری تورهای گردشگری به تالاب ها باید بر اساس برنامه ریزی و در فصل هایی از سال انجام شود که پرندگان در محله لانه سازی و جوجه‌آوری نباشند و از تصویربرداری هوایی (پهباد) در محیط تالاب ها جلوگیری شود.

وی اظهار کرد: اگر مردم با جاذبه ها و پتانسیل های تالاب ها آشنا شوند، با هر گونه تجاوز و تخریب پیرامون تالاب ها مقابله می کنند.

وی اضافه کرد: رسانه ها نیز باید درباره مزایای تالاب ها از جمله تامین آب حفره‌های زیر زمینی، جلوگیری از سیلاب و جذب توریسم و منبع درآمدی پایدار برای جوامع محلی پیرامون تالاب ها اطلاع رسانی کنند.

به گزارش ایرنا، آذربایجان‌غربی با دارا بودن بیش از ۳۰۰ گونه از انواع پرندگان آبزی و کنارآبزی و بیش از ۷۰ تالاب دایمی و فصلی یکی از مهمترین مکان‌های مهاجرت و زیست انواع پرندگان است.

در فصل مهاجرت گونه هایی از قبیل فلامینگو، انواع مرغابی‌ها، پلیکان خاکستری و سفید، تنجه، قوی گنگ و فریاد کش، عروس غاز، غاز خاکستری، غاز پیشانی سفید کوچک و بزرگ، درنای طناز، درنای معمولی، انواع کاکائی، کفچه نوک، آنقوت، انواع آبچلیک، قرقی، انواع کشیم، انواع خوتکا، آووست، انواع کاکائی، به زیستگاه‌های آذربایجان غربی مهاجرت دارند.