حذف زبان انگلیسی از مدارس خلاف عدالت آموزشی است

رضوان حکیم‌زاده روز جمعه در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا افزود: حوزه یادگیری زبان خارجی یکی از حوزه‌های ۱۱ گانه یادگیری در برنامه درسی ملی است. دانش آموزان دوره متوسطه اول آموزش زبان را  با یک برنامه درسی رسمی شروع می‌کنند و  اصل بر این است که هر تصمیمی برای تغییر باید مصالح همه دانش آموزان کشور را تامین کند.

وی خاطرنشان کرد: چون در حال حاضر در مناطق برخوردار خانواده‌های مرفه دانش آموزان را  از کودکی به موسسات و آموزشگاه‌های زبان برای یادگیری زبان می فرستند، بنابراین برای این دسته از دانش آموزان داشتن یا نداشتن برنامه رسمی آموزش زبان انگلیسی هیچ تفاوتی نمی‌کند. آنها در موسسات حاضر می شوند.
حکیم زاده ادامه داد: این دانش آموزان معمولا بخاطر اینکه مهارت‌های زبانی بهتری دارند، موفقیت‌های بیشتری در آزمون‌ها کسب می‌کنند و  از این منظر حتی شروع دیرهنگام آموزش زبان برای تعدادی از دانش آموزان در نظام رسمی مدرسه یک نوع بی عدالتی آموزشی است. این طرح نیاز به کار کارشناسی دارد و قابل قبول نیست.

وی اضافه کرد: اگر آموزش زبان انگلیسی به عنوان یک برنامه درسی رسمی حذف و به موسسات واگذار شود، تعداد زیادی از دانش آموزان مناطق روستایی و عشایری در خانواده‌های کمتر برخوردار امکان دسترسی یا پرداخت هزینه به موسسات و آموزشگاه‌های زبان انگلیسی را ندارند.
حکیم زاده تاکید کرد: نتیجه این می‌شود که آموزش زبان انگلیسی به عنوان یک کالای لوکس در اختیار دانش آموزان خانواده‌های مرفه و برخوردار قرار می‌گیرد و در نظام آموزشی که برای ورود به دانشگاه حتما یکی از درس‌ها آزمون زبان انگلیسی است، اگر داوطلب حتی یک تست بیشتر بزند، ممکن است شانس بیشتری برای ورود به دانشگاه‌های درجه یک داشته باشد. وقتی این امکان از دانش آموزان کمتر برخوردار گرفته شود و در نظام رسمی، آموزش زبان نداشته باشند، عملا در فرصت‌های ورود به دانشگاه آنها نابرابری بوجود می آید.
وی اظهار داشت: حتی در آزمون کارشناسی ارشد و دکترا نمره زبان یکی از نمرات سرنوشت ساز در آزمون ورودی دانشگاه‌ها است؛ اگر چنین اتفاقی بیفتد فرصت برای دانش آموزان برخوردار بیشتر و برای دانش آموزان کمتر برخوردار  خیلی کمتر  خواهد شد و  حتی این امکان حداقلی از دانش آموزان دریغ خواهد شد.
حکیم زاده ادامه داد: به طور عملی راه ادامه تحصیل و موفقیت‌های تحصیلی برای ورود به دانشگاه‌ها در مقاطع تحصیلات تکمیلی نیز در  آینده از دانش آموزان مناطق کمتر برخوردار سلب خواهد شد.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفت: در زمان حاضر  آموزش سایر زبان‌های خارجی برای دانش آموزان ممنوعیتی ندارد و دانش آموز می‌تواند یکی از چهار زبان انگلیسی، فرانسوی، آلمانی و اسپانیایی را انتخاب کند. حتی در آزمون سراسری نیز امکان انتخاب این زبان‌ها و جود دارد و اینکه چرا تاکنون آموزش این زبان‌ها اتفاق نیفتاده، به علت این است که بستر لازم فراهم نبوده است.
وی خاطرنشان کرد: علت گسترش نیافتن سایر زبان‌ها نبود متقاضی و معلم است و منع قانونی برای ارائه آموزش این چهار زبان وجود ندارد. بنابر این استدلالی که اگر زبان انگلیسی در مدارس تدریس نشود، جایگزین آن زبان‌های دیگری می‌شود غلط است. همان طور که اکنون این اتفاق نیفتاده، بعدها هم اتفاق نخواهد افتاد.
حکیم زاده با بیان اینکه تکلیف معلمان زبان پس از حذف درس زبان انگلیسی چه می شود؟ گفت: برای این موضوع حتما کار کارشناسی باید صورت گیرد؛ چون هزینه‌های زیادی برای تربیت دبیران زبان شده است. به جای اینکه صورت مساله پاک شود بهتر است به روش های کارآمد کردن آموزش زبان های خارجی در مدارس اندیشیده شود و حتی در صورت گسترش سایر زبان‌ها، باید آموزش زبان کارآمد باشد.

رفع انحصار از زبان انگلیسی در نظام آموزش همگانی کشور عنوان طرحی است که نمایندگان مجلس شورای اسلامی ارائه کرده‌اند، طرحی که بنا دارد مسئولیت آموزش تمامی زبان‌های انگلیسی و غیرانگلیسی را اختیاری و از محیط مدرسه خارج کرده و به آموزشگاه‌های آزاد واگذار کند.

نمایندگان امضاء کننده این طرح که تعداد آنها بیش از ۵۰ نفر عنوان شده است، دلایلی برای این تصمیم اعلام کرده‌اند و معتقدند دانش آموزانی که قصد ادامه تحصیل در دانشگاه‌ها را ندارند و از آنجا که مهارت آموزی برای ورود به بازار کار در شاخه‌های کار دانش و فنی‌وحرفه‌ای در اولویت قرار دارد، تعلیم زبان خارجی برای آنها ضروری نیست.

از دیگر دلایل نمایندگان ناکارآمدی آموزش زبان انگلیسی در مدارس بیان شده است؛ مساله‌ای که نظام تعلیم و تربیت کشور سال‌ها از آن رنج می‌کشد و همواره این انتقاد وارد شده که چرا آموزش زبان‌های خارجی در مدارس به افزایش توانمندی دانش آموزان در فراگیری زبان منجر نشده و آنها را راهی آموزشگاه‌های آزاد می‌کند.

در صورت تصویب این طرح در مجلس، آموزش و پرورش دیگر حق جذب و استخدام هیچ معلم زبان خارجی را نخواهد داشت. در ماده چهارم طرح مذکور آمده است: «از تاریخ تصویب این قانون استخدام به عنوان معلم برای آموزش زبان انگلیسی یا زبان‌های موضوع ماده ۲ این قانون از سوی وزارت آموزش و پرورش ممنوع است.»