به گزارش ایرنا، تغذیه سالم در دنیای امروز یکی از دغدغه‌های جامعه بشری برشمرده می شود که در این راستا کارشناسان و متخصصان امر تغذیه سعی در اطلاع رسانی و آگاهی دادن به افراد به منظور سوق دادن جامعه به سمت سلامت جسم و روح هستند.
از آنجایی که گفته می شود عقل سالم در بدن سالم و سلامت جسم مبنایی برای سلامت روح و روان است، توجه به تغدیه سالم گامی در جهت سلامت افراد و خانواده داشته و دانش تغذیه سالم امری اجتناب ناپذیر است.
بر این اساس تغذیه سالم دارای مزایای بسیاری است که می‌تواند به حفظ وزن سالم، کاهش خطر بیماری‌های مزمن مانند بیماری قلبی و دیابت، بهبود هضم، افزایش سطح انرژی، افزایش عملکرد مغز، تقویت سیستم ایمنی و بهبود خلق و خو و سلامت روان کمک کند.
تغذیه سالم یکی از اساسی ترین عوامل مؤثر بر سلامتی و کیفیت زندگی افراد و این در حالی است که در دنیای امروز، با افزایش مشغله های روزمره و دسترسی به انواع غذاهای فرآوری شده و سریع، اهمیت تغذیه سالم بیش از پیش به نظر می رسد.
به گفته متخصصان تغذیه سالم به معنای مصرف متعادل و مناسب انواع مواد غذایی است که بدن برای عملکرد صحیح خود نیازمند آن است و این نوع تغذیه شامل دریافت پروتئین ها، کربوهیدرات ها، چربی ها، ویتامین ها و مواد معدنی به میزان کافی و در نسبت های مناسب است.
از طرفی تغذیه سالم به معنای انتخاب غذاهای تازه و طبیعی، محدود کردن مصرف غذاهای فرآوری شده و شیرین و توجه به اندازه های مناسب وعده های غذایی است.
متخصصان تاکید می کنند تغذیه ناسالم شامل خوردن بیش از اندازه غذاهای فست‌فود و غذاهای چرب است، روغن‌های سرخ‌کردنی فرآوری شده سرشار از اسیدهای چرب امگا ۶ هستند که برای قلب مضر و باید این نوع روغن‌ها را کنار گذاشته و زمان تهیه غذا از روغن زیتون، نارگیل و آووکادو استفاده کنید.
غذای سالم باید کالری را به‌اندازه لازم به بدن برساند و حاوی انواع مواد مغذی باشد، برخی از مواد غذایی فرآوری شده و برخی روش‌های پخت باعث ایجاد سموم در بدن شده و زمینه را برای ایجاد انواع بیماری فراهم می‌کنند و غذای سالم شامل چربی‌های مفید بوده که چنین سمومی ایجاد نکرده و برای سلامت قلب و مغز مشکلی ایجاد نمی‌کنند.
غذاهای سالم در حفظ سلامت بدن بسیار موثر و از ۸۰ درصد بیماری‌های قلبی و سکته زودرس می‌توان از طریق انتخاب‌ها و عادات زندگی پیشگیری کرد.
استفاده صحیح از روغن ها خطر ابتلا به بیماری های غیرواگیر را کاهش می دهد
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: استفاده صحیح و اصولی از روغن‌ها، خطر ابتلا به بیماری های غیرواگیر و مرگ و میر ناشی از آنها را کاهش خواهد داد.
دکتر مریم کوشکی با اشاره به اینکه پویش ملی تغذیه سالم سال ۱۴۰۳ در راستای اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به مردم برای نحوه مصرف صحیح استفاده از روغن ها برای حفظ سلامتی برگزار می شود، اظهار کرد: استفاده صحیح و اصولی از روغن‌ها، خطر ابتلا به بیماری های غیرواگیر و مرگ و میر ناشی از آنرا کاهش خواهد داد.
وی با اشاره به ضرورت کاهش مصرف روغن، اضافه کرد: برای مصرف کمتر چربی ها، غذاها را بصورت کبابی، تنوری، بخارپز یا آب پز مصرف کنید.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان یادآور شد: هنگام طبخ غذا، روغن را به طور مستقیم از داخل بطری به درون ظرف غذا نریخته و آن را با قاشق اندازه گیری کنید و به مقدار کم داخل غذا بریزید.
کوشکی تاکید کرد: از مصرف بی رویه شیرینی های خامه دار، چیپس، سس سفید ، سوسیس، کالباس، همبرگر، کله پاچه، مغز، دل و قلوه که حاوی مقدار زیادی چربی هستند، اجتناب کنید.
وی با اشاره به اینکه برای سرخ کردن مواد غذایی باید آنرا با کمی روغن سرخ کردنی و حرارت کم تفت بدهید، ادامه داد: از حرارت دادن زیاد روغن ها و غوطه وری ماده غذایی در مقدار زیاد روغن خودداری کنید.
معاون بهداشتی دانشگاه در این رابطه بیان کرد: برای پخت و پز بهترین انتخاب ها روغن کانولا و روغن مخلوط است، لذا باید سعی شود از این دو روغن برای آشپزی ها استفاده و در هنگام خرید روغن مخلوط حتما اطلاعات روی بطری خوانده شود و روغنی را انتخاب کنید که از روغن کانولا در ترکیب روغن مخلوط استفاده شده باشد.
کوشکی گفت: اسیدهای چرب ترانس یکی از عوامل مضر برای سلامتی بوده و خطرات زیادی برای بدن دارند، چربی ترانس شریان ها را مسدود و خطر حمله قلبی و مرگ را افزایش می دهد.
وی تصریح کرد: چربی ترانس تولید شده صنعتی را می توان در مارگارین، روغن نیمه جامد، غذاهای سرخ شده و محصولات پخته شده مانند کراکر، بیسکویت ، کیک و ... یافت و غذاهای خیابانی و رستورانی پخته و سرخ شده نیز اغلب حاوی چربی ترانس تولید شده صنعتی هستند.
معاون بهداشتی دانشگاه تاکید کرد: در هنگام خرید مواد غذایی به برچسب تغذیه ای ماده غذایی نگاه و مواد غذایی که بدون ترانس یا ترانس بسیار پایین هستند، انتخاب کنید.
کوشکی افزود: مصرف روغن جامد و نیمه جامد را حذف و بجای آن از انواع روغن مایع و البته به مقدار کم استفاده کنید، چراکه روغن های مایع اسید چرب ترانس ندارند.
وی یادآور شد: از مصرف روغن های حیوانی، دنبه و پی به دلیل میزان بالای اسید چرب اشباع که عامل ایجاد سرطان و گرفتگی عروق هستند، خودداری کنید.
مصرف غلات و اسیدهای چرب عوامل اصلی کاهنده مرگ و میر هستند
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: مصرف غلات کامل و اسیدهای چرب از عوامل اصلی کاهنده مرگ و میر در سطح کشور هستند.
دکتر کوشکی بیان کرد: تغذیه ناسالم جز مهم ترین علل مرگ در دنیا و کشور است و یک سوم مرگ و میرها در کشور به عوامل تغذیه ای مربوط می شود.
وی با بیان اینکه چاقی یا دریافت زیاد یا کم مواد مغذی می تواند علت بسیاری از بیماری ها باشد، افزود: دریافت ناکافی غلات کامل اولین عامل تغذیه ای مرگ و میر در کشور است که با مصرف غلات و یا نان کامل می توان تا حد چشمگیری این مرگ و میرها را کاهش داد.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان ادامه داد: دومین عامل تغذیه ای عدم دریافت کافی اسید های چرب امگا ۳ است که چندان به نقش اسیدهای چرب امگا ۳ در بالا بردن مرگ و میر در کشور پرداخته نشده است.
کوشکی با بیان اینکه منابع اسیدهای چرب امگا ۳ بیشتر منابع دریایی مانند ماهی ها و سایر منابع آبزی هستند که متاسفانه مصرف آبزیان در کشور ما پایین است، تاکید کرد: یکی دیگر از منابع دریافت اسیدهای چرب امگا ۳ منابع گیاهی از جمله برخی از روغن های خوراکی مانند گردو هستند.
وی یادآور شد: روغن ها چهار دسته هستند که روغن های مایع ، روغن های جامد و نیمه جامد ، روغن زیتون و روغن سرخ کردنی به شما می روند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان با بیان اینکه در مورد مصرف روغن ها توصیه می شود مصرف روغن های نیمه جامد و جامد را افراد محدود و مصرف آنها را بخاطر داشتن اسیدهای چرب اشباع و ترانس به حداقل برسانند، اضافه کرد: مصرف چربی ترانس عامل مرگ زودرس ۵۰۰ هزار مرگ زودرس ناشی از بیماری عروق کرونر در هر سال در سراسر جهان است.
کوشکی یادآور شد: سایر روغن های حیوانی، کره و روغن زرد کرمانشاهی دارای اسید چرب اشباع هستند و اسیدهای چرب اشباع سطح کلسترول خون را افزایش و می توانند باعث سکته های قلبی و بیماری های قلبی – عروقی شوند.
وی ادامه داد: روغن های مایع موجود در بازار بیشتر روغن های مایع آفتابگردان و ذرت کمابیش سویا، روغن مخلوط، کلزا، هسته انگور و سبوس برنج هستند که بهترین انتخاب ها برای پخت و پز روغن کانولا و روغن مخلوط است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان با بیان اینکه روغن مخلوط به دلیل اسیدهای چرب متفاوت و مورد نیاز بدن بعد از روغن کانولا گزینه بسیار مناسبی است، افزود: روغن مخلوط اکثرا ترکیبی از روغن های آفتابگردان، سویا و کانولا است و در هنگام خرید روغن مخلوط حتما اطلاعات روغن را مطالعه نموده که حاوی کانولا باشد.
کوشکی تاکید کرد: پس از روغن کانولا و مخلوط ، روغن سویا با داشتن منابع امگا ۳ بالا گزینه خوبی برای پخت و پز هستند و مصرف روغن زیتون خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ و عوارض مرتبط با آن را کاهش می دهد.
وی ادامه داد: روغن زیتون گلوکز پس از غذا را بهبود می بخشد و اثر ضد آترواسکلروتیک (ضد گرفتگی عروق) دارد و استفاده از نوع بکر و فرابکر روغن زیتون آن به دلیل نقطه دود پایین برای سرخ کردنی ممنوع است و فقط امکان استفاده در پخت و پز و سالاد را دارد.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان اظهار داشت: روغن های زیتون بکر و فرابکر تصفیه نشده میزان بالایی از ترکیبات آنتی اکسیدانی و اسید چرب امگا ۹ دارند که برای قلب و عروق و تقویت سیستم ایمنی بسیار مفید هستند و برای انتخاب نوع روغن زیتون از نظر خواص تغذیه ای به ترتیب روغن زیتون فرابکر، روغن زیتون بکر و روغن زیتون تصفیه شده است.
تغذیه ناسالم میزان ابتلا به بیماری های غیرواگیر را افزایش می دهد
رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: نقش تغذیه سالم بر سلامت افراد بسیار مهم و اکنون به دلیل تغذیه ناسالم توسط بسیاری از افراد بار بیماری های غیر واگیر افزایش یافته است.
شبنم دالوند افزود: امروزه دیابت، بیماری های قلب و عروقی و فشار خون افزایش یافته تا حدی که در بین نوجوانان نیز این نوع بیماری ها مشاهده می شود.
وی اظهار داشت: سبک زندگی، فعالیت و تغذیه عوامل مؤثر در سلامت افراد است و در بین عوامل مرگ و میر عوامل تغذیه ای جزو سه عامل اصلی هستند.
رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی لرستان ادامه داد: استفاده از غلات کامل و نان های با سبوس بیشتر و تیره تاثیر زیادی بر کاهش وزن و بیماری های غیرواگیر دارد.
دالوند با تاکید بر مصرف گوشت بدون چربی افزود: گوشت دارای چربی باعث اضافه وزن می شود و چاقی ابتلا به دیابت و بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهد.
اسیدهای چرب ترانس از عوامل اصلی مرگ و میر در جهان هستند
رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: به منظور داشتن تغذیه سالم مصرف کیک، کلوچه، غذاهای خیابانی و سرخ کردنی، فست فودها باید تا حد امکان کاهش و تلاش شود تمام مواد غذایی دارای درصدی از اسیدهای چرب در رژیم غذایی را به حداقل برسانیم.
دالوند با اشاره به اینکه خوشبختانه مصرف میوه و سبزی در لرستان وضعیت مناسبی دارد، افزود: در راستای تغذیه سالم باید از همه مواد غذایی به میزان مناسب استفاده کنیم و مصرف سبزیجات و میوه جات مانند مرکبات را به ویژه در زمستان را در سبد غذایی روزانه قرار دهیم.
وی با تاکید بر مصرف روزانه ۲ تا سه واحد میوه و مصرف انواع سبزیجات مانند فلفل های رنگی و اسفناج اظهار داشت: همچنین مصرف لبنیات نیز در سبد روزانه رژیم غذایی بسیار مهم است که متاسفانه علاوه بر افزایش قیمت ها موضوع طبع سرد این مواد باعث کاهش میزان مصرف آنها شده است که می‌توان با استفاده از موادی با طبع گرم مانند خرما و گل محمدی این مشکل را برطرف کرد، چراکه مواد لبنی در کاهش سطح پوکی استخوان بسیار و عمر مفید جامعه اثرگذار هستند.
رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: دریافت اسیدهای چرب ضروری بر سلامت قلب و عروق و کاهش بیماری‌های قلب و عروقی موثر هستند.
دالوند با تاکید بر حذف روغن های جامد از سبد غذایی اظهار داشت: روغن های مایع موثر نیز شامل روغن های مخلوط و کانولا هستند که دارای میزان مناسبی از اسیدهای چرب ضروری و به سلامت قلب و عروق کمک می کنند.
وی ادامه داد: روغن های مخلوط ترکیبی از روغن کانولا و سویا هستند، اما روغن آفتابگردان دارای میزان بیشتری امگا ۶ است که باعث التهاب می شود.
رعایت تعادل و تنوع درمصرف گروه‌های غذایی برای تغذیه سالم ضروری است
رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی لرستان یادآور شد: استفاده از تمام گروه های غذایی در رژیم غذایی روزانه به میزان متعادل ضرورت دارد.
دالوند اظهار داشت: امروزه شاهد استفاده از رژیم هایی صرف برخی مواد غذایی هستیم، در حالیکه باید از همه گروه ها به میزان کافی و متعادل استفاده کنیم.
وی ادامه داد: نان و غلات سبوس دار، برنج قهوه ای، شیر و لبنیات دارای چربی کمتر به سلامتی و تراکم استخوان و کنترل وزن تاثیر قابل توجهی دارند.
وی گفت: همچنین ورزش، خواب مناسب و رژیم مناسب تاثیر قابل توجهی در سلامت افراد و کاهش بیماری‌های غیرواگیر دارد.
نظر شما