کرونا در آسیا، قیمت گاز کاهش و مصرف افزایش یافت

چندی پیش روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال گزارش داده بود که قیمت گاز طبیعی در شرق آسیا برای نخستین بار تقریباً با قیمت زغال سنگ برابر شده است؛ نقطه عطفی که احتمال می‌رود سبب شتاب‌بخشی به تحولات انرژی در جهان و به ویژه در قاره کهن شود.

دولت‌های کره جنوبی، تایوان و چین که عمدتا بر ذغال سنگ تکیه می‌کردند در عین حال به دنبال سوخت پاک گاز طبیعی بودند. از ماه فوریه، همه‌گیری ویروس کرونا در این کشورها قیمت گاز طبیعی مایع‌شده  (ال‌ان‌جی) را به‌شدت کاهش داده  و این امکان را برای آنها فراهم ساخته است تا سریع‌تر به سمت تغییر نوع انرژی مصرفی حرکت کنند.

تایوان به تازگی اعلام کرده که قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ نیمی از سبد انرژی  خود را به گاز طبیعی اختصاص دهد و نسبت مصرف ذغال سنگ را از تقریباً ۵۰ درصد به کمتر از یک‌سوم کاهش دهد. 

«فرن سِنگ»، رئیس بخش خدمات عمومی نفت و گاز تایپاور کره جنوبی در این باره گفته بود: ما در گذشته انرژی مورد نیاز خود را از ذغال‌سنگ می‌گرفتیم، زیرا ارزان‌ترین منبع انرژی بود، اما اکنون اوضاع در حال تغییر است.

دولت کره جنوبی نیز در ماه مه (اردیبهشت) گذشته ۲۸ نیروگاه از ۶۰ نیروگاه ذغال‌سنگ این کشور را به‌طور موقت تعطیل کرد.همچنین، مسئولان شرکت‌های دولتی و خصوصی فعال در این زمینه گفته‌اند در صورت کاهش قیمت گاز طبیعی ممکن است شاهد تعطیلی بیشتر این نیروگاه‌ها باشیم.

چین نیز در چند سال آینده قرار است از ژاپن، به‌عنوان بزرگ‌ترین واردکننده ال‌ان‌جی در جهان پیشی بگیرد.

«لوسی کالن»، تحلیلگر مؤسسه وود مکنزی اظهار کرد که در گذشته، قیمت‌های پایین به معنای افزایش تقاضا نبود، زیرا بیشتر گاز طبیعی شرق آسیا از طریق قراردادهای بلندمدت و برمبنای قیمت نفت خام وارد می‌شود. 

وی افزود: با توجه به اینکه هم‌اکنون کاهش قیمت نفت به حدی است که در ۱۸ سال اخیر سابقه نداشته است، احتمالاً از تابستان امسال منبع انرژی را از ذغال‌سنگ به ال‌ان‌جی تغییر خواهیم داد.

«تاکاشی کواهارا»، سخنگوی شرکت ژاپنی "سایبو" نیز در این خصوص تصریح کرد: با کاهش قیمت قراردادهای ال‌ان‌جی، انتظار داریم این موضوع به حرکت آسیا به سمت ال‌ان‌جی و به دور از سوخت‌های نفتی و ذغال‌سنگ کمک کند.
البته از چند سال گذشته نیز پیش بینی می‌شد که مصرف روزانه گاز آسیا تا سال ۲۰۲۰ به بیش از دو میلیارد و ۳۵۰ متر مکعب افزایش یابد.

پیشتر «لیندا دوچارم»، معاون رئیس شرکت اکسون موبیل آمریکا در امور آسیا-اقیانوسیه و آفریقا پیش بینی کرده بود که عرضه گاز مایع طبیعی (ال.ان.جی) به آسیا ممکن است تا سال ۲۰۲۰ به ۲۷ میلیارد فوت مکعب در روز (۲۰۲ میلیون تن در سال) افزایش یابد.

وی به خبرگزاری ترند آذربایجان گفته: حدود یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب مصرف گاز آسیا از ذخایر داخلی این قاره تامین می‌شود. همچنین بیش از ۱۹۸ میلیون مترمکعب گاز از طریق خطوط لوله از منطقه دریای خزر و روسیه به قاره آسیا ترانزیت می‌شود، در همین حال، تقاضای گاز آسیا تا سال ۲۰۳۰ به طور کلی به بیش از ۳ میلیارد و ۱۰۰ میلیون متر مکعب در روز افزایش مییابد که یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب از این میزان از سوی منابع متداول تامین می‌شود.

تازه‌ترین گزارش‌های اقتصادی حاکی است که آسیا طی سال جاری (۲۰۲۰)  ۶۷ تا ۶۹.۵ میلیون تن گاز مایع را از خارج از کشور خریداری خواهد کرد. به اذعان تحلیلگران شرکت های تحلیل و مشاوره اقتصادی آسیایی همچون "آی اچ اس مارکیت اف جی ایی" - IHS Markit  FGE و  «وود مکنزی» - Wood Mackenzie این میزان از رکورد سال گذشته پیشی گرفته و افزایش ۱ تا ۳ درصدی حجم واردات نسبت به سال ۲۰۱۹ را نشان می‌دهد.

براساس پیش بینی قریب به یقین این موسسات مشاوره اقتصادی، سنگاپور احتمالاً در سال ۲۰۲۰ حجم بی‌سابقه‌ای از گاز مایع (LPG) را وارد خواهد کرد. چرا که بسیاری از شرکت‌ها سوخت زیادی را برای تولید مواد پتروشیمی مورد استفاده در تجهیزات حفاظتی در برابر ویروس کرونا استفاده می‌کنند. همچنین به دلیل قرنطینه خانگی و حضور افراد در منزل و افزایش میزان پخت و پز، تقاضا برای مصرف گاز مایع هم افزایش خواهد داشت.

به عنوان مثال، سنگاپور در سال جاری نزدیک به ۶۷ تا ۶۹.۵ میلیون تن گاز مایع را از خارج کشور وارد کرده که به گفته تحلیلگران شرکت‌های مشاوره  IHS MARKit، FGE و WOOD MAKENZIE، این میزان می‌تواند رکورد میزان واردات سال گذشته را ۱ تا ۳ درصد افزایش دهد.

یک منبع آگاه در سنگاپور معتقد است، تقاضای شدید آسیا می‌تواند در ماه‌های آینده بر میزان تأمین انرژی از سوی کشورهای تولید کننده نیز تأثیر بگذارد. این اتفاق درست در زمانی رخ می‌دهد که همزمان، اروپا هم به احتمال زیاد خرید سوخت گرمایشی در زمستان را افزایش خواهد داد.

به گفته «روی هوو»، تحلیلگر پژوهشی شرکت «وود مکنزی»: «انتظار این بود که افزایش تقاضای واردات گاز مایع در هر دو زمینه مصارف خانگی و پتروشیمی، در سال ۲۰۲۰ بیشتر از سال ۲۰۱۹ باشد».

«هی یو»، مدیر اجرایی تحقیقات مایعات گاز طبیعی شرکت IHS MARKIT هم در این زمینه گفت: تقریباً ۳۳ میلیون تن از گاز مایع، درست در نیمه نخست سال ۲۰۲۰ وارد شده است.

به طور کل آسیا بیش از ۵۲ درصد از نیاز خود به گاز مایع را از خاورمیانه، ۳۵ درصد را از ایالات متحده و مابقی را از کشورهایی نظیر کانادا و استرالیا تامین می‌کند.

افزایش رکورد پخت و پز

در حالی‌که در سال جاری به دلیل اعمال محدودیت‌های قرنطینه و شیوع کرونا، مسافرت و حمل و نقل کاهش یافته و به تبع آن مصرف مواردی نظیر سوخت هواپیما و بنزین کاهش داشته است، اما تقاضا برای مصرف گاز مایع برای پخت و پز در «هند» و «اندونزی» افزایش داشت. این وضعیت نیز به دلیل قرنطینه خانگی و حضور بیشتر افراد در منزل بود.

بنابر اطلاعات موجود در شرکت FGE، انتظار می‌رود که هند به عنوان دومین وارد کننده بزرگ گاز مایع در آسیا، رقمی معادل ۱۵.۸ میلیون تن گاز مایع را از خارج کشور تامین کند که این میزان افزایش ۹ درصدی واردات گاز مایع نسبت به سال ۲۰۱۹ را نشان می‌دهد.

واردات این کشور در نیمه نخست سال جاری در مقایسه با همین دوران در سال ۲۰۱۹، ۱۶ درصد افزایش داشته است. این افزایش به این دلیل بود که دولت اعلام کرد گاز مایع رایگان را برای آشپزی در طول سه ماه تا ژوئن سال جاری در اختیار عموم قرار می‌دهد.

هرچند هند بیش از نیاز خود گاز مایع را خریداری کرده است، اما منابع آگاه در هند معتقدند که این میزان از تقاضا می‌تواند تا ماه سپتامبر (شهریور) دوام آورده و بعد از آن به دلیل جشنواره هندوهای «دیوالی» یا «دیپاوالی» در ماه نوامبر (آبان)، تمامی آن میزان گاز خریداری شده، مصرف خواهد شد،که در این صورت باز هم تقاضا برای خرید گاز مایع افزایش خواهد داشت.

به گفته «الکساندر بوث» مدیر تحقیقات اطلاعات شرکت هندی KPLER، به طور کل ما باید به شکلی مداوم شاهد افزایش تقاضای هند در زمینه مصرف گاز مایع باشیم که البته بعد از این افزایش، با یک روند نزولی ملایمی روبرو خواهیم بود.

اندونزی از دیگر کشورهایی است که گاز مایع را غالباً برای «آشپزی» مورد استفاده قرار می‌دهد. این کشور هم‌اکنون پنجمین کشور آسیایی وارد کننده گاز است.

به گفته «جسلین چا او» کارشناس شرکت FGE، انتظار می‌رود که واردات گاز مایع این کشور به ۶.۱ میلیون تن در سال جاری برسد که این میزان افزایش ۷ درصدی را از سال ۲۰۱۹ و رکورد بیشترین میزان واردات آن کشور را نشان می‌دهد.

به گفته این کارشناس شرکت کپلر، تقاضا در سایر نقاط آسیا هم به شکل بسیار گسترده‌ای در حال افزایش است، که در زمینه تقاضا برای پتروشیمی در راستای تامین نیازهای رو به رشد جهان هم قابل ملاحظه است. البته هیچ دلیلی هم وجود ندارد که گمان کنیم این وضعیت به سرعت پایان یابد.

به گزارش ایرنا به نقل از ژاپن تایمز، پیشتر در هفتمین کنفرانس سالانه گاز مایع طبیعی که در ۲۲ اکتبر (۳۰ مهر) سال ۱۳۹۷ با حضور مقامات سازمان‌های بین المللی و بخش‌های خصوصی از ۹ کشور جهان در ناگویا ژاپن برگزار شده بود و محور این مذاکرات آن نیز چگونگی گسترش استفاده از گاز مایع و همچنین تامین نیازهای فزاینده منابع انرژی در میان اقتصادهای رو به رشد آسیا اعلام شده بود.مسازمان های مربوطه از جمله، موسسه اقتصاد انرژی ژاپن و بنیاد پژوهشی سیاست انرژی در واشنگتن بخشی از نیروهای خود را برای ارزیابی نقش آینده گاز مایع در بازارهای سوخت و انرژی آسیا متمرکز کرده بودند.

براساس یافته های آن کنفرانس، دولت‌ها آسیایی به دنبال پیشنهادات سیاسی منحصر به فرد در راستای تامین تقاضاهای رو به رشد در بازار گاز طبیعی مایع خود هستند. در همین راستا آمریکا و ژاپن تخصص‌های ویژه خود را برای تولید برق الکتریکی به وسیله گاز مایع و ایجاد امکان تولیدات جدید از نفت شیل ایالات متحده و گازسوز کردن برخی تجهیزات، به کار بسته‌اند.
به اعتقاد تحلیلگران، این اقدامات حیاتی است زیرا آسیا به دنبال تنوع منابع سوختی، بهبود کیفیت هوا و استراتژی‌های مناسب برای رفع خطرات گرمایش زمین در بلند مدت می‌باشد.
طبق گزارش شرکت بریتیش پترولیوم انگلیس تجارت گاز در سال‌های اخیر نزدیک به ۶.۲ درصد افزایش داشته است؛ مدیرعامل شرکت فرانسوی نفت و گاز 'توتال' نیز گفته است طبق پیش بینی این شرکت، افزایش تقاضا برای گاز طبیعی در آسیا موجب رشد بسیار سریع‌تر بازار گاز طبیعی نسبت به بازار نفت خام در دو دهه آینده خواهد شد.