به گزارش گروه نشريات خبري؛ بر اساس اين گمانه زني ها در حالي كه رئيس جمهوري آمريكا به طور مستمر و ظاهرا از عدم تمايل خود به درگير شدن در جنگ عليه ايران سخن مي گويد و با وجود مخالفت نهادهاي سياسي و جامعه آمريكا با سياست هاي جنگ افروزانه دولتمردان اين كشور، اما شواهد و تجارب گذشته همچون حمله به عراق نشان مي دهد كه نمي توان به طور كامل و قطعي گزينه نظامي را منتفي دانست.
وقايع سريالي و مشكوكي كه اخيرا با انگيزه هاي آشكار ضدايراني در منطقه اتفاق افتاده است از جمله دلايلي است كه ناظران سياسي و رسانه اي از آن به عنوان بهانه براي امكان رويارويي نظامي ياد مي كنند. به نوشته روزنامه آرمان 'زماني كه آستانه تهديدات بالا ميرود اين امكان وجود دارد كه با يك اشتباه همهچيز از كنترل خارج شده و اصطلاحا به انبار باروت جرقهاي زده شود. اما اين روند با خويشتنداري تهران مهار شد...' و به قول روزنامه اعتماد 'ترامپ را در وضعيت آچمز' قرار داده است.
رسانه هاي اصلاح طلب
................................
اين رسانه ها امروز روابط ايران و آمريكا را بيشتر با گمانه زني در خصوص احتمال يا عدم احتمال برخورد نظامي ميان دو كشور پيگيري كردند. در همين راستا دو محور 'اختلاف در آمريكا بر سر ايران' و 'اصابت موشك به مناطق نزديك به سفارت آمريكا در بغداد و توئيت ترامپ' نيز مطرح شده است.
همچنين موضعگير هاي روسيه، چين و كشورهاي منطقه در قبال تنش ميان ايران و آمريكا و ميانجي گري برخي از كشورها در كانون توجه رسانه هي اصلاح طلب قرار گرفته است.
'رويكرد و اقدامات لازم در ميان مسئولان و مقامات ايران' و 'اقدامات برجامي ايران' ديگر محورهايي است كه امروز رسانه هاي مورد بررسي بدان پرداخته اند.
** برخورد نظامي ميان ايران و آمريكا
شرق: از قرائن موجود پيدا است، لااقل در شرايط كنوني نمايش كابوس جنگ آمريكا در خليجفارس براي ايجاد تنش و ترس در منطقه خاورميانه بوده و اين سنگ بزرگ علامت نزدن است. به نظر ميرسد فروشندگان اسلحه در آمريكا براي توسعه بازار فروش كالاهاي خود درصدد ترساندن شيخنشينهاي حاشيه جنوبي خليجفارس هستند، وگرنه اقدامات آمريكا در تحريمهاي مختلف اقتصادي و غير آن، به نهايت رسيده است و مردم ايران اثرات آن را تحمل ميكنند و طرفين از راه دور در مرحله گفتن و شنيدن هستند.
روزنامه ابتكار به نقل از مهدي مطهرنيا استاد روابط بينالملل نوشت: در سطح گفتماني تمامي نشانهها حاكي از آمادگي آمريكا براي ورود به يك تقابل نظامي با ايران است، اما در سطح ادبيات شفاهي ايالات متحده به ايجاد يك رويداد گفتاري جهت جذب و زمينهسازي افكار عمومي وارد شده است. در اينجا رويداد گفتاري ترامپ متاثر از سياست ابهام و پيچيدهسازي او در نقش بازيگر ديوانه است. اين رويداد گفتاري در سياستهاي كلان ترامپ اساساً جايگاهي جدي دارد و به هيچ وجه يك كنش گفتاري صرف نيست. او با همين شگرد، طرفهاي متفاوت موجود در اطراف خود را چه از دوستان و چه از دشمنان در وضعيتي مبهم قرار ميدهد و اين امر موجب ميشود در سطح گفتمان بين حرف و عمل او تمايز وجود داشته باشد و در سطح فهم و ادراك تحليلي نيز عملكردش غير قابل پيشبيني شود.
به نوشته ابتكار در مقابل برخي ديگر از تحليلگران معتقدند كه هدف كاخ سفيد از تشديد فشارهاي اقتصادي عليه ايران و توامان كردن آن با يك تهديد نظامي، در واقع نوعي بازي با افكار عمومي و نيز ترغيب ايران براي رسيدن به يك توافق جديد است. اين تحليلگران معتقدند با توجه به سياست مقاومت حداكثري از سوي ايران، آمريكا تقريباً تمامي كارتهاي تحريمي خود را به كار گرفته و كاخ سفيد همزمان با اجتناب از بروز يك رويارويي نظامي، قصد دارد از اين اهرم براي متقاعد كردن طرف مقابل پيش از شكست كلي ساختار تحريمها براي رسيدن به يك توافق استفاده كند.
همدلي: به باور ناظران آمريكا در پي جنگ نيست پس هدف از ملتهب ساختن فضاي عمومي جامعه ايران از سوي اين كشور، فشار بيشتر بر مردم و نظام جمهوري اسلامي است. از سوي ديگر ترامپ هيچ مجوز قانوني براي جنگ عليه ايران نه از طرف كنگره و نه از طرف سازمان ملل متحد ندارد و حتي برخي گزارشهايي كه از ايران ارائه ميدهند، اغراق شده هستند كه مبتني بر واقعيت نيست، به عبارتي ديگر چيزي است كه ترامپ از آن براي توجيه تصميمات خود استفاده ميكند. او براي مقابله نظامي با ايران هيچ همراهي ندارد.
اين روزنامه در ادامه به نقل از يك كارشناس مسائل بينالملل درخصوص توئيت تهديدآميز ترامپ، نوشت: ممكن است رئيس جمهوري ايالات متحده تصميم بگيرد وارد يك قمار عليه ايران شود، اما بسيار بعيد است اين قمار نتيجه مورد نظر او را در پي داشته باشد و به همين دليل قطعا آمريكاييها ترجيح خواهند داد همين جنگ تمام عيار اقتصادي را كه عليه ايران شروع كردهاند، ادامه دهند.
آرمان: بسياري از كارشناسان به درستي بر اين نظر هستند كه دونالد ترامپ به عنوان رئيسجمهور ايالات متحده آمريكا به دليل قرار گرفتن در شرايط انتخاباتي و نياز به راي رايدهندگان آمريكايي و از سوي ديگر شرايط منطقه و امكان به خطر افتادن صادرات نفت كشورهاي منطقه و به تبع آن به خطر افتادن اقتصاد جهاني و همچنين عدم حمايت كنگره از چنين اقدام احتمالي به هيچ عنوان حداقل در شرايط كنوني امكان آغاز يك جنگ را ندارد، اما زماني كه آستانه تهديدات بالا ميرود اين امكان وجود دارد كه با يك اشتباه همهچيز از كنترل خارج شده و اصطلاحا به انبار باروت جرقهاي زده شود. اما اين روند با خويشتنداري تهران مهار شد... ترامپ و تيم افراطياش به طور مشخص به دنبال مذاكره با ايران هستند. تا بهوسيله آن ترامپ بتواند يك بار ديگر راي مردم آمريكا را به سمت خود جلب كند.
صادق زيباكلام، استاد دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران در همين رابطه به روزنامه آرمان گفت: آنچه كه مسلم است اين است كه آمريكاييها به هيچوجه قصد اشغال خاك ايران را ندارند يعني تواناياش را ندارند. سناريويي را كه آمريكاييها در افغانستان (2001) و عراق (2003) عملياتي كردند به هيچوجه بهدنبال عملياتي كردن چنين سناريويي در قبال ايران نيستند. چون اين سناريو قابل اجرا نيست. رژيم صدام از حمايت مردمي برخوردار نبود و يا اگر هم برخوردار ميبود به آن ميزاني نبود كه مردم بهخاطر آن اسلحه در دست گرفته و بخواهند بهخاطر صدام بجنگند.
نظام جمهوري اسلامي ايران برخلاف عراق صدام حسين از حمايت مردمي آن هم در ميزاني كه براي حفظ آن مردم حاضر شوند در برابر دشمن «ايالات متحده» و يا هر متجاوز احتمالي ديگري سلاح به دست گرفته و ايستادگي كنند برخوردار است... آمريكاييها به هيچعنوان بهدنبال چنين سناريويي نيستند.
در همين راستا كمال اطهاري، اقتصاددان و پژوهشگر توسعه در سرمقاله روزنامه شرق با تشبيه كردن دولت ترامپ به يك دايناسور مقوايي با دندانهاي برّنده مالي، نوشت: اين دايناسور مقوايي در حال انقراض است؛ چون: يك، اگر اقتصاد چين با همين شتاب رشد كند، تا سال 2025 ديگر ايالات متحده بزرگترين اقتصاد جهان نخواهد بود و چين جايش را خواهد گرفت. دو، دندانهاي اتمياش ديگر برّندگي ندارد. سه، برتري نظامياش از اساس در درياهاست و در خشكي حتي مقابل طالبان كارايي ندارد. برتري نوآورانه علمي و فنياش نهتنها در عرصه نظامي بلكه در عرضه كالاها و خدمات برتر به جهان شكننده شده است؛ بهطوريكه ناگزير از تحريم شركت چيني هوآوي است. چهار، حتي متحد قديمي آمريكا يعني اروپا، نظم يا هژموني سياسي پيشنهادي ايالات متحده را برنميتابد؛ چه رسد ديگر دولتهاي جهان مگر مرتجعترين آنها. پنج، سبك زندگي آمريكايي هم ديگر خريدار سابق را ندارد. شش، قابلاعتماد نيست، چون به هيچكدام از قراردادهايش، حتي در زمينه محيطزيست وفاداري ندارد.
يك استاد علوم سياسي از كانادا در گفتگو با ايلنا: جولين اسكوفيلد در گفتوگو با خبرنگار سياسي ايلنا، بر نقش دولت در بازارهاي جهاني تاكيد كرد و در اين باره گفت: آمريكا از دلار خود براي تسلط بر بازارهاي جهاني و رسيدن به اهداف ديپلماتيك خود استفاده ميكند. بنابراين يكي از دلايلي كه آمريكا هرگز نميخواهد وارد جنگ با ايران شود، اين است كه آنها ميدانند چنين جنگي ارزش دلار را پايين خواهد آورد بنابراين از جنگ با ايران اجتناب ميكنند.
آفتاب يزد: اساسا نه دموكراتها نه جمهوريخواهان، نه مجلس آمريكا و نه مردم اين كشور اصلا به موضوع جنگ علاقه نداشته و چه بسا از درگيري با ايران نيز بيزار هستند. اينها را بايد در كنار تجربه چندباره آمريكا در عراق، افغانستان و سوريه به خاطر حضور نظامي اين كشور گذاشت.
** اختلاف در آمريكا بر سر ايران
يك كارشناس ارشد روابط بينالملل در روزنامه آرمان نوشت: به نظر ميرسد مجموعه نيروهايي كه دركنگره هستند با جنگ مخالفت صريح كرده و ميكنند... بسياري از اعضاي كنگره تاكيد كردهاند كه رئيسجمهور نميتواند بدون مجوز كنگره جنگي را آغار كند. براي همين جنگطلبان افراطي در پي آن هستند كه بتوانند اعضاي كنگره را متقاعد و راي لازم را كسب كنند. در حال حاضر به نظر ميرسد پمپئو به سمت ترامپ متمايل شده تا بتوانند راههايي از طريق فشارهاي اقتصادي بيشتر بر ايران با مشورت كنگره پيدا كنند تا اينكه بخواهند مجوز جنگ بگيرند.
آرمان به نقل از صادق زيباكلام: با وجود اختلاف ميان نانسي پلوسي دموكرات و دونالد ترامپ جمهوريخواه اما آنها بر سر مساله ايران هم نظر هستند. ممكن است در روش اجرا با يكديگر اختلاف نظر داشته باشند. متاسفانه افكار عمومي در آمريكا و اروپا با تحريك رسانهها، عليه ايران است. متاسفانه هيچ صداي رساي واقعي (نه موضعگيريهاي اعلامي رسانهاي) در خارج از كشور طرفدار ايران نيست. اينكه بسياري از كشورهاي اروپايي خواستار ماندن ايران در برجام هستند به واسطه آن نيست كه اصطلاحا بهدنبال دلسوزي براي ايران باشند، بلكه بسياري از آنها بهدليل يكجانبهگراييها و مواضع نژادپرستانه ترامپ با آمريكا تاحدودي زاويه دارند. بنابراين بخشي از تقلاي اروپاييها براي حفظ برجام بهدليل عملكرد منفي ترامپ است.
متاسفانه همراهي لازم با ايران در اروپا وجود ندارد. اگر اروپاييها اصرار دارند كه ايران در برجام باقي بماند و وارد بازي تندروهاي كاخ سفيد نشود طبيعي است بهدليل تبعاتي است كه ميتواند براي اروپا داشته باشد.
روزنامه شرق نيز در تحليلي نوشت: ادعاي تلاش دموكراتها براي بازداشتن تهران از گفتوگو با دولت ترامپ تا پايان دوره رياستجمهوري او اگر صحت داشته باشد، مصداق بازيكردن در زمين دموكراتها است. اين بازي وقتي شكلي خطرناك پيدا ميكند كه ميبينيم به مفروضاتي متكي است كه معلوم نيست به وقوع بپيوندند. نخست آنكه معلوم نيست ترامپ پست رياستجمهوري را در دور دوم به دموكراتها واگذار كند. دوم آنكه دموكراتهايي كه تاكنون نامزدي خود را اعلام كردهاند، مواضع متفاوتي در قبال برجام دارند؛ بهگونهاي كه غير از ساندرز بقيه، از جمله جو بايدن، خواهان بازگشت مشروط به برجام هستند كه همين موجب پيچيدهترشدن موضوع ميشود. سوم آنكه معلوم نيست اگر حزب دموكرات هم برنده انتخابات 2020 شود، موضع كنوني خود را در برابر برجام حفظ كند.با توجه به مطالب پيشگفته، اگر بنا به هر دليلي قرار نيست مذاكرهاي با دولت كنوني آمريكا صورت گيرد كه اين يادداشت درباره آن حرفي ندارد، اما اگر دموكراتهاي آمريكا به هر نحوي در اين ترك فعل دخيل هستند، بايد نسبت به پيامدهاي آن زنهار داد؛ چراكه نه شرط عقل است كه به وعدههاي غيرعملي و حتي خيالپردازانه اميد بست و نه به صلاح و صواب است كه در اختلافات بينحزبي آمريكا درگير شد.
در مقابل قاسم محبعلي ديپلمات اسبق وزارت خارجه كشورمان به خبرآنلاين گفت: از يك سال و نيم فرصتي كه داشتيم بر اساس اجرايي شدن برجام و انتخابات امريكا، عملا هيچ رفتاري نشان نداديم كه ايران خواهان بهتر شدن روابط با آمريكا است و اين يك شكلات شيريني براي جمهوريخواهان بود كه در انتخابات پيروز شوند. ما بايد توجه مي كرديم كه كه نفع ما اين است كه يك دموكرات سر كار بيايد چون آنها تصورشان اين است كه كه توافق از سوي دموكرات ها بوده است.اما عملكرد ما در ايران با اين روند تطابق نداشت ما در واقع كمك كرديم ترامپ سركار بيايد، شايد تصور روسيه را داشتيم كه ترامپ بهتر از كلينتون است.
** اصابت موشك به مناطق نزديك به سفارت آمريكا در بغداد و توئيت ترامپ
به گزارش روزنامه ايران دونالد ترامپ در ادامه جنگ رواني عليه ايران يكشنبه شب در پيامي توئيتري نوشت: «اگر ايران ميخواهد بجنگد، اين به طور رسمي پايانش خواهد بود. هرگز امريكا را دوباره تهديد نكنيد.» برخي رسانهها اين توئيت را واكنش ترامپ به يك حمله راكتي در بغداد و نزديك سفارت امريكا دانستند.
روزنامه ايران در ادامه واكنش ها و انتقادها به اين توئيت را در ميان سياستمداران دو كشور بازتاب داد و به انتشار بخش هايي از پاسخ محمدجواد ظريف و اسحاق جهانگيري پرداخت و افزود: توئيت ديروز ترامپ او را در توئيتر فارسي كنار خيلي از چهرهها قرار داد؛ از هيتلر گرفته تا اسكندر و چنگيز. با اين يادآوري كه او هم مانند بسياري از اين چهرهها «پايان ايران» را در خواب خواهد ديد... اما به جز اين دستنوشتهها كه پر تعداد بودند، واكنش عدهاي ديگر هم در فضاي مجازي به اين توئيت ترامپ جالب بود؛آنها كه چيزي ننوشتند و سكوت كردند. يعني تقريباً اكثر بخش اپوزيسيون برانداز.
آرمان: نگاهي به اتفاقات اخير منطقه ميتواند ارزيابي درستي از سناريوي آمريكاييها در جهت تحريك پذيري ايران به واكنش در برابر اقدامات آنها بدهد. ترامپ بر اساس وعده انتخاباتي خود وارد جنگي نخواهد شد، اما بيميل نيست كه با تحريك و فشار ايران را به واكنش نسبت به اقدامات خود وا دارد و همان واكنشها را دستاويزي براي اجماع جهاني عليه ايران قرار دهد. يكي از اين اقدامات اصابت راكت كاتيوشا به سفارت آمريكا در منطقه سبز بغداد است كه در سناريوي آمريكاييها ديده شده بود. پس از آن نيز ترامپ و همراهانش به واكنش برخاستند و طبق معمول اتهاماتي را متوجه ايران كردند.
بنا به تحليل روزنامه ابتكار چنين اقدامي در پيوند با تحركات نظامي آمريكا و نيز مورد حمله قرار گرفتن چهار كشتي نفتكش كه هفته گذشته در نزديكي بندر فجيره امارات صورت گرفت، سبب شده تا علاوه بر تشديد جنگ رواني ايالات متحده بر عليه ايران، نگرانيهاي بينالمللي درخصوص افزايش امكان يك رويارويي نظامي ميان دو كشور تشديد شود.
در همين راستا و در حالي كه برخي از متحدان عربي آمريكا به خصوص عربستان طي دو روز گذشته سعي كردهاند با افزايش بر ابهامات موجود، تحركات رسانهاي را عليه ايران تشديد كرده و به همين منظور خواستار تشكيل جلسه فوري سازمان همكاري خليج فارس در مكه شدهاند.
به نوشته اين روزنامه استاندارد دوگانه بعضي از كشورهاي اروپايي نيز در اين ميان قابل تامل است؛ به طوري كه همزمان با حمله راكتي به نزديكيهاي سفارت آمريكا در بغداد، جرمي هانت وزير خارجه بريتانيا در حاشيه نشست جهاني سلامت در ژنو مدعي شده است: ايرانيها تصميمگيري در مورد آمريكا را دست كم نگيرند. اگر به اهداف آمريكايي حمله شوند، آنها قطعاً تلافي خواهند كرد و ايران بايد در اين مورد بسيار دقت كند! اين گفتهها در حالي مطرح ميشود كه اروپاييها علاوه بر عدم پايبندي خود به تعهداتشان ذيل برجام، اكنون در مسائلي مانند موضوع موشكي، منطقهاي و حقوق بشر كاملاً همسو با ايالات متحده گام برداشته و در حالي كه تاكيد ميكنند برجام براي حفظ امنيت جهاني اهميت بسزايي دارد، خواستار پايبندي يكسويه ايران به توافق هستهاي هستند.
اما به نوشته آفتاب يزد معاون سخنگوي وزارت خارجه آلمان در كنفرانسي در واكنش به توئيت دونالد ترامپ گفت: ما مخالف افزايش لفاظي هستيم. وي در ادامه اظهار كرد كه افزايش لفاظيها و تهديدات ممكن است به تنش بيشتر در منطقه منجر شود.
** موضعگير هاي روسيه، چين و كشورهاي منطقه در قبال تنش ميان ايران و آمريكا
ارزيابيهاي بسياري پيرامون نقش شركاي اقتصادي و همسايگان نزديك ايران در مواجهه با تحريمهاي امريكا و سامان بخشيدن مناسبات تجاريشان با تهران مطرح شده است. ارزيابيهايي كه اغلب تصوير چندان مطلوبي را ارائه نميكنند و بر اين نگراني دامن ميزنند كه ناتواني متحدان ايران سبب تقويت جبهه فشار عليه ايران شود. با اين حال سفير عراق در ايران عزم اين كشور را براي مقابله با تحريمهاي دولت امريكا جدي ميداند. «سعد جواد قنديل» در گفتوگو با روزنامه ايران تصريح كرد: مسئولان دولت عراق در مناسبتهاي مختلف مواضع صريحي را در مورد تحريمهاي يكجانبه امريكا عليه ايران اتخاذ كردند. ما خود را جزئي از منظومه تحريمهاي امريكايي نميدانيم و اين تحريمها را قبول نداريم و آنها را مغاير قوانين و حقوق بينالملل ميدانيم. ايران شريك اول اقتصادي عراق است. بغداد به تمام توافقنامههايي كه با جمهوري اسلامي امضا كرده است، التزام دارد و تلاش ميكند اين روابط را در همه زمينهها گسترش دهد. بخصوص ميخواهد در زمينه اقتصادي حجم تبادلات تجارياش را از 12 ميليارد دلار كنوني به 20 ميليارد دلار ارتقا دهد. اين در حالي است كه امريكا فشارهاي خود را عليه عراق براي قطع ارتباط با ايران مانند فشاري كه به ديگر كشورها وارد ميكند، ادامه ميدهد اما عراق در مقابل اين تحريمها و فشارها سر خم نميكند و ميكوشد راه حلي براي خلاص شدن از تحريمها و نيز ادامه همكاري با ايران پيدا كند.
ابتكار در يادداشتي نوشت: سعوديها درباره حجم و دامنه تنشها در روابط ايران و آمريكا دچار توهُم استراتژيك هستند. رياض بهزعم خود ميخواهد از زمان طلايي فرصتطلبي كند اما نه زمان به تمامي به نفع اوست و نه شرايط مطابق با خواستهايش.
ايلنا به نقل از يك استاد علوم سياسي از كانادا: ايالات متحده نميتواند مانع از خريد نفت ايران توسط هندوستان شود. هند كشوري است كه احتمالا به خريد نفت از ايران ادامه ميدهد. اما تصميمات ترامپ در اين حوزه قطعا كاهش رشد اقتصاد جهاني را به دنبال خواهد داشت.
زيبا كلام در گفتگو با آرمان معتقد است: چينيها ساليانه صدهاميليارد دلار كالا به آمريكا صادر ميكنند... لذا اين نهايت ساده انگاري است كه تصور كنيم چينيها بهخاطر ايران در مقابل ترامپ بايستند... روسها نيز آنچنان كه بايد و شايد حاضر نيستند اصطلاحا بهخاطر ايران يقه چاك كنند. درست است كه مسكو و پكن اختلافاتي با واشنگتن دارند اما اينگونه نيست كه بهخاطر ايران با واشنگتن درگير شوند. لذا در جمعبندي كلي ميتوان گفت كه نه اتحاديه اروپا حاضر است بهخاطر ايران به آب و آتش بزند و نه روسها و چينيها، حتي عراق حاضر نشد بهخاطر ايران در برابر آمريكاييها بايستد.
** ميانجي گري برخي از كشورهاي منطقه در تنش ميان ايران و آمريكا
شرق: وزير خارجه كشوري عربي در حالي به ايران آمد كه نشست اعضاي شوراي همكاري خليجفارس و اتحاديه عرب در پيش است. پادشاه عربستان اين كشورها را دعوت كرده است تا در مكه دو نشست اضطراري را برگزار كنند. البته عمان در ماههاي گذشته نيز در نشست شوراي همكاري خليجفارس در سطح وزير خارجه شركت نكرده بود. در حالي كه در همه اين نشستها ادعاهايي عليه ايران مطرح شده است. به اين ترتيب، از حضور وزير خارجه عمان پيش از برگزاري اين نشست در تهران نميتوان بهسادگي گذشت. عمان كشور هميشه ميانهرو و هميشه معتدل ميزباني مذاكرات محرمانه ايران و آمريكا را هم بر عهده داشت. مذاكراتي كه با 1+5 ادامه پيدا كرد و به توافق هستهاي ختم شد. از سوي ديگر، شايعاتي درباره حضور مقامات يك كشور عربي ديگر هم مطرح شده بود. گفته شد هواپيمايي متعلق به مقامات ارشد قطري هفت ساعت در فرودگاه مهرآباد توقف داشته است. روابط قطر با عربستان و متحدان هميشگي اين كشور يعني امارات و بحرين دچار بحرانهايي است؛ بحرانهايي كه به سبب هژموني عربستان اين كشور را به ايران نزديك كرده است.
آرمان در گزارشي با تيتر 'يوسف بن علوي در تهران به دنبال چيست؟' مي نويسد: پس از بالا رفتن سطح تنش برخي از كشورهاي متعادل منطقه از جمله عمان به منظور ميانجيگري ميان تهران-واشنگتن اعلام آمادگي كردند... بايد بدانيم كه ترامپ به هر ترتيب ممكن ميبايستي مهار شود چه اين استراتژي مهار بهوسيله كشاندن متحدين اروپايياش همانند لندن و پاريس و يا كشاندن متحدان منطقهاياش به سمت خودمان باشد و يا انجام گفتوگو با واسطه عمان حتي بهصورت تاكتيكي.
** رويكرد و اقدامات لازم در ميان مسئولان و مقامات ايران
اعتماد در يادداشتي نوشت: با وجود اختلاف بارز سياسي بين ترامپ و بولتون، اين دو سياستمدار در يك مورد با هم توافق دارند و آن فشار سياسي و اقتصادي بر ايران است. بولتون جنگطلب شايد بركنار شود و شايد در مسووليت خود باقي بماند ولي سياست ترامپ ادامه دارد. امريكا در جنگ اقتصادي و سياسي با ايران است. اين جنگ دشواريهايي را بر ايران تحميل ميكند. اين جنگ شايد سختتر از جنگ با بمبها و خمپارهها باشد؛ جايي كه به فقر، كمبود مواد غذايي و فشارهاي سياسي و اقتصادي بيشر دامن ميزند. بايد به فكر مقابله با مافياي مالي در كشورمان بود و اين شايد مهمترين اولويت دستگاههاي اجرايي و قوه قضاييه باشد.
علي بيگدلي، كارشناس مسائل بينالملل در گفتوگو با روزنامه همدلي ضمن انتقاد از برخي تندروهاي داخلي، گفت: به نظر من برخي تندروهاي داخلي كه افراطي نيز هستند، بايد مراقب سخنانشان باشند. منطق سياست بر پاشنه تهديد نميچرخد، شايد تهديد بخشي از سياست باشد، اما همه سياست نيست.
او در ادامه افزود: «چون هر اظهار نظري ممكن است منافع ملي ما را به خطر بيندازد؛ اگر اعتقادي به نظام سياسي در ايران داريم، ديگر نيازي نيست سخنان غيركارشناسانهاي مطرح كنيم كه باعث زحمت دستگاه ديپلماسي ما شود. به هر حال تمام نيروهايي كه در خدمت دولت يا نظام هستند از يك سري فيلترها رد شدهاند و مورد تاييد دولت و دستگاههاي امنيتي و اطلاعاتي هستند».
آرمان به نقل از يك كارشناس مسائل سياسي نوشت: : هشدارهاي نخبگان دانشگاهي و حاميان صلح در آمريكا انگار در رفتار و سكنات ترامپ اثر جدي گذاشته است. دونالد ترامپ طي روزهاي اخير صراحتا مواضعاش را نسبت به تقابل با ايران اعلام داشت؛ «نه» به جنگ و بيزاري از رويكرد جنگي بولتون!
...در اين برهه كنوني لازم است كه ديپلماسي كشورمان فعالتر از گذشته، سياستهاي جنگي تيم بولتون را براي افكارعمومي جهان تبيين كند و اكنون كه مبارزه انتخاباتي آمريكا شروع شده است سعي شود به اختلاف نظرات در آمريكا به نفع ايران دامن بزند. تاكنون نشانههاي گوياي فاصله افتادن ميان ترامپ با بولتون وجود دارد و اين خود گوياي اين است كه مواضع ايران حق طلبانه و صلح طلبانه است و فقط يك تيم كوچك در آمريكا دنبال منازعه است و ايران هم پيشتر سياستها و سناريوهاي اين تيم (بي) را اعلام داشته است. از سوي ديگر بايد به اتفاقات و تحركات در منطقه خاورميانه بيشتر حساس و البته آگاه و هوشيار باشيم. دشمن دنبال ماجراجويي و استفاده از بهانه هاست. نبايد اين بهانهها را راحت و بيدردسر در اختيار حاميان جنگ قرار داد.
** اقدامات برجامي ايران
'ترامپ در وضعيت آچمز' عنوان يادداشتي است كه امروز در روزنامه اعتماد به چشم مي خورد. در بخشي از اين يادداشتي آمده است: باتوجه به اعلاميه ايران مبني بر كاهش قابلتوجه تعهدات برجامي خود، دولت ترامپ در دو ماه آينده مقابل يك سه راهي غيرمطلوب خودساخته قرار خواهد گرفت... پذيرش عبور ايران از خطوط قرمز هستهاي كه در برجام محدود شده بود، اقدام نظامي وسيع عليه برنامه هستهاي ايران يا برگشت به برجام. تقريبا هيچ يك از اين سه گزينه براي ترامپ قابلقبول و انجام نيست و عملا در وضعيت آچمزي قرار خواهد گرفت كه خودش آن را به وجود آورده است...
اقدامات حساب شده و خويشتنداري راهبردي ايران هم در ايجاد اين وضعيت و سردرگمي بيش از پيش ترامپ موثر بود. دو ماه آينده (و در واقع يك ماه و نيم باقيمانده از مهلت تعيين شده ايران) بسيار مهم و سرنوشتساز است و فعلا وضعيت به ضرر ايران نيست. ابتكار ايران در تجديدنظر در تعهدات برجامي خود و تعيين مهلت دو ماهه، يك تغييردهنده قواعد بازي در سياست فشار حداكثري ترامپ بوده و ادامه خويشتنداري و كنترل وضعيت فعلي تا پايان مهلت تعيين شده، اهميت بسياري داشته و ميتواند شرايط را به نحو قابلتوجهي به نفع ايران تغيير دهد.
رسانه هاي اصولگرا
.............................
رسانه هاي اصولگرا با تاكيد بر عقب نشيني آمريكا و منتفي شدن گزينه نظامي، علت را از يكسو 'تغيير رفتار دولت- از حالت انفعالي به رويكرد مقتدرانه' و از سوي ديگر 'هدف قرار گرفتن تاسيسات نفتي كشورهاي متحد آمريكا در منطقه' دانسته اند.
'مواضع كشورها درخصوص تحريم هاي آمريكا عليه ايران' ديگر محور مطرح شده از سوي اين رسانه هاست.
** منتفي شدن احتمال برخورد نظامي
'مقاومت سيلي زد/لينكلن جا زد، دلار پايين آمد' تيتر يك روزنامه كيهان است كه ذيل آن با اشاره به سخنان ترامپ در گفتگو با شبكه فاكس نيوز مبني بر اين كه به دنبال جنگ با ايران نيست، آمده است: رئيسجمهور آمريكا براي چندمين بار از لاف زني دولتش عليه ايران عقبنشيني كرد... بعد از آنكه ترامپ اعلام كرد ترجيح ميدهد با ايران وارد جنگ نشود، مقامات عربستان كه ميترسند هزينه جنگ بر دوش آنها بيافتد جمله رئيسجمهور آمريكا را تكرار كردند.
به نوشته اين روزنامه اظهارنظرهاي قاطعانه مقامات سياسي و نظامي كشورمان در مواجهه با آمريكا و سپس بيانيه شوراي عالي امنيت ملي و تعيين ضرب الاجل 60 روزه به اعضاي باقيمانده در برجام و پس از آن سيلي هاي متوالي مقاومت به شيوخ مرتجع وابسته به آمريكا در منطقه، موجب عقبنشيني واشنگتن از لاف زني هاي خود شد. نكته قابل توجه اينجاست كه موارد مذكور و به خصوص تغيير رفتار دولت- از حالت انفعالي به رويكرد مقتدرانه- تاثير مثبتي در بازار ايران داشت.
روزنامه جوان در يادداشتي نوشت: جريان نشانهدار داخلي معتقد است تئوري «مذاكره بهترين روش براي اداره كشور»، نبايد بيخاصيت شود و براي جلوگيري از سقوط اجتماعي-سياسي آن بايد حتي به اظهار «ترس» در برابر تهديدات نظامي امريكا متوسل شد تا امريكا همچنان به نتيجه بخش بودن فشارهاي اقتصادي خود جهت وادار كردن ايران به مذاكرات جديد اميدوار باقي بماند. اين طيف همچنين معتقد است تكرار و تمركز بر گزاره «ترس» حاكميت را با توجه به تشديد فشارها ناچار به پذيرش مذاكرات جديد ميكند. آنچه حائز اهميت ميباشد اين است كه اظهار ترس و ضعف غرب گرايان در برابر تهديدات امريكا ميتواند گزينه «مذاكره» را همچنان از شكست نجات دهد با توجه به اينكه «بازي با برگ مذاكره» يكي از تاكتيكهاي اين طيف براي كسب موفقيت در عرصه انتخابات و مهمتر از آن امتيازگيري از نظام و وادار كردن حاكميت سياسي به تغير رفتار در عرصه روابط بينالملل بوده است.
وطن امروز نيز ذيل تيتر يك خود نوشت: حدود 2 هفته پس از كاهش تعهدات هستهاي ايران كه به باور كارشناسان، اقدامي ديرهنگام ولي قابل قبول بود و همچنين هدف قرار گرفتن تاسيسات نفتي كشورهاي متحد آمريكا در منطقه مانند عربستان و امارات، حالا گويا مناسبات مقامات كاخ سفيد با جمهوري اسلامي نيز تغيير كرده است. اين تغيير رويكرد در حالي است كه پيش از آن خبر اعزام ناو هواپيمابر آبراهام لينكلن به خليجفارس يا استقرار بمبافكن بي52 آمريكا در قطر با آب و تاب گستردهاي توسط مقامات و رسانههاي آمريكايي اعلام ميشد. اكنون و با تصريح ترامپ بر عدم جنگ با ايران، مشخص شد تحليل جريان غربگراي داخلي كه متاثر از فضاسازيهاي دشمن، بر مذاكره با آمريكا اصرار ميكرد تا چه ميزان دور از واقعگرايي بوده است.
اين روزنامه در ادامه افزود: با تصريح چندباره رئيسجمهور آمريكا مبني بر عدم تمايل او به جنگ با ايران و اينكه او اساسا آدم جنگ با ايران نيست، حالا رويكرد خسارتبار چند هفته اخير اصلاحطلبان بيش از پيش مشخص شده است. اصلاحطلبان و جريان غربگراي داخلي از چند هفته قبل و در شرايطي كه اغلب كارشناسان و مقامات ارشد كشورمان بر عدم وقوع جنگ ميان ايران و آمريكا تاكيد داشتند، جوسازيهاي آمريكاييها درباره ورود ناو آبراهام لينكلن به خليجفارس و استقرار بمبافكن بي52 آمريكا در قطر را تكرار ميكردند.
يك كارشناس مسائل بينالملل در گفتگو با وطن امروز با تاكيد بر اينكه احتمال جنگ آمريكا با ايران بسيار كم است، ايجاد بحران جهاني اقتصاد، درگير شدن آمريكاييها در سراسر منطقه، سرازير شدن ميليونها پناهنده و آواره احتمالي از منطقه به سمت غرب و وجود متحدان منطقهاي جمهوري اسلامي ايران را دلايل گزاره عدم وقوع جنگ ميداند. به اعتقاد وي، به خاطر عوامل متعدد بازدارندگي ايران، آمريكا نيز به اين باور رسيده كه در صورت حمله به ايران با مصيبت عظيمي مواجه خواهد شد.
مشرق در گزارشي درباره 'عقبنشيني همزمان سعودي و ترامپ از داعيه جنگ با ايران' نوشت: به نظر ميرسد اين تغيير رويه پس از آن كليد خورد كه سه ضربه ناگهاني بر آنها وارد شد:
1- محمدجواد ظريف براي مصاحبه با فاكسنيوز و ارسال پيامي به رئيسجمهور آمريكا عازم آن كشور شد و با صداي رسا اعلام كرد «گروه بي» (نتانياهو، بولتون و بنسلمان) ميخواهند ترامپ را برخلاف وعدههاي انتخاباتياش و عليرغم ميل خودش وارد يك جنگِ ديگر در خاورميانه كنند تا قرباني منافع آنها شود.
2- پس از آن نيز دولت ايران اعلام كرد با استناد به مفاد برجام و با توجه به كاهش تعهدات طرفهاي غربي برخي تعهداتش را تعليق خواهد كرد.
3- سپس حمله ناشناس در ساحل فجيره معادلات امنيتي آنها را به هم ريخت.
** مواضع كشورها درخصوص تحريم هاي آمريكا عليه ايران
يوجانگ هيان سفير جديد كره جنوبي در گفتگو با تسنيم: ما راهحل يا مسيري را پيدا خواهيم كرد تا بتوانيم تجارت و دوستي خود را با وجود اين شرايط سخت ادامه دهيم. نهتنها در زمينه اقتصاد، بلكه ارتباط مردم با مردم و ارتباط فرهنگي و رونق توريسم ادامه پيدا خواهند داشت و براي تحقق اين اهداف، سفارت من تمام تلاش خود را خواهد كرد...تحريمهاي آمريكا داراي دستهبندي هستند و ما در درجه اول به غيرتحريميها توجه داريم اما به مذاكرات براي دريافت معافيت ادامه ميدهيم تا شايد راهي پيدا كنيم...ما اساساً در حال حاضر ميتوانيم با تمركز بهروي آيتمهاي غيرتحريمي با ايران تجارت كنيم كه آن هم مستلزم حل شدن مسائل بانكي است و ما قصد داريم از طريق مذاكره با آمريكا اين موضوع را حل كنيم.
پژوهشم**9026**1732
تهران-ايرنا- فروكش كردن موج تهديدات نظامي از سوي مقامات كاخ سفيد و همزمان تشديد تحركات مشكوك در منطقه با هدف متهم كردن كشورمان، منجر به طرح گمانه زني هايي در خصوص مواضع متضاد ميان دولتمردان آمريكا در برابر ايران شده است.