مشاهیر چهارمحال و بختیاری در زوایاهای مختلف فرهنگی، اجتماعی و سیاسی همواره خوش درخشیده اند اگر چه نامی از آنها مانند مشاهیر دیگر برده نمی شود.
درگذشته كه چهارمحال و بختیاری هنوز به استان تبدیل نشده بود و به عنوان فرمانداری كل تابعیت مركزی استان اصفهان را داشت بسیاری از مشاهیر و نخبگان این استان نیز به دلیل نزدیك بودن به شهرهای بزرگ ایران عازم شهر اصفهان می شدند.
در حوزه فقه و فقاهت و اصول و عرفان و حكمت اسلامی، بزرگانی نظیر آیت الله جهانگیرخان قشقایی استاد بزرگ آیت الله مدرس و آیت الله بروجردی، آیت الله ابوالقاسم دهكردی، آیت الله ارباب دهكردی، آیت الله نجفی اصفهانی و آیت الله آقا جلال بت شكن شهید راه مبارزه با ستمگری ها رضاخان در این استان زیست فكری و اجتماعی داشته یا با علمای این خطه در ارتباط بودند.
در این بین بزرگی همچون عمان سامانی، دهقان سامانی، میرزا حبیب دستان بنی، آیت الله دهكردی، آیت الله نجفی و بزرگان دیگر از چهارمحال و بختیاری در اصفهان زندگی می كردند و پایگاه اجتماعی با اعتبار فراوان در این خطه از ایران داشتند.
در دهكرد قدیم یا به تعبیر امروزی در شهركرد، سادات حسینی همواره مورد تكریم مردم بودند كه بسیاری از مردم كوچه و بازار به اصطلاح خود بر روی آنان قسم می خوردند و از آنان به نیكی یاد شده است.
'آقا سید ابوالقاسم' فرزند سیدمحمد ابراهیم دهكردی از سادات مورد تكریم شهركرد قدیم
در ماه رجب سال 1272هجری در شهركرد قدیم دیده به جهان گشود و پدرش در بین مردم شهركرد به فردی با تقوا و با خدا و سید ابراهیمی، نمازی و روزه ای مشهور بود.
سیدابوالقاسم در دوران نوجوانی و جوانی از محضر بزرگانی همچون آخوند ملامحمدحسن اصفهانی مشهور به كوهی كه برادر مادر خویش نیز بود، بهره گرفت و در دامن علمای آن روز
كه از سوی مراجع تقلید به این استان سفر می كردند، درسهای بزرگی آموخت.
سید ابوالقاسم از دوران نوجوانی با مشقت و سختی راه به حوزه علوم آل محمد صلوات الله علیه اصفهان می رفت و برای ادامه تحصیل در مدرسه صدر اصفهان ثبت نام كرد و فقه و اصول و ادبیات عرب را در این مدرسه فراگرفت.
سید ابوالقاسم جوان و تشنه علم و فضیلت بود و جویای معارف دینی و در حوزه علوم دینی آل محمد به دنبال كسب علم و معرفت می گشت و دورس سطح را نزد ابوالمعالی كرباسی، حاج شیخ محمدباقر مسجدشاهی و آقا میرزا محمدحسن نجفی فراگرفت.
در این بین ابوالمعالی كرباسی (1247 - 1315ه) فرزند فقیه پرآوازه محمد ابراهیم كرباسی بود و در تقوا، تهذیب نفس و طهارت درون، بسیار استوار بود و سیره اخلاقی بزرگی داشت و شاگردانی چون آیت الله ابوالقاسم دهكردی را پرورش داد.
میرزا ابوالمعالی شاگردانی فراوانی داشت و در این بین شاگردانی چون آیت الله سید محمد باقر درچه ای و آیة الله العظمی حاج آقا سیدحسین بروجردی و آیت الله نائینی نیز در مكتب این دانشمند بزرگ اصفهان شرف حضور یافته بودند.
از دیگر استادان آیت الله دهكردی می توان به میرزا محمدحسن نجفی اشاره كرد كه از علمای بزرگ و فقیهان ناموری به شمار می رفت و در یازدهم ربیع الاول 1317 هجری رحلت كرد.
حاج شیخ محمدباقر نجفی مسجد شاهی معلم دیگر سید ابوالقاسم دهكردی از علمای بزرگ، عالم به احكام شرعی، كامل در علوم اسلامی و مردی الهی و ربانی و یكی از مبارزان بزرگ در دوران گذشته بود.
آیت الله دهكردی به واسطه علامه میرزا محمد هاشم اصفهانی به شیخ انصاری معرفی شد و امام خمینی (ره) در كتاب اربعین، درخصوص سیدابوالقاسم دهكردی و دیگران تحریر كرده اند كه 'طریق این چهار نفر به شیخ انصاری می رسد و ما طرق دیگری هم داریم كه به شیخ انصاری منتهی نمی شود و در این جا آن طرق را ذكر نكردیم'.
علمایی كه در اصفهان حضور داشتند در فلسفه نیز زمانی سرآمد بودند و حتی از آن به عنوان علمای مكتب اصفهان یاد كرده اند كه میرابوالقاسم مدرس خاتون آبادی (1202)، آقا محمد بیدآبادی (1198) و آقا ملاعلی نوری اصفهانی (1246) از این جمله بودند كه همگی از بزرگان درس فلسفه حكمت صدرا بودند و آیت الله دهكردی از محضر شاگردان این بزرگان همچون حاج ملااسماعیل در فلسفه نیز آموخته هایی داشت.
آیت الله دهكردی پس تحصیل نزد بزرگان و علمای اصفهان به نجف و سامرا عزیمت كرد تا با بزرگان دینی این دو شهر نیز مراوده و همفكری داشته باشد و در سامرا به حوزه درسی میرزای شیرازی راه یافت و در حلقه شاگردان این فقیه بزرگ درآمد.
سیدابوالقاسم دهكردی سال های زیادی از علم، اخلاق و رفتار میرزای شیرازی بهره گرفت تا به مقام اجتهاد رسید و سپس دریافت اجتهاد، راهی نجف اشرف شد و در این شهر نیز در محضر بزرگان دینی به شاگردی پرداخت.
سیدابوالقاسم دهكردی در محضر بزرگان دیگر چون چون آیت الله محدث نوری و شیخ زین العابدین حائری مازندرانی عالم ربانی كسب كرد و بر دانش خود افزود.
آیت الله سید ابوالقاسم دهكردی پس عزیمت از نجف و سامرا در مدرسه صدر اصفهان مشغول تدریس به شاگران خود شد و به تدریس و تحقیق و نیز تربیت طلاب پرداخت.
پس از حضور آیت الله دهكردی از نجف به اصفهان آیت الله حاج آقا رحیم ارباب دهكردی
(1297) همشهری آیت الله دهكردی،آیت الله سیدمحمد رضوی كاشانی و آیت الله سید محمدرضا خراسانی و آیت الله حاج شیخ مرتضی مظاهری فرزند مرحوم محمدحسن بن محمد ابراهیم كرونی نزد این استاد بزرگ به شاگردی و كسب علم و معرفت دینی پرداختند.
آیت الله سید ابوالقاسم دهكردی همزمان با تدریس و تحقیق در مدرسه صدر اصفهان، در مسجد سفره چی اصفهان نماز جماعت برپا می داشت و این مسجد مركزی برای پاسخگویی به سوالات شرعی مردم شده بود.
شهید آیت الله سیدحسن مدرس كه از شاگردان آیت الله جهانگیرخان قشقایی و علمای برجسته آن دوران بود، پس هنگام عزیمت از نجف به اصفهان در شهركرد (دهكرد) در سال 1318 هجری در زمان آیت الله دهكردی به این قریه سفر كرد و توسط آیت الله دهكردی به مراجع و علمای اصفهان معرفی شد.
آیت الله مدرس پس از بازگشت از شهركرد در خانه ای استیجاری در اصفهان سكونت كرد و در این شهر علیه اقدامات دستگاه های فساد پهلوی افشاگری كردند.
آیت الله سید ابوالقاسم دهكردی به دعوت حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی به هیات علمی رسیدگی امور دینی و طلاب و نظارت در اجرای صحیح احكام و مقررات اسلام اصفهان درآمد و در این راه مجاهدت های بزرگی را انجام داد.
آیت الله دهكردی مردم منطقه مركزی ایران را برای مقابله با استعمار انگیس و دیگر كشورهای استمعارگر از جمله روسیه، بیدار و هوشیار می كرد و در این زمینه در نمازهای جماعت به مردم در خصوص چپاول ثروت ملی ایران توسط اشغالگران استعمارگر همواره هشدار می داد.
در سال 1346 قمری كه علمای اصفهان در اعتراض به رژیم رضاخان پهلوی به قم مهاجرت كردند، آیت الله نورالله اصفهانی و آیة الله سیدابوالقاسم دهكردی در راس این حركت ضد استبدادی قرار داشتند و با حركت این دو بزرگوار مردم ایران از نیات شوم رضاخان نیز آگاه شدند.
آیت الله سیدابوالقاسم دهكردی دیدگاه ها، افكار عرفانی و تجربه های سلوكی در كتاب گران بهای 'منبرالوسیله' جمع آوری كرد و این كتاب مركب عروج آیت الله به سوی پروردگار است و سعادت دنیا، بهروزی آخرت و سلامت دین را در عمل بدان انجام داد.
سیدابوالقاسم دهكردی آثار ارزشمندی در علوم اسلامی داشت كه منبر الوسیله، حاشیه تفسیر صافی، حاشیه وافی، رساله ای در قبض، بشارات السالكین، واردات عینیه، جنت الماوی در اخلاق، حاشیه بر جامع عباسی، ذخیره ای در ادعیه و ختومات، رساله در طهارت، رساله عملیه جهت مقلدین، شرح بر شرایع، شرح من لایحضره الفقیه، الفوائد در متفرقات، اللمعات فی شرح دعاء سمات، رساله در مباحث الفاظ، حاشیه بر نخبه حاجی محمدابراهیم كرباسی و نورالابصار فی فضیلة الانتظار را تالیف كرد.
آیت الله سید ابوالقاسم دهكردی در شب ششم شوال سال 1352 هجری در شهر اصفهان به دیدار حق شتافت و پیكر این عالم ربانی و مجتهد زمانه با حضور مردم اصفهان و شهركرد به خاك سپرده شد.
این مجتهد و مدرس حوزه های علمیه شاگردان بزرگی را در راه جهاد و فقیه و مبانی دینی تربیت كرد كه برخی از شادگران این عالم نستوه بعدها به عنوان مبارزان بزرگ در مقابله با رژیم ستم شاهی شدند.
گزارش از محمود رییسی
مراجعات پی آورده ها:
1- تاریخ حكماء و عرفا و متاخرین صدرالمتالهین،
2- بدرالتمام، حاج شیخ عباس قمی
3- نقباء البشر، سیدمصلح الدین مهدوی،
4- تذكرة القبور یا دانشمندان و بزرگان اصفهان، ص 141 .
5- مهدی قرقانی، زندگانی حكیم جهانگیرخان قشقایی، ص 107و 187 .
6- رجال اصفهان، سیدمحمدباقر كتابی،
7359
شهركرد- سوم شهريورماه يا ششم شوال ، سالروز درگذشت عالم بزرگي است كه براي دانش اندوزي و تحصيل وسپس تدريس با پاي پياده چه سفرها كه نكرد.
