سید مرتضی موسوی دوشنبه ۳ تیرماه در نشستی خبری به مناسبت روز جهانی مبارزه با مواد مخدر، ایران را سپر بلا و خط مقدم مبارزه با مواد مخدر در جهان خواند و افزود: با توجه به وضعیت توزیع و مصرف مواد مخدر در کشور، برنامه‌های روز جهانی مبارزه با مواد مخدر در قالب یک هفته برگزار می‌شود تا چالش‌های موجود، اقدامات صورت‌گرفته و نقاط ضعف و قوت فعالیت‌ها را با تکیه بر تجارب گذشته بازنگری کنیم.
وی برنامه‌های عرصه مبارزه با مواد مخدر را در دو محور توصیف کرد و بیان داشت: مبارزه با تولید و توزیع مواد مخدر و نیز تلاش برای کاهش تقاضا توسط دستگاه‌های مختلف در ستاد مبارزه با مواد مخدر صورت می‌گیرد و سازمان بهزیستی یکی از دستگاه‌های متولی در این حوزه به‌شمار می‌رود.
همه‌ساله در ۲۶ ژوئن مصادف با پنجم تیرماه باعنوان روز جهانی مبارزه با مواد مخدر در ایران و دیگر کشورهای جهان برنامه‌هایی برای مبارزه با مواد مخدر برگزار می‌شود.
در این میان، ایران به دلیل شرایط ویژه جغرافیایی جایگاهی خاص در پیشگیری از اعتیاد و مبارزه با توزیع و ترانزیت مواد مخدر دارد؛ به گونه‌ای که اگر لحظه‌ای از این مهم دست بردارد، دیگر مناطق جهان نیز تحت تأثیر اثرات مخرب آن قرار می‌گیرند.
نهادهایی همچون بهزیستی، دانشگاه علوم‌پزشکی، آموزش و پرورش، نیروی انتظامی و مشخصاً ستاد مبارزه با مواد مخدر و بسیاری دیگر از مراجع، به‌صورت مستقیم یا غیر مستقیم برای مبارزه با این پدیده ضداجتماعی بسیج شده‌اند، در این میان سازمان بهزیستی به عنوان متولی رسیدگی به انواع آسیب‌های اجتماعی در حوزه اعتیاد و مواد مخدر نیز فعالیت می‌کند.
لزوم اجتماعی شدن مبارزه با مواد مخدر
وی با بیان اینکه رویکرد آگاهی‌بخشی، امروز به سمت اجتماعی شدن مبارزه با مواد مخدر سوق یافته است، ادامه داد: مردم باید آگاه شوند و عوارض مصرف مواد مخدر را بشناسند و سپس مشارکت آنها با تبیین برنامه‌هایی جلب شود.
مدیر کل بهزیستی فارس این سازمان را فعال‌ترین مجموعه در حوزه اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی در زمینه مواد مخدر دانست و ابراز داشت: آموزش به عموم مردم، افراد در معرض خطر و افراد آسیب‌دیده از اعتیاد در زمره فعالیت‌های اصلی بهزیستی به‌شمار می‌رود.
موسوی اعلام کرد: در این زمینه ۶۳۳ گروه اجتماع‌محور در استان فارس با ورود به محلات، محیط‌های کاری و نظامی و نیز دیگر مکان‌های آسیب‌پذیر به امر اطلاع‌رسانی در سه سطح یادشده مبادرت می‌ورزند.
او تعداد گروه‌های اجتماع‌محور محلی در شهرها را ۱۷۴ و تعداد گروه‌های اجتماع محور محلی در روستاها را ۱۴۶ گروه عنوان کرد؛ همچنین ۶۱ گروه در محیط‌های کاری، ۱۵۱ گروه در مهدهای کودک و ۱۰۱ گروه نیز در محیط‌های آموزشی مشغول آگاهی‌بخشی هستند.
این مقام مسئول بیان کرد: افراد علاقه‌مند و کسانی که دربرابر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی احساس مسئولیت می‌کنند، می‌توانند در برنامه‌های بهزیستی شریک شوند و در قالب گروه‌هایی مسائل و شکلات محلات خود را احصا کنند و برای مداخله به سازمان بهزیستی اطلاع دهند.
وی افزود: در سال ۱۳۹۷ بیش از یک میلیون و ۱۹۰ هزار نفر در قالب گروه‌های یادشده به صورت فردی و خانوادگی آموزش دیده‌اند.
موسوی با بیان اینکه گرایش به مواد مخدر از سنتی به صنعتی و مواد جدید سوق یافته است، این معضل را ناشی از افزایش تقاضا و مستعد بودند جامعه دانست.
مدیرکل بهزیستی فارس: زنانه‌شدن اعتیاد یکی از معضلات اصلی جامعه است. در دهه ۷۰ تعداد زنان دچار اعتیاد یک درصد بوده است، این رقم در دهه ۸۰ به کمتر از ۵ درصد کل معتادان رسید و امروز بین ۵ تا ۱۰ درصد معتادان را زنان تشکیل می‌دهند.
وی همچنین زنانه‌شدن اعتیاد را یکی از معضلات اصلی جامعه خواند و گفت: در دهه ۷۰ تعداد زنان دچار اعتیاد یک درصد بوده است، این رقم در دهه ۸۰ به کمتر از ۵ درصد کل معتادان رسید و امروز بین ۵ تا ۱۰ درصد معتادان را زنان تشکیل می‌دهند.
مدیرکل بهزیستی فارس مسائل جغرافیایی همچون هم‌مرز بودن با کشور افغانستان که ۷۵ درصد تولید کل مواد مخدر جهان در آن صورت می‌گیرد، تبدیل ایران به مسیر ترانزیت مواد مخدر به اروپا، نبودن نشاط در جامعه، بیکاری، کاهش امید به زندگی و فقر را از دلایل اصلی گرایش به اعتیاد برشمرد.
وی افزود: امکانات ما درمقابل این هجمه‌ها کم است و باید از لحاظ زیرساختی بیش از پیش آماده شویم تا فشار اقتصادی و تحریم کمترین تأثیر را بر گسترش اعتیاد بگذارد.
آمار رسمی می‌گوید پنج درصد جامعه دچار اعتیاد است
موسوی همچنین در ادامه درباره میزان اعتیاد عنوان کرد: پنج درصد جامعه ما بنابر آمار رسمی دچار اعتیاد است، این آمار مربوط کسانی است که وابستگی روزانه به مواد مخدر دارند.
مدیرکل بهزیستی فارس به اقدامات بهزیستی در حوزه درمان اعتیاد نیز اشاره کرد و گفت: در این زمینه در سال ۱۳۹۷، ۲ هزار و ۹۳۱ نفر دوران سم‌زدایی را در مراکز خودمعرف بهزیستی طی کرده‌اند، ۳ هزار و ۶۰ نفر در مراکز درمان غیردارویی همچون کمپ‌های ترک اعتیاد و مراکز اقامتی میان‌مدت خدمات درمان گرفته‌اند و مراکز بلند مدرت در بازه زمانی ۲۱ روزه تا ۶۳ روزه نیز ۲۴ هزار و ۲۹۹ نفر را در استان فارس پذیرش کرده‌اند.
وی افزود: سه مرکز تی سی برای با ماندگاری بالا برای بهبود وضعیت روانی افراد دچار اعتیاد نیز در فارس فعال است که تاکنون به ۵۳۶ نفر حمایت روانی پس از ترک ارائه کرده است؛ همچنین یک مرکز ماده ۱۶ ویژه معتادان متجاهر مرد باظرفیت ۲۴۰ نفر فعال است که از اسفندماه گذشته ۱۴۰۰ نفر به آن مراجعه کرده‌اند.
راه‌اندازی یک مرکز ماده ۱۶ جداگانه برای زنان صرفه اقتصادی و فنی ندارد
موسوی درباره مرکز ماده ۱۶ زنان نیز گفت: مکانی برای زنان معتاد متجاهر در نظر گرفته شده است؛ اما تعداد این افراد کم است و با آنکه برای پذیرش آنها مشکلی نداریم، راه‌اندازی یک مرکز ماده ۱۶ جداگانه برای زنان صرفه اقتصادی و فنی ندارد و در حال حاضر در کشور، این مرکز برای زنان تنها در شهر تهران وجود دارد.
وی افزود: تعداد مردان معتاد متجاهر ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ نفر در شیراز برآورد شده است و تعداد زنان نیز ۳۵ تا ۱۰۰ تن عنوان شده است که بیش از ۴۰ درصد آنان غیر بومی هستند و با شروع پاکسازی به شهرستان‌های همجوار فرار می‌کنند و پس از مدتی دوباره به شیراز بازمی‌گردند؛ از همین رو آمار ما متغیر است و رسیدگی به آنان دشوار.
مدیرکل بهزیستی فارس در عین حال عنوان کرد که در کمپ‌ها، مراکز درمان سرپایی و تی سی محدودیتی برای ارائه خدمات به زنان نداریم.
موسوی درباره کمپ‌های غیرمجاز نیز گفت: هم‌اکنون هیچ کمپ غیرمجازی در فارس فعالیت نمی‌کند و تعداد ۴۶ کمپ در سال‌های ۹۵ و ۹۶ تعطیل شده است. در حال حاضر نیز همه کمپ‌ها با دوربین مداربسته توسط ناظران بهزیستی بررسی می‌شود و در بیش از ۹۰ درصد کمپ‌ها موضوع تنبیه موارد اینچنینی وجود ندارد.
وی با تاکید بر اینکه تنها سازمان متولی کمپ‌های ترک اعتیاد سازمان بهزیستی است، عنوان کرد: راه‌اندازی کمپ تنها با نظارت و مجوز بهزیستی میسر است. هم‌اکنون ۱۰۰ کمپ مجوزدار در فارس فعالیت می‌کنند که در سال گذشته ۱۲ کمپ تذکر گرفتند و ۳ کمپ نیز اخطار دریافت کردند اما همگی اصلاح شدند و هیچ‌یک تعطیل نشدند.
معاون هماهنگی مؤسسات غیردولتی و مشارکت‌های مردمی اداره کل بهزیستی فارس نیز در این نشست درباره برنامه‌های این سازمان در هفته مبارزه با مواد مخدر بیان داشت: ۳۲۱ کارگاه آموزشی، ۲۳۰ همایش و جشنواره پیشگیری از اعتیاد و ۲۴۵ نمایشگاه در این هفته در سراسر استان فارس برگزار می‌شود.
محمدرضا هوشیار گفت: ۱۰۰ هزار بروشور و پوستر نیز برای آگاهی‌بخشی به مردم چاپ شده است که در اختیار آنان قرار می‌گیرد.
۹۸۸۵ /۱۸۷۶
