به گزارش ایرنا كارشناسان گردشگری سلامت معتقدند ایران با توجه به پیشرفتهای حاصله در علم پزشكی و دارا بودن جاذبه های طبیعی مانند آبهای معدنی از ظرفیت های بسیار در حوزه گردشگری سلامت یا 'توریسم درمانی' برخوردار است.
در این راستا كلانشهر مذهبی مشهد و استان خراسان رضوی با توجه به زائران بسیار كه هر سال از كشور های مختلف به این دیار سفر می كنند، به عنوان قطب مهم گردشگری سلامت در كشور مطرح است.
به عنوان نمونه براساس اظهارات سركنسول كشور عراق در مشهد، امسال 2 میلیون زائر عراقی برای زیارت به این شهر مقدس سفر كردند كه 200 هزار نفر آنان به عنوان گردشگر سلامت در بیمارستان های مشهد تحت خدمات درمانی قرار گرفتند.
گرچه خدمات گردشگری سلامت در كلانشهر مذهبی مشهد و سایر مناطق كشور با اقبال عمومی از سوی گردشگران خارجی به ویژه كشورهای عربی روبروست اما كیفیت و نحوه ارائه خدمات گردشگری سلامت از سوی كارشناسان نگران كننده و هشدار دهنده عنوان شده است.
سودجویی دلالان و واسطه های غیر مجاز، مداخلات پزشكی از سوی افراد غیر متخصص مانند آرایشگران، بی توجهی به گردشگری تندرستی از قبیل استفاده از جاذبه های طبیعی و عدم ساماندهی مراكز درمانی دارای مجوز از جمله چالشهای صنعت گردشگری سلامت به شمار می رود.
* مشهد قطب گردشگری سلامت
مدیر گردشگری سلامت دانشگاه علوم پزشكی مشهد به خبرنگار ایرنا گفت: افرادی كه به منظور برخورداری از خدمات سلامت شامل پیشگیری و درمان به كشور دیگر سفر می كنند، در زمره گردشگران سلامت یا توریسم درمانی قرار می گیرند.
دكتر محمد اسماعیل خیامی افزود: گردشگری سلامت به گروههای گردشگری پزشكی، گردشگری درمان طبیعی و همچنین گردشگری صحت، تندرستی و پیشگیری تقسیم می شود.
وی با بیان اینكه گردشگری سلامت یكی از فرصت ها و مزیت های كشور و استان خراسان رضوی به شمار می رود، اظهار داشت: مشهد در این زمینه به عنوان قطب گردشگری سلامت شناخته شده است.
وی گفت: مهمترین مزیت شهر مشهد وجود بارگاه ملكوتی حضرت ثامن الحجج (ع) است، از سوی دیگر پزشكان و كادر درمانی مجهز و هزینه های اندك درمانی در این زمینه نقش بسزایی دارند.
خیامی با بیان اینكه شمار گردشگران سلامت در مشهد طی سال جاری نسبت به پارسال 30 درصد افزایش داشته است افزود: سالانه افزون بر 150 هزار گردشگر سلامت در كلینیكها و مراكز درمانی سرپایی نظیر درمانگاه های تخصصی چشم، درمان ناباروری، ژنتیك، زیبایی، پوست و مو خدمات می گیرند كه این تعداد امسال به دلیل نوسانات ارزی افزایش داشته است.
وی اظهار داشت: گروهی از گردشگران سلامت نیز در بیمارستانهای مشهد از خدمات بستری برخوردارند كه این تعداد از ابتدای امسال تاكنون بیش از 10 هزار نفر برآورد می شود.
وی تعرفه پزشكی گردشگران سلامت را دو برابر اتباع ایرانی در بخش خصوصی عنوان كرد و گفت: در بخش دولتی مشروط به استفاده از ظرفیت مازاد تختها، این تعرفه حدود سه برابر است.
خیامی ادامه داد: هم اكنون 12 بیمارستان در مشهد مجوز نهایی گردشگری سلامت را اخذ كرده اند و تعداد دیگری هم در مراحل ارزیابی هستند. همچنین چند مركز جراحی محدود در مرحله ارزیابی برای دریافت مجوز ایجاد دپارتمان بیماران بین الملل (IPD) قرار دارند.
* دلالان مهمترین چالش گردشگری سلامت
مدیر گردشگری سلامت دانشگاه علوم پزشكی مشهد گفت: بررسی ها نشان می دهد گردشگران سلامت از 30 كشور جهان در مشهد حضور دارند اما بیشترین گردشگران سلامت به ترتیب از كشورهای عراق، افغانستان، تركمنستان و كشورهای حاشیه خلیج فارس هستند.
دكتر خیامی، دلالان و واسطه ها را مهمترین چالش گردشگری سلامت در مشهد و خراسان رضوی عنوان كرد و افزود: كوتاه نمودن دست دلالان از حوزه گردشگری سلامت و ساماندهی فرآیند جذب بیماران از اقدامات در حال انجام است.
وی برخورد جدی با دلالان و واسطه های غیرمجاز در حوزه گردشگری سلامت را نیازمند هماهنگی و همكاری تمام دستگاههای متولی شامل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، دانشگاه علوم پزشكی مشهد، سرپرستی وزارت امور خارجه و نظام پزشكی عنوان كرد.
وی اظهار داشت: تشكیل كارگروه گردشگری سلامت با حضور تمام فعالان بخش خصوصی و دولتی، آموزش دست اندركاران حوزه گردشگری سلامت در بیمارستانها، برنامه ریزی برای تبلیغات و اطلاع رسانی به بیماران و تشكیل كمیته نظارت و برخورد با مراكز و اشخاص متخلف از جمله اقدامات دانشگاه علوم پزشكی مشهد در راستای ساماندهی و توسعه این صنعت به شمار می رود.
* بی توجهی به تندرستی در گردشگری سلامت
رئیس انجمن كانون فعالان گردشگری و سرمایه گذاری خراسان رضوی نیز گفت: در حال حاضر نگاه جامع و كلان نسبت به گردشگری سلامت در كشور وجود ندارد و مشكل اساسی در این زمینه چالش در سازماندهی و ساختار اداری آن است.
دكتر پروین دبیری افزود: گردشگری سلامت به دو بخش 'تندرستی' و 'مدیكال' یا پزشكی تقسیم می شود كه اكنون سه چهارم درآمد كشورهای جهان از گردشگری سلامت مربوط به بخش تندرسی مانند ماساژها، آب درمانی و دهكده های سلامت تامین می شود.
وی اظهار داشت: این در حالی است كه در ایران مسئولان فقط به بخش پزشكی و درمان بیماریها در حوزه گردشگری سلامت توجه می كنند و بدین طریق جاذبه های طبیعی كشور در این عرصه مورد غفلت واقع شده است.
وی با بیان اینكه در زمینه گردشگری سلامت باید از الگوهای موفق جهان بهره ببریم گفت: تاسیس انجمن ها و اتحادیه های مرتبط با گردشگری سلامت یك ضرورت است و در این خصوص باید از تجربیات كشورهایی مانند آفریقای جنوبی كه پیشرو دراین زمینه هستند، بهره گرفت.
* مداخلات درمانی در حوزه گردشگری سلامت
مدیر نظارت بر درمان و اعتبار بخشی دانشگاه علوم پزشكی مشهد نیز گفت: نظارت بر گردشگری سلامت به دلیل تعدد افراد دخیل در این حوزه با چالش ها و مشكلات خاصی روبروست كه باید چاره اندیشی شود.
دكتر علی اصغر انجیدنی با بیان اینكه مداخلات درمانی حوزه گردشگری سلامت در مشهد هشدار دهنده و نگران كننده است، افزود: علاوه بر مداخلات درمانی كه از سوی برخی آرایشگران در حوزه گردشگری سلامت رواج دارد، برخی از همكاران پزشك نیز اقدام به انجام اعمال غیرقانونی اعم از تخلفات تعرفه ای و تخلفات حرفه ای می نمایند.
وی اظهار داشت: سایر دانش آموختگان گروه پزشكی هم با جازدن خود به عنوان پزشك فقط به منافع كوتاه مدت خود توجه می كنند كه این اقدامات علاوه بر آسیب به بیمار، به اعتبار كشور نیز لطمه می زند.
وی گفت: برای رشد گردشگری سلامت به عنوان یك صنعت، نباید گردشگر سلامت را صرفا به عنوان یك كالا ببینیم، لذا همكاران ما اعم از پزشك و پرستار و سایر دست اندركاران باید در این زمینه با دید وسیع تر بنگرند.
* لزوم ساماندهی دلالان
سرپرست فرمانداری مشهد نیز گفت: بسیاری از اتباع كشورهای خارجی از جمله عراق برای زیارت بارگاه منور رضوی به مشهد سفر می كنند و در كنار آن از ظرفیتهای گردشگری سلامت در این شهر نیز بهره می برند.
حیدر خوش نیت افزود: برخی به جای تسهیل در روند گردشگری سلامت اتباع خارجی در مشهد به دلالی روی آورده اند و به عنوان واسطه پس از تبلیغ درمانگری اتباع خارجی در سایتهای اینترنتی و كشاندن آنان به مشهد مبالغ غیر متعارف از آنان مطالبه می كنند.
وی با بیان اینكه فعالیت دلالان در گردشگری سلامت باید ساماندهی شود، اظهار داشت: نظارت دستگاههای متولی برای ساماندهی فعالیت پزشكان و متخصصان در حوزه گردشگری سلامت و جلوگیری از ورود افراد فاقد صلاحیت در حوزه های تخصصی درمانی نیز مورد انتظار است.
* آسیب های گردشگری سلامت چاره اندیشی می شود
استاندار خراسان رضوی هم با بیان اینكه این استان از ظرفیت های بسیار در زمینه گردشگری برخوردار است گفت: گردشگری سلامت مزیت این استان است كه اكنون در این حوزه با چالشها و عدم سازماندهی روبرو هستیم.
علیرضا رزم حسینی افزود: به دنبال آن هستیم كه آسیب های گردشگری سلامت در استان خراسان رضوی از قبیل فعالیت دلالان و واسطه ها به كمترین حد خود برسد.
وی اظهار داشت: درحالی كه گردشگری سومین صنعت پولساز دنیاست و هر گردشگر هشت تا 11 نفر اشتغالزایی در پی دارد، باید اذعان كرد كه در صنعت گردشگری كم كاری كرده ایم و این در حالی است كه بیشترین اشتغالزایی با كمترین هزینه در حوزه گردشگری ایجاد می شود.
3027 / 6053
مشهد- ایرنا- درحالی كه گردشگری سلامت از زیر شاخه های صنعت پرسود گردشگری به شمار می رود و از قابلیت های بسیار در این عرصه برخوردار است، رشد و رونق آن با چالشهای مختلف روبروست.