برجام، بزرگترین دستاورد دیپلماتیک قرن ۲۱

خبرگزاری اسپانیایی افه از دیروز (دوشنبه) همزمان با سالگرد امضای توافقنامه «برنامه جامع اقدام مشترک» برجام (۲۳ تیر ۱۳۹۴/ ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) میان جمهوری اسلامی ایران و پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین) به علاوه آلمان، اقدام به انتشار ویژه مجموعه‌هایی از گزارش، فیلم و عکس با محوریت این موضوع کرده است که به زعم این رسانه، برجام در زمان خود یکی از بزرگترین دستاوردهای دیپلماتیک قرن ۲۱ به شمار می‌رود.

در این گزارش آمده است: برجام که حاصل مذاکرات سنگین و زمانبر قدرت‌های جهان و ایران است، با گذشت پنج سال در حالی در وضعیت مبهم قرار گرفته که فراموش کردن لحظه تاریخی امضای آن غیرممکن است؛ توافقی که می‌توانست معادلات جهانی را دستخوش تغییر کند.  

افه با هدف تاکید بر مولفه «زمان» در فرآیند دستیابی به توافق نهایی در برجام نوشت: در تاریخ آمریکا تا آن زمان، حضور بی وقفه وزیر امور خارجه (جان کری/ ۲۰۱۵) خارج از واشنگتن بی سابقه بود.  

افه به نقل از «مارک هیبس» پژوهشگر هسته‌ای موسسه «کارنگی» (CEIP) می‌افزاید: هدف از برجام شکستن سنت واکنش به برنامه‌های هسته‌ای در خاورمیانه با اهرم مذاکره به جای «جنگ» است،  این تحلیلگر با اشاره به مداخله‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی در عراق و سوریه گفت: تاکنون هرگونه نقض منع گسترش سلاح های هسته ای در خاورمیانه با جنگ، اشغال و برخورد نظامی با تاسیسات هسته‌ای مشکوک مواجه شده است.     

هیبس همچنین درباره آینده برجام گفت: مادامی که «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا باقی بماند، آینده برجام تاریک خواهد بود، اما اگر «جو بایدن» به کاخ سفید راه یابد، آمریکا به روند دیپلماسی با ایران بازخواهد گشت، هرچند احیای دوباره این توافق ساده نخواهد بود.

توافق بین المللی برجام که در شورای امنیت سازمان ملل نیز به تصویب رسیده بود، با روی کار آمدن ترامپ، آمر یکا در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸) به صورت یکجانبه خارج شد؛ امری که در سطح بین المللی اعتراضاتی به دنبال داشته و بسیاری نسبت به تبعات خطرناک این اقدام هشدار دادند.

برجام، آزمونی موفق در راستای تعامل سازنده در جهان محسوب می‌شود که دستاوردهای بسیاری را در عرصه‌های مختلف سیاسی و اقتصادی برای ایران به ارمغان آورد اما خروج آمریکا از آن و از سرگیری مجدد تحریم‌ها، فشاری حداکثری بر ایران تحمیل کرد که در نتیجه آن تهران در راستای حفظ منافع ملی مجبور به واکنش و کاهش تعهدات خود شد.