داوود فتحعلی بیگی روز پنجشنبه در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا با بیان آنکه وقتی درباره هویت تئاتر ملی هر کشوری صحبت می‌کنیم باید داشته های آیینی و نمایشی آن کشور را مورد توجه قرار دهیم گفت: ایران با توجه به پیشینه کهن فرهنگی و تمدن ساز خود، مملو از آیین ها و رفتارهای نمایشی است که به عنوان شناسنامه و هویت تئاتر ملی در کشورمان از آنها یاد می شود.
وی ادامه داد: بنا به رسمی دیرینه، داشته های آیینی مان سینه به سینه به از نسلی به نسل دیگر منتشر شده است. در حقیقت اتکای تاریخ فرهنگی ایران به سنت «ادبیات شفاهی» باعث شده که کمتر شاهد مکتوب و تدوین شدن آثار آیینی و نمایشی کهن ایرانی باشیم و اغلب این آیین ها توسط اساتید و پیشکسوتان با همان سنت سینه به سینه به آیندگان منتقل شده است.
دبیر جشنواره نمایش های آیینی - سنتی با تاکید بر آنکه بخش مهمی از آیین ها و رفتارهای نمایشی آمیخته با مبانی مذهبی در میان ایرانیان به سبب همین سنت و درگذشت پیشکسوتان آن از بین رفته است، خاطرنشان کرد: مسئولان در مکتوب کردن و جامعیت بخشیدن به این اسناد شفاهی، مسئولیت سنگینی دارند؛ چرا که آنها موظف هستند برای حفظ فرهنگ، آیین و نمایش ملی ایرانی برای رسیدن به مفهومی به عنوان «تئاتر ملی» تمامی این دانش خفته در سینه پیشکسوتان را ثبت، ضبط و تدوین کنند.
کارگردان تعزیه های «شهادت حضرت علی(ع)» و «دو طفلان مسلم» با اشاره به این نکته که سالهاست درخواست مشخص کردن گروهی پژوهشگر برای ثبت میراث کهن و نمایشی نزد پیشکسوتان برای سپردن این گنجینه ارزشمند به آیندگان به مسئولان یادآور شده است، گفت: متاسفانه نه تنها هنوز این مهم محقق نشده است که از سوی دیگر نمی‌توان امیدی به محیط های آکادمیک کشورمان برای حفظ سنت‌ها و میراث‌های کهن آیینی و نمایشی مان نیز داشته باشیم.
وی افزود: وقتی دانشجوی کارشناسی تئاتر در طول چهار سال تحصیل تنها چهار واحد عنوان نمایش ایرانی را می‌خواند مشخص است که نمی توان از این دانشجو که در کشورمان مدرک کارشناسی تئاتر می گیرد انتظار شناخت مفهومی مانند نمایش ایرانی را داشته باشیم. دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته تئاتر در کشورمان بیش از آنکه به هویت نمایشی ایران آشنا باشند با تاریخ و سیر تحول تئاتر در غرب آشنایی دارند.
فتحعلی بیگی با تاکید بر آنکه نمایش‌های آیینی - سنتی چه در قالب نمایش های شادی آور و چه در ساحت آیین های سوگ به دلیل گره خوردن با بافت فرهنگی و روحیات و خلقیات ایرانیان، بیشترین دامنه مخاطبان را به خود اختصاص می دهند گفت: نکته اصلی اینجاست که چرا جشنواره‌ای مانند جشنواره نمایش های آیینی و سنتی با وجود ریشه دار بودن این نمایش ها و مورد پسند بودن محتوای این آثار برای مخاطبان باید به شکل دو سالانه در کشورمان برگزار شود؟.
وی ادامه داد: پرسش بعدی آن است که چرا در کشورمان و یا حتی در کلان شهری مانند تهران به عنوان پایتخت تنها یک سالن - تماشاخانه سنگلج - به عنوان محلی برای اجرای نمایش های آیینی در نظر گرفته شده است؟.
فتحعلی بیگی با تاکید به این مساله که بی شک اختصاص تنها یک سالن در کلان شهری مانند تهران برای نمایش های آیینی و سنتی نه تنها نمی تواند حتی به عنوان بستری برای جریان سازی در مسیر احیا و اشاعه نمایش‌های آیینی به شمار رود یادآور شد: این مهم به بازتاب چنین پیامی نزد مخاطبان منتج می شود که وقتی مسئولان و متولیان امر هنر نسبت به آیین های نمایشی و شناسنامه هویت بخش تئاتر ایرانی توجه ندارند چرا توجه به سنت های کهن نمایش ایرانی باید برای آنها مهم باشد.
به گفته این مدرس و کارگردان پیشکسوت تئاتر، نمایش‌های ایرانی به دلیل گره خوردن با مفاهیم عمیق و محتوای غنی خود، همواره مورد استقبال محافل بین المللی قرار گرفته اند؛ اما با ادامه روند فعلی و عدم ثبت میراث نمایشی مانده در سینه پیشکسوتان و درگذشت و فقدان این اساتید در آینده ای نه چندان دور؛ باید بیشتر نگاه موزه ای و نمایشگاهی به آیین های کهن ایرانی داشته باشیم و این خود بزرگترین آسیب در مسیر بازتاب تئاتر ملی و هویت نمایشی ایران در سطح بین المللی به شمار می رود.
فراهنگ**9266**3009
نظر شما