میراث کشور در انتظار تعریف پروژه ملی

دلیل پیشرفت و ترقی امروز بشر استفاده بهینه از امکانات و منابع موجود است. بشر می‌اندیشد چگونه به آخرین و جدیدترین اطلاعات دست یابد که هم آسانتر بوده و هم از لحاظ وقت نیز مقرون به صرفه باشد. این روش نوین علاوه بر راحتی بشر، در حفظ منابع و امکانات نیز بسیار مفید است. مدیران و برنامه‌ریزان لایق کسانی هستند که بر علم استفاده بهینه از منابع دست یافته و برنامه‌های آتی را بر اصل اطلاعات گذاشته و اکنون طرح‌ریزی کنند.

در سال‌های اخیر، GIS در کشور ما نیز هم چون سایر موضوعات، جایگاه خاصی احراز کرده و در پشتیبانی از تصمیم‌گیری‌ها بازده بالایی از خود نشان داده است. نمایش نزدیکترین فاصله بین مناطق شهری، توزیع مناسب خدمات و تحلیل مناسبت‌های مکانی، مدلسازی فرسایش خاک، تعیین قابلیت‌های اراضی، مدلسازی آلودگی آب و هوا، مدل‌سازی و ایجاد پایگاه‌های اطلاعاتی در مورد شبکه‌های تأسیسات شهری از جمله امکانات متعارف GIS هستند که تاکنون مورد استفاده کاربران، برنامه‌ریزان و تصمیم‌گیران شهری و منابع طبیعی کشور واقع شده‌اند. این ابزار در حال حاضر مورد استفاده ارگان‌ها و سازمان‌های مختلف مانند وزارت جهادسازندگی، نیرو، کشاورزی، شهرداری و… می‌باشد و دامنه کاربردهای آن در حال افزایش است.

هر متغیری که بتواند به صورت مکانی، و همچنین به طور فزاینده زمانی، مکان یابی شود توسط GIS قابل ارجاع است. سامانه اطلاعات مکانی بستر مهمی برای ذخیره‌سازی، نگهداری، مدیریت و تجزیه و تحلیل اطلاعات جغرافیایی است و به صورت همزمان با داده‌های سامانه اطلاعات مکانی GIS جغرافیایی طراحی شده و کار می‌کند.
همچنین هدف نهایی Geographic information system یا سیستم اطلاعات مکانی رسیدن به مدلی برای تصمیم‌گیری‌هایی برمبنای داده‌های جغرافیایی یا مکان مند می‌باشد. پس نتیجه می‌گیریم جی آی اس سیستمی است که اطلاعات جغرافیایی یا مکانی را جمع‌آوری کرده و بر روی آن‌ها پردازش انجام داده و در نهایت به مدلی برای تصمیم‌گیری در ارتباط با پدیده‌هایی که به طریقی مرتبط با موقعیت مکانی اند(مکان مند)، می‌پردازد.

سایر کشورها از کمبود اطلاعات ما استفاده می‌کنند

رئیس سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح در خصوص سطح استفاده از اطلاعات مکانی در کشور گفته بود که اکنون با کمبود و فقر اطلاعات مکانی مواجه هستیم و به دلیل نبود داده روزآمد، کارها بی‌نتیجه می‌ماند.  

امیر سرتیپ دوم مجید فخری روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا تصریح کرد: لازمه انجام هرگونه فعالیت عمرانی در  سطح کشور اطلاعات مکانی است.

وی ادامه داد: اگر زیرساخت اطلاعات مکانی به زودی فراهم نشود به آیندگان آسیب می رسد. زیرا منابع زیر زمینی و مدیریت منابع زیر و روی زمین وابسته به اطلاعات مکانی است که اگر این اطلاعات به درستی برداشت نشود، کشور دچار ضرر و زیان می‌شود.

فخری تصریح کرد: هم اکنون سایر کشورها فناوری‌های پیشرفته‌ای در زمینه اطلاعات مکانی دارند و به درستی آن‌ها را به کار می‌گیرند. این احتمال وجود دارد که از کمبود اطلاعات تخصصی ما استفاده کنند و در مناطقی که اطلاعاتی نداریم منابع را برداشت کرده و مورد استفاده خود قرار دهند.

رئیس سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح عنوان کرد: بنابراین ثروت‌های این کشور توسط سایر کشورها برداشت می‌شود و  و بهره‌برداری منابع منوط به آگاهی کافی ما است که این آگاهی از منابع نیز با اطلاعات مکانی میسر می شود. در این راستا انواع سنسورها، وسایل و سنجنده‌ها باید به کار گرفته شود و در یک مجموعه متمرکز و مسئول پردازش شود و مورد استفاده قرار گیرد.

 منافع سازمانی به منافع ملی ترجیح داده شده است

وی درباره تجهیزات در دسترس کشور در این زمینه، عنوان کرد: تجهیزات در بسیاری از زمینه‌ها مطلوب است اما بسیاری از موانع نیز وجود دارد که پروژه‌های ملی و متمرکزی برای آن‌ها تعریف نشده است و سازمان‌های مسئول به رویکرد بخشی به موضوع اطلاعات مکانی داشته‌اند.

فخری در ادامه اضافه کرد: در کشور به موضوع اطلاعات مکانی رویکرد ملی و یکپارچه ای وجود نداشته و در بیشتر مواقع منافع سازمانی به منافع ملی ترجیح داده شده است.

رئیس سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح تصریح کرد: سازمان‌های جغرافیایی، نقشه‌برداری، زمین‌شناسی، هواشناسی، انرژی اتمی و وزارت خانه‌های نفت، کشاورزی و راه و شهرسازی نیازمند اطلاعات مکانی هستند. بنابراین یکپارچه بودن داده‌ها و مسئولیت‌پذیری سازمان‌ها برای ارائه اطلاعات واحد ملی به بهره‌برداری چندگانه داده‌ها کمک می‌کند.