به گزارش خبرنگار ایرنا، شاخص توسعه انسانی (Human Development Index) یک ابزار آماری است که برای اندازه گیری دستاوردهای کلی یک کشور در ابعاد اجتماعی و اقتصادی به کار میرود و طبق این شاخص، ابعاد اجتماعی و اقتصادی یک کشور بر اساس سلامت، سطح تحصیلات و سطح زندگی افراد ارزیابی می شود.
سازمان ملل هر ساله در گزارشی شاخص توسعه انسانی برای کشورهای عضو سازمان ملل متحد را اندازه گیری و کشورهای مختلف را براساس آن رتبه بندی می کند، که اولین بعد این شاخص، زندگی طولانی و سالم است و برای اندازه گیری آن سطح امید به زندگی سنجیده می شود.
دسترسی به آموزش، دومین بعد شاخص توسعه انسانی است که با سال های مورد انتظار تحصیل کودکان در سن ورود به مدرسه و میانگین سال های تحصیل در جمعیت بزرگسال اندازه گیری می شود و همچنین استاندارد زندگی مناسب نیز بعد سوم شاخص توسعه انسانی است و برای محاسبه آن از درآمد ناخالص ملی سرانه (GNI) استفاده می شود.
در این میان داشتن میانگین قد مناسب بعنوان یک شاخص ارزیابی در حوزه امید به زندگی و زندگی طولانی و سالم مد نظر قرار می گیرد که مشاهدات میدانی نشان می دهد، میانگین رشد قدی کودکان و دانش آموزان در سطح استان رو به کاهش است و این موضوع از منظر کارشناسان یک تهدید سلامت جامعه محسوب میشود.
در همین خصوص خبرنگار ایرنا مرکز قزوین با دکتر سید عباس سیاهپوش، متخصص فیزوتراپ به گفت و گو نشسته است که در ادامه میخوانید:
ایرنا. برای شروع گفت و گو بفرمایید میانگین رشد قدی کودکان و بخصوص نوجوانان در چه وضعیتی از رشد قرار دارد؟
بنده علاوه بر مرکز درمانی خود با مراکز تحت پوشش بهزیستی نیز همکاری دارم و می توان گفت میانگین قدی کودکان رو به کاهش است و با مراجعاتی که در مراکز درمانی و بهزیستی داریم شاهد این موضوع هستیم که مشکل کوتاهی قد در کودکان در سطح استان قزوین افزایش یافته است.
ایرنا. به نظر شما اصلی ترین عامل ایجاد این مساله چیست؟
موضوع معیشت و درآمد خانوارها برای تهیه واد غذایی مناسب و استفاده از تغذیه صحیح و اصولی از مسایل اصلی و مهم مدر این موضوع است، چرا که اگر نوجوانی که در سن رشد قرار دارد از برنامه غذایی مناسبی برخوردار نباشد، نمی توان انتظار رشد و بدن سالمی از آن داشت و از این رو باید مشکل او یعنی معیشت و اقتصاد خانوارها برطرف شود تا افراد با خرید مواد غذایی سالم و مناسب سن کودکان و نوجوانان بتوانند در رشد بدنی موثر واثع شوند.
ایرنا. بسیاری از کودکان و نوجوانان علاوه بر کوتاهی قد، امروز دچار درد های استخوانی هستند، علت آن چیست؟
مشکلات دردهای استخوانی در کودکان و بیشتر نوجوانان نیز از دیگر معضلاتی است که دچار آن هستند و شایع ترین علت آن نیز به سوتغذیه برمی گردد، یعنی نوجوانان به اندازه کافی و مورد نیاز از لبنیات همانند شیر و ماست و همچنین کودکان نیز در دوران شیردهی به اندازه کافی از شیر مادر استفاده نمی کنند و از شیرخشک تغذیه می شوند و البته از این موضوع غافل نمانیم که گرانی لبنیات نیز از عوامل تاثیرگذار در مساله کوتاهی قد و دردهای استخوانی در کودکان است.
ایرنا. کودکان و نوجوانان در چه سنی نهایی می توانند برای کوتاهی قد درمان شوند؟
یک صفحه رشدی وجود دارد که بر اساس آن دخترها تا سن ۱۳ سالگی و پسرها تا سن ۱۸ سالگی امکان درمان و رشد قد در آنها وجود دارد و اگر در این سنین تغذیه مناسب صورت گیرد و شرایط مناسب باشد، رشد خوبی را شاهد خواهیم بود و در همین سنین نیز امکان رفع مشکل وجود دارد و اگر از این سن بگذریم، کوتاه قدی و مشکلات فیزیکی در آینده برای این نوجوانان خواهد ماند و امکان درمان وجود ندارد.
ایرنا. نظر شما در مورد قرص های مکمل رشد قد که در فضای مجازی تبلیغ می شود، چیست؟
به هیچ وجه این قرصها را تایید نمی کنیم، چرا که منشا درمانی ندارند و علاوه بر آن عوارضی همچون صدمه زدن به دستگاه گوارشی را نیز برای کودکان و نوجوانان به وجود می آورد که می تواند تهدید کننده سلامت جسمی و روحی آنها باشد.
ایرنا. سیستم غربالگری قد کودکان و نوجوانان در مدارس چه میزان می تواند به پیشگیری از کوتاهی قد کمک کند؟
غربالگری شنوایی و بینایی در سطح مدراس به خوبی انجام می شود اما غربالگری برای موضوع کوتاهی قد کودکان و نوجوانان وجود ندارد و اگر این کار صورت گیرد قبل از اینکه صفحه رشد نوجوانان بسته شود می توان این مساله را درمان و پیشگیری کرد.
ایرنا. سخن پایانی و پیشنهاد نهایی شما در مورد پیشگیری و درمان مشکل کوتاه قدی در کودکان چیست؟
ابتدا باید مسوولان سعی داشته باشند قیمت مواد خوراکی تاثیرگذار در این موضوع مانند شیر و لبنیات را متعادل کنند تا خانواده ها به طور معمول روزانه از این مواد تغذیه استفاده کنند و همچنین مسایل غربالگری و آگاه سازی والدین را در دستور کار خود قرار دهند و برای این موضوع یک برنامه جامعی را در نظر بگیرند تا جلوی کوتاهی قد کودکان و نوجوانان گرفته شود؛ چرا که یکی از شاخصه های توسعه جامعه داشتن مردمانی با بدن های سالم است.
نظر شما