به گزارش ایرنا، نویسنده این یادداشت در ادامه آورده است: ائتلاف نوظهوری که در آسیا میان کره‌شمالی و روسیه در حال شکل‌گیری است، توازنی که چین مدت‌ها با همسایگانش ایجاد کرده بود را دست‌خوش دگرگونی خواهد کرد. با نزدیکتر شدن کره‌شمالی به روسیه که ظهور و بروزش را در جنگ اوکراین مشاهده می‌کنیم، تحول مناسبات منطقه‌ای نیز رخ خواهد داد. چین که به طور سنتی، نزدیک‌ترین روابط را با کره‌شمالی داشته است، اکنون با عملکرد موازنه‌ساز پیونگ‌یانگ در نزدیکی با مسکو مواجه می‌شود. این عملکرد، اگرچه در کوتاه‌مدت به سود هر دو کشور روسیه و کره شمالی خواهد بود، اما از نفوذ چین در شبه جزیره کره نیز خواهد کاست.
ائتلاف روسیه و کره شمالی و شکل‌گیری قدرت منطقه‌ای
چین از زمان جنگ کره، همواره شاهرگ اقتصادی و سپر سیاسی کره شمالی در سطح بین‌المللی بوده و از این کشور در مقابل تحریم‌ها پشتیبانی کرده است. همکاری آشکار نظامی کره شمالی و روسیه، نماد تغییر در اولویت‌های سیاست خارجی پیونگ یانگ شمرده می‌شود؛ تا جایی که برخی تحلیلگران، این تغییر را قمار راهبردی کیم یونگ اون دانسته‌اند. به نظر می‌رسد که اگر نزدیکی با روسیه، مزایایی مشابه یا حتی بیشتر از نزدیکی با چین داشته باشد و کره شمالی برای این همکاری لازم نباشد نظارت و چارچوب‌هایی که چینی‌ها برای همکاری وضع می‌کنند را بپذیرد، پیونگ یانگ خود را به اندازه سابق، ملزم به همراهی با پکن نخواهد دانست.
همراهی کره شمالی برای روسیه می‌تواند امکانی ارزشمند برای تقویت مواضع در جنگ اوکراین باشد. از سوی دیگر، فناوری نظامی که میان دو کشور تبادل خواهد شد، ممکن است مواضع منطقه‌ای کره‌ای‌ها را تقویت کند. اگر روس‌ها به کره شمالی سلاح‌های پیشرفته بدهند، توازنی که اکنون در شمالی شرقی آسیا وجود دارد، برهم خواهد خورد.
نگرانی چین و کاهش نفوذ در کره شمالی
چین به طور سنتی، کره شمالی را سرزمینی حائل در مقابل نفوذ غرب در منطقه دانسته است. ارتباط با کره شمالی برای چینی‌ها ابزاری برای پیشبرد سیاست منطقه‌ای و به‌ویژه جلوگیری از افزایش حضور آمریکا در شبه‌جزیره کره بوده است. اما حالا چین شاهد نزدیکی پیونگ‌یانگ با روسیه است که الزاما با برنامه‌های سیاست خارجی پکن هماهنگ نیست.
از نظر اقتصادی، وابستگی کره شمالی به چین کاهش خواهد یافت و روسیه، یک راه آلترناتیو (جایگزین) خواهد بود. پکن اکنون شریک بازرگانی اول کره است، اما با توجه به تحریم‌های سنگین علیه روسیه و کره شمالی، امکان شکل‌گیری بلوک کشورهای تحریم‌شده وجود دارد. این اتفاق اگر رخ دهد، وابستگی هر دو کشور به پکن تا اندازه‌ای کاهش خواهد یافت.
اما نگرانی چین، دو جنبه دارد. نخست اینکه ائتلاف روسیه و کره شمالی، مزیت سیاسی چینی‌ها در کره شمالی را کاهش خواهد داد. دوم اینکه پکن به‌خوبی می‌داند که افزایش قدرت نظامی کره شمالی، توازن کنونی در منطقه را برهم خواهد زد و این امر، از نظر راهبردی برای چین نیز ناخوشایند است.
دوراهی سیاسی، پاسخ آمریکا و محاسبات چین
سیاست چین تا کنون، نظاره کردن دقیق اوضاع بوده است. مقام‌های چینی از انتقاد صریح خودداری کرده‌اند. از سوی دیگر، احتمالا آمریکا و متحدانش این روند تازه را با دقت بیشتری دنبال می‌کنند. حتی شاید شراکت روسیه و کره شمالی، به تقویت حضور نظامی واشنگتن در منطقه و مشخصا در کره جنوبی و ژاپن منجر شود. این اتفاق در صورتی که رخ بدهد، تنش‌های منطقه را افزایش خواهد داد و تلاش‌های چین برای حفظ ثبات در منطقه را کم‌اثر خواهد کرد.
بنابراین، عجیب نیست که چین بکوشد کره شمالی را به دایره نفوذ خود بازگرداند. پکن قبلا هم به عنوان میانجی میان کره شمالی و غرب عمل کرده بود و حالا می‌تواند از مزیت روابط با هر دو طرف در این زمینه استفاده کند. هرچند چنین تلاشی را باید به‌گونه‌ای پیش ببرد که اقدامی خصمانه علیه روسیه به نظر نرسد.
نتیجه‌گیری: آینده‌ای پرمخاطره در شرق آسیا
ائتلاف نوظهور روسیه و کره شمالی، به سود هر دو کشور خواهد بود، اما چین را در حیاط خلوت خود محدود خواهد کرد. ارتباطی مستقیم میان افزایش روابط مسکو و پیونگ یانگ و کاهش نفوذ چین در کره شمالی وجود دارد.
چین ناچار است با تحولات جدید هماهنگ شود. فعلا چینی‌ها شاید از ترکیب نظارت، دیپلماسی آرام و در صورت لزوم از میانجیگری (میان کره شمالی و غرب) به عنوان ابزاری برای احیای نفوذ خود استفاده کنند. اما در نهایت، ساز و کارهای سنتی که چین در اختیار داشت، در حال دگرگونی است و پکن با آینده‌ای نامطمئن در توازن قوای شرق آسیا مواجه خواهد بود.
نظر شما