فعالیت رسانههای داخلی پاکستان بنا به روایت این نهادها، تاریخ پر فراز و نشیبی دارد. با این حال طی ده سال اخیر نه تنها شمار رسانههای الکترونیکی و چاپی در این کشور افزایش چند برابری داشته بلکه دولتها همواره از تقویت استقلال مطبوعات و دفاع از حقوق اصحاب رسانه حمایت کرده و گام های عملی در این خصوص برداشته اند.
«عمرانخان» نخست وزیر پاکستان نیز استقلال رسانه و جلوگیری از اعمال محدودیت در مسیر فعالیت آزادانه روزنامه نگاران را از اولویت های اصلی دولت خود میداند. دولت فعلی پاکستان همچنین در یک اقدام بیسابقه سال گذشته تصمیم به تشکیل دادگاه ویژه رسیدگی به مسائل اصحاب رسانه گرفت که هدف آن تعقیب مشکلات پیش روی نهادهای رسانهای پاکستان و همچنین اقدام فوری برای رسیدگی به شکایات خبرنگاران اعلام شده است.
روایت دیده بان جهانی از کاهش آزادی مطبوعات در پاکستان
مقامات پاکستانی رسانه را ستون اصلی نظام مردم سالاری در کشور توصیف کرده و تاکید دارند که اطمینان از تداوم استقلال اصحاب رسانه کمک شایانی به تقویت رویکرد جمهوری و مردم سالاری در پاکستان میکند.
عارف علوی رییس جمهوری پاکستان آزادی رسانه را برای این کشور بسیار حائز اهمیت دانست و گفت: اصحاب رسانه بار سنگینی بر دوش دارند و برای پیشبرد کشور، همراهی با مطبوعات اجتناب ناپذیر است.
در عین حال یک دیده بان جهانی حقوق رسانه موسوم به شبکه آزادی به مناسبت روز جهانی آزادی رسانهها (۳ می) از کاهش آزادی مطبوعات در پاکستان خبر داد و در گزارش خود آنچه که حملات هدفمند و ارعاب از سوی بازیگران مختلف عنوان کرد، را از عوامل تحت الشعاع قرار گرفتن فعالیت آزادانه اصحاب رسانه دانست.
در این گزارش که عنوان آن «قتل، آزار و اذیت و حمله» میباشد، آمده است: طی یک سال گذشته میزان حقوق و دستمزد فعالان رسانهای در پاکستان به پایینترین سطح رسیده و اسناد نشان میدهد که ۹۱ فقره حمله و سایر تخلفات علیه روزنامه نگاران این کشور انجام شده است.
دیده بان جهانی حقوق رسانه مدعی شد که جامعه روزنامه نگاری پاکستان سال گذشته میلادی شاهد قتل ۷ خبرنگار، دو مورد آدم ربایی، ۹ پرونده بازداشت، ۸ پرونده دادخواست، ۱۰ مورد سانسور و ۱۰ مورد برخورد غیراخلاقی بود که نیمی از این موارد نیز مربوط به درگیریهای فیزیکی و تهدیدهای کلامی میشود.
وزیر اطلاع رسانی و تبلیغات پاکستان به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات اعلام کرد که دولت فعلی پاکستان اعتقاد راسخ به آزادی بیان و استقلال رسانهها دارد و برای ترویج استقلال مطبوعات از هیچ اقدامی دریغ نخواهد کرد.
با این حال، دیدهبان جهانی حقوق رسانه در تازهترین گزارش خود مدعی شده است که اسلام آباد پایتخت پاکستان خطرناکترین مکان برای فعالیت رسانهای است زیرا ۳۱ مورد پروندهسازی علیه خبرنگاران در این شهر انجام شده است. ایالت سِند، پنجاب، خیبرپختونخوا و بلوچستان به ترتیب مناطق خطرناک برای فعالیت آزاد روزنامه نگاران توصیف شده است.
«اقبال خَتک» مدیر اجرایی شبکه آزادی مدعی شد که در پاکستان رسانهها و روزنامه نگاران وادار به سانسور میشوند و اینگونه اقدامات باعث تضعیف عمومی دموکراسی و نقض اصول اساسی نظام مردم سالاری میشود.
در عین حال دولت پاکستان هرگونه دخالت در سانسور مطبوعات را به طور جدی رد کرده است. عمران خان نخست وزیر این کشور که اواسط سال گذشته میلادی به واشنگتن سفر کرده بود، طی حضور در نشست موسسه صلح ایالات متحده به دلیل تشدید سانسور در مطبوعات پاکستان مورد انتقاد قرار گرفته بود اما وی ضمن تکذیب این اظهارات اعلام کرد که استقلال رسانههای پاکستان به مراتب بیشتر از رسانههای غربی است.
وی در پاسخ به برخی اظهارات علیه دولت خود تاکید کرد: رسانهها در پاکستان نه تنها از آزادی کامل برخوردارند بلکه در برخی اوقات از کنترل نیز خارج میشوند.
«استیون باتلر» رییس برنامه آسیا کمیته حمایت از روزنامه نگاران مستقر در نیویورک میگوید: مقاومت، استعداد و شجاعت اصحاب رسانه و روزنامه نگاران در پاکستان قابل ستایش است زیرا آنان تحت هر شرایطی به فعالیت خود ادامه میدهند. به همین دلیل ما نمیتوانیم نسبت به آینده آزادی مطبوعات در پاکستان بدبین باشیم.
برخی ناظران حقوق بشر و فعالان بینالمللی رسانه معتقدند که پاکستان برای تبدیل شدن به یک دموکراسی مدرن و مترقی نیاز به ترویج و تقویت مطبوعات زنده و مستقل دارد.
روز گذشته روزنامه نگاران و خبرنگاران پاکستانی به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات مقابل پارلمان این کشور در اسلام آباد تجمع کرده و خواستار توجه جدیتر دولت برای حمایت از روزنامه نگاران و دفاع از حقوق جامعه خبرنگاری شدند.
نظر شما