هنر فارس در آزمون «آشپزخانه»

حسن معجونی کارگردان این نمایش دوازدهم خردادماه گذشته در گفت‌وگو با ایرنا از رسیدن این نمایش به شیراز پس از اجراهای تهران و رشت خبر داد.

"آشپزخانه" یکی از آثار آرنولد وسکر نمایشنامه‌نویس انگلیسی است که تاکنون در بسیاری از کشورهای جهان اجرا شده است و درونمایه آن به فضای اجتماعی ایران امروز بسیار نزدیک است.
این متن در زمان خود بسیار جذاب بوده است و توجه بسیاری از کارگردانان و منتقدان تئاتر را به خود جلب کرده بود. ترجمه این نمایشنامه در ایران فاقد نسخه چاپی است و در گروه لیو به سرپرستی معجونی برای اجرا ترجمه شده است.
نکته قابل توجه درباره این تئاتر، کارگاهی بودن تمرین‌های آن بود؛ درواقع معجونی با انتخاب ۶۰ نفر از ۱۰۰ هنرمند هنرهای نمایشی در شیراز، تیمی را برگزید که در درجه نخست آن‌ها را آموزش دهد و سپس برآیند آن تمرین‌ها اجرای یک نمایش حرفه‌ای برای عموم باشد. 

مدت‌هاست منتظر مجوز اجرا هستیم
حسن معجونی یکشنبه ۲۷ مردادماه جاری در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا درباره دلایل تعویق اجرای تئاتر آشپزخانه گفت: آماده‌سازی این تئاتر در شیراز سه‌ماه به طول انجامید و این اثر در نهایت اواخر تیرماه آماده شد، شورای نظارت اداره کل ارشاد فارس نیز این نمایش را دید و از آن زمان تاکنون منتظر مجوز اجرا هستیم.
این کارگردان و بازیگر تئاتر عنوان کرد: تا به امروز زمان بسیاری صرف کسب مجوز شده است و استمرار این انتظار باعث شد ناگزیر به تهران بازگردم.
حسن معجونی: فرآیند کسب مجوز در هر صورت چندان پیچیده نیست. این نمایش نیز پیش از این در تهران و رشت اجرا شده است و ما این موضوع را به‌خوبی درک می‌کنیم که در هر شهری ملاحظاتی فرهنگی وجود دارد و سیاست‌های مختلفی در این زمینه در شهرهای مختلف حاکم است.او ادامه داد: فرآیند کسب مجوز در هر صورت چندان پیچیده نیست. این نمایش نیز پیش از این در تهران و رشت اجرا شده است و ما این موضوع را به‌خوبی درک می‌کنیم که در هر شهری ملاحظاتی فرهنگی وجود دارد و سیاست‌های مختلفی در این زمینه در شهرهای مختلف حاکم است.
معجونی با بیان اینکه ممکن است معیارهای اجرای یک اثر در نقطه‌ای از ایران با شهری دیگر متفاوت باشد،‌ تاکید کرد: این موضوع آنچنان بزرگ نیست که حل نشود و نمی‌دانم چرا این همه زمان به طول انجامیده است تنها برای اینکه به ما اعلام کنند که چه چیزهایی را باید تغییر دهیم.

حساسیت فرهنگی شهرهای مختلف را درک می‌کنیم
کارگردان نمایش "ماجرای مترانپاژ" که چندی پیش در شیراز بر صحنه رفت، عنوان کرد: وقتی برای گرفتن مجوز آشپزخانه در شورای نظارت حاضر شدم، بر این نکته تاکید کردم که حساسیت شهرهای مختلف را درک می‌کنم و هر قسمتی از این نمایش را که ممکن است نیاز به تغییر داشته باشد، تغییر می‌دهم؛‌ اما نمی‌دانم چرا تصمیم‌گیری درباره این کار این قدر دشوار شده است.

او بر این عقیده است که نمایش آشپزخانه از منظر تطابق فرهنگی در نقاط مختلف مشکلی ندارد و اظهار کرد: این تئاتر در رشت هم اجرا شده است و به‌نظر من فضای هنری شیراز از رشت‌ هم بازتر است؛ بنابراین مشورت درباره اینکه آیا صلاح است که این اثر روی صحنه برود یا خیر نیاز به صرف زمانی چنین طولانی ندارد.
معجونی با بیان اینکه در طی این مدت به‌منظور تعامل با اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس با دوری از فضای رسانه‌ای و شکیبایی منتظر پاسخی بوده است، افزود: در این زمینه بیشترین تعامل را با این اداره کل داشته‌ام؛ درحالیکه این فرصت درواقع به بازه‌ای سه‌ماهه بدل خواهد شد؛ چراکه با آغاز ماه محرم نمی‌توانیم نمایش را اجرا کنیم و عملا همه چیز به پیدا شدن فرصت مناسب بعد از ایام عزاداری محرم باز می‌گردد.
سرپرست گروه تئاتر لیو گفت: سه ماه زمان و مسافتی طولانی را برای آماده‌سازی این نمایش طی کرده‌ام و حالا همچنان در انتظار هستیم  ببینیم در نهایت چه خواهد شد، آیا مجوز اجرا صادر می‌شود یا خیر.

اجرانشدن آشپزخانه برای هنرمندان ملی، پیام منفی دارد
این هنرمند و کارگردان تئاتر در پاسخ به این پرسش که سرنوشت نمایش آشپزخانه را چگونه پیش‌بینی می‌کند، گفت که ریش و قیچی در دست آقایان است و هیچ اطلاعی از اینکه درنهایت مجوز این نمایش صادر می‌شود یا خیر ندارد.
 معجونی درباره اینکه اگر نمایش مجوز نگیرد، آیا دوباره برای آموزش و یا اجرا به شیراز خواهد آمد، بیان کرد: قطعا دلسرد خواهم شد؛ همچنین دیگر هنرمندان نیز این پیام را دریافت می‌کنند که شیراز جای مناسبی برای فعالیت نیست.

مدیرکل ارشاد فارس:‌ مجوز نمایش «آشپزخانه» در دست بررسی است
در همین حال، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا در مورد علت اجرا نشدن نمایش آشپزخانه که قرار بود از ابتدای مردادماه در مجموعه هنر شهر آفتاب اجرا شود، گفت: این نمایش هنوز به تایید شورای بازخوانی و نظارت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان نرسیده و در دست بررسی است.
صابر سهرابی افزود: هرچند این نمایش در تهران و رشت اجرا شده است اما با توجه به اینکه ممکن است تغییراتی در نحوه نمایش یا موسیقی آن ایجاد شده باشد باید مجدد توسط شورای بازخوانی و نظارت بررسی و تایید شود.

اهمیت نشاط اجتماعی در جامعه امروز 
 معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری فارس: یکی از مصادیق ایجاد نشاط اجتماعی برگزاری برنامه‌های فرهنگی از جمله جشنواره‌های مختلف هنری، کنسرت‌ها و نمایش‌ها در چارچوب پذیرفته‌شده در جمهوری اسلامی است.معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری فارس نیز در گفت‌وگو با ایرنا درباره تنگناهای موجود در فضای هنری استان گفت: نشاط اجتماعی یکی از واجبات در جامعه امروز است و ما بسیار بر این اصل تاکید می‌کنیم.
سید احمد احمدی‌زاده عنوان کرد: یکی از مصادیق ایجاد نشاط اجتماعی برگزاری برنامه‌های فرهنگی از جمله جشنواره‌های مختلف هنری، کنسرت‌ها و نمایش‌ها در چارچوب پذیرفته‌شده در جمهوری اسلامی است.
وی افزود: در این شکی نیست که چنانچه اثری خارج از چارچوب و قواعد تعریف‌شده باشد، هیچکس آن را قبول ندارد؛ اما برای بررسی هر اثر ممیزی و ارزیابی صورت می‌گیرد که  در این صورت اجرای آن مشکلی ندارد.

کمیته بررسی آثار فرهنگی و هنری تشکیل می‌شود
این مقام مسئول اعلام کرد: در پی ایجاد کمیته‌ای هستیم که در آن بتوان مسائل پیش‌آمده در عرصه فرهنگی را با هم‌اندیشی حل کنیم.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری فارس با بیان اینکه برخی دوستان دغدغه‌هایی در حوزه‌های فرهنگی دارند، عنوان کرد: در کمیته یادشده قبل از اینکه مجوزی صادر شود و بعد دچار مشکل شود، مسائل را مطرح می‌کنیم و دوستان را توجیه می‌کنیم تا اگر دغدغه‌ای دارند رفع شود.

احمدی‌زاده خاطرنشان کرد: قائل بر این هستیم که وقتی در ساختار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که همگی از دلسوزان نظام هستند، مجوزی صادر می‌شود، برنامه باید انجام شود.
وی با اشاره به لغو برنامه "هفته فیلم اروپایی" که چندی پیش به دستور مقامات قضایی صورت گرفت، نیز گفت: برای اجرای این برنامه که با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود، مقاومت کردیم و دو روز هم برگزار شد؛ اما دستگاه قضایی ورود کرد و حکم به لغو برنامه داد.

هیچکس حواشی در زمینه فرهنگی را نمی‌پسندد
معاون سیاسی امنیتی و اجتماعی استانداری فارس تاکید کرد: اگر مجوزی از وزارت ارشاد صادر شود، براساس آن مجوز ارائه اثر هنری باید صورت گیرد و نباید از اجرای آن جلوگیری کرد، اگر نهاد یا گروهی هم دغدغه‌ای دارند آنها را منعکس کنند؛ چراکه حواشی و مشکلات در زمینه‌های فرهنگی را هیچکس نمی‌پسندد.

۹۸۸۵ / ۲۰۲۷