این کتاب ۱۳۰ صفحهای ویژه همایش نوحه نشسته روستای محمودی شهرستان میناب به همت انتشارات دارالتفسیر و با قیمت ۱۰۰ هزار ریال در محرم سال ۱۳۹۶ در سه فصل منتشر شده است.
فصل نخست این کتاب گفتاری درمرثیه سرایی است که در آن به نوحه، اجرای نوحهها، مراثی شاعران هرمزگان در سوگ پیامبر(ص) و دیگر امامان اطهار(ع) پرداخته است.
«اشعار مراثی میناب در قالبهای شعری مثنوی، قصیده، ترجیع بند، غرب، بحر طویل، مستزاد، ترکیب بند، قطعه و غیره در وزنهای عروضی متفاوت و متنوع سرده شده است؛ همین طور تنوع و گستردگی مضمون نیز در این اشعار( نوحه) به خوبی دیده میشود از جمله بخشهای این فصل است. در استان هرمزگان و بویژه میناب از عصر صفویه و قاجار تاکنون شاعران مرثیهگویی و نوحه خوان زیادی ظهور کرده اند» بخشی از این فصل است.
فصل دوم نیز به پیشینه مرثیه سرایی پرداخته که در این فصل به ویرگیهای اشعار نوحه و مرثیه در میناب، دوران اختناق و خفقان(از واقعه کربلا تا قرن چهارم)، دوران حکومتهای شیعه مذهب (آل بویه، زیاریان و دیلیمان) اشاره دارد.
فصل سوم نیز با موضوع چند نوحه گوی بیدیوان است که از نوحه خوانانی چون منصف، مسیحا، حسینعلی قضایی، ملا معروف و محمد شفیع رنجبر (وارث لازم) نام برده است.
مقدمه کتاب
نویسنده در مقدمه این کتاب گفته است: شعر عاشورایی که آغاز آن همپای شعر دری دانسته شد بدلیل رابطه سیاسی تا پایان قرن نهم ظهور و بروز چندانی ندارد، اگرچه در تمام این دورهی ۶ قرنه حضور داشته است و شیعیان و شاعران شیعی با همهی حصر و حبسها چراغ آن را روشن نگه داشته اند و رفته رفته در پایان این دوره به فراوانی رسیده است، اما اندک تفحصی درباب شعر عاشورا ذهن را متوجه عصر صفویه و قاجار میکند که شاعران مرثیهسرای مینابی نیز در این دست قرار میگیرند.
شاعرانی چون منصف، مسیحا و معروف که تخصصشان شعر نوحه و تعزیه بوده است.
علاوه بر نوحه گویان عصر صفویه، میناب در دوران قاجار نیز، نوحه گویان زیادی از جمله قضائی علیایی، جاریه، ذاکر و مستمع داشته است.
بخشی از نوحهگری بیدیوان
ایام هجران آمدهای خواهرم زینب
قتل جوانان آمدهای خواهرم زینب
بر زمزه نازم ببین کز غم به فریادم
نزد برادر آمدهای خواهرم زینب
برقاسم زارم نگر کز خون شده گلگون
نزد عروسش آمدهای خواهرم زینب...
۷۱۹۵/۶۰۴۸
نظر شما