هم اينك شهرستانهاي سبزوار، خوشاب و داورزن با 12 هزار بافنده فرش فعال در قالب مجتمعها و كارگاههاي خانگي يكي از قطبهاي توليد فرش دستباف در خراسان رضوي است.
فرش دستباف اين منطقه در سه طرح سنتي قديمي، نائين و تبريز در شكلهاي گليم فرش، قاليچه، زراونيم، ظريف باف، پادري، گبه، فرشهاي تزئيني و بزرگ پارچه توليد مي شود. يك دار قالي شامل تخت، پايه، شانه، دستگاه و زنجير است كه نصب آن حدود 4 ميليون ريال هزينه دارد.
فرش دستباف اين منطقه بيشتر در ابعاد 6 و 9 مترمربع و ماهانه 600 مترمربع فرش در طرح تبريز، 2 هزار مترمربع در طرح نائين و 100 مترمربع در طرح سنتي قديمي توليد مي شود.
مدتهاست كه تار و پود دار قالي فرش دستباف منطقه غرب خراسان رضوي سست شده و اين صنعت در سرازيري ركود قرار گرفته چنانكه حدود 2 هزار كارگاه نيمه متمركز فرش نيمه فعال شده اند و بسياري از جامعه بافندگان فرش كه 95 درصد آنان را زنان خانه دار تشكيل مي دهند به سبب مشكلات مختلف اين شغل را رها كرده و به مشاغل كاذب و يا ساير حرفه ها روي آورده اند.
يك بافنده فرش در اين باره به خبرنگار ايرنا گفت: قيمت مواد اوليه توليد فرش زياد شده بطوري كه در يك فرش 6 متري كه 2،5 كيلوگرم چله ابريشم مصرف مي شود در يك ماه اخير قيمت چله از پنج ميليون و 775 هزار ريال به هفت ميليون و 500 هزار ريال افزايش يافته است.
مريم جراحي افزود: اين در حالي است كه توجه به صنعت فرش يكي از عوامل اشتغال براي زنان روستايي و منبع درآمدي پايدار براي خانواده محسوب مي شود.
يك بافنده ديگر فرش گفت: بافندگي از مشاغل سختي است كه در طولاني مدت مشكلات جسماني از قبيل بينايي، ريوي و عضلاني ايجاد مي كند و بنابراين دولت بايد براي بيمه نمودن بافندگان فرش اعتبار بيشتري در نظر بگيرد.
اعظم امامي افزود: حمايت دولت از بافندگان و ايجاد بازار مناسب فروش سبب مي شود زنان روستايي كه 95 درصد بافندگان فرش منطقه غرب خراسان رضوي هستند همچون گذشته به اين حرفه روي آورند.
* بافندگان بايد از بيمه هنرمندان بهره مند شوند
رئيس اتحاديه بافندگان فرش سبزوار نيز به خبرنگار ايرنا گفت: سه كارگاه فرش در شهرستانهاي سبزوار و خوشاب كه بيش از 100 نفر در آن اشتغال داشتند تعطيل شد.
علي اصغر عسكري افزود: مصالح يك فرش 6 متري طرح تبريز 30 ميليون ريال و دستمزد بافنده آن 35 ميليون ريال است كه پس از توليد حدود 70 ميليون ريال به فروش مي رسد و اين مقرون به صرفه نيست.
وي گفت: مدت بافت يك فرش طرح نائين 6 متري بستگي به تعداد بافندگان دارد كه اگر سه نفر مشغول بافندگي باشند حداكثر 45 روز طول مي كشد.
رئيس اتحاديه بافندگان فرش سبزوار افزود: رونق فرش دستباف هنگامي محقق مي شود كه دولت و مردم به بافندگان فرش به ديده يك هنرمند بنگرند و زمينه ارائه تسهيلات مناسب براي اين هنرمندان فراهم شود و همچنين آنها تحت پوشش بيمه هنرمندان قرار گيرند.
وي ادامه داد: همچنين امروزه تبليغات نقش موثري در رونق و فروش يك محصول دارد اما براي فرش دستبافت هيچ تبليغاتي نمي شود و همچنين ترويج فرش ماشيني در ركود بازار فرش دستباف تاثير داشته است.
عسكري گفت: فرش دستباف نوعي سرمايه گذاري است كه نيازمند حمايت دولت و تبليغات است.
وي ادامه داد: دولت بايد بر مبناي دار قالي به توليدكنندگان تسهيلات بدهد زيرا اعطاي تسهيلات به صاحبان كارگاهها و توليدكنندگان برتر بر اشتغالزايي و افزايش توليد تاثير مثبت دارد.
او گفت: ميزان تسهيلات هر دار قالي بر اساس طرح و متراژ از 40 ميليون تا 100 ميليون ريال است كه در حال حاضر به سبب كمبود اعتبارات تسهيلاتي به جامعه بافندگان اين منطقه پرداخت نمي شود.
وي افزود: فرش دستبافت علاوه بر ركود بازارهاي داخلي در صادرات نيز داراي مشكلات مختلف است و گرچه واحدي به نام مركز ملي فرش ايران وجود دارد اما ايجاد يك سازمان منسجمتر ضروري است تا با ارائه نقشه و طرحهاي نوين فرش دستباف و حمايت از توليدكنندگان و كارگاهها كيفيت فرش دستباف را افزايش دهد.
* ايجاد كارگاهها عامل رونق فرش دستباف
رئيس اداره صنعت، معدن و تجارت سبزوار نيز به خبرنگار ايرنا گفت: با ارائه تسهيلات و ايجاد مجتمعها و كارگاهها فرش دستباف از سوي دولت اين صنعت رونق مي يابد.
علي اميدبخش افزود: چهار شركت تعاوني فرش دستباف با تهيه مواد اوليه مرغوب و قيمت مناسب، ارائه طرحهاي خوب و بازاريابي فروش به بافندگان و توليدكنندگان فرش در غرب خراسان خدمات ارائه مي دهند.
وي ادامه داد: با توجه به اينكه كشورهاي چين و هند در امر صادرات فرش ورود پيدا كرده اند دولت ايران بايد با حمايت از بافندگان و حضور در نمايشگاههاي بين المللي زمينه معرفي فرش دستباف ايراني را بيش از گذشته فراهم نمايد.
رئيس اداره صنعت، معدن و تجارت سبزوار گفت: دستمزد بافندگان فرش نيز بسيار پايين است و نياز زندگي آنها را تامين نمي كند. حدود 2 هزار بافنده فرش با نظارت اداره تامين اجتماعي بيمه هستند و هزار بافنده فرش نيز در اولويت بيمه قرار دارند كه در حال حاضر به دليل كمبود اعتبارات امكانپذير نيست.
* بافندگان فرش براي دريافت تسهيلات در اولويت قرار دارند
معاون مالي و برنامه ريزي فرمانداري سبزوار نيز به خبرنگار ايرنا گفت: تاكنون هيچ تقاضايي براي دريافت تسهيلات از سوي جامعه بافندگان فرش دستي ارائه نشده است.
حسين پارسي پور افزود: بافندگان روستايي در صورتي كه برنامه و طرحي در قالب اتحاديه يا شركتهاي تعاوني ارائه دهند براي صدور مجوز و دريافت تسهيلات مورد حمايت قرار مي گيرند.
وي ادامه داد: توليدكنندگان فرش دستباف در صورت درخواست تسهيلات، به بانكهاي عامل معرفي مي شوند و ميزان تسهيلات بر اساس دار قالي به آنها پرداخت مي شود و كارفرماياني كه بافندگان فرش را پشتيباني كنند به همين ميزان از تسهيلات كارفرمايي بهرمند مي شوند.
معاون فرماندار سبزوار گفت: همچنين براي حمايت از بافندگان فرش زمينه برگزاري نمايشگاه و ايجاد غرفه و بازاريابي در سطح كشور فراهم مي شود.
خبرنگار: حميد دلاوري هروي **منتشركننده: حسين كريم زاده
8145/7500/1858
سبزوار- ايرنا- صنعت فرش و قاليبافي يكي از حرفه ها و صنايع با قدمت در غرب خراسان رضوي است كه به علت مشكلاتي نظير افزايش نرخ مواد اوليه، پايين بودن سود فروش و مواردي از اين دست دچار ركود و نيازمند حمايت جدي است.
