روز گذشته هشت انفجار تروريستي در مكان‌هاي مختلف، مراسم روز عيد پاك مسيحيان سريلانكا را به خاك و خون كشيد. اين انفجارها كه در سه كليسا، سه هتل و دو مكان ديگر صورت گرفت، منجر به كشته و زخمي شدن بيش از 600 نفر شد.
به گزارش گروه نشريات خبري؛ بررسي خبرگزاري ها، تارنماها و روزنامه هاي داخلي حاكي از آن است كه برخي مطبوعات و رسانه ها تصوير و تيتر نخست خود را به اين حملات تروريستي اختصاص داده و علاوه بر توصيف اين حادثه، از زواياي گوناگوني به بررسي آن پرداختند.
رسانه هاي هردو طيف اصولگرا و اصلاح طلب به طور مشترك در مواضعي يكسان ضمن پرداختن به پيشينه درگيري‌هاي تروريستي در سريلانكا، واكنش مقامات داخلي و ساير كشورها را بازتاب داده اند. همچنين اشتباه فاحش ترامپ در اعلام كشته شدگان اين حادثه كه با واكنش‌هاي بسياري در شبكه‌هاي اجتماعي روبه‌روشد، از ديگر محورهاي مورد توجه رسانه هاي داخلي است.
نگراني‌ها از افزايش افراطي گري، خشونت هاي مذهبي در سريلانكا، سايه ترورويسم بر جهان از ديگر محورهاي مورد توجه رسانه هاي داخلي در اين ارتباط است.
رسانه هاي اصلاح طلب
...............................
**عيد پاك خونين
روزنامه آرمان در گزارشي در صفحه نخست خود با تيتر «روز خونين سريلانكا» نوشت: سريلانكا ديروز شاهد انفجارهاي پياپي و برنامه‌ريزي‌شده عليه كليساها و هتل‌هاي اين كشور بود. در ساعات آغازين روز، وقوع انفجارهايي كلمبو- پايتخت اين كشور- را لرزاند. هدف كليساها و هتل‌هاي محل اقامت خارجيان عنوان مي‌شود و تقريبا 6 انفجار نخست همزمان اتفاق افتاد. براساس تازه‌ترين گزارش‌ها، دولت سريلانكا مقررات منع رفت و آمد اعلام كرده است. گفتني است 70 درصد جمعيت سريلانكا بودايي، 7درصد مسيحي، 11 درصد هندو و تقريبا 10 درصد مسلمان هستند.
**سابقه درگيري‌ها در سريلانكا
روزنامه آفتاب يزد در اين باره نوشت: از سال 2009 ميلادي كه جنگ داخلي در سريلانكا به پايان رسيد، خشونت‌هاي مذهبي همچنان به شكل مداوم ادامه داشته است. در بسياري از اين خشونت‌ها به طور معمول گروههاي تندرو بودايي به مساجد يا املاك متعلق به مسلمانان حمله مي‌كنند. اكثريت جمعيت سريلانكا بودايي هستند. به دليل همين خشونت‌ها در ماه مارس سال 2018 ميلادي (حدود يكسال پيش) در اين كشور وضعيت اضطراري اعلام شد. جنگ داخلي سريلانكا نتيجه مبارزه مسلحانه شورشياني بود كه با نام 'ببرهاي تاميل' براي استقلال سرزمين‌هايي كه اقليت قومي تاميل در آن زندگي مي‌كنند، مي‌جنگيدند.اين جنگ داخلي كه به مدت 26 سال به طول انجاميد، در نهايت با شكست 'ببرهاي تاميل' به پايان رسيد. در جريان اين جنگ بين 70 تا 80 هزار نفر كشته شدند. بر اساس تازه‌ترين سرشماري‌ها، حدود 70 درصد جمعيت 22.5 ميليوني سريلانكا از بودائيان ترواده هستند. پيروان اين دين در سريلانكا از قوميت سينهالي هستند كه اكثريت جمعيت اين كشور رادر بر مي‌گيرند.
روزنامه ابتكار مي نويسد: سريلانكا در سال گذشته ميلادي دچار آشوب و بحران سياسي بود. رانيل ويكرمسينگه كه به دنبال درگيري‌هاي خشونت‌بار در سريلانكا روز چهارم آبان 1397 از سمت نخست‌وزيري بركنار شده بود، روز يكشنبه 25 آذر همان سال مجددا به قدرت بازگشت و پس از آن ناآرامي‌ها خاموش شد.
پيش از آن نيز اين كشور دچار تنش‌هاي ديني ميان مسلمانان و بوداييان بنيادگرا بود و آشوب و درگيري در مركز سريلانكا در اسفند 1396 به اوج خود رسيد. در آن زمان در پي پخش خبري در مورد قتل يك بودايي به دست يك مسلمان در يك نزاع گروهي، شهروندان سيلاني بودايي با حمله به برخي مسلمانان، چندين مغازه و خودرو آنها را آتش زدند.
**واكنش مقامات ايراني
واكنش هاي مقامات ايراني و ساير كشورها در قريب به اتفاق رسانه هاي داخلي بازتاب داشته كه در ادامه برخي از آنها را مي خوانيم:
روزنامه آرمان نوشت: محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه ايران در پي حمله تروريستي رخ داده در سريلانكا با تسليت به دولت و مردم سريلانكا، تروريسم را يك تهديد جهاني خواند و اظهار كرد كه بايد به صورت جهاني با آن مقابله شود. ظريف در پيامي توييتري نوشت: از حمله تروريستي عليه عبادت‌كنندگان در روز عيد پاك در سريلانكا بسيار اندوهگين شدم. به مردم و دولت دوست سريلانكا تسليت مي‌گوييم. با قربانيان و خانواده‌هاي آنها ابراز همدردي كرده و برايشان دعا مي‌كنيم. تروريسم يك تهديد جهاني بدون دين است و بايد به صورت جهاني محكوم شده و با آن مقابله شود.
به گزارش آفتاب يزد سيدعباس موسوي، سخنگوي وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران نيز عمليات تروريستي در پايتخت سريلانكا بويژه حمله به كليساها در روز عيد پاك را كه صدها كشته و مجروح بر جاي گذاشت به شدت محكوم و با خانواده قربانيان اين جنايات و دولت و ملت سريلانكا عميقا ابراز همدردي كرد. او گفت: جنايت امروز بار ديگر نشان داد پديده نفرت‌انگيز تروريسم به معضلي جهاني، فارغ از هرگونه مرز و نژاد و ملت و مذهب تبديل شده كه جز با اراده پولادين همه كشورها و استفاده از تمام ظرفيت‌ها، بدون برخوردهاي دوگانه با آن قابل ريشه‌كن شدن نيست.در پي انفجارها ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهوري روسيه نيز به 'مايتريپالا سيريسنا'، رئيس‌جمهوري سريلانكا تسليت گفت.
به گزارش ايسنا، حشمت‌الله فلاحت‌پيشه، رييس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي در مطلبي در صفحه توييتر خود نوشت: « و امروز سريلانكا: صاحبان كثيف‌ترين آموزه‌هاي ضد بشري، پيروان همه اديان را نشانه گرفته‌اند. دو ماه قبل در نامه‌ام به دبير كل سازمان ملل متحد، در مورد انتقال تروريست‌ها از منطقه عربي به شبه قاره توسط آمريكا و مرتجعين هشدار داده بودم.» همچنين علي نجفي، سخنگوي كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي در مطلبي در صفحه توييتر خود نوشت:« حمله تروريستي اخير در سريلانكا را محكوم مي‌كنيم. تروريسم تهديد جاني است كه همه بايد با آن مقابله كنند. تسليت به مردم و كشور سريلانكا.»
**واكنش ساير كشورها
روزنامه آرمان با استناد به وبسايت كرملين به نقل از پوتين نوشت: آقاي رئيس‌جمهوري، مراتب تسليت مرا بابت تبعات فاجعه‌بار يك سري حملات تروريستي كه شهرهاي كشورتان را درگير كرده است، بپذيريد. تمايل دارم كه تاييد كنم روسيه در مباره با تهديد تروريسم بين‌المللي يك شريك معتبر براي سريلانكا بوده و خواهد بود.
دنياي اقتصاد نوشت: در پي انفجارهاي امروز ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهوري روسيه به «مايتريپالا سيريسنا»، رئيس‌جمهوري سريلانكا تسليت گفت. دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري آمريكا نيز «حملات تروريستي هولناك» در سريلانكا را محكوم و به خانواده‌هاي قربانيان تسليت گفت. آنگلا مركل، صدر اعظم آلمان انزجار نفرت پراكني‌هاي ديني و تعصب را در پي اين حملات محكوم كرد.امانوئل مكرون، رئيس‌جمهوري فرانسه نيز اين حملات را محكوم كرد. احمد الطيب، شيخ الازهر نيز حملات تروريستي خونين در سريلانكا را محكوم كرد.
به گزارش آفتاب يزد، وزارت خارجه پاكستان با صدور بيانيه‌اي حملات تروريستي امروز به شماري از كليساها و هتل‌هاي سريلانكا را محكوم كرد.در همين راستا، محمد فيصل سخنگوي وزارت خارجه پاكستان اعلام كرد كه دولت و مردم اين كشور در پي وقوع حملات امروز، در كنار سريلانكا مي‌ايستند. ترزا مي نخست‌وزير انگليس نيز اين واقعه را دهشتناك توصيف كرد و در توئيتر خود نوشت: خشونت عليه كليساها و هتل‌هاي سريلانكا وحشتناك است و قلب من با آنهايي است كه از اين واقعه متأثر شده‌اند. وزارت خارجه كشورهاي بحرين، قطر و امارات نيز در محكوميت اين اقدام بيانيه صادر كردند. جاسيندا آردرن نخست‌وزير نيوزيلند كه كشورش تجربه واقعه تروريستي كرايست چرچ عليه مسلمانان را از سر گذرانده است نيز حملات سريلانكا را محكوم كرد. فرانك والتر اشتاين‌ماير رئيس‌جمهور آلمان و ژان كلود يونكر رئيس كميسيون اروپا نيز اين اقدام را محكوم كردند.
**گاف ترامپ
روزنامه شرق نوشت: دونالد ترامپ در هر اتفاق ناراحت‌كننده‌اي نقش مشخصي را ايفا مي‌كند چه آتش‌گرفتن كليساي نوتردام باشد چه 8انفجار در روز عيد ايستر در كشور سريلانكا . اتفاقي وحشتناك كه سبب شده است اكثر سياستمداران بزرگ نسبت به آن واكنش نشان دهند از مكرون و مركل تا ماريا كري و ترامپ . اما در اين ميان ترامپ گاف بزرگي داد و تعداد كشته‌شدگان اين حادثه را 138 ميليون نفر عنوان كرد درحالي كه كل جمعيت اين كشور 21 ميليون نفر بود . همين توئيت او كه كمي بعد هم حذف شد به عنوان يكي ديگر از گاف‌هاي اين رئيس‌جمهور با واكنش‌هاي بسياري در شبكه‌هاي اجتماعي روبه‌روشد .
فرارو نيز در اين باره مي نويسد: رئيس جمهوري آمريكا كه به طور معمول روزش را با توئيتر آغاز مي كند، روز يكشنبه نيز در پيام تسليتي به مردم سريلانكا به دليل حمله تروريستي، تعداد كشته هاي اين حملات را 138 ميليون نفر اعلام كرد. ترامپ از زمان به قدرت رسيدن در كاخ سفيد هم از بابت محتواي پيام ها و هم نگارش مرتكب اشتباهات فاحشي شده كه بلافاصله به سوژه رسانه ها تبديل شده است.
**سايه ترورويسم بر جهان
روزنامه ابتكار در يادداشتي نوشت: در طول سال‌هاي گذشته تروريسم به عنوان مهمترين مسئله امنيتي جهان مورد توجه قرار گرفته، اما مسئله امنيت پيچيده‌تر از تفاسير رايج است. هنوز يك تعريف واحد از امنيت وجود ندارد و نظريه‌پردازان روابط بين‌الملل هيچ توافق جامعي بر سر چيستي آن حاصل نكرده‌اند، زيرا در ماهيت و مفهوم آن عناصر هنجاري موجود است كه چگونگي دريافت‌ها از امنيت را مربوط به قيود و چندوچونهاي فراواني مي‌كند. در اين رابطه، امنيت در جهان امروز حول چند پرسش كليدي مي‌چرخد؛ نخست امنيت چه كسي يا چه چيزي بايد موردتوجه قرار بگيرد و چه نهادهايي مسئول تامين آن هستند و دوم اينكه چه كسي يا چه چيزي امنيت را مورد تهديد قرار مي‌دهد و براي تامين آن از چه شيوه و روش‌هايي بايد استفاده شود؟
اعتماد در گزارشي مي نويسد: در جهان امروز فرقي نمي‌كند، مسلمان باشيد يا مسيحي، يهودي باشيد يا بودايي و زرتشتي، هيچ كس از تروريسم كوري كه بر جهان سايه افكنده در امان نيست. روز گذشته قرعه حمله تروريستي ديگري به نام سريلانكا كشوري در جنوب آسيا افتاد. حمله مرگباري كه همزمان با عيد پاك مسيحيان در اين كشور رخ داد تا زمان تنظيم اين گزارش جان بيش از 200نفر را گرفت و بيش از 400 نفر نيز زخمي شدند. به گزارش سي‌ان‌ان به نظر مي‌رسد، حملات گسترده‌اي كه روز يكشنبه در كليساها و هتل‌هاي لوكس سريلانكا رخ داد كاملا برنامه‌ريزي شده و هماهنگ بود به نحوي كه عملا اين كشور را در شرايط اضطراري فرو برد و مقامات اين كشور در ساعات نخست در حالت آچمز قرار داشتند.
**نگراني‌ها از افزايش افراطي گري
روزنامه ايران در گزارشي نوشت: گروههاي مسيحي مي‌گويند در سال‌هاي اخير از سوي راهبان بودايي مورد ارعاب فزاينده قرار مي‌گيرند و سال گذشته ميلادي درگيري‌هايي بين اكثريت بودايي و اقليت مسلمان در سريلانكا رخ داد زيرا بودايي‌هاي تندرو مسلمانان را متهم مي‌كردند كه افراد را به زور به اسلام دعوت مي‌كنند. يكي از كليساهايي كه ديروز در سريلانكا هدف انفجار قرار گرفت، كليساي سنت آنتونيو واقع در كلمبو، پايتخت سريلانكا بود. اين كليسا يكي از جاذبه‌هاي گردشگري مهم سريلانكا است. مسئولان اين كليسا با انتشار تصاويري از داخل آن در فيس بوك از ميزان تخريب كليسا و خون قربانيان كه روي در و ديوار بود، از عموم مردم سريلانكا طلب كمك كردند.
اتحاديه ملي مسيحيان پروتستان سريلانكا كه بيش از 200 كليسا و سازمان‌هاي ديگر مسيحي در اين كشور را نمايندگي مي‌كند نيز ديروز در واكنش به انفجارها اعلام كرد، سال گذشته 86 مورد از ارعاب، تهديد و خشونت عليه مسيحيان در سريلانكا گزارش شد.
رسانه هاي اصولگرا
.............................
**افراط گرايي و نژاد پرستي
روزنامه جوان در واكنش به اين حادثه تروريستي نوشت: ظـاهـــراً نـژادپرستي ترامپي و افراط‌گرايي تكفيري با مدل عربستان سعودي مسابقه ترور گذاشته‌اند. شش هفته بعد از حمله تروريستي به مسجد مسلمانان در نيوزيلند كه 50 نفر در آن قرباني شدند، ديروز همزمان با عيد پاك مسيحيان سه كليسا و چند هتل در سريلانكا هدف حمله تروريستي قرار گرفت كه در اثر آن، دست‌كم 207 نفر كشته و صدها تن زخمي شدند. هنوز هيچ گروهي مسئوليت حملات ديروز را به عهده نگرفته، ولي يك سازمان اطلاعاتي خارجي، پيش از انفجارها درباره اقدام تروريستي گروه تكفيري موسوم به «جماعت توحيد سريلانكا» هشدار داده بود.
**پيشينه خشونت هاي مذهبي در سريلانكا
روزنامه خراسان در مطلبي نوشت: از سال 2009 ميلادي كه جنگ داخلي در سريلانكا به پايان رسيد، خشونت‌هاي مذهبي همچنان به شكل مداوم ادامه داشته است. پيش از آن نيز اين كشور دچار تنش‌هاي ديني ميان اسلام گرايان افراطي و بودائيان بنيادگرا بود .بر اساس آمار سرشماري سال 2012، از كل جمعيت 22 ميليون نفري سريلانكا، 70 درصد بودايي، 12٫6 درصد هندو، 9٫7 درصد مسلمان و 7٫6 درصد مسيحي هستند.
روزنامه رسالت مي نويسد: با پايان جنگ داخلي در سريلانكا، خشونت‌هاي مذهبي همچنان به شكل مداوم ادامه داشته است.در بسياري از اين خشونت‌ها به طور معمول گروههاي تندروي بودايي به مساجد يا املاك متعلق به مسلمانان حمله مي‌كنند.به دليل همين خشونت‌ها در ماه مارس سال 2018 ميلادي (حدود يكسال پيش) در اين كشور وضعيت اضطراري اعلام شد.جنگ داخلي سريلانكا نتيجه مبارزه مسلحانه شورشياني بود كه با نام «ببرهاي تاميل» براي استقلال سرزمين‌هايي كه اقليت قومي تاميل در آن زندگي مي‌كنند، مي‌جنگيدند.اين جنگ داخلي كه به مدت 26 سال به طول انجاميد، در نهايت با شكست ببرهاي تاميل به پايان رسيد. در جريان اين جنگ بين 70 تا 80 هزار نفر كشته شدند.
**سناريوهاي احتمالي
وطن امروز در تحليلي نوشت: برخي بر اين باورند گروههاي خارجي براي بر هم زدن شرايط داخلي در سريلانكا اين حملات را انجام داده‌اند و برخي تحليل‌ها نشان مي‌دهد ممكن است اين اقدام در پاسخ به رفتار وحشيانه تروريست سفيد‌پوست مسيحي باشد كه به نماز جمعه در نيوزيلند حمله كرد، در اين صورت سناريوي آنهايي كه به دنبال آغاز درگيري در جنوب و جنوب شرق آسيا بوده‌اند وارد مرحله عملياتي خواهد شد و مي‌توان انتظار داشت در شرق آسيا شاهد درگيري‌هاي جديدي در اطراف مرزهاي چين باشيم، چرا كه عملياتي كردن خطرات امنيتي در مرزهاي چين و شرق و جنوب شرق آسيا مي‌تواند هزينه‌هاي امنيتي جديدي را به اين كشور تحميل كند و به اين ترتيب بروز و ظهور داعش و جريان‌هاي تروريستي به عنوان يكي از پارامتر‌هاي درگير‌كننده چين، اين كشور را در ميان‌مدت درگير فرآيند امنيت در حوزه پيراموني‌اش خواهد كرد.
**واكنش ها به حملات تروريستي سريلانكا
به گزارش خبرگزاري فارس، وزارت امور خارجه قزاقستان با انتشار بيانيه‌اي حادثه‌هاي تروريستي اخير سريلانكا را محكوم كرد.در اين بيانيه آمده است: قزاقستان حملات تروريستي در پايتخت سريلانكا شهر «كلمبو» و همچنين شهرهاي «نگومبو» و «باتيكالوا» كه بر اثر آن تعدادي زيادي از افراد غير نظامي كشته شد به شدت محكوم مي‌كند.
تارنماي مشرق به نقل از فلسطين اليوم نوشت: جنبش مقاومت اسلامي حماس روز يكشنبه حملات تروريستي به كليساها و هتل‌هاي سريلانكا را كه دست‌كم 207 كشته به‌جا گذاشته است محكوم كرد.جنبش حماس اعلام كرد كه اين اقدام وحشيانه غيرقابل توجيه به‌منزله تجاوز به بشريت و كل دنيا است.اين جنبش ضمن تسليت براي خانواده‌هاي قربانيان و براي ملت سريلانكا بر همبستگي كامل خود با خانواده‌هاي داغ‌ديده تأكيد كرد.
به گزارش گروه بين‌الملل خبرگزاري فارس، حزب‌الله لبنان روز يكشنبه با صدور بيانيه‌اي انفجارهاي پياپي روز يكشنبه در سريلانكا را كه به كشته شدن بيش از 200 نفر منجر شد، به شدت محكوم كرد.حزب‌الله با بيان اينكه «تروريست‌ها دين ندارند»، از همه مومنان جهان با هر گونه گرايش ديني و مذهبي خواست تا اختلافات را كنار بگذارند و براي مقابله با اين «آفت خطرناك» صف واحد تشكيل دهند.حزب‌الله در روز ميلاد امام مهدي(عج) تعجيل فرج امام زمان(عج) را خواستار شد تا همگان از صلح و امنيت جامعه بشري برخوردار شوند.
*گروه نشريات خبري
پژوهشم**9344*1025
تهران-ايرنا- حمله تروريستي رخ داده در سريلانكا در روز عيد پاك مسيحيان بازتاب گسترده‌اي در سطح جهاني داشته و بسياري از رسانه هاي داخلي نيز به پوشش اين حمله تروريستي پرداختند.
