آیین های مولودی خوانی و دف نوازی در كردستان

به گزارش خبرنگار ایرنا، آیین های مولودی خوانی و دف نوازی از دیرباز در این دیار در ماه ربیع الاول ماه میلاد نبی مكرم اسلام(ص) در مساجد و خانقاه ها و تكایا مرسوم بوده و هنوز هم برگزار می شود.
چراغانی كردن میادن و معابر شهرها، برپایی آیین های مولودی خوانی و دف نوازی در مساجد و پخش آن از بلندگوها و مناره ها، خرید وسایل برگزاری جشن مولودی خوانی و برگزاری جشن مولودی همزمان با 12 ربیع الاول شور و حالی خاص به شهرهای این استان بخشیده است.
شركت در آیین مولودی خوانی ویژه نسل یا قشر خاصی نیست و پیر و جوان، زن و مرد و هر كسی با هر سلیقه ای می تواند در این آیین ها حضور پیدا كند و به مداحی و دف نوازی گروه های مولودی خوان گوش فرا دهد.
آیین های مولودی خوانی در طول ایام این ماه و قبل و بعد از اقامه نماز عصر، مغرب و عشا برگزار می شود.
برخی از خانواده ها و شخصیت های دینی و گروه های مولودی خوان برای همه مردم شناخته شده هستند به طوری كه در برخی محله ها هیات امنای مساجد هر ساله برای انجام این مراسم تدارك لازم را پیش از آغاز ربیع الاول فراهم می كنند.
مولود یك كلمه با ریشه عربی ولد و به معنای متولد شده است و منظور از آن ماهی است كه در آن پیامبر اكرم (ص) متولد شده است و مردم این منطقه به ماه ربیع الاول ماه مولود نیز می گویند.
در قدیم خانواده هایی كه در این ماه فرزند پسرشان به دنیا می آمد، اسم مولود یا محمد بر وی می نهادند و بر این باور بودند متولد شدن فرزند پسر در این ماه و نهادن اسم مولود بر وی منشاء خیر و بركت برای آن خانواده خواهد بود.
آیین مولودی خوانی یك آیین دسته جمعی است كه با دف نوازی و خواندن اشعار به زبان های عربی، كُردی و فارسی همراه بوده و برای اجرای این جشن تدارك خاصی داده می شود و چندین نفر باید قبل از اجرای مراسم وسایل مورد نیاز آن از جمله میوه، خرما، شربت، شیرینی و آب نبات را برای پذیرایی از مهمانان آماده كنند.

**نوای دف و ذكر 'الله مدد یا رسول الله نظر'
در ابتدای آیین مولودی خوانی یكی از قاریان برجسته، چندین آیه از آیات قرآنی را تلاوت می كند و شركت كنندگان با باز كردن قرآن كریم و سردادن سلام و صلوات و فریادهای مدد یا رسول الله(ص)وی را همراهی می كنند.
در ادامه، گروه های مولودی خوانی و دف نوازی شروع به تك خوانی، جمع خوانی، تك نوازی و جمع نوازی دف كرده و به ذكر قصیده هایی به زبان های عربی و كردی می پردازند.
گروه های مولودی خوان و دف نواز معمولا' لباس های محلی كُردی می پوشند و روی پوست دف، كلمات مباركی از جمله اسم جلاله الله، محمد رسوالله و آیات قرآنی خوشنویسی حك می كنند.
در ادامه آیین یكی از روحانیون یا شخصیت های مذهبی به بیان سیره و روش زندگی حضرت محمد(ص) و روایت احادیث و آیات قرآنی در مورد شخصیت پیامبر اكرم(ص) می پردازد.
برخی از مردم در این ماه برای شفای بیماران خود ذبح حیوانی را نیز نیت و گوشت آن را در بین افراد نیازمند و فقرا توزیع می كنند و برخی دیگر برای مولودی اقلام غذایی را در بین فقرا توزیع و یا سفره های مولودی را برای اطعام فقرا پهن می كنند.
در آیین های مولودی خوانی تنها از ساز دف استفاده می شود و به همین خاطر دف به عنوان یك ساز دینی و مقدس در بین مردم این منطقه شناخته شده است.

**برگزاری آیین مولودی در محلات مختلف كردستان
هر ساله در این ایام در مناطق مختلف كردستان و در شهرها و روستاهای این استان آیین مولودی خوانی و ابراز شادمانی برای تولد نبی مكرم اسلام با حضور اقشار مختلف مردم برگزار می شود.
شور اشتیاق مردم برای مشاركت در این آیین بسیار زیاد بوده و در برخی محلات در طول این ماه چندین نوبت آیین مولودی خوانی برگزار می شود.
خانم میانسالی كه هر سال آیین مولودی خوانی را برای مردم محله خود برگزار می كند گفت: برگزاری این آیین از قدیم در خانواده ما مرسوم بوده و مشاركت مردم محله در اجرای این آیین باعث شور و نشاط خاصی در بین مردم می شود و جوان و پیر در آن مشاركت می كنند.
بهیه فكری اظهار كرد: آیین مولودی خوانی در 2 سالن جداگانه مخصوص زنان و مردان برگزار می شود و اگر محل مناسب و فضای كافی برای مهمانان نباشد مراسم را در 2 روز جداگانه برگزار می كنیم.
این بانوی خیر گفت: هر ساله مهمانان از مناطق دور و نزدیك و حتی از اقلیم كردستان عراق برای شركت در آیین مولودی خوانی به سنندج و دیگر شهرهای استان می آیند.
وی افزود: در آیین مولودی خوانی خرما، شربت، شیرینی و حتی میوه های فصل در بین شركت كنندگان توزیع می شود و برخی از مهمانان می توانند برای دیگر اعضای خانواده خود از هدایای مولودی ببرند.
**برگزاری آیین مولودی خوانی نشانه عشق و علاقه مسلمانان به پیامبر(ص) است
امام جمعه سنندج گفت: برگزاری آیین های مولودی خوانی در ماه ربیع الاول نشانه احترام و بزرگداشت مقام پیامبر اكرم (ص) و عشق و علاقه مسلمانان به آن فرستاده خداوند است.
ماموستا عبدالرحمان خدایی افزود: برپایی محفل هایی كه در آن ذكر نام خداوند و پیامبر اكرم (ص) آن انجام می شود، بسیار مقدس و قابل احترام است و كسانی كه این آیین را بدعت می نامند، تفسیر درستی از دین ندارند.
وی اضافه كرد: ولادت پیامبران در بین پیروان ادیان دیگر نیز به عنوان روز جشن و دارای احترام خاصی بوده و مسیحیان سالروز تولد حضرت عیسی(ع) را روز تحویل سال خود انتخاب كرده اند.
او اظهار كرد: پیامبر اسلام(ص) پیامبر رحمت و آشتی برای مسلمانان و پیروان سایر ادیان بوده و لازم است نه تنها مسلمانان بلكه تمام جهانیان برای تولد آن بزرگوار جشن تدارك ببیند.
مشاركت مومنان در مسجد و بررسی مشكلات و هماهنگی برای برپایی آیین های مولودی خوانی زمینه ساز حضور بیشتر نسل جوان در مساجد است.

**برگزاری 46 برنامه شاخص دینی و مذهبی در هفته وحدت
در ماه مولود و بویژه هفته وحدت كه از 12 تا 17 ربیع الاول است برنامه های مختلفی در مناطق مختلف استان كردستان برگزار می شود.
برگزاری این برنامه ها در كنار آیین های مولودی خوانی بر ظرافت و زیبایی این ماه در كردستان افزوده است.
مدیركل سازمان تبلیغات اسلامی كردستان گفت: 46برنامه شاخص به مناسبت هفته وحدت و ماه ربیع الاول در مناطق مختلف استان و با مشاركت اقشار مختلف مردم برگزار می شود.
حجت الاسلام مختار كرمی افزود: 10 همایش شاخص در تمامی شهرستان ها با عنوان جشن نبوی، برگزاری چهار مراسم ویژه اماكن ورزشی باستانی در شهرهای سنندج، قروه، بیجار و سقز و برپایی 10 ایستگاه صلواتی در همه شهرستان ها از جمله برنامه های این هفته است.
وی اظهار كرد: همچنین در این هفته 20 مراسم روستایی با محوریت مساجد، همایش استانی با عنوان 'پیامبر خاتم،نگین عشق'، چندین گفتمان دینی، جشنواره شعر وحدت، برگزاری 10 محفل انس با قرآن، چهار همایش ویژه در مناطق حاشیه ای و 44 كارگاه آموزشی با رویكرد كاهش آسیب های اجتماعی برگزاری می شود.
در برخی مناطق استان كردستان آیین های مولودی خوانی در تكایا و خانقاه ها نیز برگزار می شود و مهمانان، هدایایی را نیز برای برگزار كنندگان و خادمان این اماكن با خود می آورند.
برگزاری آیین معنوی مولودخوانی و ابراز شادمانی برای تولد منجی علم بشریت(ص) شاید بزرگترین دلیلی برای مشاركت گسترده مردم و برگزاری باشكوه هر ساله این آیین در ماه مولود(ربیع الاول) در كردستان باشد.
حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله در عام الفیل (سال 570 میلادی) در ماه ربیع الاول دیده به جهان گشود.
علمای اهل تشیع ولادت پیامبر اكرم را در صبح جمعه 17 ربیع الاول و علمای اهل تسنن، در روز 12همان ماه می‌دانند.
از 12 تا 17 ربیع الاول از سوی بنیانگذار انقلاب اسلامی (ره) به نام هفته وحدت نامگذاری شده است.
/19043020
گزارش از عبدالله رحمانی/**انتشاردهنده: مسعود احمدی