چندصدایی و اصلاح ساختار انتخابات، مطالبه دانشگاهیان

 برخی از استادان دانشگاه شیراز معتقدند با توجه به وضعیت کنونی تایید صلاحیت‌ها، مقوله ای به نام تک‌صدایی در انتخابات دوم اسفندماه امسال حکم‌فرماست و باید موج مثبتی را روانه جامعه کرد اما در سوی دیگر، برخی این تک‌صدایی را نه به معنای تک‌صدایی حزبی که مکتبی و برای جامعه اسلامی، لازم می‌دانند.

چهار تن از استادان دانشگاه شیراز با گرایش‌های مختلف و از رشته‌های متفاوت در میزگرد تخصصی ایرنا، شرایط کنونی کشور را در فاصله کمتر از دو هفته تا برگزاری انتخابات تحلیل کردند .سه نفر از این استادان به صورت حضوری در دانشکده مهندسی دانشگاه شیراز و یک نفر از آنها به صورت غیرحضوری در این میزگرد مشارکت داشتند.

اهمیت اصلاح ساختار نهاد انتخابات در کشور و لزوم خروج از تک‌صدایی به چندصدایی در روند انتخابات با هدف جامه عمل پوشاندن به اهداف قانون اساسی و نیز ضرورت و الزام جوامع امروز بشری از نکات مورد تاکید دانشگاهیان شیراز  در این میزگرد بود، تاکیدی که با چشم انتظاری برای ارسال موج مثبت به جامعه در موضوع انتخابات و گشایش و سعه صدر بیشتر در صحنه رقابت انتخاباتی حتی در روزهای پایانی بررسی صلاحیت‌ها در شورای نگهبان همراه بود.

آیا به سمت عقلانیت بیشتر و برخورداری از ظرفیت بالاتر برای حل مشکلات حرکت می‌کنیم یا خلاف آن؟
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز با اشاره به مقبولیت دانشگاهیان در نظرگاه مردم، عنوان کرد: خداوند رسالتی را بر گردن عالمان جامعه قرار داده است و آن‌ها که از علم بهره بیشتری دارند، وظیفه بیشتری دارند؛ از همین رو بخش علمی و دانشگاهی یکی از اولویت‌های مردم برای جهت‌دهی به افکار عمومی به‌شمار می‌روند.
سید علی‌اکبر صفوی دانشگاهیان را واجد ویژگی‌های صراحت، شجاعت و پیگیر منافع عمومی معرفی کرد و بیان داشت: البته این به معنای بی‌اشکال بودن نظر آنان نیست؛ اما برآیند موجود در جامعه چنین است؛ از همین رو وظیفه ما توصیه و کمک کردن است.
این استاد دانشگاه،‌ وضعیت کنونی کشور را یکی از سخت‌ترین شرایط بعد از انقلاب توصیف کرد و گفت: در چنین شرایطی مسائل نیز پیچیده‌تر می‌شود؛ بدین‌معنا باید هم تلاش بیشتری صورت گیرد و هم افراد بیشتری مورد مشورت قرار گیرند تا بتوان به راهکار بهتری رسید.
صفوی افزود: متاسفانه مسیر اتفاقات اخیر به سمت استفاده از عقلانیت بهتر و بیشتر و بهره‌مندی از راهکارهای مناسب‌تر با درایت و علم بیشتر نبوده است؛ برعکس دایره نگاه‌ها و سیاست‌گذاری‌ها باوجود سخت بودن شرایط به سمت تنگ‌تر شدن پیش‌می‌رود.
این استاد دانشگاه شیراز اظهار کرد: در حال حاضر شرایط بین‌المللی بسیار پیچیده است و تاکنون چنین فشار اقتصادی را تحمل نکرده‌ایم، از سوی دیگر دلگیری در بین آحاد مردم در طول این چهل سال به این حد نبوده است.
وی ابراز داشت: در زمان بر سر کار آمدن ترامپ باعنوان رئیس جمهوری آمریکا و تغییر مناسبات بین‌المللی دو توصیه به مسوولان کشور ارائه کردم؛ نخست افزایش مشاوران اقتصادی و کاهش مشاوران سیاسی-نظامی، چون ترامپ از ابتدا با روش اقتصادی به میدان آمده بود و دومین توصیه واکسینه کردن کشور علیه اقدامات آینده با تکیه بر وحدت ملی و استفاده از ظرفیت‌های فکری و سرمایه انسانی.
صفوی ادامه داد: متاسفانه هیچ‌یک از این دو توصیه اجرایی نشد و مسیرها دقیقاً خلاف این روند بوده و همانطور که پیش‌بینی می‌کردیم آثارش روز به روز  بدتر از قبل نمایان می‌شود.
استاد دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه شیراز با اشاره به وضعیت خروج نخبگان از کشور، بیان کرد: تشدید مهاجرت نخبگان بدین‌معناست که اعتماد مردم به هم و به کل سیستم کاهش یافته و اختلافات حتی در سطح مسوولان ارشد کشور بیشتر شده و این موضوع را می‌توان به‌خوبی در اتفاقاتی که طی دو سال گذشته در جریان اعتراض‌ها رخ داده است مشاهده کرد.
صفوی: مهاجرت نخبگان بدین‌معناست که اعتماد مردم به هم و به کل سیستم کاهش یافته و اختلافات حتی در سطح مسئولان ارشد کشور بیشتر شده است.وی با اشاره به پیش‌رو بودن انتخابات مجلس شورای اسلامی ابراز داشت: حال که شورای نگهبان در رابطه با انتخابات نظر خود را اعلام کرده است، سوالی که بدنه بزرگی از اجتماع دارد این است که با توجه به پیچیده تر شدن شرایط و مشکلات آیا به سمت عقلانیت بیشتر و برخورداری از ظرفیت بالاتر برای حل مشکلات حرکت می‌کنیم یا خلاف آن؟
این استاد دانشگاه با اشاره به سقوط هواپیمای اوکراینی عنوان کرد: این حادثه نشان داد که دقیقا برخلاف مسیر عقلانیت حرکت می کنیم؛ چراکه وقتی جمع بزرگی از نخبگان با سرعت بیشتر از کشور خارج می‌شوند، یعنی ظرفیت‌ها و استعدادهای حل مشکل روز به روز کمتر می‌شود و وقتی تعداد بیشتری از افراد باتجربه و نخبگان از حیطه تصمیم‌گیری و دخالت در مدیریت‌ها رانده می‌شوند،عملاً داریم عقل و شعور مدیریتی کشور را کوچک‌تر می‌کنیم.

افزایش موج مثبت در جامعه، راهکار مقابله ناامیدی
صفوی راه مقابله با ناامیدی و بی‌انگیزگی در کشور را افزایش موج مثبت در جامعه دانست و افزود: بخشی از اتفاقات، مانند ترور شهید سردار سلیمانی خارج از اراده ما بوده است؛ اما  همبستگی ملی که در این زمینه شکل گرفت موج مثبتی بود که متاسفانه بلافاصله پس از آن، با رخ دادن حادثه سقوط هواپیما و کاهش سطح اعتماد جامعه تحت‌تاثیر جدی قرار گرفت.
صفوی ابراز داشت: خطا بسیاری جاها می‌تواند رخ دهد؛ اما مردم می‌فهمند. در زمان جنگ هرگاه دولت به چیزی نیاز داشت، مردم بی‌چشمداشت کمک می‌کردند، در همان زمان ۲۰۰ موشک در دزفول بر زمین خورد؛ ولی مردم همچنان استوار بودند و از دزفول به‌خاطر مقاومتش قدردانی می‌کردند و مردم دزفول نیز در شهر می‌ماندند و همچنان جانفشانی می‌کردند؛ حال این مقاومت و همراهی مردم را با شرایط موجود مقایسه کنید. 
وی با اشاره به اینکه باید در زمینه ایجاد اعتماد و موج مثبت دادن و محکم‌کردن ستون نظام گام برداریم، با تاکید بر فرمایش امام خمینی (ره) که می‌گفتند "برای حفظ این نظام تلاش کنید"، گفت: عده‌ای اجازه نمی‌دهند همه مردم در این مورد تلاش کنند و دیگران به دلیل محدودشدن گزینه‌های مشورتی تصمیماتی می‌گیرند که هر طور به آن نگاه کنیم، کشور را از رسیدن به هدف دور می‌کند.

همین امروز هم می‌توان در شرایط کشور تحول ایجاد کرد
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز بیان کرد: با توجه به این قضایا فضای مثبتی در انتخابات نمی‌بینم و نمی گویم چه باید بکنند؛ اما اعتقاد دارم همین امروز نیز می‌توان  در شرایط کشور تحول ایجاد کرد.
 صفوی: اگر درباره FATF شبهه‌ای وجود دارد، نظام با شجاعت و صراحت بگوید به اتفاق نظر نرسیدیم و همین موضوع رابه رفراندوم بگذارد تا دریابد چقدر استحکام نظام را بالاتر می‌برد.صفوی با یادکردن از ظرفیت سرمایه‌های فکری، مالی، سیاسی و فردی در کشور، عنوان کرد: اگر همین امروز کل ساختار نظام همدل شوند و نگاه به خواست مردم را جدی تر بگیرند، بسیاری از مشکلات با سرعتی باورنکردنی حل می‌شود.
این استاد دانشگاه مشکلات کنونی کشور را به چند دسته تقسیم کرد و بیان داشت:برخی افراد با عقلانیت و تجربه قابل اتکا از تصمیم‌گیری‌ها حذف شده‌اند، عده‌ای رغبت به حضور و همراهی‌ ندارند و بنابراین  شمار افراد مدیر و مدبر به تدریج کمتر شده است.
وی افزود: این موضوع وقتی با نوسانات اقتصادی توامان می‌شود، سبب می‌شود به طور خودکار سرمایه‌گذاری در راستای توسعه کشور کاهش یابد که در نتیجه آن مشارکت مردم ضعیف می‌شود؛ افزون بر این‌ها افزایش فشارهای بین‌المللی و کندتر چرخیدن چرخ اقتصاد کشور نیز وضعیت را روز به روز دشوارتر می‌کند.

رجوع به همه‌پرسی، زمینه‌ساز تقویت جمهوری اسلامی
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز به مسئولان کشور توصیه کرد: از عالی ترین مقام، رییس جمهوری، روسای قوا، وزرا و نمایندگان مجلس و حتی قوای نظامی درخواست می‌کنم بهتر گوش کنند تا بدانند ملت چه می‌خواهند و در این مسیر رسمی‌ترین روش، رفراندوم (همه‌پرسی) است.
صفوی ادامه داد: اگر درباره FATF شبهه‌ای وجود دارد، نظام با شجاعت و صراحت بگوید به اتفاق نظر نرسیدیم و همین موضوع رابه رفراندوم بگذارد تا دریابد چقدر استحکام نظام را بالاتر می‌برد.

فراز و نشیب انتخابات در ایران
رییس بخش حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز نیز در این میزگرد با اشاره به پیشینه انتخابات در ایران بیان کرد: نهاد انتخابات حدود ۱۱۸ سال پیش وارد ایران شد و در این سال‌ها همواره با نشیب و فراز همراه بوده است؛ اما با وجود این، به طور مداوم بوده و حذف نشده؛ چراکه مدنی‌ترین و مسالمت‌آمیزترین عمل شهروندی محسوب می‌شود.
ابراهیم عباسی در این میزگرد ایرنا گفت: در ایران تاکنون ۳۴ دوره انتخابات مجلس برگزار شده است که ۱۰ دوره آن مربوط به بعد از انقلاب بوده است، ۱۲ دوره انتخابات ریاست جمهوری و پنج همه‌پرسی بزرگ نیز تا به امروز در تاریخ ایران ثبت شده است که دو رفراندوم مربوط به قبل از انقلاب و سه رفراندوم مربوط به بعد از انقلاب است که مجموعا با احتساب انتخابات شورای شهر و  خبرگان قانون اساسی و رهبری ۶۱ انتخابات طی ۱۱۸ سال برگزار شده است، یعنی تقریبا هر دو سال یک بار.
وی با طرح این پرسش که با وجود آمار یادشده چرا هنوز با انتخابات مطلوب فاصله داریم، بیان کرد: هنوز نتوانسته ایم نظام انتخاباتی مطلوبی ارائه دهیم؛ زیرا با الگوی حکمرانی خوب فاصله داریم. 

انتخابات در ایران باعث چرخش نخبگان نشده است
عباسی با بیان اینکه کمتر کشوری است که توانسته باشد ۶۱ انتخابات طی یک قرن برگزار کند، اما ایران این انتخابات را برگزار کرده است، عنوان کرد: گرچه انتخابات در ایران ویژگی‌های مثبتی هم داشته است، مثلا بر   بر آگاهی سیاسی مردم افزوده، همبستگی ملی را افزایش داده و در مقاطعی جلوی فشارهای خارجی را گرفته است و در نهایت ایران را به عنوان یکی از مهم‌ترین دموکراسی‌های خاورمیانه معرفی کرده است، با تمام این احوال باعث چرخش نخبگان نشده است.

مجلس دچار پیرسالاری شد
عباسی: تنها ۵۰۰ نفر طی چهاردهه در حوزه نمایندگی مجلس جابه‌جا شده‌اند؛ بدین مفهوم مجلس کنونی دچار پیرسالاری است.رییس بخش حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز بیان کرد: گفته می‌شود ۲هزار نفر نخبه اجرایی در ایران وجود دارد که در حوزه نمایندگی مجلس ۵۰۰ نفر طی این چهار دهه جا به‌جا شده‌اند؛ به بیان دیگر مجلس کنونی دچار پیرسالاری است؛ در حالیکه مهم‌ترین فلسفه نظام انتخاباتی این است که راحت بتواند چرخش نخبگانی در کشور ایجاد کند.
وی مجلس اول بعد از انقلاب را از مهمترین مجالس دانست و بیان داشت: میانگین سنی مجلس اول، ۳۲ سال بود اما در مجلس دهم به ۵۰ سال رسیده است،از سوی دیگر نه تنها  احزاب سیاسی طی این سال‌ها پیشرفت نکرده است، که زمین‌گیر نیز شده، این در حالی است که در همه جای دنیا انتخابات بدون احزاب بی‌معناست.
عباسی افزود: مردم‌سالاری چه دینی و چه غیردینی به انتخابات نیازمند است؛ چراکه انتخابات اختلافات در جامعه را به حداقل می‌رساند و از همین رو است که برخی، نهاد انتخابات را مهمتر از قانون اساسی می‌دانند؛ زیرا مجموعه نهاد انتخاباتی راه اجرایی کردن قانون اساسی است.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز با بیان اینکه نهاد انتخابات در ایران زودتر از قانون اساسی مشروطه نوشته شده است، گفت: نهاد انتخابات در ایران در شهریور ۱۲۸۵ تعریف شد؛ اما قانون اساسی در مهرماه همین سال نگاشته شد.
عباسی ابراز داشت: انتخابات باعث چرخش نخبگان می‌شود؛هرچه یک سیاستمدار خوب باشد، در طول زمان یا مردم خسته می‌شوند یا فضای حاکم بر جامعه دیگر او را نخواهد خواست؛  از همین رو است که انتخابات باعث می‌شود دیدگاه‌های مختلف پا به عرصه سیاست بگذارند و فضای دموکراتیک را در جامعه بهبود یابد؛ همچنین اختلافات را در فاصله‌های ادواری به صفر می‌رساند.  

انتخابات، دماسنج مردم‌سالاری و نبض دموکراسی
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه همه کشورها به نهاد انتخاباتی خود تکیه می‌کنند، از انتخابات با عنوان دماسنج مردم‌سالاری و نبض دموکراسی یاد کرد و گفت: می‌توان با بررسی نهاد انتخابات هر نظامی را سنجید و دریافت که دموکراسی آن‌ها از چه نوعی است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر انتخابات مجلس در ایران بسیار مهم است، افزود: ایران هرگز به این شدت در معرض تهدیدات خارجی و فشار حداکثری نبوده است؛ از سوی دیگر کشور هیچ‌گاه به اندازه امروز درگیر اختلافات درونی نبوده است.
عباسی ادامه داد: هم‌اکنون به‌صورت همزمان هم فضای بیرونی و هم اختلافات بین نخبگان حاکم و نیز اعتراضات سیاسی در کشور افزایش یافته است و نمونه‌های آن را طی دو سال گذشته مشاهده کرده‌ایم.
به عقیده رئیس بخش حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز انتخابات پیش‌رو به دلیل ورود انقلاب به گام دوم، هم برای داخل و هم برای خارج از کشور بسیار مهم است.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز اظهار کرد: انتخابات امروز باید پاسخگوی تکثر جامعه ایرانی باشد.
عباسی: انتخابات باید برآمده از احزاب باشد و سیستم حزبی را تقویت کند، اینکه مردم در انتخابات با فرد مواجه باشند، نمی‌تواند موجب تقویت همبستگی‌ ملی شود و نمایندگی صدای همه آحاد مردم را بر عهده داشته باشد.وی با بیان اینکه عده‌ای ایران را ویرانه ایدئولوژی‌ها یا گلستان تفکرات می‌نامند، بیان داشت: انتخابات باید برآمده از احزاب باشد و سیستم حزبی را تقویت کند، اینکه مردم در انتخابات با فرد مواجه باشند، نمی‌تواند موجب تقویت همبستگی‌ ملی شود و نمایندگی صدای همه آحاد مردم را بر عهده داشته باشد.
عباسی اظهار داشت: بر این اساس است که احزاب را چرخ‌دنده نظام انتخاباتی می‌دانند و باید بتوانیم از رهگذر این مسیر به یک انتخابات مطلوب دست یابیم.

احزاب، غایب بزرگ انتخابات بعد از انقلاب
این استاد دانشگاه غایب بزرگ انتخابات بعد از انقلاب را احزاب دانست و بیان داشت: احزاب نخبه‌پرور هستند، کافی است بیندیشیم که اگر حزب جمهوری اسلامی نخبگان را پرورش نداده بود، بعد از شهادت ۷۲ نفر چه می‌شد. اما دیدیم که دولت به سرعت جایگزین شد.
عباسی ابراز داشت: از سوی دیگر، باید از حزب با عنوان ضربه‌گیر یاد کرد. در شرایط کنونی همه چیز متوجه نظام و رهبری شده است. وجود حزب باعث پاسخگویی می‌شود، اما در حال حاضر همه‌چیز به شورای نگهبان بازمی‌گردد و حزبی وجود ندارد که پاسخگو باشد؛ اگر چنین بود مردم دوباره خطاکار را انتخاب نمی‌کردند؛ همچنین احزاب باعث شفافیت می‌شوند و سبب می‌شوند افراد شناسنامه داشته باشند.
 

 زاهد زاهدانی: معیارهای گزینشی که قانون برای بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات در شورای نگهبان درنظر گرفته است به‌معنای تک‌صدایی حزبی نیست، بلکه موضوع، تک‌صدایی مکتبی است و می‌خواهند کسانی را تایید کنند که متعهد به اسلام و نظام باشند.تک صدایی با تک حزبی متفاوت است
استاد جامعه‌شناسی دانشگاه شیراز نیز با اشاره به روند بررسی صلاحیت داوطلبان مجلس شورای اسلامی توسط شورای نگهبان، معتقد است: در روند بررسی صلاحیت داوطلبان توسط شورای نگهبان، صلاحیت کسانی رد شده است که از بیت‌المال سواستفاده کرده‌اند یا فساد اخلاقی یا اقتصادی دارند.
سعید زاهد زاهدانی که به صورت غیرحضوری پاسخگوی سوالات ایرنا در این میزگرد بود، اظهار داشت:‌در انتخابات معتقد به تک‌صدایی هستیم که این مساله با تک‌حزبی متفاوت است و ریشه در برتری خدا و مکتب دارد.
وی ادامه داد: معیارهای گزینشی که قانون برای بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات در شورای نگهبان درنظر گرفته است به‌معنای تک‌صدایی حزبی نیست، بلکه موضوع، تک‌صدایی مکتبی است و می‌خواهند کسانی را تایید کنند که متعهد به اسلام و نظام باشند.
وی ادامه داد: مردم ایران، مکتب اسلام را پذیرفته‌اند و شورای نگهبان وظیفه دارد در بررسی صلاحیت‌ها التزام و وفاداری داوطلبان به اسلام، نظام و انقلاب اسلامی را بسنجد.

مخالفان شورای نگهبان همان مخالفان جمهوری اسلامی هستند
دانشیار بخش جامعه‌شناسی و برنامه‌ریزی اجتماعی دانشگاه شیراز گفت: مخالفان شورای نگهبان همان مخالفان جمهوری اسلامی هستند و همان کسانی هستند که از محاسبه باک دارند و می‌ترسند کسی نظارت و عملکرد آنان را ارزیابی کند.
زاهدانی افزود: عده‌ای از افراد معتقد به لیبرال دموکراسی هستند که همان چیزی است که جمهوری اسلامی مخالف آن است، گروهی نیز مخالف انقلاب اسلامی و وابسته به غرب هستند و در مقابل انقلاب قرار دارند.
وی ادامه داد: حزبی که می‌خواهد از مشارکت مردم در انتخابات جلوگیری کند، در بین این سه دسته قرار دارد؛ چرا که اگر کسی مردم سالاری دینی را قبول داشته باشد بعید می‌دانم انتخابات را تحریم کند.

نمی‌توان برای جامعه یک‌دستی و تک‌صدایی را تجویز کرد
رییس دانشکده مهندسی دانشگاه شیراز نیز در این میزگرد با اشاره به تنوع مذهبی، قومیتی، نسلی و معرفتی در کشور، ابراز داشت: جامعه متکثر متشکل از نسل‌های مختلف فعال در عرصه تصمیم‌گیری از دهه ۲۰ تا ۷۰ است و با توجه به این تنوع نمی‌توان برای این جامعه یک‌دستی و تک‌صدایی را تجویز کرد. عابدینی: تک‌صدایی را راهکاری غیراخلاقی، نشدنی و ناپایدار دانست و ابراز داشت: اگر تلقی و تصور بر این است که چنانچه جامعه را یکدست کنیم، اصلاح خواهد شد، در واقع فضای جنب ‌و جوش و دینامیک اجتماع را به گورستان مبدل کردهایم.
محمدجواد عابدینی تک‌صدایی را راهکاری غیراخلاقی، نشدنی و ناپایدار دانست و ابراز داشت: اگر تلقی و تصور بر این است که چنانچه جامعه را یکدست کنیم، اصلاح خواهد شد، در واقع فضای جنب ‌و جوش و دینامیک اجتماع را به گورستان مبدل کرده ایم.
وی با بیان اینکه در آمایش سرزمینی، ایران، از لحاظ جمعیتی نیز از تنوع برخوردار است، عنوان کرد: هیستوگرام جمعیتی کشور یکنواخت نیست و از نظر سنی بسیار متنوع است و نقطه اوج آن دهه شصتی است که متولدینش خود را نسل سوخته می‌دانند.

پاسخ به تنوع جامعه در انتخابات نیازمند گفت‌وگوی مسالمت‌آمیز است
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز با طرح این پرسش که با چنین تنوعی در عرصه انتخابات چه می‌توان کرد، ابراز داشت: باید بتوانیم راهکاری را ارائه کنیم که افراد در خانواده، کلاس درس، دانشگاه و دیگر ارکان اجتماع بتوانند با یکدیگر به‌صورت مسالمت‌آمیز زندگی کنند و این میسر نمی‌شود، مگر از رهگذر گفت‌وگو.
عابدینی با تاکید بر اینکه گفت‌وگوی مسالمت‌آمیز از جنس نصیحت یا مذاکره نیست، تصریح کرد: در شیوه گفت‌وگوی پند و اندرز یکی احساس می‌کند به حقیقت مسلط است و سعی می‌کند در چارچوب فکری خود دیگران را نصیحت کند، در مذاکره نیز افراد با تفکر مبتنی بر عقاید خود تلاش می‌کنند به تفاهم برسند؛ بنابراین گفت‌وگوی مسالمت‌آمیز از این دست نیز نیست.
وی افزود: گفت‌وگوی حاکمیت و مردم باید توام با  تواضع معرفتی باشد.

سقوط هواپیمای اوکراینی می‌بایست به نهادینه‌شدن فرهنگ عذرخواهی در کشور منتج می‌شد
این استاد دانشگاه شیراز با اشاره به سقوط هواپیمای اوکراینی، ابراز داشت: آن اتفاق می‌بایست منتج به نهادینه شدن فرهنگ عذرخواهی در کشور می‌شد تا از این طریق، گفتمان مبتنی بر تواضع شکل گیرد؛ درواقع ما باید در مقام گفت و گو تسلیم دانش و داده شویم، در حد توان اطلاعات جمع کنیم و با آن داده‌ها مبادرت به گفت و گو کنیم.
رئیس دانشکده مهندسی دانشگاه شیراز بیان داشت: باید مستند قضاوت کنیم و همواره دغدغه آزمون‌پذیری گفتارمان را داشته باشیم، این در عرصه سیاسی یعنی وجهه دیگر این سخن که آمریکا رادارهای ما را به گونه ای دچار اختلال کرده که هواپیمای مسافربری را موشک ببینیم، دریابیم.
وی ادامه داد: این سخن بدان معناست که اگر آمریکا می‌تواند دست به چنین اقدامی بزند، هرلحظه می‌تواند این کار را تکرار کند، نه فقط در یک بازه زمانی نیم ساعته.

آیا قانون مصوب ۹۰ نماینده رد صلاحیت شده، ضمانت اجرایی دارد؟
عابدینی افزود: منظور از دوراندیشی این است که اگر ۹۰ نماینده مجلس را رد صلاحیت می‌کنیم، باید تامل کنیم و این پرسش را از خود بپرسیم که تصویب هرگونه قانون یا لایحه تا پایان بازه زمانی نمایندگی آن‌ها، آیا ضمانت اجرایی دارد یا خیر؟
وی گشودگی در گفت و گو را به معنای تسلیم واقعیت و داده ها دانست و ادامه داد: باید بپذیریم تمام حقیقت در اختیار ما نیست و هر یک از ما تنها می‌تواند به بخشی از حقیقت آگاهی داشته باشد، از همین رو باید از افکار مختلف برای حل مسائل پیچیده و چند بعدی جامعه بهره گرفت و در این چارچوب راه‌حلِ ساده حاکم کردن تک‌صدایی پاسخگوی معضلات روز جامعه نیست.
این استاد دانشگاه با یبان اینکه رأی واقعی مردم در تعیین سرنوشتشان ایفای نقش نمی‌کند، پشتوانه نظری این سخن را عدم مطابقت اطلاعات ورودی، خروجی و واقعیت امر در سیستم حکومتی عنوان کرد و توضیح داد: حکمرانی، مدلی است که می‌توان به آن اطلاعات داد، اطلاعات را پردازش کرد و در نهایت دریافت که آیا به هدف رسیده‌ایم یا خیر.
وی افزود: شاخص‌های توسعه عبارت‌ است از ارزش پول، اشتغال، آمار طلاق، اعتیاد و... و باید گفت در مدل ارائه شده در چهار دهه گذشته، هیچ‌یک از این مسائل به وضعیت مطلوبی نرسیده است.
عابدینی:‌مشکل جامعه ما مشکل فردی نیست و هر معضل نیازمند راهکاری ملی است؛ از همین رو ویژگی‌ مهم یک مجلس باید حضور افراد و نماینده‌ها از سلایق مختلف باشدعابدینی در  ادامه میزگرد تخصصی ایرنا گفت: مدل حکمرانی ما به حال مجسمه‌سازی می‌ماند که در اواسط کار، عاشق مجسمه‌اش می‌شود و نمی‌تواند از آن دل بکند؛ بنابراین باید بپذیریم وضعیت در عرصه انتخابات به یک تسلسل باطل شبیه است.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز با بیان اینکه در یک سیستم درست،‌ تصمیم‌گیرنده، تفهیم‌کننده اتهام، انتخاب‌گر و قاضی یکی نیستند، تاکید کرد: بنابراین باید در عملکرد این سیستم تجدیدنظر شود.
وی عنوان کرد: برخی می‌گویند مردم چنین می‌خواهند، زیرا در راهپیمایی ۲۲ بهمن و مراسم‌هایی همچون تشییع شهید سپهبد قاسم سلیمانی شرکت می‌کنند، اما شرکت در مراسم اینچنینی به معنای خواستن این سبک از حکومت نیست. 

همه‌پرسی تکلیف بسیاری از پرسش‌ها را مشخص خواهد کرد
به گفته عابدینی برگزاری همه‌پرسی به همه تردیدها درباره پذیرش این نوع حکومت از سوی مردم پاسخ خواهد داد و تکلیف بسیاری از افراد را روشن خواهد کرد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه در دانشگاه آموخته‌ایم که نمونه انتخابی در تکمیل پرسشنامه‌ پژوهش باید نماینده جمعیت باشد، افزود: اگر در انتخاب اجزای نمونه تعصب به خرج دادیم، هر نوع نتیجه‌گیری که از این نمونه به عمل می‌آید قابل تسری به جمعیت نخواهد بود.
وی ادامه داد: مشکل جامعه ما مشکل فردی نیست و هر معضل نیازمند راهکاری ملی است؛ از همین رو ویژگی‌ مهم یک مجلس باید حضور افراد و نماینده‌ها از سلایق مختلف باشد؛ چرا که رسالت مجلس نه حل مشکلات فردی نمایندگان که حل مشکلات جامعه است.
رئیس دانشکده مهندسی دانشگاه شیراز ابراز داشت: تلقی نادرستی از نمایندگی وجود دارد و آن اینکه هر فرد بیشتر نماینده خود یا حداکثر جناح خود است تا جامعه هدف، توده مردم؛ در حالی‌که رفاه، شادی، توسعه و تعالی ما در جمع است؛ شادی، نشاط در جامعه عیناً نظیر کیفیت هوا و محیط زیست است. نمی‌توان آلودگی هوا را تنها برای خود محدود کرد، به تبع آن امکان محدود کردن شادی و نشاط برای شخص خود و یا جناح خود امری غیر ممکن است. بی‌توجهی به این اصل بنیادین شرایطی را در جامعه حکمفرما خواهد کرد که جامعه در آن هرگز روی خوش نخواهد دید.
وی عنوان کرد: اگر در هر مقامی هستیم باید بدانیم برای مردم هنوز هم می‌توان کار کرد و بر این باور هستم که حجت بر ما برای در کنار مردم بودن تمام نشده و امید همچنان بذر هویت ماست.

بخش‌ دوم میزگرد ایرنا مرکز شیراز با موضوع نگاه دانشگاهیان به مشارکت در انتخابات روزهای آینده منتشر می‌شود.