' مالاريا ' بيماري فراموش شده نيست ! هوشيار باشيم

به گزارش ایرنا، در سالیان اخیر كاهش موارد ابتلا به مالاریا در كشور سبب كاهش حساسیتهای مردم و حتی پزشكان به این بیماری بسیار مهم و در برخی مواقع همراه با خطر مرگ شده است.

مالاریا ، یكی از قدیمی ترین بیماری شناخته شده توسط انسان است كه در دوران گذشته، مردم آن را با بدی هوا مرتبط می دانستند، به همین دلیل نام ' مالاریا ' از دو بخش مال و آریا گرفته شده است كه به معنی هوای بد می‎باشد.

بیماری مالاریا اكنون در مناطق جنوب شرقی ایران، به علت تردد مسافرین از كشورهای پاكستان و افغانستان و عدم وجود سیستم بهداشتی مناسب در این دو كشور، بصورت فعال در جریان است و مرز شرقی و جنوب شرقی كشور را متاثر كرده است.

پزشكان كشورمان با تاكید بر اینكه باید به فكر خطر بیماری مالاریا نیز بود، معتقدند كه براساس برنامه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی تا سال 1394، انتقال محلی انگل مالاریا در سطح كشور باید به رقم صفر نزدیك و حذف شود.

نگرانی عمده نظام سلامت كشور درخصوص انگل مالاریا ؛ انتقال از طریق مسافران، كارگران ساختمانی و رانندگان كامیونها و ترانزیتها به دلیل ناقلیت این انگل است كه البته در بسیاری از مناطق كشور، بخصوص مناطق غربی مانند استان كرمانشاه، بخوبی كنترل شده است

طبق گفته پزشكان؛ مالاریا یك بیماری انگلی خونی است كه در مناطقی كه مرداب، باتلاق و آبهای راكد وجود دارد از طریق گزش پشه آنوفل به انسانها منتقل می شود.

در این گزش، انگل ' پلاسمودیم ' وارد بدن فرد شده و وی را به مالاریا مبتلا می كند كه این بیماری از راه تماس فیزیكی میان انسانها منتقل نمی شود و تنها راه انتقال آن از پشه آلوده آنوفل به انسان است.

این بیماری به چهار شكل عمده پلاسمودیم ، ویواكس ، فالسیپارم و نوع آفریقایی آن تقسیم بندی می شود كه شدیدترین و خطرناكترین نوع آن كه گاها باعث مرگ افراد نیز می شود، فالسیپارم است.

بیماری مالاریا در برخی از مناطق كشور بیشتر مشاهده می شود و در برخی از استانها مانند كرمانشاه نیز طبق گفته مسوول بیماریهای واگیر مركز بهداشت استان كرمانشاه، حدود 10 سال است كه موردی از ابتلا مشاهده نشده است.

دكتر ' حسین بیگلری ' روز دوشنبه در آستانه 25 آوریل روز جهانی مالاریا مصادف با ششم اردیبهشت ماه سالجاری در گفت وگو با خبرنگار ایرنا، تعداد 90 درصد از مبتلایان به بیماری مالاریا در كشور را متعلق به استانهای سیستان و بلوچستان، جنوب كرمان و هرمزگان عنوان كرد و افزود: وجود این انگل در جنوب شرق كشور مشهود است.

وی اضافه كرد: براساس آمار ارایه شده از سوی وزارت بهداشت در سال گذشته تعداد موارد مالاریا با انتقال محلی در كشور یك هزار و 250 مورد بود كه بیشتر آنان را ساكنان استانهای سیستان و بلوچستان و هرمزگان تشكیل می دادند.

دكتر بیگلری با بیان اینكه از این تعداد، فقط 10 درصد به مالاریا از نوع فالسیپارم مبتلا بودند، گفت: قرار است تا سه سال آینده (1394) مالاریای نوع فالیسیپارم و خطرناك در كشور ما در مرحله حذف قرار گیرد.

وی تصریح كرد: بر این اساس در سال گذشته و امسال هدف اصلی وزارتخانه به قطع زنجیره انتقال محلی این بیماری از طریق ناقلین و توجه ویژه به مقوله مهاجرت در بین جمعیتهای در حال حركت معطوف شده است.

بیگلری اضافه كرد: در این راستا باید توجه داشته باشیم كه پاك بودن یك استان از انگل مالاریا هرگز به معنای بی توجهی مردم و مسوولان آن به بازگشت این بیماری نیست، بلكه همواره باید در فكر خطر بازگشت انگل مالاریا باشیم چرا كه تردد مسافران و كارگران ساختمانی در مناطق جنوب شرقی ایران، احتمال ورود پشه آنوفل و در نهایت انگل مالاریا را به دیگر استانهای پاك نیز به همراه دارد.

وی در ادامه به تشریح راههای انتقال و علایم ابتلا به این بیماری پرداخت و گفت: وجود دما و رطوبتی خاص در مدتی از سال و وجود جمعیتهای در حال حركت مانند عشایر ، همواره شرایط انتقال این بیماری در كلیه مناطق كشور ایجاد می كنند.

بیگلری افزود: باید توجه داشت كه این بیماری با دست دادن، روبوسی و ... با فرد مبتلا ، و از انسان به انسان قابلیت سرایت ندارد و تنها بر اثر گزش پشه آنوفل یا پشه ای كه بر اثر تماس با فرد آلوده بر بدن فردی دیگر نشسته است، منتقل می شود.

این پزشك كرمانشاهی وجود تب و لرز دوره ای بصورت شدید و تكان دهنده، تعریق بخصوص در هنگام شب ، سر درد ، بیقراری و از همه مهمتر اختلال در هوشیاری و كاهش شدید اشتها را از جمله علایم ابتلا به مالاریا در افراد عنوان كرد.

وی كودكان و زنان باردار را از جمله گروههای در معرض خطر ابتلا به این بیماری خواند و گفت: ابتلا به نوع فالسیپارم این بیماری در این دو قشر و عدم درمان و رسیدگی بموقع در بسیاری از مواقع احتمال مرگ فرد مبتلا را افزایش می دهد.

بیگلری تاكید كرد: بنابراین اگر فردی به علایمی مانند تب و لرز شدید و اختلال در هوشیاری مبتلا شد و همچنین سابقه مسافرت به مناطق مالاریا خیز را داشت ، باید حتما و با كوچكترین اتلاف وقتی به مراكز درمانی مراجعه كند.

وی با اشاره به رایگان بودن كلیه اقدامات تشخیصی درمانی مالاریا در كشور، اظهار داشت: در كرمانشاه و تمامی شهرستانهای استان مراكز بهداشت آمادگی گرفتن نمونه خون از نظر احتمال ابتلا به مالاریا را دارند.

بیگلری گفت: در صورت مثبت بودن جواب آزمایش دو مقوله در دسترس بودن دارو و درمان سریع از اولویتهای رسیدگی به بیماران مبتلا به مالاریا محسوب می شود.

وی افزود: خوشبختانه در تمامی مناطق كشور مشكلی از لحاظ كمبود داروی ضد مالاریا وجود ندارد و حتی داروهای تزریقی و خوراكی این بیماری در وزارتخانه، ذخیره سازی شده است.

بیگلری موارد استفاده از داروهای تزریقی جدید را برای درمان موارد مالاریای شدید و داروهای خوراكی را برای درمان مالاریای عادی عنوان كرد و گفت: باید توجه داشت كه مالاریای شدید یك اورژانس پزشكی است.

وی همچنین خواستار توجه بیشتر بیماران مبتلا به مالاریا در خصوص مصرف بی رویه داروی ضد این بیماری شد و اضافه كرد: مسئله مقاومت نسبت به داروی ضد مالاریا سبب شده كه سازمان جهانی بهداشت به تولید داروهای خط دوم و سوم ضد مالاریا روی آورد.

این پزشك كرمانشاهی افزود: این داروها برای درمان انگل مالاریای فالسیپارم هستند و به صورت رایگان در كشور به مبتلایان عرضه می گردد از این رو افراد باید مراقب باشند تا با مصرف بی رویه، بدن خود را نسبت به این داروها مقاوم نكنند.

بیگلری همچنین به افرادی كه قصد سفر به مناطق آلوده به این انگل را دارند، توصیه كرد در هنگام خواب علاوه بر استفاده از پشه بندهای آغشته به سم ضد پشه ، از لباس آستین بلند استفاده كنند تا براحتی به بیماری مالاریا مبتلا نشوند.

وی در پایان به همگان توصیه كرد كه مالاریا یك بیماری فراموش شده نیست و همواره باید مراقب ابتلا به آن بود.ك/4

7450/567