حفظ گونه در حال انقراض بُز مرخز نيازمند تلاش مسئولان است

كريم شريفي روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: در سالهاي اخير انقراض نسل بز مرخز منطقه نگراني زيادي در بين دامپروران و مسئولين شهرستان ايجاد كرده و تلاش هاي براي بقاي نژاد بز مرخز در حال انجام است.
وي اظهار كرد: بخشي از صنايع دستي منطقه شالبافي آرمرده و خانواده هاي زيادي به اين صنعت اشتغال دارند با انقراض نسل بز مرخز از بين مي روند.
وي اضافه كرد: طبق آخرين آمارها حدود 600 راس بز مرخز در منطقه باقي مانده در حالي كه 10 سال قبل بيش از 6هزار راس بز مرخز در منطقه وجود داشت.
وي گفت: با اين روندي كه انقراض نسل بز مرخز در پيش گرفته در آينده نزديك شاهد از بين رفتن كامل نسل بز مرخز و صنايع دستي وابسته به آن خواهيم بود.
شريفي ادامه داد: دامپروران بانه تعداد محدودي دام و به صورت سنتي دامداري مي كنند و دامدار به صورت صنعتي انجام نمي شود.
وي اظهار كرد: هر روستايي كه در بخش دامپروري بويژه پرورش بز مرخز فعاليت كنند اعتبارات عمراني ويژه اي به آنها اختصاص مي يابد.
بز مرخز به نام محلي (بزنه مه ره ز) تنها نژاد بز تك پوششي كشور و مولد اليافي براق، ظريف و نرم به نام (مه ره ز) است كه فقط توسط اين نژاد توليد مي شود.
اين نژاد بز در زيستگاه اصلي پرورش خود در بخش هاي آلوت و آرمرده شهرستان بانه اصلي ترين منبع درآمدزايي خانوارهاي پرورش دهنده محسوب مي شود و شيوه بهره برداري از موي اين نژاد به صورت سنتي است.
موهاي نرم و براق اين گونه كه در چند رنگ قهوه اي (گردويي)، سفيد، سياه و تركيبي است يك يا 2 نوبت در سال چيده مي شود و پس از آماده سازي، زنان روستايي با استفاده از دوك (ته شي) آن را مي ريسند.
ريسيدن مه ره ز بخاطر نرمي خاصي كه دارد نيازمند مهارت و دقت خاص است و ريسيدن آن از پشم گوسفند بسيار سخت تر است، الياف تهيه شده در كارگاه هاي سنتي (جولايي) به صورت نوارهاي پارچه اي به عرض 15 تا 20 سانتي متر تبديل مي شود.
تبديل اين نوارها به پارچه مناسب و دختن لباس مردانه كُردي به نام 'رانك و چوغه'با آن، تنها توسط خياطان بسيار ماهر انجام مي شود كه زبيايي خاصي به اين مد لباس محلي مردم كردستان مي بخشد.
از نوارهاي تهيه شده كه از نظر نرمي، ظرافت و دوام مانند ابريشم است براي تهيه سجاده، كلاه و دستكش، جوراب و سه ر لانك (روپوش گهواره كودك) نيز استفاده مي شود.
ورود الياف مصنوعي به بازار از يك طرف و كاهش تمايل دامداران براي نگهداري از دام هاي سبك باعث شده جمعيت اين نژاد به شدت كاهش پيدا كند.
بانه با 158 هزار نفر جمعيت در 270 كيلومتري غرب سنندج واقع شده است.
خبرنگار: زينب طلايي/ **انتشار دهنده: عبدالله رحماني
7469/ 3020