برگزاری جشن های 2500 ساله، جشن فرهنگ و هنر و اعتراض علمای بزرگ این خطه خصوصا مرحوم محلاتی و شهید دستغیب، شیراز را به كانون توجه انقلابیون كشور تبدیل و عزم همگانی برای سرنگونی رژیم گذشته بوجود آورد.
هرچند شهرهایی چون قم و تهران به مثابه مراكز دینی و سیاسی كشور به عنوان كانون اصلی انقلاب به حساب می آمدند ولی اقصی نقاط كشور نیز در فرایند پیروزی انقلاب اسلامی نقش بارزی داشتند.
در فاصله سال‌های 42 تا 57 اتفاقاتی افتاد كه شیراز را در كانون توجه انقلابیون سراسر كشور قرار داد كه از جمله آن‌ها برگزاری جشن‌های 2500ساله و جشن‌های فرهنگ و هنر در این شهر بود كه باعث اعتراض علمای بزرگ فارس و مخصوصاً آیت الله محلاتی و شهید آیت الله دستغیب شد.
پس از شروع راهپیمایی‌ها در دی ماه 56 (به مناسبت شهادت حاج مصطفی خمینی فرزند امام) در شیراز نیز مساجد بزرگ شهر به كانون انقلاب تبدیل شد، دو حادثه مهمی كه در سال 57 در این شهر اتفاق افتاد و رژیم شاه را ناتوان كرد یكی حادثه پنجم رمضان مصادف با شهریور57 بود كه پس از سخنرانی مرحوم آیت الله پیشوا در مسجد جامع شهدا (نو) و شعار‌های انقلابی، ساواك و پلیس به مردم حمله كردند و دو نفر شهید و عده‌ای نیز مجروح شدند و سپس در مسجد حبیب شیراز كه از هوا و زمین به مردم حمله كردند و عده‌ای شهید و مجروح شدند.
** اولین سروده های انقلاب در شیراز ساخته شد
اهالی این خطه در كنار مبارزات انقلابی هویت فرهنگی خود را در این دوران حفظ كرده و از مشاركت اهالی شهر شیراز در مسایل فرهنگی روزهای نخست پیروزی انقلاب اسلامی می توان به تولید سه سرود برجسته و پرطرفدار «بهمن خونین جاویدان»، «22 بهمن روز از خود گذشتن» و «ای توسن بهاران، خوش آمدی به ایران» كه در استودیو موسیقی فارس و به دست هنرمندان شیرازی ساخته شد اشاره كرد كه بلافاصله پس از ساخته شدن ،در بهمن 57 از شبكه های سراسری پخش شد.
** پیروزی زودهنگام
حضور مردم شیراز در صحنه مبارزاتی انقلاب به حدی پررنگ بود كه انقلاب اسلامی در شیراز در تاریخ 21 بهمن سال 57 به پیروزی رسید و تمام موقعیت‌های رژیم شاهنشاهی در این شهر در این روز در اختیار انقلابیون قرار گرفت و مردم دسته دسته برای كمك به مردم شهرهای دیگر از جمله شهرستان جهرم حركت كردند و در نهایت صبح روز 22 بهمن مردم شیراز در شاهچراغ اجتماع و تصمیم گرفتند پس از راهپیمایی، برای كمك به تهران عازم شوند، اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌ها آماده شده بود كه گروه زیادی از جوانان انقلابی آماده رفتن به تهران شدند.
آقای قهرمانی یكی ازمبارزین و آزادگان قبل از انقلاب در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت:دربحبوحه شكل گیری انقلاب اسلامی در دانشگاه پهلوی كه امروزه دانشگاه شیراز نام دارد مشغول تحصیل بودم و به دلیل شركت در تظاهرات علیه رژیم شاهنشاهی دو سال 53 و 54 را در زندان سپری كردم.
** كارهای ضد فرهنگی رژیم پهلوی در شیراز و خروش مردم فارس
او در ادامه می گوید:در آن دوران كشور و استان فارس در همه زمینه ها نظیر اشتغال ، فرهنگ ، اخلاق، سیاست، صنعت و... با مشكلات عدیده ای روبه رو بود، خصوصا كارهای ضدفرهنگی كه در دوران شاهنشاهی به عنوان كارهای فرهنگی در شیراز و فارس انجام شد ازجمله جشن هنر ، پخش فیلم های مستهجن در سینماها و جشن های 2500 ساله كه اغلب ترویج بی عفتی دیكتاتوری و... بود خون اهالی این خطه كهن را به جوش آورد.
قهرمانی ادامه داد:جایزه ها و فعالیت های آموزشی كه برای گروه محصلین در آن دوره برگزار می شد ترویج بی بند و باری و فاصله گرفتن از اعتقادات دینی را تبلیغ می كرد هرچند كه خوشبختانه این كارها اثر چندانی در جامعه نداشت و پرورش آن نسل در جامعه ای دینی بزرگترین مانعی بود كه در آن دوران جامعه را حفظ كرد.
** پارتی بازی و اخذ رشوه در ادارات فارس در رژیم پهلوی رایج بود
قهرمانی بر لزوم پرورش جوانان امروز با تعالیم دینی با توجه به هجمه رسانه ای ماهواره ها و فضای مجازی تاكید كرد و در ادامه گفت: پارتی بازی و رشوه گرفتن در ادارات دولتی قبل از انقلاب رایج و به یك اصل تبدیل شده بود و مردم در هیچ بخشی از امور مملكت دخالت نداشتند و همین موضوع باعث شد عموم مردم علیه آن رژیم فاسد قیام كنند و این كار منجر به پیروزی انقلاب مردمی شد و اینكه در حال حاضر مردم در سرنوشتشان بصورت مستقیم دخالت می كنند و بر همه امور نظارت دارند.
این زندانی سیاسی قبل از انقلاب افزود:اساسا نقش انقلاب در آن دوران برای همه غافلگیر كننده و یك انفجار بود، در آن دوران اجرای برنامه ریزی های ضد فرهنگی در شیرازباعث شد مردم از رژیم شاهنشاهی متنفر شوند و هویت فطری و پاك خود را در مساجد و یا انجمن اسلامی دانشگاه ها پیدا و رشد دهند.
این فعال دانشجویی قبل انقلاب می گوید: در دوران رژیم پهلوی خطوط چپ كمونیستی و بهائیان به راحتی در دانشگاه ها و سطح شهر شیراز جولان می دادند و به همین دلیل در اغلب دانشگاههای استان فارس من جمله دانشگاه پهلوی(دانشگاه شیراز) فعالیت های انقلابی در قالب انجمن اسلامی دانشگاهها شكل می گرفت و رژیم تا حدودی نتوانسته بود این موضوع را خفه كند و خوشبختانه افراد مومن و انقلابی در راس هدایت جنبش های دانشجوئی شیراز قرار داشتند كه اغلب بعد پیروزی انقلاب جزو چهره های شاخص نظام اسلامی محسوب شده اند.
** دانشجویان مبارز قبل از انقلاب شیراز بطور ناگهانی ناپدید می شدند
او اینگونه سخن خود را ادامه می دهد كه روشنگری و افشاگری در دانشگاه شیراز بصورت مداوم توسط دانشجوهای فعال و انقلابی انجام می شد و به همین دلیل اغلب مواقع مهره های كلیدی در زندان به سر می بردند بگونه ای كه بسیاری از همكلاسی و هم دانشگاهی های ما در آن دوران بطور ناگهانی ناپدید می شدند و این غیبت مدتها به طول می انجامید و بالاخره بعد از ماهها و یا سالها متوجه می شدیم كه در زندانهای ساواك و رژیم شاهنشاهی به سر می بردند.
علیرضا كرمی از فعالان سیاسی قبل انقلاب در شیراز است كه دوره ای را در زندانهای ساواك نیز گذرانده ،او به خبرنگار ایرنا گفت: در سال 57 و زمانی كه تظاهرات مردمی، آرام آرام تمام شهرهای مختلف كشور را در بر گرفته بود شیراز هم یكی از همین شهرها بود كه نخستین تظاهرات این شهر در سال 1357 در روز 15 اردیبهشت هنگام خروج نمازگزاران از مسجد خیرات شیراز صورت گرفت كه علاوه بر این روز، در روزهای بعد نیز تظاهرات ادامه یافت.
او ادامه داد:18 اردیبهشت 57 در آستانه برگزاری عزای عمومی چله سوم شهدا در شیراز، مردم در ساعات مختلف در چند نقطه از شهر دست به تظاهرات زدند و ضمن سر دادن شعار با دخالت پلیس و دستگیری تعدادی ، مردم متفرق شدند. بعدازظهر آن روز نیز عده‌ای از دانشجویان دانشگاه پهلوی دست به تظاهرات زدند كه مأموران دولتی و پلیس هم نسبت به این تظاهرات واكنش نشان دادند كه یك نفر شهید و تعدادی نیز مجروح شدند در این روز در حوادث كازرون نیز یك نفر به شهادت رسید كه این برخورد خشونت‌آمیز مأموران دولتی موجب شد كه در 20 اردیبهشت نیز در شهرهای شیراز و كازرون تظاهرات اعتراض‌آمیز ادامه یابد.
حسن اسدی یكی دیگر از آزادگان قبل از انقلاب شیراز است كه در گفت و گویی با خبرنگار ایرنا می گوید:مردم شیراز كه در صف اول مبارزه علیه رژیم پهلوی قرار داشتند با ورود امام خمینی (ره) به ایران نیز یكپارچه شور و شوق و برنامه‌های مختلف را به اجرا در آوردند و كمیته هماهنگی تظاهرات این شهر، عده‌ای را برای استقبال از امام خمینی به تهران اعزام كرد.
وی ادامه داد: در شیراز نیز مردم به تجمع در حرم شاهچراغ فرا خوانده شدند كه قرائت اعلامیه امام خمینی، سخنرانی و سپس پخش سخنرانی امام خمینی در بهشت زهرا از جمله برنامه‌هایی بود كه در این گردهمایی به اجرا درآمد، از بعدازظهر روز 12 بهمن تا روزهای بعد مردم شیراز و سایر شهرهای فارس در سرور و شادمانی به سر می‌بردند ،در این استان ، علاوه بر شیراز شهرهای بزرگی چون لار، جهرم، كازرون و فسا نیز مركز انقلاب و مبارزات انقلابیون بود.
دوكوهكی یكی دیگر از مبارزین قبل از انقلاب معتقد است كه همه مسئولان به انقلاب بدهكار هستند و لازم است برای اهداف انقلاب كه خدمت به مردم بوده حداكثر تلاش خود را انجام دهند.
عبدالله قنبری، آزاده سیاسی قبل انقلاب است كه به خبرنگار ایرنا می گوید:مدیران فارس هر هفته باید از ادارات این استان بطور نامحسوس بازدید كنند و اگر این كار را انجام دهند خواهند دید كه خیلی از رفتارها با مردم مناسب نیست و این رفتار جزو اهداف انقلاب نبوده و دقیقا برعكس این گونه رفتارها مدنظر انقلاب اسلامی بوده است.
قنبری ادامه داد: كار اصلی مسئولان باید پیگیری مشكلات مردم باشد و به دردهای مردم رسیدگی كنند كه این مساله از اهداف اصلی انقلاب اسلامی بوده است، مسئولان باید مشكلات مردم و جامعه را پیش بینی كنند و اجازه ندهند این مسائل بزرگ شده و به كف خیابان ها كشیده شود.
وی بر این نكته كه كسانی كه دوران قبل از انقلاب را درك كرده اند باید مشكلات آن دوران را به جوانان انتقال دهند تاكید كرد.
9873 / 1876
گزارش از: محمدامین افشارپور ** انتشار دهنده:غلامرضا مالك زاده
شیراز-ایرنا-مردم دیار فارس همزمان با تهران و قم به صف انقلابیون پیوسته و با روشنگری علمای بزرگی همچون آیت الله محلاتی و شهید آیت الله دستغیب به مقابله با رژیم پهلوی برخاستند.
