مردادماه سال گذشته خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، گزارشی از رهاسازی زباله های بیمارستانی در جنوب شهر کرمانشاه منتشر کرد که واکنش های بسیاری را در میان جامعه و مسئولان در پی داشت.
پس از انتشار این گزارش، اداره کل محیط زیست و دستگاه قضایی استان علیه شرکت های دفع زباله اعلام جرم کردند و مقصران رهاسازی زباله های بیمارستانی تحت تعقیب قضایی قرار گرفتند.
در کارگروه هایی که به منظور بررسی گزارش ایرنا تشکیل شد، دانشگاه علوم پزشکی موظف شد که حداکثر تا پایان آبان ماه سال ۹۷ محلی را برای دفع بهداشتی زباله های بیمارستانی مشخص کند.
دفع زباله در زباله
براساس استاندارهای ارائه شده، زباله های بیمارستانی باید از زباله های شهری جدا شوند و در مکانی مخصوص و مناسب با استانداردهای زیست محیطی دفع شوند در حالی که در سایت دفع زباله های جنوب شهر کرمانشاه به دلیل کمبود جا، در دل زباله های شهری کانال هایی حفر می شود و زباله های بیمارستانی به همراه کمی آهک در دل زباله های شهری مدفون میشوند.
زباله گردها
در سایت دفع زباله کرمانشاه افرادی برای خود کپر برپا کرده اند و به جمع آوری مواد زائد از میان زباله های بیمارستانی می پردازند.
براساس مشاهدات خبرنگار ایرنا، این زباله گردها پس از ساعت ۱۴ که ناظران دانشگاه علوم پزشکی از سایت دفع زباله خارج می شوند، به سر چاله های دفع زباله های بیمارستانی می روند و وسایل پلاستیکی داخل زباله ها همچون سرنگ، سرم و شلنگ های را خارج می کنند.
«علی میرانی» پزشک متخصص عمومی، پرسه زدن این افراد در میان زباله های عفونی را تهدیدی جدی برای سلامت جامعه دانست و عنوان کرد: افراد حتی با قدم زدن در میان زباله های عفونی و بیمارستانی و تنفس در محیط می توانند به انواع بیماری های خطرناک مبتلا شوند و آن را در جامعه گسترش دهند.
وی افزود: از آنجایی که زباله گردها به شدت آسیب پذیر هستند و توان درمان ندارند، به راحتی پذیرای بیماری های مختلف خواهند بود و این موضوع می تواند به راحتی آنها را از پای در آورد.
مکان جدید دفع زباله
دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه مهر ماه سال گذشته مکان جدید دفع زباله های بیمارستانی را در منطقه ماهیدشت و پایین دست سایت دفع زباله جنوب شهر به منظور ارزیابی های زیست محیطی به اداره کل محیط زیست استان کرمانشاه معرفی کرد.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان کرمانشاه با بیان اینکه این مکان تاییدیههای لازم را برای دفع زباله های بیمارستانی دارد، گفت: مکان از نظر مسائل زیست محیطی تایید شده است.
«فریدون یاوری» در گفت وگو با ایرنا، افزود: تاییدیه ابتدایی مکان مورد نظر کافی نیست و مدیران دفع زباله های بیمارستانی باید به صورت مداوم بر روند کار نظارت داشته باشند و روند کار براساس اصول بهداشتی انجام شود.
اختلاف ادارات
مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان کرمانشاه اظهار داشت: دانشگاه علوم پزشکی به دلیل برخی اختلافات با آب منطقه ای و منابع طبیعی تاکنون موفق به استفاده از مکان جدید دفع زباله های بیمارستانی نشده است.
یاوری افزود: به نظر می رسد که در نشست بعدی کارگروه مدیریت پسماند استان که با حضور معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کرمانشاه برگزار خواهد شد، مناقشات ادارات به منظور استفاده از سایت جدید دفع زباله های بیمارستانی برطرف شود.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان کرمانشاه نیز معتقد است که تنها تایید مکان دفع کافی نیست و مسئولان دانشگاه علوم پزشکی باید روند دفع را براساس اصول مربوطه و نظارت کافی انجام دهند.
«یحیی زائبی» کارشناس بهداست محیط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی نیز در این رابطه به ایرنا، گفت: اکنون پیگیری ها برای نحوه واگذاری و تملک زمین توسط دستگاههای ذیربط در حال انجام است.
با این حال وی توضیح بیشتری در رابطه با حجم روزانه دفع زباله های بیمارستانی در جنوب شهر کرمانشاه و نوع اختلاف دانشگاه علوم پزشکی با دیگر دستگاه ها ارائه نکرد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کرمانشاه هم در گفت وگو با خبرنگار ایرنا، در این رابطه گفت: آب منطقه ای با هر اقدامی که آب های زیرزمینی را آلوده کند به شدت مخالف است.
«بهرام درویشی» افزود: دانشگاه علوم پزشکی تاکنون در رابطه با مکان جدید دفع زباله نتوانسته است ما را متقاعد کند تا مجوزهای مربوطه صادر شود.
دانشگاه علوم پزشکی تنها موظف به بیخطرسازی است
دکتر «محمودرضا مرادی» رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه مردادماه امسال در نشست پسماندهای بیمارستانی استان، گفت: از نظر قانونی دانشگاه علوم پزشکی فقط موظف به بی خطرسازی است و این کار در تمام بیمارستان ها انجام می شود و همه اشیایی که از بیمارستان ها به عنوان زباله خارج می شوند، بی خطر هستند.
وی اظهارداشت: از نظر ما بین یک تکه شیشه شکسته و یک سرنگ بیمارستانی تفاوتی از نظر عفونی بودن نیست، اما از آنجا که این زباله ها نمای ظاهری نامناسبی دارند، تلاش کرده ایم در اکثر بیمارستان ها خردکن نصب کنیم.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در ادامه گفت: با صرف ۳۵ میلیارد ریال هزینه برای سایر بیمارستان ها هم اکنون ۲ دستگاه دیگر خریداری شده و تا چندماه آینده بیمارستان های باقی مانده به دستگاه خردکن مجهز می شوند.
مرادی افزود: بهتر آن است دستگاه ها وظایف خود را در این زمینه به درستی انجام دهند و با حرف های غیرکارشناسی موجب نگرانی مردم نشوند؛ دانشگاه علوم پزشکی اتهامات ناروا و تشویش اذهان مردم را نمی پذیرد.
هر کرمانشاهی روزانه ۶۸۰ گرم زباله می کند
براساس آمارهای اعلام شده، هریک از ساکنان شهر یک میلیون نفری کرمانشاه روزانه ۶۸۰ گرم زباله تولید می کنند که بخشی از آن، زباله های عفونی و بیمارستانی است.
زباله های بیمارستانی چیست؟
براساس تعریف ارائه شده از سوی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، وسایل آلوده به خون و ترشحات بیمار، بافت ها و پسماندهای جراحی، انواع سرنگ، آنژیوکت، باند، پنبه، زواید تزریقات و پانسمان، دستکش ها، ست و کیسه خون، ماسک بیمار، انواع وسایل برنده، پس ماندهای دارویی، انواع سوند و حتی پس مانده غذای بیماران عفونی جز زباله های عفونی و بیمارستانی محسوب می شوند که باید پس از بی خطرسازی در کیسه های زرد رنگ و مقاوم دفع شوند.
زباله های عفونی بسیار خطرناک هستند
مدیرعامل سازمان مردم نهاد «پیام آوران» کرمانشاه، زباله های بیمارستانی را بسیار خطرناک توصیف کرد و گفت: چنانچه پسماندهای بیمارستانی یا پزشکی بدون ملاحظات ویژه امحا شوند، تمام مواد داروی، عفونی و میکروبی وارد خاک و با اولین بارندگی وارد آبهای زیرزمینی می شوند که سلامت جامعه را در خطر خواهند انداخت.
شیرین خوانساریان ادامه داد: مواد شیمیایی موجود در این دسته از پسماندها، گاهی موجب جهش سلولی و در نهایت منجر به سرطان و یا بیماریهای مادر زادی می شود.
وی تصریح کرد: شیرآبه های عفونی این زباله ها وارد آبهای زیرزمینی شده و سلامت مردم را به خطر می اندازد و همچنانکه گفته شد این زباله ها بر خاک، آب و اکوسیستم اثرمنفی می گذارد.
با این اوصاف تاخیر یک ساله برای انتقال محل دفع زباله های بیمارستانی و ادامه مدفون کردن این زباله های خطرناک در دل زباله های عادی، نشان میدهد که مدیران مربوطه برای این موضوع اهمیت چندانی قائل نیستند؛ در حالی که دفع حجم عظیمی از زباله های بیمارستانی در کنار شهر یک میلیون نفر کرمانشاه خطری جدی برای سلامت جامعه است.