تئاتر دینی؛ پلی‌ برای رسیدن به تئاتر ملی

تهران- ایرنا- عضو شورای سیاستگذاری جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر و دبیر سابق جشنواره تئاتر فتح خرمشهر یکی از مهم‌ترین ارکان شناسنامه فرهنگی هر کشوری را قدرت و استحکام تئاتر ملی آن کشور دانست و یادآور شد: تئاتر دینی یکی از مستحکم‌ترین پل‌ها برای رسیدن به مفهوم تئاتر ملی است.

حسین مسافرآستانه روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا گفت: هنر تئاتر هرچند به عنوان هنری وارداتی و غربی در کشور ما شناخته می شود، اما با شکل دهی و ایجاد ساختمانی منطبق بر اصول فرهنگی خود و تحقق مفهومی به عنوان تئاتر ملی می‌توانیم در عرصه جهانی حرف‌های فراوانی برای گفتن به واسطه این هنر داشته باشیم.

وی ادامه داد: یکی از اصلی ترین دلایلی که تحقق مفهومی به‌عنوان تئاتر ملی را در کشور ما به امری شدنی و قابل دسترس تبدیل می کند، بهره گیری تاریخ، فرهنگ و تمدن کشورمان از پیشینه و عقبه غنی رفتارهای آیینی و نمایش‌های سنتی است.

دبیر پیشین جشنواره تئاتر فجر، ریشه داشتن در عمق تاریخ فرهنگ و تمدن را یکی از مهم‌ترین اصول تحقق و شکل گیری هنر ملی در هر جامعه ای دانست و تصریح کرد: بسیاری از کشورها به سبب عدم بهره بردن از پیشینه تاریخ و تمدن در شاخه تولیدات هنری همواره به عنوان کشورهای مقلد به شمار می روند! و کمتر می توان مفهومی از تولید هنر ملی را در آن کشورها مورد رصد قرار داد. اما این در شرایطی است که کشور ایران با توجه به سابقه تاریخ چندین هزار ساله در تمامی فعالیت های هنری می تواند تجلی مفهوم هنر ملی را به راحتی از آن خود کند.

مسافرآستانه ابراز تاسف کرد که با وجود ریشه داشتن مفهومی به عنوان هنر تعزیه کشورمان در آموزه ها، شعائر دینی، رفتارهای آیینی و نمایشی مان، هیچ کدام از دانشگاه ها و دانشکده های تئاتری کشور حتی در حد مدرک کاردانی نیز خروجی هنرمندان تعزیه ندارد! در حالیکه هنر تعزیه به عنوان یکی از گنجینه‌های نمایش ملی ایران و آیین نمایشی که در جهان به نام ایران ثبت شده اما کشور فرانسه دارای دانشگاه هایی‌ست که تا مقطع دکترای این رشته را تدریس می کند.

مدیر پیشین مرکز هنرهای نمایشی خاطرنشان کرد: در تولید آثار تئاتری هنرمندان ما حتی اگر بهترین و موفق ترین اثر تئاتری را با مختصات و با چارچوب های غربی این هنر تولید کنند به سبب آنکه هنر تئاتر در کشور ما هنری وارداتی است، در ارائه به مخاطبان جهانی نمی‌تواند ادعایی در زمینه تئاتر ملی را مطرح کند. اما همین هنر وقتی از سرچشمه ها و داشته‌های فرهنگ، تمدن و آیین‌های نمایشی کشورمان بهره ببرد می‌تواند به واسطه همین داشته ها، در قالب تولید تئاتر ملی حرف‌های فراوانی برای جهانیان داشته باشد.

مسافر آستانه مسیر تحقق نمایش ملی را از درگاه تئاتر دینی دانست و تصریح کرد: کمتر کشوری در جهان می توان یافت که آموزه‌ها و شعائر دینی آن کشور در تار و پود و لحظه لحظه زندگی مردمان آنها ریشه دوانده باشد. اما در کشوری مانند ایران به سبب پیشینه دین مدارانه حتی پیش از ورود اسلام، شاهد حضور مردمان دین‌مدار ایرانی بوده ایم که بعد از ورود اسلام بسیاری از آموزه ها و شعائر دین هدایتگر و مبین اسلام را به بخشی جدانشدنی از زندگی روزمره خود بدل کردند.

وی ادامه داد: هنرمندان تئاتر در استفاده و بهره گیری از همین ظرفیت ها با استناد به پیشینه‌ کهن نمایش های ملی و آیینی ایران که ریشه در معارف مذهبی، هنرهای نقالی، شبیه خوانی، پرده خوانی و تعزیه دارد؛ خاستگاهی متقن و قدرتمند را برای تولید آثار تئاتری در قواره و قامت تئاتر ملی سرزمین‌مان برای ارائه به مخاطبان داخلی و جهانی دارا هستند.

مسافرآستانه شاهد ادعای حرف خود را به استقبال عموم مردم از هر طبقه فکری، اقتصادی، اجتماعی و اندیشه‌ای در استقبال از آثار تئاتری و نمایش های برگرفته شده از مفاهیم دینی و مذهبی عنوان کرد و افزود: شاید هنوز تحقق مفهومی به عنوان هنر تئاتر در میان عموم مردم در جامعه ما فراگیر نشده باشد اما بی اغراق می‌توان گفت که تمامی مردمان کشورمان حداقل یک بار در طول زندگی خود یکی از آیین‌ها و سنت‌های نمایشی کشورمان را در قالب زیست و زندگی روزانه شان دیده اند.

وی خاطرنشان کرد: همین بستر و پیش زمینه می تواند مهمترین عامل برای جذب حداکثری مخاطبان به حوزه هنر تئاتر با استناد به محتوای آیینی و مذهبی باشد و در این زمینه تئاترهای دینی یکی از اصلی ترین بزنگاه ها برای جلب توجه مردم از یک سو و از سوی دیگر افزودن ضریب نفوذ هنر تئاتر میان عموم مردم جامعه به شمار می رود.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha