طبق اعلام رسمی این مراسم قرار بود ساعت هشت امروز شنبه در آرامگاه توس برگزار شود اما بسیاری از دوستداران مرحوم شجریان که از دیروز خود را به این خطه رسانده بودند، شب را در این مکان صبح کردند.
آیین رسمی با حضور اعضای خانواده مرحوم شجریان، معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، برخی از مدیران خراسان رضوی همچون مدیران‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان، فرماندار شهرستان مشهد، شهردار مشهد، جمعی از اعضای شورای این شهر، پیشکسوتان عرصه موسیقی، هنرمندان و علاقه‌مندان استاد آواز ایران در محوطه داخلی آرامگاه فردوسی آغاز شد.
آخرین آیین‌های مذهبی خاکسپاری مرحوم محمدرضا شجریان همراه با پخش نوای جاودانه ربنای عرفانی استاد آواز ایران در محوطه آرامگاه فردوسی اجرا و پیکر وی در خاک توس در کنار آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی و جوار مقبره دیگر ادیبان پرآوازه زبان و ادبیات پارسی، آرام گرفت.
بخاطر شرایط حاد ناشی از شیوع ویروس همه‌گیر کرونا و لزوم رعایت فاصله‌گذاری فیزیکی، آیین تدفین به خاک سپردن مرحوم شجریان در محل دفن وی با حضور تعدادی محدودی حدود ۱۵۰ نفر در داخل محوطه آرامگاه فردسی صورت گرفت.
جمعیت چند صد نفره علاقه‌مندان استاد بزرگ موسیقی ایران حاضر در توس نیز که بخاطر رعایت پروتکلهای پیشگیرانه بهداشتی امکان حضور در داخل محوطه آرامگاه فردوسی را نداشتند این مراسم را بطور همزمان با استفاده از تلویزیونهای بزرگ نصب شده در بیرون محوطه داخلی و جلوخان آرامگاه فردوسی بطور مستقیم و همزمان نظاره کردند.
حین اجرای مراسم خاکسپاری، مردم حاضر در این منطقه به نشانه علاقه خود به مرحوم شجریان برخی از نواها و اشعار خوانده شده توسط آن استاد فقید همچون "مرغ سحر ناله سرکن" و "ای ایران مرز پر گهر" را زمزمه کردند.
استفاده از ماسک صورت برای رعایت پروتکلهای بهداشتی پیشگیرانه از ابتلا به بیماری کووید ۱۹ یکی از نکات بارز در طول مراسم امروز بود. همچنین ماموران انتظامی با مشارکت نیروهای حفاظت فیزیکی شهرداری مشهد با نظمی خاص ضمن ادای احترام به مرحوم شجریان و دوستداران استاد آواز ایران برقراری نظم و امنیت این مراسم را به خوبی و در کمال آرامش تامین کردند.
خانواده مرحوم استاد محمدرضا شجریان دیشب وارد مشهد شده و صبح امروز دقایقی پیش از آغاز مراسم خاکسپاری به جمع دوستداران استاد آواز ایران در محوطه آرامگاه فردوسی در حومه مشهد پیوستند که با دست نوشته‌هایی بر دست همچون "بدرود ای آفرین صدای صداها، صدایت هیچ وقت از دهان نمی‌افتد، شجریان زنده است" در همین محل منتظر آغاز مراسم رسمی خاکسپاری بودند.
پیکر مرحوم شجریان پس از ورود به محوطه آرامگاه فردوسی به سوی محل دفن تشییع شد و با قرار گرفتن درون قبر، آداب ویژه تدفین نظیر قرائت شهادتین و تلقین برایش ادا شد. پس از قرار گرفتن سنگ لحد بر محل دفن مرحوم شجریان، "همایون" فرزند هنرمند استاد فقید آواز ایران با چشمانی خیس از اشک فراق، مشغول خواندن ترانه "مرغ سحر" در سوگ پدر شد که صحنه‌ای عاطفی و تاثیرگذار را برای همه حاضران ایجاد کرد.
همچنین اوایل بامداد امروز متولیان برگزاری مراسم خاکسپاری مرحوم شجریان با چیدن منظم و بافاصله حدود پنج هزار صندلی در محوطه بیرونی آرامگاه فردوسی و جلوخان این مکان شرایط رفاهی لازم را با رعایت پروتکلهای بهداشتی برای رفاه حال جمعیت دوستدار استاد فقید آواز ایران که در محل این گردآمده بودند فراهم کردند.
اعمال محدودیت خاص ترافیکی در منطقه توس از دیگر اقدامات به منظور تامین رفاه و راحتی عموم مردم بود. معاونت فنی، حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد به این منظور محدودیتهایی را برای حرکت خودروها در میدان شاهنامه منتهی به آرامگاه فردوسی وضع نمود تا از شدت ترافیک و سنگینی آن در مسیرهای منتهی به آرامگاه فردوسی کاسته و کنترل شود. بر این اساس در مسیر بلوار شاهنامه از شاهنامه ۶۷ تا آرامگاه فردوسی از رفت و آمد هرگونه وسایل نقلیه جلوگیری شد. این محدودیت تا پایان مراسم خاکسپاری پیکر مرحوم شجریان ادامه یافت.
با پایان یافتن مراسم امروز، از این پس همسایگی پیکر مرحوم محمدرضا شجریان با دیگر ادبای شهیر ایران زمین همچون شاعر معاصر و همشهری وی "مهدی اخوان‌ثالث و دیگر شعرا مانند "گلچین معانی، عماد خراسانی، ذبیح‌الله صاحبکار (سهی) و محمد قهرمان" و گل سرسبد همه آنها یعنی حکیم فرزانه توس ابوالقاسم فردوسی آغاز شد.
این شعرا در مکانی به مساحت دو هزار مترمربع با نام "مقبره‌الشعرا" در مجموعه ۳۶۰ هکتاری شهر تاریخی توس که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده آرمیده‌اند.
شهر باستانی توس که قدمتش به پیش از دوران اسلامی بازمی‌گردد در طول تاریخ محل زایش و پرورش افزون بر ۵۰۰ نام بزرگ ایران زمین همچون "فردوسی توسی، خواجه نصیرالدین توسی، شیخ توسی، خواجه نظام‌الملک توسی و امام محمد غزالی" است که شهرت و آوازه آنها جهانی و فراتر از مرزهای ایران است.
و اکنون، استاد فقید آواز ایران مرحوم محمدرضا شجریان که در گستره تمدنی ایران و کشورهای فارسی‌زبان همچون افغانستان و تاجیکستان و دیگر نقاط سکونت فارسی‌زبانان در سطح جهان چهره‌ای شناخته شده است به جمع خفتگان در خاک توس پیوست.
محمدرضا شجریان برجسته‌ترین هنرمند عرصه آواز و موسیقی سنتی ایران که از وی با عنوان "خسرو آواز ایران" یاد می‌شود پس از تحمل دوره طولانی بیماری پنجشنبه شب در سن ۸۰ سالگی در بیمارستان جم تهران درگذشت.
مرحوم شجریان سالها از بیماری ریه رنج می‌برد و طی روزهای اخیر به دلیل مشکلات ریوی و تنفس ناپایدار، افت فشار خون و افت سطح هوشیاری در بخش مراقبتهای ویژه بستری شده بود.
استاد شجریان زادهٔ اول مهر ۱۳۱۹ در مشهد، موسیقی‌دان، آهنگ‌ساز، خواننده و خوشنویس ایران زمین و نامزد ۲ جایزه گِرمی (Grammy Awards) بود و سایت انجمن آسیا وی را به عنوان پرآوازه‌ترین هنرمند موسیقی اصیل ایرانی معرفی کرد. همچنین روزنامه ونکوورسان او را یکی از مهم‌ترین هنرمندان موسیقی در سال ۲۰۱۰ و یکی از ۵۰ صدای برتر جهان معرفی کرده بود.
مرحوم شجریان در طول فعالیت هنری خود موفق به تولید ۶۰ آلبوم موسیقی، خوانندگی در تیتراژ فیلمهایی همچون دلشدگان، ابجد و زمستان و اجرای دهها کنسرت داخلی و بین‌المللی شد.
نظر شما