«جواد علیپور» روز سه‌شنبه در گفت و گو با خبرنگار سیاسی ایرنا با اشاره به ناکامی آمریکا در نشست اخیر شورای امنیت سازمان ملل متحد اظهارداشت: آمریکا می‌دانست که اگر تحریم‌های تسلیحاتی برداشته شود، ایران می‌تواند اقدام به خرید و فروش سلاح کند بر همین اساس تلاش ایالات متحده تمدید تحریم تسلیحاتی بود ولی این قطعنامه در شورای امنیت رای نیاورد.
این کارشناس روابط بین الملل با توضیح اینکه دومین راهکار آمریکا برای مقابله با ایران بهره بردن از مکانیسم ماشه طبق سند برجام است، افزود: اجرا کردن مکانیسم ماشه زمانی امکانپذیر است که آمریکا در برجام حضور می‌داشت اما اکنون این کشور نمی‌تواند مدعی نقض برجام از سوی ایران شود. به عبارتی آمریکا باید ابتدا به برجام برگردد تا بتواند از این مکانیسم استفاده کند.
استاد دانشگاه تبریز با بیان اینکه ممکن است آمریکا با استفاده از قدرت و نفوذی که در سازمان‌ها و نهادهای دیگر دارد، راهکاری برای استفاده از مکانیسم ماشه بیابد، یادآور شد: دورنمای مکانیسم ماشه مشخص نیست و شاید آمریکا، دیگر اعضای کمیسیون مشترک برجام را وادار به همکاری دراین خصوص کند. اما اینکه آیا اعضای برجام، آمریکا را همراهی خواهند کرد یا خیر؟ مشخص نیست.
وی افزود: واضح است که ترامپ به دلیل انتخابات پیش روی ریاست جمهوری، موضوع مکانیسم ماشه را دنبال نخواهد کرد بلکه از آن به عنوان یک شوی تبلیغاتی استفاده می‌کند. هرچند که در صورت پیروزی در انتخابات به احتمال قوی این ساز و کار را بر علیه ایران پیگیری خواهد کرد.
علیپوریادآورشد: این احتمال که‌آمریکا در صورت فعال کردن مکانیسم ماشه دوباره سرخورده شود، زیاد است. زیرا کشورهایی مانند روسیه و چین همراه ایران هستند و سایر اعضای برجام و شورای امنیت هم تمایلی به پشتیبانی از سیاست‌های آمریکا علیه ایران ندارند که این کار را برای ترامپ سخت می‌کند.
کارشناس مسائل سیاسی درباره استدلال آمریکا برای توسل به مکانیسم ماشه گفت: آنچه مشخص است آمریکا از برجام خارج شده و از نظر حقوقی انتفاعی از برجام ندارد ولی همچنان مدعی است. باید دید در کجای سند چنین حقی برای کشوری مانند آمریکا که از برجام خارج شده قائل شده است.
آمریکا مبانی قطعنامه ۲۲۳۱ را زیر پا گذاشته است
استاد علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه تبریز ادامه داد: با توجه به اینکه مسیر ارجاع پرونده به شورای امنیت از کمیسیون مشترک برجام باید بگذرد و آمریکا هم دیگر در آن عضویت ندارد، بنابراین دست ترامپ به لحاظ حقوقی کاملا بسته است و اگر آمریکا بخواهد این موضوع را دور بزند و بگوید به جای اینکه از سند برجام به سند ۲۲۳۱ برسد، برعکس از سند ۲۲۳۱ به برجام برسد، باز هم نمی‌تواند این کار را هم انجام دهد. زیرا واشنگتن خمیر مایه حقوقی قطعنامه ۲۲۳۱ یعنی برجام را زیر پا گذاشته است.
این استاد دانشگاه در خصوص ابعاد سیاسی رای شورای امنیت و انزوای آمریکا گفت: برخی از تحلیل‌گران پیش از رای‌گیری شورای امنیت برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، پیش بینی می‌کردند که در خوشبینانه ترین حالت، چین، روسیه به همراه سه یا چهار کشور دیگر رای ممتنع خواهند داد. اما وقتی آمریکا با ۱۱ رای ممتنع و دو رای مخالف اعضا روبرو شد، و فقط جمهوری دومینیکن با آمریکا همراهی کرد، این اتفاق پیام روشنی به آمریکا و جامعه جهان داد.
وی ادامه داد: پیام روشن نشست اخیر شورای امنیت این بود که دیگر قرار نیست آمریکا با یک جانبه‌گرایی در هر جا که به سودش بود از ساختار، امکانات و مزایای بین المللی استفاده کند اما آنجا که به ضررش است، از سازمان‌ها و قراردادهای بین المللی بیرون برود.
این کارشناس مسائل بین الملل با تاکید بر اینکه، بیشتر کشورهای جهان یکجانبه‌گرایی آمریکا را برنمی‌تابند و اگر آمریکا بخواهد همین شیوه را ادامه دهد به مشکل برخواهد خورد، عنوان کرد: اگر رای شورای امنیت درباره عربستان یا ترکیه بود، شاید این اندازه حساسیت وجود نداشت. اما با توجه به روابط ایران و آمریکا، این رای یک سرشکستگی تمام عیار برای آمریکا بود.
رفتار ترامپ باعث شد اعضای شورای امنیت در بزنگاه‌ها از او حمایت نکنند
علیپور گفت: پیام قدرت‌های جهانی و سایر کشورها به دولت ترامپ این بود که اگر مدعی رهبری جهان هستی و می‌خواهی از ظرفیت‌های نظام بین الملل استفاده کنی، باید به قراردادها و ساختارهای بین المللی پایبند باشی.
وی تقابل آمریکا و ایران را فرصتی برای دیگر کشورها دانست تا مقابل یکجانبه گرایی آمریکا بایستند و تاکید کرد: اعضای شورای امنیت این پیام را به آمریکا دادند که ادامه رفتارهای یکجانبه آمریکا، سبب خواهد شد تا در بزنگاه‌هایی که نیاز به رای اعضا است، مقابل این سیاست ایالات متحده بایستند و این اتفاق چند روز پیش در شورای امنیت در تمدید تحریم تسلیحاتی ایران رخ داد.
این استاد دانشگاه درباره یکی از اظهار نظرهای ترامپ مبنی بر اینکه در صورت پیروزی در انتخابات ظرف یک ماه به توافق جدیدی با ایران می‌رسد، گفت: ترامپ هرچقدر در زمینه اقتصادی قوی باشد در سیاست ضعیف است از طرفی توافق برجام محصول ۱۳ سال مذاکره است؛ حالا اینکه ترامپ مدعی است در مدت زمان یک ماه به توافق جدیدی با ایران می رسد، نشاندهنده خامی او در سیاست است.
ترامپ در افول هژمونی آمریکا به بهترین شکل عمل کرده است
علیپور افزود: شاید ترامپ بخواهد که در برجام جدید به زغم خودش، حضور و نفوذ منطقه‌ای ایران یا موضوع توان موشکی کشور را روی میز قرار دهد که پیش از این جمهوری اسلامی در این باره مواضع خود را اعلام کرده است.
استاد روابط بین الملل دانشگاه تبریز با تاکید بر اینکه ممکن است هژمونی آمریکا در سطح جهان، دیگر کشورها را تحت تاثیر قرار دهد، خاطرنشان کرد: امروز آمریکا تلاش می‌کند درکارزار فشار حداکثری همه راه‌ها و منافذ را برای ایران ببندد. اما تا امروز در بعضی از سیاست‌ها، نتوانسته جامعه جهانی را همراه کند و شکست خورده است. از طرفی این هژمونی درحال سقوط و فروریختن است و خود ترامپ به بهترین شکلی در افول این هژمونی اثرگذاشته است.
نظر شما