مردم ایران سال ۹۹ را بسیار متفاوتتر از سالهای حداقل یک قرن اخیر آغاز کردند چرا که شیوع بیماری کرونا با هراس مردم و تعطیلی اماکن عمومی از قبیل فرهنگی، اجتماعی، مذهبی، ورزشی، اقامتی و تفریحی همراه شد.
با شیوع بیماری کرونا هرچند نظرات کارشناسی درخصوص راههای انتقال این بیماری ناشناخته، متفاوت بود اما مردم ایران از جمله خراسان جنوبی مدام در فکر تامین اقلام بهداشتی از قبیل ماسک، دستکش و مواد ضدعفونی کننده بودند و با توصیه مسوولان وزارت بهداشت در منازل خود ماندند تا بتوانند در مقابل این ویروس چموش جان سالم به در ببرند.
از نیمه اردیبهشت تا نیمه خرداد بود که با همت مردم و مسوولان وضعیت بسیاری از استانها و شهرستانها سفید و کم خطر اعلام و محدودیتها بتدریج برداشته شد اما تاکید مسوولان کماکان بر رعایت فاصلهگذاری اجتماعی و پروتکلهای بهداشتی بود و شعار «ویروس کرونا در کمین است، در منزل بمانید» به شعار «ویروس کرونا در کمین است، کار کنید، زندگی کنید، مراقب باشید» تبدیل شد.
استان مرزی خراسان جنوبی نیز در حالیکه از نیمه دوم اردیبهشت تا اوایل خرداد، سیر نزولی شیوع کرونا را تجربه میکرد از نیمه خرداد دوباره روند ابتلا به کرونا در این استان نگران کننده شد که به اذعان مسوولان استانی یکی از دلایل اصلی آن برگزاری مراسم مختلف و دورهمیهای خانوادگی است.
در این مدت انگار همه چیز عادی شده است و مردم کرونا را به فراموشی سپرده یا آن را به عنوان عضو بیخطر از خانواده خود پذیرفتهاند.
تالارهای خراسان جنوبی با تاکید بر رعایت پروتکلهای بهداشتی و با نصف ظرفیت مجدد شروع به فعالیت کرد و مراسم عروسی دوباره رونق گرفت و غمی از دوش عروس خانمها و آقا دامادها به ویژه خانواده آنها که شاید از ماهها و سالهای قبل تدابیر برگزاری مراسم، رزرو تالار، اجاره منزل و سایر کرده بودند برداشته شد غافل از اینکه در این جشنهای شاد، کرونا نیز میهمان ناخوانده آنها شده است.
همچنین در این مدت تعطیلی چند ماهه تالارهای پذیرایی باعث شده است که برگزاری عروسی در بسیاری از مناطق خراسان جنوبی به شیوه سنتی در منازل، حیاط خانه یا باغها با حضور اقوام نزدیک عروس و دامادها برگزار شود.
تا اینکه شیوع یکباره بیماری کرونا در یکی از شهرهای خراسان جنوبی با حضور تعداد زیادی از ساکنان آن منطقه در یک جشن عروسی اعلام شد.
البته داستان به همین جا ختم نشد و برگزاری مراسم در خراسان جنوبی تنها مربوط به جشن عروسی نبود، بلکه مراسم تشییع، تدفین، ختم و عزاداری نیز مانند گذشته برگزار شد.
اوایل امسال با بستن ورودی آرامستانها و ممنوعیت برگزاری مراسم ختم و عزاداری تا حدودی رفت و آمدهای سوگواری در استان خراسان جنوبی کنترل شد و خاکسپاری شهروندان از دست رفته با رعایت پروتکلها و بدون جمعیتهای مردمی برگزار شد.
این در حالی بود که هفتههای اخیر با برداشتن محدودیتها و بازگشایی آرامستانها، حساسیت مردم نیز کمتر شد تا جایی که بدون ترس از کرونا مراسم سوگواری برگزار میکنند و اقوام و خویشاوندان نیز از استانهای مجاور برای حضور در مراسم ختم خود را به اینجا میرساندند.
مدتی است چاپ آگهیهای ترحیم از سر گرفته شده و منازل افراد داغدار نیز در به روی اقوام و خویشاوندان مرحوم باز است.
یکی از سنتهای خراسان جنوبی این است که اقوام دور و نزدیک و همسایگان متوفیان بعد از مراسم تشییع جنازه به منزل مرحوم رفته و فاتحهای نثار روح درگذشته وی میکنند، همچنین برگزاری مراسم روز سوم، هفتم و چهلم در حسینیه و مساجد محل متوفی و شهرستانهایی که فرزندان مرحوم سکونت دارند به صرف شام یا ناهار از دیگر رسوم استان است که اکنون با قوت و مانند گذشته برگزار میشود.
به اذعان بسیاری از شهروندان خراسان جنوبی اکنون که آمار روزانه ابتلا به کرونا در استان اعلام نمیشود حساسیت مردم نیز کمتر و خیال برخی راحت شده است.
از طرفی اجتماعات سنتی و آیینهای عزاداری مذهبی در استان شروع شده است و گاهی با حضور انبوه جمعیت بدون رعایت فاصله اجتماعی و به همراه داشتن اقلام بهداشتی برگزار میشود.
معصومه عبداللهی یکی از شهروندان که در مراسم ختم یکی از اقوام خود شرکت کرده بود در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: ناخوداگاه وقتی خبر فوت این دختر جوان را شنیدم بدون اینکه به بیماری کرونا فکر کرده باشم راهی مراسم شدم.
وی بیان کرد: در حال حاضر که مراسم ختم و سوگواری برگزار میشود صاحبان عزا نیز از اقوام و نزدیکان انتظار دارند که در مراسم شرکت کنند، حضور هر یک از اقوام خود تسلی بخش صاحب عزا است.
وی افزود: در چنین شرایطی من خود را جای صاحب عزا فرض میکنم واقعا نیامدن اقوام و نزدیکان من را اذیت میکند و نشانه بیاحترامی است، ما مدتها در شادی و غم در کنار هم بودهایم چطور میشود اکنون بهخاطر یک بیماری که در صورت رعایت کردن مسایل بهداشتی ابتلای آن بسیار خفیف است بی تفاوت باشیم.
اعظم محمودآبادی نیز که چند روز قبل پدربزرگ خود را از دست داد در این باره گفت: در حال حاضر که بحث شیوع بیماری کرونا مطرح است بعد از فوت پدربزرگ با نظر جمعی، انتظاری از اقوام و مردم برای حضور در مراسم سوگواری نداشتیم اما اینکه نمیتوان مراسم یادبود برگزار کرد برای ما موضوعی آزاردهنده بود.
وی بیان کرد: اینکه فردی بیش از ۷۰ سال از عمر خودش را زندگی شرافتمندانه و با عزت داشته باشد و اکنون باید به دور از دنیا و مردم، غریبانه به آغوش خاک سپرده شود مقداری سنگین و باورنکردنی است اما برای حفظ سلامت مردم چارهای جز این نیست.
وی اظهار داشت: برای مراسم تشییع و تدفین آگهی ترحیم چاپ نکردیم اما با تماس تلفنی اقوام نزدیک را در جریان قرار دادیم و تاکید کردیم اصراری بر حضور در مراسم نیست.
این شهروند گفت: مراسم تشییع و تدفین با حضور ۲۰ تا ۳۰ نفر با رعایت فاصله اجتماعی و با داشتن اقلام بهداشتی برگزار شد همچنین نماز میت در فضای باز قرائت شد.
وی عنوان کرد: برگزاری مراسم دعا و ختم را نیز کنسل کردیم و قرار شد هزینههای مراسم متعدد را در اختیار موسسههای خیریه قرار دهیم.
محمودآبادی افزود: در این مدت برخی اقوام که در مراسم تشییع و تدفین شرکت نکرده بودند به صورت جداگانه برای ذکر فاتحه به منزل دختر یا پسر بزرگ آمدند یا روزهای بعد به آرامستان رفتند.
وی گفت: هرچند همیشه مردم، صاحبان عزا را در آغوش کشیده و نوا سر میدهند اما خوشبختانه در آغوش گرفتن، روبوسی کردن و دست دادن را در مراسم حذف کردیم که لحظات بسیار سخت و زجرآوری است.
استاندار خراسان جنوبی ۲۶ خردادماه با تاکید بر توجه مردم به توصیههای بهداشتی، رعایت فاصله گذاری هوشمند، شست و شوی مرتب دستها و استفاده از ماسک در مراکز تجمعی از مردم خواست؛ همچنان موضوع تهدیدات ابتلا به کرونا را جدی بگیرند.
محمدصادق معتمدیان تاکید کرد: چنانچه مردم دستورالعملهای بهداشتی را رعایت نکنند و بیماری گسترش یابد، ستاد ملی کرونا محدودیتها را دوباره اعمال خواهد کرد.
وی اظهار داشت: با عنایت به تصمیمات ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی بر بازگشایی برخی واحدها و مشاغل به شرط تمکین افراد به پروتکلها، چنانچه ضوابط بهداشتی رعایت نشود، احتمال تجدید محدودیتها وجود دارد.
استاندار خراسان جنوبی افزود: همان طور که آمارها نشان میدهد، به دلیل رعایت نکردن پروتکلها و کاهش حساسیتها متاسفانه آمار شیوع بیماری کرونا در کشور و در استان افزایش یافته است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند هم گفت: به طور ثابت طی یکی دو هفته گذشته موارد کرونا در استان خراسان جنوبی افزایش پیدا کرده است.
کامبیز مهدی زاده افزود: اکثر شهرستانهای استان مواردی از بیماری را گزارش میکنند حتی در مناطقی که قبلا سفید بودند الان شاهد افزایش موارد مثبت کرونا هستیم.
وی اظهار داشت: متاسفانه این روزها شاهد برگزاری مراسم مختلف هستیم که بخصوص به صورت غیرکنترل شده در خانه، باغها یا مکانهای شخصی برگزار میشود.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند تصریح کرد گفت: اغلب مواردی که این روزها انتقال بیماری صورت میگیرد، در شرح حال آنان حتما حضور در یکی از این مراسم است.
وی بیان کرد: توصیه میشود از مسافرت تا جایی که امکان دارد، خودداری شود چون کنترل بیماری در سفر کمتر میشود و هم اینکه اکثر مناطق آلوده است.
مهدی زاده گفت: بنابراین از هماستانیها خواهش میکنیم از تردد، جابهجایی و مسافرت به سایر استانها بخصوص استانهای در وضعیت قرمز خودداری کنند تا با تداوم همکاری و همراهی مردم در رعایت نکات بهداشتی شاهد کاهش موارد و حذف این بیماری از جامعه باشیم.
سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام کرد؛ میزان مبتلایان به ویروس کرونا تا ۳۰ خرداد امسال به ۲۰۰ هزار و ۲۶۲ نفر و جانباختگان به ۹ هزار و ۳۹۲ نفر رسید.