«جریان شکافنده دریایی» متهم ردیف نخست غرق‌شدگی در خزر

به گزارش ایرنا، ‌هر ساله شاهدیم که صدها نفر از هم‌میهنانی که برای گذراندن تعطیلات تابستان و اندکی تفریح تن به دریا می‌زنند، به یکی از بدترین انواع مرگ که همان غرق شدگی است، گرفتار می‌شوند و خاطره ای تلخ نیز در ذهن و جان بازماندگان بر جای می گذارند.

با وجود این‌که در سال های اخیر دلیل اصلی مرگ شناگران دریای خزر به خوبی شناخته شده است ولی متاسفانه هر سال در فصل گرما، همان وقایع اسفناک سال پیش و سال های پیش‌تر تکرار می شود.

شنا در دریا هرگز شبیه شنا در استخر نیست و افزون بر دانستن فن شنا و مهارت زیاد، باید ویژگی های آب دریا را نیز شناخت. آب شور دریا در صورت برخورد با چشم، سوزش چشمی دردناکی ایجاد می کند و تمرکز شناگر را کامل از بین برده و او را در یافتن مسیر ساحل ناتوان می‌کند.

در صورت ورود آب دریا به نای و ریه فرد، سرفه های شدیدی ایجاد می‌شود که در عمل شنا کردن را غیرممکن می کند و شناگر درمانده می‌شود. در این میان ضربه‌های امواج دریا نیز فرد را با خود به این سو و آن سو می برد و همه توان و انرژی او را می‌گیرد.

گل آلود بودن آب های ساحلی دریای خزر موجب می شود که حتی با عینک شنا هم نتوان در زیر آب دید زیادی داشت و به تبع شناگر ناحیه کم عمق را از عمیق تشخیص نمی دهد، حتی فرد در حال غرق شدن در زیر آب را به سختی می توان یافت و فردی که در چنین شرایطی به دام افتد، بسیار دشوار بتواند خود را از مهلکه نجات دهد.

مطابق یک اصل، برای شنای افراد بالغ در آب‌های دریایی با عمق بیش از یک و نیم متر، نه تنها آنها باید فنون شنا را به خوبی بدانند، بلکه لازم است به توان فیزیکی و استقامت بدنی بالای خود نیز اطمینان داشته باشند. حتی با وجود مهارت بالا و توان بدنی فوق‌العاده، هنوز هم دریا جای امنی برای شنا نیست.

امواج دریا با حرکت به سمت ساحل همواره حجم زیادی از آب را به طرف خشکی منتقل می کنند. این حجم وسیع از آب می‌باید دوباره به داخل دریا برگردد و برای این منظور در نقاطی از ساحل، به صورت تقریباً غیر قابل پیش بینی، درون آب دریا آب راهه هایی به طرف دریا ایجاد می شود که در آن آب با سرعت زیادی بر خلاف جهت امواج (یعنی از سمت ساحل به سمت دریا) جریان می یابد.

این جریان ها کاملاً از امواج آب متفاوت بوده و به آن‌ها جریان های ساحلی، جریان های شکافنده (Rip Currents)، یا جریان های مرگبار گفته می شود که در بسیاری از نقاط جهان به ویژه سواحل دریای خزر، تلفات جانی فراوانی را به بار می‌آورند.

جریان شکافنده از بالا شبیه یک بادبزن دستی عمل می‌کند که دسته آن به سمت ساحل، و دهانه آن به سمت دریا است. دسته این بادبزن بیشترین قدرت را دارد و صرف نظر از اینکه شناگر چقدر شنا بلد است یا چقدر توان جسمی دارد، در عملا برگشت وی به سمت ساحل را غیر ممکن می کند و او را سریع با خود به داخل دریا می‌کشاند.

رییس هیات نجات غریق مازندران روز دوشنبه به خبرنگار ایرنا گفت: هر سال از نیمه دوم مرداد و شهریور با توجه به شرایط آب و هوایی و توپوگرافی سواحل دریای خزر «جریان‌های شکافنده» به اوج می‌رسند به گونه‌ای که حتی نقاطی از ابتدای طرح دریا که به عنوان منطقه امن برای شنا انتخاب شده اند با اوج گیری این پدیده تغییر وضعیت می‌دهند.

نقی کریمیان اظهار کرد: شرایط هوای مازندران نیز در این زمان اغلب بارانی و دریا توفانی است، افزون بر این شل شدن ماسه و رانش زمین در سواحل سبب می شود تا زمینه بروز بیشتر جریان شکافنده فراهم شود.

وی ادامه داد: شرایط سست و شل بودن ماسه در سواحل دریا باعث می شود تا با کوچک‌ترین توفان و ایجاد جریان شکافنده چاله هایی ایجاد شود که شناگران به محض برخورد با آنها احساس می‌کنند که به درون چاه هایی با عمق زیاد افتاده اند.

رییس هیات نجات غریق مازندران توضیح داد: این رخداد سبب می شود تا شناگران دچار ترس و دلهره شده و در جریان های شکافنده غرق شوند.

وی ادامه داد:‌ همچنین گل آلود بودن دریای خزر به ویژه در شهریور و همزمان با خنکی هوا و بارندگی به دیده نشدن چاله های تشکیل شده می‌افزاید و این موجب غرق شدن افراد در آن می‌شود.

کریمیان گفت: در ابتدای خرداد و قبل از آغاز طرح دریا، کارشناسان و نیروها برای شناسایی نقاط حادثه خیز سواحل اعزام می‌شوند و پس از آن نقاط امن به عنوان طرح های دریا انتخاب می شوند.

وی اظهار کرد:‌ امسال ۷۵۰ نقطه به عنوان طرح دریا انتخاب شد؛ اما با توجه به شرایط هوا و توپوگرافی سواحل دریای خزر از شهریور به روسای هیات ها این اختیار را دادیم که در زمان توفان نقاط خطرناک را شناسایی و ناجیان غریق را در آن مستقر کنند.

رییس هیات نجات غریق مازندران پیش بینی کرد تعداد فوتی ها براثر غرق شدن در دریا در شهریورماه افزایش یابد و گفت:‌ البته این موضوع وابسته به آن است که افراد تا چه حد نکات لازم برای شنا در نقاط امن و زمانی طوفانی نبودن دریا را رعایت کنند.

وی تعداد فوتی ها براثر غرق شدن در دریا از ابتدای طرح سالم سازی دریا در سال جاری تاکنون را ۱۲ نفر اعلام کرد و افزود:‌ پارسال ۳۷ نفر براثر غرق شدن در دریا جان خود را از دست دادند.

مازندران دارای ۱۵ شهرستان ساحلی است که در این میان محمود آباد با ۳۰ کیلومتر ساحل آزاد و بیش از ۱۲۰ راه دسترسی دارای ۱۶ طرح، بابلسر با ۲۷ کیلومتر نوار ساحلی و ۱۳ کیلومتر نوار ساحلی قابل شنا با ۱۵ طرح سالمسازی، از شاخص‌ترین شهرستان های مرکزی استان در اجرای این طرح محسوب می‌شوند.

۴۷۳ کیلومتر طول نوار ساحلی دریای خزر در مازندران است.