طعمه‌ای برای شکار نیست

به گزارش خبرنگار ایرنا، اوایل هفته جاری یک چوپان ۶۵ ساله کجوری که در حال انتقال گوسفندان به دامسرا بود در نزدیکی روستا با حمله یک قلاده پلنگ ایرانی زخمی و روانه بیمارستان شد.

انتشار این خبر زمینه ای شد تا کارشناسان دلایل حضور پرتعداد پلنگ در مناطق پایین دست جنگلهای هیرکانی را واکاوی کنند و مهمترین عامل را کاهش تعداد گرازها به عنوان اصلی ترین تامین کننده سبد غذایی این جانور برشمردند.

برخی از شهروندان بر این باور هستند افزایش تعداد پلنگ ها علت دور دور این جانور در مناطق پایین دست جنگل محسوب می شود اما صاحبنظران حیات وحش با رد این ادعا معتقدند حال پلنگ ایرانی در جنگلهای مازندران نه تنها خوب نیست بلکه در لبه انقراض قرار دارد.

با گسترش تله های دوربینی شاهد ثبت حضور پلنگ در مناطق مختلف جنگلهای مازندران هستیم که در تازه ترین مورد تله های دوربینی در جنگلهای ساری حضور یک قلاده پلنگ ایرانی را ثبت و در شبکه های اجتماعی بازتاب های زیادی داشت.

کارشناسان حیات وحش پیش تر اعلام کرده بودند که ثبت حضور پلنگ ایرانی به خاطر افزایش تعداد آنها نیست بلکه افزایش تعداد تله های دوربینی سبب شد که این گونه جانوری بیشتر در معرض دید دوربین ها و شهروندان در شبکه های اجتماعی قرار داشته باشد.

کارشناسان حیات وحش بر این باورند اگر شکار برای این گونه جانوری به اندازه کافی در مناطق بالادست وجود داشته باشد پلنگ در محدوده روستاها و پایین دست جنگلهای هیرکانی حضور پیدا نمی کند.

با توجه به این که گراز اصلی ترین شکار پلنگ ایرانی در جنگلهای مازندران محسوب می شود شکار بی رویه این حیوانات سبب شد که پلنگ ایرانی برای تامین غذای خود با مشکل روبرو شده و به مناطق محدوده روستاها حضور پیدا کند.

صاحبنظران در این حوزه تاکید دارند پلنگ ایرانی با ببر مازندران تفاوت های زیادی دارد چون پلنگ ایرانی این قابلیت را دارد در سخت ترین شرایط ارتفاعی حتی تا ارتفاع چهار هزار متری هم به دنبال شکار برود و اگر در این بخش طعمه ای برای شکار نباشد به مناطق پایین دست حرکت می کند اما ببر مازندران که نسل آن منقرض شد فقط در مناطق پایین دست جنگلی و جلگه ای به دنبال شکار می رفت.

حضور پلنگ ها در مناطق پایین دست سبب شد که حتی برخی از شهروندان و جنگل نشینان از طریق تلفن همراه فیلم های را از این گونه جانوری ضبط و در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارند.

کارشناسان حیات وحش تاکید دارند پلنگ ایرانی هر زمانی که برای یافتن طعمه شکار با مشکل مواجه می شود در مناطق پایین دست برای شکار سگ یا دامهای اهلی حضور می یابد و در برخی از مواقع حتی برای شکار به دامگاه های چوپانها حمله می کند.

دور دور پلنگ برای شکار هزینه های را برای جنگل نشینان به همراه خواهد داشت که از دست دادن دام ها و حتی آسیب به دامداران از جمله این تهدیدها است.

۲۰ آبان ماه جاری در تازه ترین حضور پلنگ در مناطق پایین دست در جستجوی شکار یک چوپان کجوری مورد حمله پلنگ ایرانی قرار گرفت و از ناحیه سر و صورت به شدت زخمی و در نهایت برای درمان با همراهی مردم و کادر فوریت های پزشکی به مرکز درمانی بخش کجور انتقال داده شد.

در این پیوند فرمانده یگان حفاظت منطقه حفاظت شده البرز مرکزی - نوشهر گفته بود برابر ضوابط سازمان حفاظت محیط زیست این آمادگی وجود دارد که این نهاد هزینه درمان این چوپان را تقبل کند و این موضوع به خانواده اش هم اطلاع داده شد.

پیش از این رئیس اداره کل حفاظت محیط‌زیست مازندران اظهار کرد: امسال ۹۰ درصد پرونده‌های مربوط به خسارت ناشی از حمله حیات‌وحش همانند پلنگ تکمیل و به صندوق ملی محیط‌ زیست ارجاع شده است.

کوروس ربیعی به اجرای تفاهم‌نامه‌ میان صندوق ملی محیط‌زیست و صندوق بیمه کشاورزی اشاره کرد و افزود: خسارات‌ ناشی از حمله به باغ، دام و محصولات کشاورزی جبران می‌شود.

ربیعی به حمله پلنگ به دامداران و حمله خرس به باغداران از ابتدای سال جاری اشاره و تصریح کرد: در استان مازندران ۶۰ پرونده در این زمینه در حال بررسی و پرداخت غرامت است.

وی بیان کرد: کمیته فنی پرونده‌ها را بررسی می‌کند و مراحل پرداخت غرامت از سوی صندوق ملی محیط‌زیست و صندوق بیمه محصولات کشاورزی انجام می‌شود.

مسئول حیات‌وحش اداره کل حفاظت محیط‌زیست مازندران تاکید کرد: در حال پیگیری برای پرداخت هزینه درمانی خسارت دیدگان نیز هستیم.

پلنگ ایرانی که نام علمی آن ' پنترا پاردوس تولیانا Panthera pardus tulliana ' و نام انگلیسی آن هم ' پرشین لئوپارد Persian Leopard ' است، بزرگ ترین یا یکی از بزرگ ترین زیرگونه‌های پلنگ است که بومی غرب آسیا محسوب می شود و در فهرست جانوران در معرض خطر انقراض قرار دارد.

ایران جزو ۲۰ کشور نخست جهان به لحاظ تنوع زیستی و دارای هزار و ۱۶۳ گونه جانوران مهره دار است. محیط زیست ایران ۱۰ گونه از گربه سان را میزبانی می کرد اما ۴۰ سال پیش دو گونه شامل ببر مازندران و شیر ایرانی منقرض شدند ولی هنوز هشت گونه گربه سان در کشور شناخته شده و زندگی می کنند که همه آنها در مناطق مختلف کشور حضور دارند.

این هشت گونه‌' یوزپلنگ آسیایی، پلنگ، گربه سیاه گوش، گربه کاراکال، گربه شنی، گربه جنگلی، گربه پالاس و گربه وحشی' را شامل می شوند. گرچه آمار دقیقی از شمار این گونه ها بخاطر فعالیت شبانه، مخفیانه و سبک زندگی ویژه آنان نمی توان به دست آورد اما ارائه آمار اعلام موجودیت آنان بر اساس میزان مشاهدات صورت می گیرد.
پلنگ ایرانی به عنوان یک گونه ارزشمند و تحت حفاظت در فهرست گونه های در خطر انقراض قرار دارد، گونه ای که حضورش در شمال و شرق ایران به خصوص جنگلهای هیرکانی مازندران برای دوستداران حیات وحش دلگرم کننده است.