اين خبر در شرايطي كه بازار كاغذ با چالش‌هاي متعددي رو به رو شده است مي‌تواند بسيار تأثير‌گذار باشد چرا كه فعالان اين حوزه معتقدند با تزريق ارز دولتي عرضه، توليد و قيمت مناسب مي‌شود. حال سؤال اين است كه بعد از انتشار اين خبر بازار كاغذ چه رويه‌اي را در پيش خواهد گرفت؟ براي اين‌كه از تأثير اين خبر در بازار مطلع شويم سراغ فعالان حوزه كاغذ و مقوا در خيابان ظهيرالاسلام رفتيم. خياباني كه از سال‌هاي دور عرضه كننده و مرجع قيمت كاغذ است.
** منتظر واردات هستيم
يكي از فروشندگان كاغذ در خيابان ظهيرالاسلام كه يك ماهي هم هست كاغذ روزنامه ندارد، گفت:در خيلي از مدل‌هاي كاغذ با كمبود روبه‌رو شديم و اغلب مغازه‌هايي كه تنوع كاغذي دارند به خاطراحتكاري است كه از سال پيش انجام دادند. وي ادامه داد: زماني ارز 4200 توماني بر بازار كاغذ اثر مي‌گذارد كه واردات صورت گيرد يا كاغذهاي دپو شده در گمرك ترخيص شود.
** كاغذ كيلويي 20 هزار تومان
يكي ديگر از فروشندگان كاغذ هم اظهارداشت: قيمت كاغذ روزنامه اگر پيدا شود هر كيلو آن بين 19 تا 20 هزار تومان است. البته اين قيمت‌ها روزانه تغيير مي‌كند و خيلي از فروشندگان حاضر نيستند انبار خود را خالي كنند. اكثر واردكنندگان هم فروشندگان را تشويق به نفروختن كاغذ مي‌كنند و مي‌گويند خبري از واردات نيست.
** مقاومت ها شكسته مي‌شود
يكي ديگر از فروشندگان خيابان ظهيرالاسلام كه كاغذ را به شهرستان‌هاي مختلف ارسال مي‌كند، خبر وزارت ارشاد را مثبت دانست و گفت: بزودي مقاومت‌ها در بازار شكسته خواهد شد و قيمت كاغذ روند نزولي به خود مي‌گيرد. متأسفانه بازار به خاطر فساد و رانتي كه وجود دارد با چالش مواجه شده است.
وي افزود: ادامه پرداخت ارز دولتي به كاغذ خبري است كه با فوريت بر بازار اثر مي‌گذارد و افرادي كه از فروش خودداري مي‌كردند تا دو روز آينده فروشنده انواع كاغذها مي‌شوند.
** سرنوشت نامعلوم كاغذها
اخيراً وزارت ارشاد اعلام كرده است كه پنج نوع كاغذي (روزنامه‌اي، تحرير، رول، بالكي و LWC) كه از ابتداي سال 97 تاكنون وارد شده، حدود 93 درصد از كاغذهاي وارداتي با ارز دولتي بوده است كه سرنوشت نامعلومي دارد.
بر اين اساس از مجموع 262 هزار تن واردات كاغذ كه با ارز دولتي انجام شده فقط 23 هزار تن با تأييد معاونت‌هاي فرهنگي و مطبوعاتي وزارت ارشاد توزيع شده است.
آمار گمرك نيز نشان مي‌دهد سال گذشته از مجموع واردات كاغذ حدود 37 هزار تن آن به كاغذ روزنامه اختصاص داشته كه ارزش دلاري آن به 30 ميليون و 832 هزار دلار مي‌رسد.
** از سلطان كاغذ تا بحران ناتمام
11 دي 97 وقتي سلطان كاغذ بازداشت شد(اتهام وي فروش30 هزار تن كاغذ با ارز آزاد بود، اين در حالي است كه كاغذها با ارز 4200 تومان وارد شده بود) پيش بيني ها اين بود كه احتكار، رانت و گرانفروشي به پايان مي‌رسد. اما اين اتفاق گسترده تر از حضور سلطان كاغذ در بازار بود. فرشاد مقيمي معاون وزير صنعت، معدن و تجارت وضعيت بازار كاغذ را اين‌گونه به تصوير مي‌كشد كه هر وقت نرخي دستوري براي كالايي و حتي كاغذ تعريف شود، پشت آن رانت و فساد شكل مي‌گيرد.
** سهم 90 درصدي در واردات مركز اطلاعات كاغذ ايران نيز
11 ارديبهشت ماه با انتشار گزارشي به افزايش 340 درصدي قيمت كاغذ طي يك سال گذشته اشاره كرده بود. گفته مي‌شود بيش از 90 درصد كاغذ تحرير و روزنامه در بازار از طريق واردات تأمين مي‌شود.
** در جلسه مديران چه گذشت؟
روز گذشته حسين انتظامي، رئيس كارگروه ساماندهي كاغذ گفت: در جلسه‌اي كه با حضور معاون اول رئيس جمهور و مسئولان همه دستگاه‌هاي مرتبط با كاغذ از جمله وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، رئيس بانك مركزي و نمايندگان حوزه هاي نشر و مطبوعات تشكيل شد، پيشنهاد مشترك وزراي فرهنگ و ارشاد اسلامي و صنعت، معدن، تجارت بررسي شد و با توجه به تأكيدات رهبر معظم انقلاب مبني بر حل مسأله كاغذ حوزه فرهنگ مقرر شد ارز تخصيصي براي مصرف كاغذ نشر و مطبوعات، همچنان ٤٢٠٠ توماني باقي بماند.
** التهاب بازار كاغذ فروكش مي‌كند
وي خاطرنشان كرد: رفع موانع و افزايش ميزان توليد كاغذ توسط كارخانجات داخلي به‌عنوان يك سياست مبنايي در اولويت قرار دارد. وي در جمع‌بندي مباحث جلسه با اشاره به مأموريت ويژه دستگاه‌هاي نظارتي، افزود: مقرر شد با افرادي كه با ارز دولتي كاغذ وارد كرده‌اند و آن را خارج از نظارت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي يا با نرخ آزاد توزيع يا انبار كرده‌اند با جديت برخورد شود.اين تصميمات فوري، التهاب بازار كاغذ را فروكش خواهد كرد. اين خبر زماني منتشر شد كه وزارت صمت هم تأكيد كرده بود كه كاغذهاي چاپ، تحرير و روزنامه‌اي كه با نرخ 4200 تومان تأمين ارز شده‌اند و در برخي از گمركات موجود هستند بايد با همان نرخ ارز ترخيص شوند.
** توليد در مسير افزايش
بر اساس آمار در سال 92 توليد كاغذ تيشو 50 هزار تن بود واكنون توليد به 153 هزار تن رسيده است. در كاغذ بسته‌بندي لاينر توليد در سال 92، 55 هزار و اكنون به 725 هزار تن رسيده است. مشكل اصلي ما در بحث كاغذ چاپ و تحرير است كه 95 درصد آن وابسته به خارج از كشور است.
** افزايش 19 هزار توماني قيمت‌ها
يكي از فروشندگان كاغذ و مقوا درباره تغيير قيمتي كه طي ماه‌هاي اخير اتفاق افتاده است، گفت: سال گذشته هر كيلو مقوا را 8 هزار تومان مي‌فروختيم و اكنون اين قيمت به 27 هزار تومان رسيده است. اين نشان مي‌دهد كه نرخ ارز در قيمت‌ها بسيار اثر منفي داشته است. در سال 96 واردات حوزه نشر و كاغذ درمجموع 444 ميليون تن بوده كه اين ميزان با افزايش 39 درصدي در سال 97 به حدود 618 ميليون تن رسيده است.
افسانه محرابي مديركل دفتر صنايع نساجي، پوشاك و سلولزي وزارت صنعت، معدن و تجارت نيز گفته است: پيشنهاد ما اين بود كه كاغذهاي چاپ، تحرير، روزنامه، بالكي و LWC از دريافت ارز با نرخ رسمي خارج شوند. طبق بررسي‌هاي دوره‌اي سازمان حمايت مصرف‌كنندگان و توليدكنندگان، فروش حواله و امتياز سهميه كاغذ در سطح بازار توسط ناشران، از مشكلات ايجاد شده در اين حوزه است. البته قيمت كاغذ در بازار آزاد بسيار بالاتر از قيمت كاغذي است كه حتي با ارز نيمايي وارد كشور مي‌شود.
** منتظر ابلاغ بخشنامه هستيم
يكي از مسئولان انجمن‌ها كه خواست نامش عنوان نشود درباره وضعيت كاغذ گفت: تا زماني كه ادامه اختصاص ارز 4200 توماني به بخش‌هاي مرتبط چون گمرك، بانك مركزي و وزارت صمت ابلاغ نشود نمي‌توان به اجراي آن اميدوار بود.
وي افزود: در حال حاضر وضعيت واردات كاغذ شفاف نيست چرا كه معلوم نيست چه حجمي از آنها در مرحله ثبت سفارش، تخصيص ارز و تأمين ارز است.
** جلوي وسوسه‌ها را بگيريم
اين مسئول انجمن اذعان داشت: اگر قرار است واردات كاغذ با ارز 4200 توماني ادامه پيدا كند بايستي روند واردات اصلاح شود و شفاف‌سازي صورت گيرد. وقتي فردي ارز دولتي براي كالا مي‌گيرد و فاصله قيمتي آن كالا با ارز آزاد خيلي زياد است وسوسه مي‌شود كه با ارز آزاد كالاي وارداتي را به فروش برساند. در اين شرايط بايد جلوي اين‌گونه فسادها را گرفت.
وي تأكيد كرد: اگر كاغذ با ارز نيمايي به فروش برسد قطعاً قيمت‌ها بسيار كمتر از قيمت‌هاي فعلي است كه اين روزها فروشندگان اعلام مي‌كنند. سال گذشته همه مؤسسات مطبوعاتي و شركت‌هاي تجاري فعال در زمينه واردات مي‌توانستند براي ثبت سفارش و واردات كاغذ اقدام كنند؛ اما مردادماه سال گذشته ثبت سفارش و تخصيص ارز واردات كاغذ محدود به مؤسسات و افراد مورد تأييد و معرفي‌شده از سوي وزارت ارشاد شد.
منبع: روزنامه ايران؛ 1398،02،24
گروه اطلاع رساني **9117**2002
تهران- ايرنا- «ارز كاغذ نشر و مطبوعات 4200 تومان باقي ماند.» اين خبر را سايت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي روز گذشته به نقل از حسين انتظامي؛ رئيس كارگروه ساماندهي كاغذ بعد از جلسه بررسي مشكلات مطبوعات و ناشران كتاب منتشر كرد.
