به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، در این نمونهبرداری که به مناسبت روز جهانی حفاظت از اکوسیستمهای مانگرو انجام شد، پژوهشگران مرکز اقیانوسشناسی استان بوشهر در چارچوب «برنامه کلان پایش ساحلی دریاهای پیرامونی ایران» به منظور بررسی وضعیت سلامت این اکوسیستم ارزشمند، از آب و رسوب جنگلهای حرای نایبند نمونهبرداری کردند.
جنگلهای مانگرو یکی از مهمترین اکوسیستمهای ساحلی در حد فاصل خشکی و دریا در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری محسوب میشود که میتوانند در ناحیه جزر و مدی یعنی شرایطی که بیشتر گونههای گیاهی خشکیزی توانایی زیست ندارند، زندگی کنند. جنگلهای مانگرو در زمره غنیترین و حاصلخیزترین بوم سازگانهای دنیا به حساب میآیند و بیش از ۸۰ درصد میزان صید در کل دنیا وابسته به وجود بوم سازگان غنی مانگرو، مصبها و زیستگاههای مرجانی برآورد شده است. همچنین جنگلهای مانگرو به عنوان بزرگترین ذخیرهگاه کربن در مناطق ساحلی شناخته شدهاند و یکی از حاصلخیزترین اکوسیستمهای روی زمین هستند.
کارشناسان معتقدند که بین تغییرات اقلیمی و اکوسیستمهای مانگرو از طریق تغییر در سطح تراز دریا ارتباط مستقیمی وجود دارد و این تغییرات اقلیمی کره زمین در مقیاس منطقهای و جهانی، به خصوص در نیمکره شمالی، سیستمهای هیدرولوژیکی و بوم سازگان خشکی - دریایی را تحت تاثیر قرار میدهد، در این رابطه وسعت و ترکیب جنگلهای مانگرو ممکن است دستخوش تغییرات اساسی شود که بستگی به نرخ تغییرات اقلیمی و فعالیتهای انسانی دارد.
رویشگاههای مانگرو در ایران در جنوب کشور با وسعت ۹۲۰۰ هکتار و در سواحل خلیج فارس و دریای عمان در سه استان سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بوشهر واقع شده اند. مانگروها در ایران از دو گونه حرا و چندل تشکیل شدهاند که در استان بوشهر فقط گونه حرا وجود دارد. جنگلهای حرای خلیج نایبند با وسعت ۳۹۰ هکتار، گستردهترین نواحی پراکنش این اجتماعات درختی کمیاب در استان بوشهر محسوب میشوند.
رویشگاههای حرای استان بوشهر آخرین مجموعه انبوه و وسیع این درختان در ناحیه ساحلی شمال خلیج فارس و آخرین محدوده پراکنش جهانی آنها در سواحل جنوب غربی آسیا محسوب میشوند. جنگلهای حرای نایبند به عنوان ذخیرهگاه بیوسفری ساحلی آبهای جنوب کشور در پارک ملی دریایی نایبند یکی از مناطق حساس ساحلی بهشمار میآیند که در اکوسیستم خود گیاهان شورپسند دریایی، جانداران کفزی و پرندگان مهاجر اقیانوسی را پناه داده است. این جنگل که از جمله مناطق حساس اکولوژیک است، علاوه بر عوامل استرسزای زیست محیطی، با تهدیدات بسیار بالایی مانند جاده سازی و هجوم تأسیسات نفتی، ورود آلایندههای صنعتی، پسابهای مزارع کشاورزی و آبزی پروری نیز روبرو است.
۲۶ جولای ( ۴ مرداد ) روز جهانی حفاظت از اکوسیستم مانگرو نامگذاری شده است. در این روز «مریم قائمی» رئیس مرکز اقیانوسشناسی خلیجفارس وابسته به پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی به خبرنگار علمی ایرنا گفته بود که جنگلهای حرای نایبند تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله فعالیت تاسیسات پارس جنوبی قرار دارند که موجب میشود تا آب آن منطقه به فلزات سنگین آلوده شود و همچنین ph آب افزایش یابد.
وی افزود: اگر بخواهیم قضاوت درستتری از وضعیت این جنگلها داشته باشیم، باید پایشها ادامهدار باشد و هر سال انجام شود اما به علت برخی مشکلات از جمله مسائل مالی این کار هر سال انجام نمیشود و در نظر داریم امسال به مناسبت روز جهانی حفاظت از اکوسیستم مانگرو، این پایش را انجام دهیم تا ببنیم اکنون وضعیت آنها به چه شکل است.
نظر شما