پاییز داغ در راه است؛ تنش میان چین و آمریکا تا کجا؟

با اوج گرفتن تنش ها میان دو کشور این سوال مطرح شده که آیا ممکن است ترامپ و جمهوری خواهان طرفدار او در ماه های پایانی ریاست ترامپ بر کاخ سفید، دست به اقدامات پر ریسک اعم از نظامی و سیاسی بزنند؟

پاییز داغ آمریکا

پاییز داغ آمریکا در راه است و نگرانی از شکست ترامپ در انتخابات ماه نوامبر هر روز بیشتر خود را نشان می دهد و همه چیز انگار علیه او شده که تا قبل از شیوع کرونا وفق مرادش بود. اگرچه هنوز برای پیش بینی و برآورد نتایج انتخابات آمریکا زود است اما بر اساس آخرین نظرسنجی های صورت گرفته حریفش (جو بایدن) در ۴ ایالت کلیدی که شکست هیلاری کلینتون در دور قبل را رقم زده بودند، جلو افتاده است.

در کنار اینها و در میان حامیان سرسخت جمهوری خواه وی نیز نگرانی های تازه ای شکل گرفته است بویژه آنکه به دنبال بالا گرفتن کشمکش های مدیریتی درسطوح اداره ایالات متحده و فرمانداران و مسئولان ایالات، هراس جمهوری خواهان از آینده جدی تر جلوه گر شده و آن ترس از شکست در انتخابات میان دوره ای آتی و از دست دادن اکثریت کنگره است.

این درحالی است که ترامپ زمان را از دست می دهد، آن هم در روزهایی که آخرین نظرسنجی ها بویژه در ۴ ایالت تعیین کننده به نفع جو بایدن است و او و تیم تندرو و جنگ طلبش به میدان داری پمپئو سرگرم راه های میان بر برای بردن انتخابات ۲۰۲۰ هستند؛ آیا گزینه جنگ بهترین و ساده ترین مسیر خواهد بود؟

ضربات کاری چین

به نظر می رسد ضربات چینی ها به آمریکا آنقدرها کاری بوده که ترامپ به فکر انتقام افتاده است. اداره ایالات متحده به نظر می رسد گیج و آشفته شده است، تا جایی که ترامپ حتی بر خلاف دستگاه های اطلاعاتی کشورش بر اینکه چین را مقصر شیوع کرونا معرفی و سپس مجازات کند، اصرار می ورزد.

ترامپ و دستگاه دیپلماسی او معتقدند این ویروس عمدا یا سهوا از چین درز کرده و پکن به دلیل عدم شفافیت در اشتراک گذاری این پدیده و پنهانکاری بعمل آمده، مقصر است و باید مجازات شود و برخلاف روزهای اولی که چین درگیر کرونا بود از صدمه دیدن رقیب خود ابراز خوشحالی می کردند، حالا می گویند چینی ها با این ویروس اقتصاد آمریکا را هدف گرفته اند. اما آخرین ضربه چینی ها که به آمریکا شوک وارد کرده ، خروج کم بازتاب بورس معاملات چین از مدار دلار در روزهای اخیر بوده است.

ترامپ تحت فشار

اوج گیری آمار بیکاری در آمریکا طی هفته های اخیر و تعطیلی بسیاری از صنایع این کشور، اقتصاد آمریکا را در لبه پرتگاه فروپاشی قرار داده است و با حرکت ترامپ با همین فرمان، نجات اقتصاد آمریکا کار ساده ای به نظر نمی آید.

از همین رو تندروهای مستقر در وزارت خارجه و شورای امنیت ملی به فشارهای خود افزوده اند تا ترامپ دست به کاری بزند  و آنان را از  این مخمصه نجات دهد؛ البته معجزه گونه! (فرانکفورت آلگماینه) و یکی از مهمترین محورها درخواست تشدید فشارها به چین و ایران است.

حالا همزمان دو خط مشخص در داخل دستگاه سیاست خارجی آمریکا دنبال می شود ؛ اولی حمله به چین در ارتباط با کرونا و دومی موضوع تمدید تحریم های تسلیحاتی ایران است که موعد آن پاییز (۲۷ مهرماه) فرا می رسد.

جمهوری خواهان نگران، حالا یک کارزار راه انداخته اند که با یک تیر دو نشان بزنند؛ بگونه ای که در سیاست گذاری های تبلیغاتی خود برای انتخابات پیش رو در نظر گرفته اند که به جای دفاع از دونالد ترامپ، به چین حمله شود.

آنها جزییات تاکتیک و توصیه های انتخاباتی خود را در یک جزوه ۵۷ صفحه ای تدوین و منتشر کرده اند که حول ۳ محور اصلی تنظیم شده است؛ ۱- مقصر جلوه دادن چین در شیوع جهانی کرونا و از جمله آمریکا با شعار (از  ترامپ دفاع نکنید به چین حمله کنید) ۲- دمکرات ها با چینی ها خوبند(با هدف چسباندن بایدن به چینی ها) ۳- پافشاری و اصرار بر اعمال تحریم های گسترده علیه چین .

اروپای آشفته

در بحبوحه و کشاکش بحران جهانی کرونا شرایط اروپایی ها با آمریکا بسیار متفاوت است. اول اینکه اهالی این قاره دچار شکاف های عمیقی شده اند که بعد از برگزیت در انگلیس بیشتر شده است و حالا کرونا رخ اتحادیه عریان را به نمایش گذاشته است.

آنها که در آغاز غافلگیر شده بودند، کاملا زیر سوال قرار گرفته اند؛ از یک سو می خواهند با آمریکا در مقصر جلوه دادن چین همراه شوند و از دیگر سو دچار وابستگی های مزمن به همان چینی ها هستند، بطوری که گفته می شود حتی شرکت های بزرگ آلمانی هستند که امیدوارند با کمک چین از این مرحله عبور کنند.

اختلافات داخلی در اروپا اوضاع را در شرایط کرونایی بدتر هم کرده است؛ آنها که باید در چارچوب اتحادیه در روزهای اضطرار به داد هم می رسیدند، امتحان خوبی پس ندادند و از همدیگر حمایت نکردند.

درحالی که انگلیس همچنان به سمت آمریکا میل می کند، ایتالیا و برخی دیگر کشورهای اروپایی از چین کمک دریافت می کنند و رقابت میان پاریس و برلین بر سر رسیدن به رهبری اتحادیه بالا گرفته و برخی ها آن را دلیل اصلی نابسامانی ها در بحبوحه کرونا می دانند. البته ترامپ از فروپاشی اتحادیه اروپا و وابسته شدن دوباره دولت های آتلانتیکی بدش نمی آید.

به هر رو،‌ ناامیدی حتی در سطور مقالات و گزارش های رسانه های غربی موج می زند؛ نشریه «اَنوِستیر»، به نقل از «ویلفرید گالند» (Wilfrid Galandمدیر موسسه امور مالی «مونتپانسیه فینانس» فرانسه نوشته است اگر چه کمک‌های بانک مرکزی اروپا برای جلوگیری از وخیم‌تر شدن اوضاع اقتصادی پس از قرنطینه، گسترده است اما اگر این قدرت صادرکننده، قربانی نزاع جدید ترامپ در مقابل چین شود، این کمک‌ها کافی نخواهد بود.

اهداف ترامپ

ترامپ و حامیان جمهوری خواه وی اکنون در آستانه انتخابات ماه نوامبر قافیه را باخته اند. حالا غول اقتصادی جهان با ویروس کرونا زمین گیر شده است. کسی باور نمی کرد که سیستم بهداشت و درمان این کشور تا این حد ضعیف و آسیب پذیر باشد.

اینطور به نظر می رسد، ترامپ اکنون با سوار شدن بر موج کرونا قصد دارد، تهدیدها را به فرصت تبدیل کند. از همین رو می توان اهدافش از مانورهای بین المللی این کشور چه در قبال ایران و چه در قبال چین را گمانه زنی کرد.

- ایجاد یک کارزار بین المللی علیه چین

- انحراف افکارعمومی آمریکا از سوء مدیریت ترامپ و آسیب ها و صدماتی که به کشور و ملت آمریکا زده است

- فشار به چین جهت امتیازگیری ، از جمله شاید مستهلک کردن بدهی های ۴ هزار میلیارد دلاری اش به پکن

- معرفی آمریکا به عنوان ناجی جهان، از طریق پیگرد چین به عنوان مقصر

- ... و سرانجام دستیابی به موفقیت در ارتباط  با فعالیت های هسته ای ایران بطوری که حتی اگر شده برای یک دوره دو سه ساله هم تحریم ها تمدید شود، از نظر او برگ برنده است

با اینحال به نظر نمی رسد آمریکایی های جمهوری خواه و ترامپ و تیم تندرو وی بتوانند در مدت اندک مانده به انتخابات کاری از پیش ببرند مگر آنکه سراغ نظریه های توطئه برویم یا اینکه دمکرات ها خودشان دستی دستی ریاست بر کاخ سفید این دوره را تقدیم جمهوری خواهان کنند.