سفر نخست وزیر مالزی به دهلی‌نو؛ دیدار مقامات دو کشور در قلب اقیانوس هند

به گزارش روز سه‌شنبه ایرنا، انور ابراهیم نخست وزیر مالزی، برای دیدار با نارندرا مودی نخست وزیر هند به دهلی‌نو سفر کرده است. این اولین سفر نخست وزیر مالزی به هند از سال ۲۰۱۸ است. هند و مالزی روابط خود را در سال ۱۹۵۷ برقرار کردند، مالزی در آن زمان فدراسیون مالایا نامیده می‌شد.
دوستی نزدیک میان جواهر لعل نهرو نخست وزیر هند و همتای مالزیایی او تونکو عبدالرحمن پوترا در روابط قوی بین کشورها در دهه ۱۹۶۰ خود را نمایان کرد و نهرو اولین نخست وزیر هند بود که در سال ۱۹۵۴ به مالزی سفر کرد.
از سوی دیگر نیز تونکو عبدالرحمان (۱۹۶۲) اولین نخست وزیر مالزی بود که در سال ۱۹۶۲ از هند بازدید کرد.
پس از روی کار آمدن مودی در سال ۲۰۱۴، روابط بین کشورها به سطوح بالاتر ارتقا یافت. مالزی سومین دیاسپورای بزرگ هندی در جهان را میزبانی می‌کند و ۲ میلیون و ۷۵۰ هزار هندی الاصل را سکنی داده است.
کمیسر عالی هند در مالزی، پیش از این اعلام کرده بود: مالزی دومین جمعیت بزرگ جامعه هندی است که پلی طبیعی برای تعامل عمیق‌تر ما با این کشور را فراهم می‌کند.

دنیای اقتصاد و تجارت هند و مالزی
روابط تجاری بین دو کشور نیز روندی صعودی دارد. مالزی سیزدهمین شریک تجاری بزرگ هند و سومین شریک تجاری بزرگ دهلی نو در آسه آن محسوب می‌شود. هند نیز یکی از ۱۰ شریک تجاری بزرگ مالزی است.
طبق گزارش هندوستان تایمز، مالزی بیست و ششمین سرمایه‌گذار بزرگ در هند است. شرکت های ساختمانی مالزی نیز ردپای گسترده ای در هند دارند. تجارت دو کشور در سال‌های ۲۰۲۲-۲۳ حدود ۲۰ میلیارد دلار بوده است و مقامات می‌گویند که این میزان همچنان در حال رشد است.
اسپوتنیک به نقل از پرناب کوماران، معاون وزیر امور خارجه در اجلاس استارت‌آپ هند و آسه‌آن در سال ۲۰۲۳ گفت: با توجه به ماهیت دنیای معاصر، سبد تجاری دو کشور به منظور تکمیل نیازمندی‌های ما و فرصت‌های نوظهور در حال گسترش است. روابط سرمایه‌گذاری ما نیز قوی و رو به رشد است.
بر اساس نظر کارشناسان، میزان تجارت دوجانبه می تواند در سه سال آینده میلادی به ۲۵ میلیارد دلار برسد. پسشتر در جریان سفر مودی در سال ۲۰۱۵ تصمیم گرفته شد تعامل هند با مالزی به سطح بالاتری ارتقا یابد.
هند و مالزی در حال ایجاد چارچوبی برای انجام تجارت با ارزهای ملی با هدف دلارزدایی هستند. دو طرف همچنین آغاز فرآیندی برای بررسی توافقنامه همکاری جامع اقتصادی ۱۲ ساله به منظور گنجاندن موارد جدید همکاری را در دستور کار دارند که انرژی‌های تجدیدپذیر و نیمه‌رساناها را نیز شامل می‌شود.

شرکت مالزیایی پترون تاکنون میلیاردها دلار در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر در هند سرمایه گذاری کرده است. طرح‌های شورای دیجیتال مالزی و هند و گفتگوی سالانه انرژی بر تعهد به گسترش همکاری تأکید می‌کند.
برنامه دیگر دو کشور نشست با عنوان گفت‌گوی سالانه انرژی است که با تاکید هر دو کشور و با داشتن نزدیک به ۴ میلیارد دلار تجارت دوجانبه در زمینه سوخت های فسیلی، به ویژه نفت و گاز، بر انرژی های تجدیدپذیر تمرکز می‌کند.
هند بازار قابل توجهی برای مالزی است زیرا دو کشور روابط اقتصادی و فرهنگی قوی دارند و هند پنجمین منبع بزرگ گردشگران مالزی است محسوب می‌شود.
روابط دفاعی و دیپلماتیک مالزی و هند
روابط دفاعی هند با مالزی در سال‌های اخیر شتاب بیشتری گرفته است. تفاهم‌نامه همکاری‌های دفاعی که در سال ۱۹۹۳ به امضا رسید سنگ بنای روابط دفاعی دو کشور است.
در جولای ۲۰۲۳، وزیر دفاع هند راجنات سینگ از کوالالامپور بازدید کرد که طی این دیدار هر دو طرف اصلاحیه ای را در یادداشت تفاهم همکاری دفاعی هند و مالزی که در سال ۱۹۹۳ امضا شد، تصویب کردند.
مالزی یکی از معدود کشورهایی است که علاقه شدیدی به خرید هواپیماهای بومی توسعه یافته «تجاس» هند نشان می دهد. تجاس یک هواپیمای جنگنده چندمنظوره تک موتوره است که قادر به عملیات در محیط های هوایی پر خطر است.
طبق گزارش رسانه تحلیلی دیپلمات، در سال ۲۰۲۲، هند و مالزی سه رزمایش مشترک انجام دادند.
مالزی، به عنوان یکی از اعضای اصلی اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا «آسه‌آن»، نقش مهمی در کمک به هند در سیاست نگاه به شرق ایفا کرد، که بعد از آن به سیاست شرق و سپس به یک استراتژی هند و اقیانوس آرام تبدیل شد. اکنون با توجه به موضوعات ژئوپولتیک در اقیانوس هند تبادلات بیشتر سیاسی برای هر دو کشور اهمیت دارد.
دیدار ابراهیم فرصت خوبی برای ادامه بازسازی روابط بین دو کشور پس از وقایع ناخوشایند سال ۲۰۱۹ است. روابط مالزی و هند زمانی تحت تأثیر قرار گرفت که ماهاتیر محمد، نخست وزیر سابق این کشور، هند را به دلیل لغو وضعیت ویژه جامو و کشمیر و قانون شهروندی مورد انتقاد قرار داد.
محمد که در سال ۲۰۱۹ در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی می کرد، مدعی شد که «دهلی نو به کشمیر حمله و آن را اشغال کرده است.»
هند با تغییر قوانین واردات خود به ممنوعیت روغن پالم تصفیه شده از مالزی به این موضوع واکنش نشان داد.
سفر انور ابراهیم بخشی از فشار دیپلماتیک گسترده تر هند برای پیشبرد سیاست واکنش به شرق (Act East) است. این سفر به دنبال تعاملات اخیر دهلی نو با دیگر رهبران آسیای جنوب شرقی است که بر محور استراتژیک هند به سمت این منطقه تاکید دارد.

تلاش برای برقراری توازن در روابط دیپلماتیک
نارندرا مودی و انور ابراهیم، درباره علاقه احتمالی مالزی برای پیوستن به بریکس، وضعیت در حال تحول در فلسطین و اوضاع پیچیده دریای چین، گفت وگو می کنند مالزی در دریای جنوبی چین یک دولت مدعی کلیدی است.
با سهم قابل توجه مالزی در دریای چین، هند به ویژه مشتاق درک دیدگاه مالزی در مورد گسترش نفوذ چین در منطقه است، که می تواند پیامدهای گسترده تری برای امنیت هند و اقیانوس آرام داشته باشد.
ارزیابی
با توجه به رویدادهای کنونی در آسیایی جنوبی و آسیای جنوب شرقی و ادامه چالش‌ها میان چین و آمریکا، کشورهای آسیایی به دنبال ایجاد تعادل قدرت هستند.
آمریکا به عنوان متحد هند و چین به عنوان متحد مالزی این دو کشور را در دریای جنوبی چین و اقیانوس هند با چالش‌هایی مواجه کرده‌اند.
از سوی دیگر هند از همکاری میان مالزی و چین به عنوام یک دشمن بالقوه ژئوپلیتیک استقبال نمی‌کند و ترجیح می دهد مالزی به دهلی‌نو و سنگاپور به عنوان هم‌پیمانان آمریکا که تعادل روابط دیپلماتیک را حفظ می کنند متصل باشد.