به گزارش خبرنگار ایرنا، تابستان امسال هم گذشت؛ تابستانی که از همان روزهای ابتدایی با افزایش بی‌سابقه دما و بحران کم‌آبی در استان پهناور فارس مواجه بود؛ استانی که با مساحتی بیش از ۱۲۲ هزار کیلومتر مربع، چهارمین استان کشور به شمار می‌رود و از جمعیتی حدود پنج میلیون نفر نیز برخوردار است.
با این حال این استان هر ساله با شروع فصل گرما با مشکلات بسیاری در حوزه تأمین و توزیع آب در مناطق مختلف روبه‌رو می‌شود؛ امسال هم کم‌آبی، قطعی و افت فشار آب در صدر پیامدهای خسارت بار موج گرما و خشکسالی قرار داشت و اهالی مناطق مختلف شهری و روستایی فارس بارها و بارها از قطعی و افت فشار مکرر آب گله‌مند بودند.
در حقیقت فارس سالهاست که با مشکل خشکسالی و بحران آب دست و پنجه نرم می‌کند و این مشکل در فصول گرم نسبت به دیگر فصل‌های سال بیش از پیش احساس می‌شود.
استان فارس در حوزه‌های مختلف فرهنگی، گردشگری و صنعتی دارای ظرفیت‌های بیشماری است اما همواره هم و غم خود را در حوزه کشاورزی گذاشته و حتی فعالیت‌های خود را در برخی بخش‌های کشاورزی تا اندازه‌ای افزایش داده که توانسته در این بخش‌ها جایگاه اول و یا دوم کشور را به خود اختصاص دهد.
این استان در حالی از معضل کم‌آبی رنج می‌برد که به گفته متولیان امور آب، بخش عمده‌ای از مصارف استان در بخش کشاورزی مصرف می‌شود و بخش کشاورزی به تنهایی ۹۰ درصد آب استان را مصرف می‌کند.
آنها معتقدند استان فارس در حوزه‌های مختلف فرهنگی، گردشگری و صنعتی دارای ظرفیت‌های بیشماری است اما همواره هم و غم خود را در حوزه کشاورزی گذاشته و حتی فعالیت‌های خود را در برخی بخش‌های کشاورزی تا اندازه‌ای افزایش داده که توانسته در این بخش‌ها جایگاه اول و یا دوم کشور را به خود اختصاص دهد.
طبق گفته مدیرعامل آب منطقه‌ای فارس میانگین بارندگی در استان فارس در سال آبی جاری که از مهرماه آغاز می‌شود به طور متوسط ۲۵۷ میلیمتر بوده که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته که ۲۶۲ میلیمتر بوده ۱/۸ درصد منفی شده است.
آن طور که سیاوش بدری می‌گوید استان پهناور فارس به دلیل قرارگیری در منطقه خشک و نیمه خشک و عدم توازن بارش‌ها به جهت مکانی و زمانی با کمبود آب و تنش آبی مواجه است و همین مسئله اندیشیدن تمهیدات خاص برای مدیریت منابع موجود را ضروری می‌سازد.
بر اساس گزارش ارائه شده از سوی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای فارس در طول سال حدود هفت میلیارد مترمکعب از منابع مختلف آب برداشت می‌شود که از این میزان آب حدود ۹۰ درصد در بخش کشاورزی، هشت درصد در بخش شرب و ۲درصد در بخش صنعت صرف می‌شود.
با این حال فعالان کشاورزی فارس اهمیت افزایش فعالیت‌ها در این بخش را این‌گونه توجیه می‌کنند که بخش کشاورزی ﻧﻘﺶ اﺳﺎسی در ﺗأمین امنیت غذایی و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪار و به تبع آن اﺳﺘﻘﻼل و اﻣﻨﻴﺖ ملی دارد و این بخش در ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ داخلی، اﻓﺰاﻳﺶ ﺻﺎدرات ﻏﻴﺮنفتی، اﺷﺘﻐﺎل نیروی کار و در نهایت ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻛﺸﻮر از اهمیت بسیاری برخوردار است، لذا ضروری است که کشاورزی فارس بیش از سایر حوزه‌ها مورد توجه قرار بگیرد.
فعالان بخش کشاورزی در حالی به دنبال ادامه یافتن فعالیت‌های پر قدرت این بخش در استان هستند که بحران فارس در بارندگی و خشکسالی موجبات کاهش تولیدات در بخش کشاورزی را رقم زده؛ در حقیقت این استان که سال گذشته با حدود ۶۰ هزار تن بذر توانسته بود مقام نخست تولید بذر کشور را به خود اختصاص دهد امسال با کاهش ۹ درصدی تولید گندم نسبت به مدت مشابه در سال ۱۴۰۲ مواجه شد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی فارس در این باره گفت: تولید گندم سال زراعی جاری نسبت به سال گذشته با کاهش ۹ درصدی همراه بوده که علت کاهش میزان عملکرد محصول گندم، خشکسالی و پراکنش‌های نامناسب باران در فصل پاییز و زمستان است که این اتفاق باعث خسارت ۳۰ تا ۱۰۰ درصدی به محصولات مزارع گندم استان فارس شد.
اما هنوز هم متولیان در این بخش به دنبال افزایش سهم آب در حوزه کشاورزی هستند و درباره چرایی این مطالبه با توجه به مواجه شدن استان فارس با خشکسالی می‌گویند کشاورزی فارس با بهره‌گیری از سیستم‌های آبیاری نوین می‌تواند حتی در بحران کم‌آبی و خشکسالی فارس هم مثمر ثمر واقع شود.
بر همین اساس هم مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی فارس اخیراً با ارائه آمارهایی از طرح‌های اجرا شده سیستم آبیاری نوین و تبیین دستاوردهای این طرح‌ها در کاهش مصرف آب با جلوگیری از تلفات و بهینه‌سازی مصرف آن در زراعت، افزایش بهره‌وری در تولید محصولات کشاورزی را یکی از مهمترین راهبرد توسعه زیرساخت‌های آبرسانی به مزارع دانست و حتی خواستار افزایش اعتبارات دولتی و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در مدیریت منابع آبی شد.
از سوی دیگر متولیان صنعتی و اقتصادی استان هم به دنبال صنعتی شدن فارس و حرکت در مسیر توسعه صنعتی هستند و یکی از دلایل خود را در توجیه این رویکرد، خشکسالی این استان در سال‌های اخیر می‌دانند؛ این گروه بر این باورند که یکی از راهکارهای برون رفت فارس از بحران کم‌آبی و خشکسالی فارس روی آوردن این استان به فعالیت‌های صنعتی است.
دو رویکرد صنعتی شدن استان فارس و ادامه یافتن فعالیت‌های کشاورزی در این استان در سال‌های اخیر به تقابل میان بخش صنعت و کشاورزی در استان فارس تبدیل شده اما اینکه کدامیک از این دو رویکرد بتواند پیروز این مبارزه پایاپای باشد به سیاست‌گذاری‌های کلان استان برمی‌گردد.
آنها می‌گویند فارس از ظرفیت‌های خوبی در عرصه صنعت بهره می‌برد که این ظرفیت‌ها آنگونه که شایسته است دیده نشده و مورد استفاده قرار نگرفته‌اند لذا برای بال گرفتن فارس در حوزه صنعت باید به توانمندی و ظرفیت‌های استان در این عرصه به صورت ویژه توجه شود.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی فارس که معتقد است این استان در حوزه زیرساخت‌های صنعتی دچار عقب‌ماندگی است در این باره گفت: این استان به رغم اینکه هفت درصد سرزمین و بیش از ۶ درصد جمعیت کشور را به خود اختصاص داده اما فقط در چهار و نیم درصد تولید ناخالص داخلی کشور سهم دارد که این عدد بیانگر عقب ماندگی ۵۰ درصدی این استان در حوزه اقتصاد زیرساخت های صنعتی است.
این رویکرد در حالی مطرح می‌شود که استان فارس در سال‌های اخیر با چالش آلودگی هوا نیز رو به رو بوده؛ چالشی که بخش عمده‌ای از آن به آلاینده‌های صنعتی نسبت داده می‌شود؛ طبق گفته متولیان حفاظت محیط‌زیست در سال ۱۴۰۱ حدود ۷۷۱ مورد اخطار به واحدهای صنعتی آلاینده داده شد و سال ۱۴۰۲ هم با پایش مکرر، هزار و ۸۲۳اخطار به صنایع و واحدهای آلاینده فارس صادر و ابلاغ شد.
با این حال دو رویکرد صنعتی شدن و یا ادامه یافتن فعالیت‌های کشاورزی در سال‌های اخیر به تقابل میان بخش صنعت و کشاورزی در استان فارس تبدیل شده اما اینکه کدامیک از این دو رویکرد بتواند پیروز این مبارزه پایاپای باشد به سیاست‌گذاری‌های کلان استان برمی‌گردد.
آنگونه که پیداست فعالیت استان فارس در هر دو حوزه صنعت و کشاورزی افزون بر دستاوردهای مطلوبی که برای استان به همراه دارد می‌تواند آسیب‌زا باشد؛ لذا نیاز است پیش از اتخاذ تصمیمات اساسی از پیشنهادات و نظرات متخصصان و دانشگاهیان در این عرصه نیز بهره برد و با گام‌های دوراندیش‌تر و آگاهانه‌تری در این مسیر حرکت کرد.
نظر شما