شهرستان دالاهو با بیش از ۴۵ هزار تن جمعیت در ۱۰۰ کیلومتری غرب کرمانشاه واقع شده و یکی از خاستگاه های تنبور در ایران است. در تاریخ ۲۲ شهریور سال ۱۳۹۶ و در حاشیه برگزاری نخستین جشنواره کهن آواهای تنبور، خانه تنبور در روستای «بان زلان سفلی» از توابع بخش گهواره این شهرستان افتتاح شد.
خانه موسیقی ایران به تازگی در نامه‌ای به وزارت میراث فرهنگی ثبت‌نام یک شهر به عنوان شهر ملی تنبور را اقدامی غیرکارشناسی و موجب تفرقه هنرمندان منطقه خوانده و اعلام کرده سال گذشته مسوولان دالاهو درصدد ثبت این شهر به نام شهر ملی تنبور در سازمان میراث فرهنگی شدند که این تصمیم با مخالفت نوازندگان برخی شهرهای پیرامون نظیر «کرند» و «صحنه» که فعالیت‌های فراوانی در حوزه ساز تنبور دارند، مواجه شد. در پی این مخالفت طوماری به امضا فعالان موسیقی شهرهای مذکور به خانه موسیقی برای توقف ثبت شهر دالاهو به عنوان شهر ملی تنبور ارسال شد.
خانه موسیقی با توجه به خواسته هنرمندان و نوازندگان تنبور زمستان سال گذشته نامه‌ای به استاندار کرمانشاه ارسال کرد و خواهان توقف این تصمیم شد.
به دنبال این اعتراض خانه موسیقی،«امید قادری؛ مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کرمانشاه روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: ما ساز تنبور را از جنبه صنایع دستی و ساخت این آلت موسیقی در فهرست شهرهای ملی ثبت می‌کنیم و کاری به حوزه موسیقی و نوازندگی آن نداریم.
وی با بیان اینکه ما در ثبت ملی تنبور دالاهو به دنبال برندسازی ساز تنبور هستیم، افزود: ما به دنبال موضوع و محتوای موسیقی تنبور نیستیم بلکه ساخت این آلت موسیقی به عنوان یکی از صنایع دستی دالاهو را مدنظر قرار داده‌ایم.
وی با بیان اینکه میراث فرهنگی ورودی به حوزه موسیقی نکرده و این حوزه جزو میراث ناملوس است و روال و شیوه ثبت آن هم متفاوت است، افزود: ثبت شهرها و مناطق کشور از نظر صنایع دستی در حوزه وظایف و کارهای میراث فرهنگی است و از این رو باتوجه به استعدادها و ظرفیت‌های شهر دالاهو از نظر ساخت ساز تنبور به عنوان صنایع دستی مهم این شهر آن را برای ثبت ملی معرفی کرده ایم.
وی در مورد ظرفیت و پتانسیل دالاهو به عنوان شهر تنبور، گفت: اکنون ۱۱۰ کارگاه ساخت تنبور شامل ۳۵ کارگاه بزرگ و ۷۵ کارگاه کوچک دراین شهرستان فعال است و ۱۸۳ هنرمند و صنعتگر در حوزه ساخت ساز تنبور در این شهرستان فعالیت دارند.
به گفته او، سال گذشته ۱۵ هزار دلار تنبور ساخته شده توسط صنعتگران هنرمند شهرستان دالاهو صادر شده است.
وی همچنین گفت: اکنون ۲ بازارچه فعال فروش تنبور در دالاهو دایر است و این ظرفیت ها نشان می دهد که خاستگاه اصلی ساخت ساز تنبور این شهرستان است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کرمانشاه در ادامه سخنانش گفت: ساخت تنبور در شهرستان دالاهو قدمت ۷۰۰ ساله ای دارد و همه مستندات و شواهد آن هم در دسترس است و ما به دنبال ثبت ملی و جهانی شیوه ساخت تنبور و کارگاه ساخت این ساز هستیم.
قادری افزود: اکنون در شهرستان دالاهو سه پرونده شامل شیوه کلام خوانی استاد مرحوم «طاهر یارویسی» با تنبور، شیوه ساخت تنبور توسط استاد اسداللهی و شیوه تنبورنوازی و کلام خوانی استاد «علی اکبر مرادی» با تنبور در فهرست میراث ناملوس ثبت شده است.
وی تصریح کرد: ما به دنبال ثبت جهانی این موضوع هستیم هرچند در این مسیر رقبایی مانند ترکیه، جمهوری آذربایجان و عراق داریم و حتی پیشنهادهایی مبنی بر ثبت مشترک وجود دارد که ما این پیشنهاد را نمی پذیریم چرا که ساز تنبور را متعلق به ایران و دالاهو می دانیم.
قادری تاکید کرد که در صورت ثبت جهانی شدن تنبور به نام دالاهو به کارگاه ها و هنرمندان تنبور نواز استان تسهیلات ارزان قیمت پرداخت خواهد شد.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار کرمانشاه نیز در جلسه شورای اطلاع رسانی استان با اشاره به حضور خود در جلسه نهایی اختصاص عنوان «شهر تنبور» به دالاهو که در وزارت میراث فرهنگی و گردشگری تشکیل شد، گفت: کرمانشاه با وجود میراث ماندگار و ریشه دار فرهنگی و آئینی و هنرمندان برجسته و جهانی، برای ثبت این عنوان هیچ چیزی کم ندارد و باید پیشتر از این به آن دست می یافت.
