پس از ظهور و بروز فضای مجازی که منجر به کاهش چشمگیر علاقه‌مندان به رسانه های مکتوب و بویژه رسانه‌های نوشتاری محلی شد چشم مطبوعاتی‌ها به تورم افسار گسیخته و گران شدن کاغذ روشن شد و پس از آن هم کرونا آمد تا اضلاع این مثلث ناخوانده، کامل شود.
شاید کمتر کسی تصور می‌کرد بیماری کرونا با این قدرت و شدت در همه ارکان و تار و پود جامعه جهانی نفوذ کند و این گونه زندگی بشر را تحت تاثیر قرار دهد.
امروز ویروس کرونا به صورت یک بیماری پاندمی و جهانی درآمده و تمام حوزه‌ها را تحت تاثیر قرار داده است، شیوع کووید ۱۹ در عرض چند ماه سبک زندگی مردم را در کل جهان تغییر داد.
طولانی و همه گیر شدن ویروس کرونا علاوه بر تبعات بهداشتی و روانی که به همراه داشته هزینه‌های اقتصادی هنگفتی در سطح ملی و بین المللی به دوش دولت گذاشته است.
در شیوع این بیماری، مشاغل بسیاری آسیب دیدند از کارگران و کارمندان بخش خصوصی تا خبرنگاران که در بدترین شرایط همراه مردم بودند.
و در این میان، نفس نشریات کاغذی که با شروع تحریم‌ها و گرانی کاغذ به شمارش افتاده بود با شیوع کرونا ، آنها را به کما برد و این شرایط را برای آنها سخت‌تر از گذشته کرده است و اکنون محدودیت‌های اعمال شده بر رسانه‌های کاغذی، عاملی بر کاهش درآمد این رسانه‌ها علی الخصوص رسانه‌های مکتوب خصوصی شده است.
دولت وظیفه دارد حمایت عملی خود را از رسانه‌ها نشان دهد و اگر قرار باشد نشریات چاپی به صورت الکترونیک منتشر شوند این تغییر مسیر نیازمند برنامه ریزی و حمایت است؛ نمی‌توانیم در عرض چند روز رسانه‌هایی که مکتوب منتشر می‌شدند را در جهت الکترونیکی شدن سوق دهیم با همان میزان مخاطب، با همان میزان انتشار آگهی ، همه این راهها نیازمند برنامه‌ریزی است.
در استان یزد نیز که به لحاظ داشتن تعداد نشریات محلی از استانهای فقیر کشور است، کرونا و به دنبال آن تورم افسار گسیخته، ضربه مهلکی بر پیکره بر این رسانه ها زده و نفس آنها را به شماره انداخته است.
اما مشکل مطبوعات محلی یزد و سایر نقاط کشور فقط کرونا نیست، تورم و گرانی ملزومات اولیه این رسانه ها نیز مزید بر علت شده و آنها را در تنگنای شدید قرار داده است، تورمی که تا قبل از کرونا نیز تاثیرات مخرب خود را برجا گذاشته بود.
و اکنون کرونا و تورم در تار و پود پیکر نحیف رسانه های محلی استان یزد نفوذ کرده و هر آن احتمال میرود که آنها عطای رسانه داری را به لقایش ببخشند خود را از مشکلات کمرشکن آنها رها کنند.
و این پایان داستان نبوده و نیست، اضافه کنید به تورم و کرونا، نفوذ فضای مجازی و شبکه های اجتماعی در همه ارکان جامعه را؛ وقتی فضای مجازی را به صورت آسان و بدون دردسر در اختیار داریم چرا باید به رسانه های مکتوب روی خوش نشان دهیم؟!.
به سراغ مدیران مسوول و دست اندرکاران چند نشریه محلی و با سابقه استان یزد که هنوز نفس می کشند و پای کار هستند رفتیم تا از مشکلاتشان بگویند.
تاثیر تورم از کرونا بیشتر است
مدیر مسوول روزنامه باسابقه و قدیمی "پیمان یزد" در این زمینه گفت: کرونا نسبت به تورم، تاثیر کمتری بر نشریه ما داشته و به جز افراد اندکی که از کرونا وحشت کردند و گفتند اشتراک ما را قطع کنید تاثیر دیگری نداشت است اما تورم و گرانی ملزومات اولیه روزنامه، ما را در تنگنا قرار داده است.
محمد مسعود ارکان به ایرنا گفت: در فروردین ماه که اوج بیماری کرونا بود فقط چهار شماره چاپ کردیم اما بعد از آن روی غلتک افتادیم و با وجود مشکلات فراوان به فعالیت خود ادامه دادیم.
وی با بیان اینکه تورم، بیشتر از کرونا بر نشریه ما تاثیر گذاشته اظهار داشت: همه چیز روز به روز گران تر میشود، کاغذ و مرکب گران شده و با وجود آنکه ماه فروردین روزنامه چاپ نمیشد اما هزینه پرسنل را پرداخت کردیم.
این روزنامه‌نگار قدیمی استان یزد با بیان اینکه همه مواد اولیه ما خارجی است و با دلار سنجیده میشود و افزایش نرخ دلار تاثیرگذار است تاکید کرد: علاوه بر افزایش نرخ مرکب و کاغذ و دستمزدها، آگهی‌ها هم که منبع درآمد قابل اتکایی بوده و هستند به شدت کم شده است.
ارکان با اشاره به اینکه در تامین هزینه‌های دفتر خود با مشکلاتی روبرو هستیم یادآور شد: با وجود همه این مشکلات، پای کار هستیم و فعلا اجازه نداده ایم مشکلات بر ما غلبه کند.
وی یکی از پیامدهای منفی تاثیر تورم و کرونا و همچنین نفوذ فضای مجازی را کاهش تعداد صفحات روزنامه از هشت صفحه به چهار صفحه اعلام کرد و گفت: روزنامه پیمان یزد از سال ۷۲ تاکنون، بی وقفه چاپ می شود ولی با توجه به مشکلات فعلی اینکه تا چه زمانی دوام خواهیم آورد قابل پیش بینی نیست.
مشترکان ما به شدت کاهش یافته است
مدیر مسوول روزنامه محلی و رنگی "بشارت یزد" هم اظهار داشت: کرونا باعث کاهش شمارگان نشریه ما شد و مشترکان به بهانه اینکه ممکن است روزنامه ها آلوده باشند و بویژه آلودگی در چاپخانه از پذیرش آن خودداری می کنند.
جواد آذرنگار افزود: کرونا همچنین باعث شد نیروهای ما و بویژه بخش توزیع با مشکلاتی روبرو شوند و هزینه های فوق العاده‌ای بر روزنامه تحمیل شود.
وی ادامه داد: روزنامه‌ها خصوصی هستند ولی نگاه کارکنان آن این است که بخش دولتی کارکنانش را به مرخصی فرستاده و توقع دارند همانند بخش دولتی، تسهیلات بیشتری بگیرند که امکان پذیر نیست؛ با توجه به کمبود نیروهای متخصص در یزد و در بخش اداری، توقع کارمندان فشار زیادی را بر روزنامه تحمیل می کند.
این روزنامه نگار همچنین به تاثیرات مخرب تورم بر روزنامه های محلی هم اشاره کرد و گفت: تلاطم نرخ ارز و افزایش آن موجب افزایش هزینه های چاپ و انتشار روزنامه شد و در حالی که بازار روزنامه از یک طرف بعلت کرونا دچار رکود شده و حجم آگهی ها و مشترکین و درآمدها کم شده است از سوی دیگر کسب و کارها هم دچار رکود شده و حجم آگهی ها کاهش یافته است، ضمن آنکه نرخ آگهی روزنامه هم هنوز نسبت به پارسال تغییری نکرده است.
اگر شرایط تغییر نکند شاید تعطیل کنیم
مدیر مسوول هفته نامه قدیمی "ندای یزد" نیز اظهار داشت: تورم، اثرات مخربی بر جا گذاشته و چند برابر شدن نرخ کاغذ و مرکب و چاپ و پست باعث شده که با سیلی صورت خود را سرخ نگه داریم و اگر شرایط همینطور باشد شاید تعطیل کنیم.
"مهدی عسکری کامران" اضافه کرد: به نظر من کرونا تاثیر چندانی نداشته چون ما خوانندگان خاصی داریم که روزنامه ما را تهیه می کنند اما اعتراف میکنم که بر روی دیگر نشریات اثرات نامطلوبی گذاشته است.
وی با بیان اینکه مردم ما جذب شبکه های اجتماعی شدند و دیگر روزنامه نمی خوانند زیرا فضای مجازی بر عکس رسانه های مکتوب، هزینه بر نیست افزود: با وجود شبکه های اجتماعی، مطبوعات محلی دارند کم کم به حاشیه می روند.
وی افزود: متاسفانه رویکرد مسولان هم همین است و آنها دیگر میلی به رسانه کاغذی ندارند و این در حالیست که نشریات تا حدی می توانند روی پای خود بایستند؛ هزینه ها روز به روز در حال افزایش است.
ضربه مهلک کرونا، تورم و فضای مجازی به روزنامه‌های محلی
سردبیر روزنامه محلی "صبح یزد" هم معتقد است: رسانه‌ها مخصوصا مطبوعات محلی و مکتوب در این چند سال با کاهش استقبال روبرو شدند که دلایل متعددی داشت.
"مرضیه ماندگاری" گفت: با شیوع کرونا و ضوروت توجه به پروتکل های بهداشتی، روزنامه ها دچار تزلزل شدند و خیلی از مشتری های ما نتوانستند روزنامه خریداری کنند و مردم آن چنان درگیر کرونا شدند و فضای مجازی هم خوراک خبری می دهد که تمایلی به روزنامه خواندن ندارند.
وی با بیان اینکه درگیری های ذهنی با کرونا هم باعث شد که مردم رویکردی به نشریات نداشته باشند تصریح کرد: نشریاتی مثل صبح یزد که یارانه دولتی ندارند و مستقل هستند و درآمدشان از خودشان هست به شدت متضرر شدند.
به گفته این روزنانه‌نگار، مافیای کاغذ و کمیابی آن ضربه مهلکی به روزنامه ها زد و در دوره ای شرایط به گونه ای شد که هزینه ها از درآمدها پیشی گرفت و همین باعث کاهش چاپ و شمارگان ما شد.
ماندگاری، رنگی بودن را برای یک نشریه، امتیازی ویژه دانست و یادآور شد: تورم باعث شد دیگر چاپ رنگی نداشته باشیم؛ همچنین تورم و شرایط اقتصای باعث شد روزنامه ها و من انگیزه ای برای بستن روزنامه نداشته باشیم .
وی کاهش استقبال مردم و کمرشکن بودن هزینه ها را یادآور شد و گفت: آگهی ها هم جوابگوی هزینه ها نیست و این انگیزه ها را کم کرده است.
وی ضمن درخواست از دولت برای رفع بخشی از این مشکلات تاکید کرد: باید فکری کنند چون اوضاع اگر به همین منوال پیش برود دوام نمی آوریم و شاید روزی تعطیل کنیم؛ از یک سو وزارت ارشاد، منظم بودن و دائمی بودن چاپ را طلب می کند و از آن سو با مشکلات زیادی دست به گریبان هستیم.
وی نصف شدن شمارگان روزنامه صبح یزد را از جمله پیامدهای مشکلات مورد اشاره ذکر کرد.
روزنامه محلی صبح یزد از سال ۹۳ فعالیت خود را آغاز کرد.
نشریات محلی یزد، قبل از کرونا هم مشکل داشتند
مدیر مسوول نشریه محلی جام یزد گفت: متاسفانه نشریات محلی این استان حتی قبل از کرونا هم مشکل داشتند و قبل از آن هم فاتحه نشریات محلی را خوانده بودند؛ تعجب می کنم مسوولان در چه فکری هستند؟
محمدحسین صداقت اظهار داشت: نشریات محلی تا قبل از شیوع کرونا هم در حال تعطیل شدن بود اما ظاهرا کرونا بهانه خوبی برای عده ای شد.
وی با بیان اینکه روزنامه ها حتی دیگر به صورت کیلویی هم مشتری ندارند تاکید کرد: روزنامه ها را دیگر فقط افراد سالخورده ای که به فضای مجازی وارد نباشند می خوانند.
وی با بیان اینکه فضای مجازی، تاریخ‌ساز و مانا نخواهد بود بلکه این نشریات محلی است هستند که همیشه ماندگار می مانند یادآور شد: کل نشریات کشوری با یک خودرو نیسان به یزد می‌آید که این مایه تاسف است.
صداقت اضافه کرد: هیچ مشکلی از نشریه ما حل نشده و هزینه های ما هم دهها برابر شده و از این رو چاپ روزنامه نه برای چاپخانه به صرفه هست و نه برای ما .
این رونامه نگار با اشاره به اینکه نشریه محلی جام یزد از اسفند ۸۳ فعالیت خود را آغاز کرد گفت: همه خانواده در خدمت جام هستند و اگر نیرو استخدام کنیم باید همه زندگی خود را به آنها بدهیم، شمارگان ما افت کرده و اینکه روزنامه نگاران محلی گاهی مجبور باشند نشریه خود را در سر چهار راهها به داخل ماشین بیندازند مایه تاسف است.
مشکلات نشریات محلی را به استانداری یزد گزارش کردیم
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا ضمن تایید صحبت های مدیران مسوول نشریات محلی استان گفت: تمهیداتی از سوی دولت اندیشیده شده تا بخشی از خسارت های وارده به نشریات محلی جبران شود.
مجید جوادیان زاده افزود: گزارش کاملی از خسارتهای این بخش را به استانداری ارسال کرده ایم تا در کارگروه استانداری مطرح و تمهیداتی اندیشیده شود.
وی با بیان اینکه سامانه وزارت کشور از نشریات محلی خواسته تا وضعیت خودشان را اعلام کنند از فعالیت خوب رسانه ها در ایام کرونایی به نیکی یاد کرد و یادآور شد: حضور خبرنگاران در مراکز بهداشتی و درمانی قابل تحسین است آنهایی که با وجود خطر کرونا به دل حوادث می رفتند و عکس و گزارش تهیه می کردند.
دست آوردهای فرهنگی و هنری رسانه‌ها در دوران کرونا در دست تدوین است
مدیر کل ارشاد یزد از در دست تدوین بودن دست آوردهای فرهنگی و هنری اهل رسانه در دوران کرونا در استان خبر داد که شامل دست نوشته ها، گزارشها و یادداشتهای اصحاب رسانه است.
پیگیر جبران خسارات های وارده به نشریات محلی هستیم
جوادیان زاده به بیان اینکه در مجموع، اقدامات خوبی انجام شده و پیگیر جبران خسارات به اصحاب رسانه هستیم تاکید کرد: از طریق استانداری و سامانه وزارتخانه پیگیر هستیم.
وی از اختصاص تسهیلاتی در زمینه حق بیمه رسانه ها در ایام کرونا خبر داد و افزود: مشکلات پیش رو بزرگتر از اینهاست و منتظر هستیم تا امکاناتی فراهم شود که بتوانیم بخشی از این مشکلات را رفع کنیم.
حدود ۱۳۰ رسانه محلی در استان یزد از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز انتشار دارند .
نظر شما