مطالبات حال نشده مازندرانی‌ها از پروژه سد فینسک

ساری - ایرنا - سد " فینسک " در حالی با تخصیص ردیف بودجه وارد فاز اجرایی شده است که به نگرانی‌ها و سئوالات بخشی از افکار عمومی مازندران اعم از مردم ، مسئولان ، نمایندگان مجلس و کارشناسان پاسخ قانع کننده داده نشده است.

به گزارش ایرنا ، نگرانی‌هایی از قبیل فقدان پیوست‌های زیست‌محیطی ، اجتماعی و اقتصادی سد فینسک در طول چند سال اخیر بارها از سوی فعالان و کارشناسان محیط زیست و متخصصان مدیریت منابع آب و سایر آگاهان در بخش‌های دیگر علمی ، فنی و تخصصی گوشزد شده است ، ولی نه تنها تاکنون توجهی به آنها نشده ، بلکه بنا به اظهار برخی از مسئولان و نمایندگان مجلس ، به درخواست در اختیار گذاشتن اسناد مطالعاتی ، ارزیابی و مجوزهای زیست محیطی آن و ... مرتبط با احداث سد نیز پاسخ داده نشده است.

چند سالی می‌شود که کمپین‌های مختلفی تحت عنوان نه به انتقال آب خزر و نه به احداث سد فینسک در شبکه‌های مجازی توسط کارشناسان و فعالان حوزه‌های مرتبط راه‌اندازی شده است ؛ کارشناسانی که در تمام این مدت، فعالانه، مشغول گردآوری و انتشار اطلاعات اعم از تاثیرات منفی انتقال آب بین حوضه‌ای (چه در قالب شیرین‌سازی و طرح انتقال آب خزر و چه در شکلِ احداث سد فینسک) بر روی محیط زیست و اقتصاد کشاورزی مازندران بوده‌ و تاکنون نیز توانسته‌اند با اشاره به همین اطلاعات جامع، مستند و قابل تامل، بخش عظیمی از افکار عمومی استان را با خود همراه کنند.
وقتی به این پویش‌های اجتماعی مراجعه می‌کنید چند پرسش و نگرانی عمده از سوی کارشناسان و افراد مطلع، توجه شما را به خود جلب می‌کند ، پرسش هایی از قبیل اینکه اساسا چه میزان آب از طریق این سد قرار است به سمنان منتقل شود؟ رودخانه‌ اسپیرود که بناست سد فینسک بر روی آن احداث شود، یکی از سرشاخه‌های عمده تامین‌کننده آب سد شهید رجایی ساری است، کاهش آورد این سد، به دلیل انحراف این سرشاخه به سمت سد فینسک، امری اجتناب‌ناپذیر است، وزارت نیرو برای رفع این نگرانی آیا تدبیری اندیشیده است؟ چه بر سر منابع طبیعی و پوشش گیاهی و جانوری حوزه سد فینسک خواهد آمد؟
همه اینها در حالی است که چنانچه پروژه‌هایی از این دست از گذشته تا به امروز، را بر ترازوی سود و زیان قرار دهیم، با در نظر گرفتن مواردی همچون، تحمیل خسارات زیست‌محیطی جبران‌ناپذیر بر روی پوشش گیاهی و جانوری در مناطق مبدا و مقصد، نابودی تدریجی اقتصاد کشاورزی مناطق پایین دست، مشکلات و معضلات عدیده اجتماعی و امنیتی از قبیل بالا گرفتن تنش‌ها و درگیری‎های شدید قومیتی و افزایش مهاجرت‌های بی‌رویه و مدیریت نشده، وزنه ضرر و زیان بسیار سنگین‌تر از سود و منافع حاصل از آنها خواهد بود و پرسشی که در اینجا باید مطرح شود این است که ساخت سد با این میزان از ضرر و زیان چه توجیهی دارد؟


نباید همه کشور را به کویر تبدیل کنیم
صاحب شریفی نماینده مازندران در شورای عالی استان‌ها از جمله افراد آگاه و مطلع در این زمینه است که در این باره سخنان فراوانی دارد. بنا بر اظهارات شریفی، بانک جهانی در پنجاهمین سال افتتاح خود اذعان کرد که ۸۰ درصد از سدسازی‌های صورت گرفته نه تنها مفید نبوده بلکه آسیب محیط زیستی به همراه داشته است.
نماینده مازندران در شورای عالی استان‌ها، در این باره به ایرنا گفت: کمیسیون جهانی سد، گزارشی در بررسی اشتباهاتی در زمینه سدسازی منتشر کرده که در آن گفته شده، انتخاب رودخانه اشتباه برای ساخت سد، بی‌توجهی به تغییرات جریان آب پایین‌دست که باعث ثبات اکولوژی منطقه می‌شود، غفلت از تنوع زیستی بویژه آبزیان، سیاست‌ها و محاسبات اقتصادی اشتباه، ناتوانی در جلب رضایت عمومی ساکنان منطقه، سوءمدیریت در خطرات و تاثیرات و ساخت و ساز بی‌رویه سدها، هفت اشتباه بحران‌آفرین در این زمینه است.
وی برای توضیح و تشریح بیشتر مطلب، از سد معروف «الگلگز» در ایالات متحده آمریکا مثال‌ زد و گفت: به دلیل اینکه تالاب پایین دستِ رود دچار خشکسالی شده بود، سد را تخریب کردند تا محیط زیست پایین دست رود احیا شود.
به بیان شریفی، در حالی که جهت‌گیری‌ها در دنیا به این صورت است داستان در کشور ما اساسا شکل دیگری دارد که عمق فاجعه را می‌توان در وارسی روند ساخت سد فینسک به وضوح دریافت.
شریفی ادامه داد: در استان مازندران رودخانه‌های کاورد، رودبارک یا سرم، گلخواران، تنگه، اشک‌رود، شیرین‌رود و رودخانه عروس و داماد به عنوان سرشاخه‌های اصلی و فرعی در پایین‌دست سد فینسک وارد دریاچه سد شهید رجایی می‌شوند و  حدود ۳۰۰ روستا در بالادست و پایین‌دست سد شهید رجایی از آب سرشاخه‌های اصلی بویژه سفیدرود بهره می‌برند و در واقع حقابه‌های قانونی دارند که با سرازیر شدن این آب به سوی استان‌های همجوار با طرح‌های عملیاتی شرکت بهره‌بردار و نیز همکاری وزارت نیرو مشخص نیست چه کسی جوابگوی کم‌آبی به وجود آمده برای مردم گلستان و مازندران خواهد بود و این درحالی‌ست که به گفته منابع محلی در سال گذشته این منطقه با بحران کم‌آبی شدیدی مواجه بوده و ذخایر آبی آن به ۵۵ درصد کاهش یافته است.
نماینده مازندران در شورای عالی استان‌ها تاکید کرد: احداث سد فینسک باعث وارد شدن صدمات اساسی‌ بر پیکره محیط زیست گلستان و مازندران می‌شود و با این کار دیگر هیچ طبیعت سبز و بکری در مرکز استان گلستان و مازندران باقی نخواهد ماند. 
صاحب شریفی در ادامه با بیان اینکه احداث این سد علاوه‌ بر کاهش شدید منابع آبی در مبدأ مازندران، موجب خراشیدگی کوه‌ها، فرسایش خاک در مسیر، از ‌بین رفتن توده جنگلی و به‌جا ماندن زباله‌های ناشی از انجام عملیات عمرانی خواهد شد، تصریح کرد: بر اساس نقشه‌ها، آب‌های زیرزمینی کل استان مازندران از لحاظ برداشت برای رفع نیاز کشاورزی منطقه در مرحله هشدار قرار دارد که این امر نشان‌دهنده آن است که مازندران در حال قرارگیری در لیست دشت‌های ممنوعه است؛ از طرفی کویر نیز از سمت شرق در حال بلعیدن استان مازندران است، آنگاه با این وضعیت اسفبار چگونه ممکن است استانی که خود با مشکلات عمیق کمبود آب دست و پنجه نرم می‌کند، بتواند آبی را که مورد نیاز مردم و کشاوزران خود است به  کارخانجات تعطیل یا رو به تعطیلی استان سمنان بدهد تا آنها را پشتیبانی کند.
وی با اشاره به نامه تعدادی از اساتید اقتصاد به مقامات کشور ، اظهار داشت: در این نامه از احداث سدها به عنوان یکی از دلایل عقب ماندگی کشور و از جمله خطاهای دولت‌ها در طول سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نام برده شده است.
شریفی اظهار داشت : کم‌آبی استان سمنان یا هر استان دیگری البته جزو دغدغه‌های ماست، اما چاره آن، این نیست که هربار به سراغ جغرافیایی برویم و آنقدر برداشت کنیم تا آن سرزمین نیز چون سایرین خشک شود.


فینسک آغاز ساخت چند سد دیگر ؟
کارشناسان و فعالان عرصه محیط زیست و منابع طبیعی همان طور که در ابتدا نیز اشاره شد، از جمله مخالفان احداث سد فینسک هستند و برای ابراز مخالفت خود نیز دلایل فراوانی را برمی‌شمرند ولی وجه مشترک اظهارات تمامی آنها نبود اطلاعات شفاف در باره این سد و برنامه های بعدی است.

دکتر بابک مومنی، استاد مدیریت منابع آب و عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور ساری که خود از جمله مشاوران و افراد مطلع در پرونده احداث سد فینسک است و در جلسه چندی پیش کمیسیون کشاورزی مجلس با حضور وزیر نیرو و نمایندگان مازندران حضور داشت ، در این باره به ایرنا گفت : کارشناسان وزارت نیرو در آن جلسه سعی داشتند تا با آمار و ارقام و اسنادی که در دست داشتند توضیح دهند که استان سمنان برای افق ۱۴۲۰ نیازمند آب سد فینسک است.

وی با بیان اینکه مسئولان استان سمنان در حال حاضر هم می گویند که به صورت نقطه‌ای در برخی شهرستان‌ها همچون شهرستان‌های مهدیشهر، سرخه و سمنان دچار کمبود آب هستند ، اضافه کرد: شنیده‌ها حکایت از آن دارد که پس از احداث سد فینسک، برنامه بعدی احداث سد بر روی  سرشاخه‌های نکارود جهت تامین آب موردنیاز شهرستان شاهرود و همچنین احداث سد کسیلیان در قائم‌شهر برای تامین آب شهرستان سمنان است.
مومنی خواستار در اختیار گذاشتن اسناد مطالعاتی سد فینسک شد و گفت : البته ما توانستیم به طریقی همچون سند آمایش آب سمنان و تحلیل‌ بر روی داده‌های خام ، اصالت ادعای نیاز مبرم استان سمنان به آب را مورد بررسی قرار دهیم که نکات قابل توجهی داشت .

وی توضیح داد : به رغم تصریح سند آمایش سرزمینی سمنان در خصوص واقع شدن ۹۵ درصد از خاک این استان در کویر مرکزی ایران ، در افق ۱۴۲۰ برای این استان چیزی در حدود ۵۰ درصد افزایش جمعیت تخمین زده شده است در حالی که این افزایش نرخ جمعیت برای مازندران در همان مقصد زمانی حداکثر ۱۱ درصد در نظر گرفته شده است.
مومنی گفت : در هر استان ما با دو نوع جمعیت مواجهیم. جمعیت ایستا که شامل ساکنان و بومیان آن منطقه می‌شود و جمعیت شناور یا پویا که به مسافران و گردشگران اشاره دارد و متاسفانه همواره در بحث‌های مختلف آمایش سرزمین در مازندران و بالطبع دریافت بودجه‌های لازم در بخش‌های مختلف استان، از آن غفلت می‌شود.
وی با طرح این پرسش مهم که اساسا استانی که دچار مضیقه‌های شدید آبی است چه نیازی به طرح توسعه کشاورزی و صنایع آب‌بر همچون فولاد دارد، تاکید کرد : چطور است برای مهار آب‌های سطحی در استان مازندران که هنوز در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد هیچ علاقه و رغبتی دیده نمی شود ، اما در بحث انتقال آب‌های سرزمینی مازندران بدون در اختیار قرار دادن اطلاعات مورد نیاز ، تصمیم گیری می شود؟

خطر خشکیدن چشمه‌ها 

کارشناسان تبعات زیست محیطی ساخت سد فینسک را بسیار گسترده توصیف می کنند ، چنان که دکتر محمد امینی عضو هیات علمی دانشگاه منابع طبیعی ساری بر این نکته تاکید دارد و می گوید : در صدد ساخت سد بر روی رودخانه‌ای هستند که تعذیه کننده چشمه‌ها و سفره‌های آب زیرزمینی است. میزان بارش منطقه فینسک به لحاظ خطوط هم‌باران سازمان هواشناسی معادل بارش دشت ساری است که البته بارش‌ها در منطقه مرتفع فینسک عمدتا به شکل برف، ذخیره زمستانه خوبی برای مناطق پایین دست رودخانه است.
وی افزود : دریاچه سد، خود، برش اکوسیستمی ایجاد کرده و باعث بسته شدن مسیر رفت و آمد جانورانی می‌شود که در چهار منطقه حفاظت شده محیط زیستی آنجا زندگی می‌کنند.
رییس جامعه جنگلبانی ایران در مازندران با بیان اینکه تنها خود بنای سد نیست که مشکلاتی را ایجاد می‌کند، ادامه داد: برای احداث سد، نیاز به جاده‌سازی و استقرار دکل‌های برق و سایر تاسیسات و جانمایی سیستم‌های پمپاژ و موتور پمپ داریم که همگی اینها راه را برای قطع درختان و از بین رفتن پوشش مرتعی منطقه از یک سو هموار کرده و علاوه بر ایجاد برش بعدی اکوسیستمی و کاهش عمر مفید سد به سبب فرسایش خاک به یک سوم، به دلیل خوش آب و هوا بودن و اقلیم کوهستانی منطقه، پای خوش‌نشینان را نیز به روستای فینسک باز کرده و ویلاسازی و تاسیسات گردشگری را در آنجا رونق دهد که این امر خود می‌تواند تبعات منفی فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی عدیده‌ای را برای منطقه به دنبال داشته و سیمای منطقه بکر رودخانه اسپیرود را به طور کلی تغییر دهد؛ بنابراین احداث سد فینسک علاوه بر آنکه مازندران را به لحاظ تامین منابع آبی از منطقه دچار مشکل جدی می‌کند، مشکلات متعدد زیست محیطی، تبعات اجتماعی و اقتصادی و تنش‌های بخش کشاورزی را توامان به همراه خواهد داشت.
عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور در ادامه با اشاره به مهم‌ترین نکته مغفول مانده در سلسله مباحث سد فینسک، گفت: مهم‌ترین مبحث در این زمینه مربوط می‌شود به حوضه آبریز رودخانه فینسک که در تجن و سرزمین مازندران واقع شده و بر همین مبنا ساخت این سد به معنای انتقال آب بین حوضه‌ای بوده که این اقدام سال‌هاست ممنوع شده است.
امینی با بیان اینکه حتی طرح‌های انتقال آب هم به صورت بسیار محدود و به دو شرطِ بی‌آبی شدید در مقصد و عدم آسیب رساندن به مبدا  قابل اجراست، تاکید کرد: وقتی مقصد نیاز شدید آبی ندارد و در ثانی مقصد در اثر ساخت این سد دچار آسیب‎های جدی زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و ... می‌شود ساخت سد فینسک به هیچ وجه عقلانی و منطقی نیست.
استاد کرسی منابع طبیعی دانشگاه منابع طبیعی و علوم کشاورزی ساری با بیان اینکه طبق قانون و بر اساس سیاست‌های ابلاغی آب ، ساخت این سد به هیچ وجه اصولی و منطقی نیست . اگر به پروژه‌ها و تجربیات سابق کشور در حوزه انتقال آب بین حوضه‌ای نگاهی بندازیم خواهیم دید که این طرح‌های پر هزینه و مخرب، به غیر از آسیب‎های زیست محیطی و اقتصادی، تهدیدات جدی امنیتی و اجتماعی نیز برای مناطق مبدا و مقصد به دنبال داشته‌اند.
رییس جامعه جنگلبانی ایران در مازندران، با بیان اینکه استان سمنان به گواه اسناد، آمار و ارقام و جداول جزو چهار استان پرمصرف کشور در مصرف سرانه آب است توضیح داد: همان طور که گفته شد، مقدار آب ورودی سد شهید رجایی در اثر احداث این سد حداقل به میزان ۱۰ تا ۱۵ درصد کاهش خواهد یافت و البته فراموش نکنیم که اکنون در سال‌های پرآبی هستیم و در سال‌های بعد به دلیل پدیده تغییر اقلیم وارد سال‌های خشکسالی می‌شویم و بر همین اساس هر اندازه کاهش منابع آبی زیر سطحی و به ویژه کاهش سد مهم شهید رجایی می‌تواند تهدیدی بزرگ برای کشاورزی و اقتصاد منطقه باشد.
امینی افزود : بنده به عنوان رییس جامعه جنگلبانی ایران در استان مازندران که جامعه‌ای متشکل از ۶۰۰ نفر از اساتید دانشگاه تا تشکل های مردم نهاد و مدیران دستگاه‌های اجرایی است اعلام می‌کنم که همگی ما با احداث این سد به شدت مخالفیم.

خسارت به کشاورزی مازندران 
یکی از تبعات ساخت سد فینسک که منتقدان بر آن تاکید دارند ، خسارتی است که بخش کشاورزی مازندران وارد می کند. منصورعلی زارعی نماینده مردم ساری و میاندرود در مجلس شورای اسلامی در این باره به ایرنا گفت: با احداث سد فینسک به بخش‌های مختلف از جمله بخش کشاورزی و محیط زیست در آن منطقه آسیب جدی وارد می‌شود.
وی افزود : بخشی از حقآبه سد شهید رجایی از رودخانه اسپه‌رو (اسپیرود) که قرار است سد فینسک بر روی آن احداث گردد، تامین می‌شود و مسلم است با احداث این سد که در حوضه‌ آبریز تجن نیز قرار دارد، سد شهید رجایی دیگر به سهم خود از این رودخانه دسترسی نخواهد داشت.
زارعی با اشاره به فاصله ۷۰ کیلومتری سد شهید رجایی تا مخزن سد فینسک ، گفت : در این حد فاصل، بسیاری از اراضی منابع طبیعی و مراتع و همچنین حدود ۸۰۰ هکتار از اراضی شالیزاری مازندران قرار دارند که با احداث این سد، همگی آنها متاثر خواهند شد.
این نماینده مجلس با اشاره به نشست های مختلفی که نمایندگان مجلس در سال جاری با کارشناسان و دست‌اندرکاران پروژه برگزار کردند ، اظهار داشت : در آن جلسات بارها از سوی طرف مقابل عنوان شده بود که همه مطالعات و ارزیابی‌ها انجام گرفته است و ما نیز بارها از جمله در جلسه ای با حضور وزیر نیرو گفتیم که بر این ارزیابی‌ها ایرادات جدی وارد است و تا ما و کارشناسان امر که با ما همکاری دارند به طور کامل اقناع نشده و نگرانی‌های ما به جد برطرف نشود ، نباید کارهای اجرایی سد ادامه یابد.

زارعی گفت : ما همچنان معتقدیم احداث این سد بر روی رودخانه اسپیرود تا به اینجای کار هیچگونه توجیه اقتصادی، کشاورزی و زیست محیطی ندارد و حتی بر روی کیفیت آب سد شهید رجایی نیز در دراز مدت تاثیر خواهد گذاشت.
وی افزود : ما هیچگونه دشمنی با مردم شریف و عزیز سمنان نداشته و نداریم . ما نه از روی بُخل و تنگ‌نظری که از سرِ دلسوزی و با تکیه بر نظرات و مشورت‌های کارشناسان امر، احداث این سد را به نفع مردم منطقه نمی‌دانیم.

ضرورت پیوست زیست محیطی پروژه‌های تامین آب
در میان دستگاه‌های اجرایی مرتبط با موضوع سدسازی، مسلما شرکت‌های‌ آب منطقه‌ای به واسطه اینکه بازوان مدیریتی وزارت نیرو در استان‌ها هستند، بیش از سایر دستگاه‌ها ذیصلاح بوده و در اولویت پاسخ به پرسش‎ها در این باره هستند. در همین راستا، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران در پاسخ به این پرسش خبرنگار ایرنا مبنی بر اینکه آیا به نظر شرکت آب منطقه‌ای مازندران، تمامی گزینه‌های ممکن به غیر از احداث سد، برای تامین حجم آبی معادل سد فینسک در سمنان بررسی شده است یا خیر گفت: معمولا در بحث‌های انتقال آب بین حوضه ‌ای، قبل از هر تصمیم، به جهت مباحث اجتماعی این مباحث باید بررسی شود و راهکارهای انتقال از نظر وزارت نیرو آخرین مرحله می‌باشد، این مباحث در فرایند تخصیص آب در وزارت نیرو کنترل می‌شود.
محمدابراهیم یخکشی در خصوص داشتن یا نداشتن پیوست زیست محیطی طرح نیز اضافه کرد: معمولا پروژه‌هایی که به اجرا می‌رسد لزوما و حتما باید پیوست زیست محیطی داشته باشد و در گردش کار بودجه‌ای معمولا به آن توجه می‌شود. کنترل این مهم به عهده سازمان برنامه و بودجه و محیط زیست است. 
بر اساس اظهارات مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران، اجازه انتقال آب برای ۵/۷ میلیون متر مکعب داده شده است. حجم مخزن سد شهید رجایی حدود ۱۶۰ میلیون مترمکعب است. براساس آمار در دوره بهره‌برداری سد شهیدرجایی، حداقل آب ورودی به  سد شهیدرجایی به میزان ۹۵ میلیون متر مکعب در سال آبی ۹۷-۹۶ رخ داده است و حداقل آب شاخه سفیدرود نیز در همین سال ۴۷ میلیون متر مکعب بوده است.
معاون آب و خاک جهاد کشاورزی مازندران هم در باره تبعات ساخت سد فینسک بر کشاورزی استان به ایرنا گفت : به طور کلی رودخانه اسپیرود، یکی از سرشاخه‌های اصلی سد شهیدرجایی است . آب این رودخانه در سال‌های کم‌آبی تا سقف ۱۲ میلیون مترمکعب و در سال‌های پرآبی بین ۱۸ تا ۱۹ میلیون مترمکعب از آب موردنیاز سد شهیدرجایی را تامین می‌کند و بدیهی‌ است بعد از احداث سد فینسک بر روی رودخانه اسپه‌رو، این میزان آب موردنیاز سد دیگر تامین نخواهد شد یا به نصف و کمتر تقلیل خواهد یافت.
فرهادی با اشاره به اینکه طبق برآوردها، رودخانه اسپیرود در سال‌های کم آبی بین ۲۰ تا ۲۵ درصد از آب سد شهیدرجایی را تامین می‌کند، اضافه کرد: بر اساس ارزیابی‌های متعدد سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران، حدود پنج هزار هکتار از اراضی کشاورزی (شالیزاری) شهرستان‌های ساری و میاندورود و جویبار از آب سد شهیدرجایی مشروب می‌شوند که در صورت انحراف آب رودخانه به سمت سمنان، قدر مسلم همه این اراضی دچار تنش و استرس آبی خواهند شد.
این مقام مسوول با بیان اینکه بر اساس اسناد بالادستی وزارت نیرو، حوضه آبریز همواره ملاک و معیار تامین آب برای مناطق مختلف است، تاکید کرد: سئوال اینجاست که چگونه وزارت نیرو در فکر احداث سد فینسک و انحراف مسیر رودخانه به سمت سمنان است، حال آنکه اساسا حوضه آبریز این رودخانه تجن است و از آن مهم‌تر، این رودخانه از سرشاخه‌های اصلی سد شهید رجایی محسوب می‌شود و چنین اتفاقی تاکنون در کشور مسبوق به سابقه نبوده است.
به طور کلی هرگونه دست بردن در طبیعت، برای اکوسیستم تبعاتی را به دنبال خواهد داشت و سدسازی در این میان، از جمله اقداماتی است که خواه ناخواه چرخه طبیعی منطقه موردنظر را دچار چالش‌های جدی خواهد کرد. از همین روست که این روزها بسیاری از کشورها به سدسازی حتی به عنوان آخرین گزینه تامین آب نیز نگاه نمی‌کنند چه رسد به عنوان نخستین گزینه. برخی کشورها از جمله امریکا سال‌هاست با توجه به سنگینی وزنه تعارضات محیط زیستی نسبت به خدمات تامین منابع آب، بعضی از سدهای ساخته شده را تخریب می‌کنند تا بیش از این مجبور نباشند تقاص آسیب زدن به طبیعت را بپردازند.
این در حالی است که سدسازی در ایران هنوز هم موافقان بسیاری دارد، موافقانی که این روزها از جمله حامیان ساخت سد فینسک با تبعات فراوان زیست محیطی هستند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست در همین رابطه طی گفت‌وگویی با ایرنا با اشاره به نقش و مسئولیت وزارت نیرو به عنوان مرجع تخصیص آب در کشور، اظهار داشت: به طور کلی وزارت نیرو است که براساس کمیت و تابلوی منابع و مصارف آب، پس از انجام بررسی‌های متعدد در کمیته‌ها و کارگروها ذیل قوانین و مقررات و بعد از نیازسنجی و اعلام نظر کارشناسان تصمیم می‌گیرد، آب را به شکل و شیوه‌ خاصی در یک منطقه، تامین کند و یا انتقال دهد که یکی از این روش‌ها نیز احداث سد است.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی افزود : نقش محیط زیست، آن طور که در برنامه سوم توسعه بر آن تاکید شده است، ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه‌های بزرگ کشور از جمله در خصوص احداث سد است.  به این ترتیب، چنانچه مشاورین و کارشناسان ارزیاب محیط زیست به این نتیجه برسند که طرح یا پروژه دارای اثرات مخرب زیست محیطی است، باید به دنبال راهکارهایی برای کاهش این آثار باشند و بعد از آن در صورت یافتن یا نیافتن راه‌حل‌هایی برای کاهش اثرات، آرا و نظرات خود را در کارگروه ارزیابی اثرات محیط زیستی که متشکل از نمایندگانی از سازمان برنامه و بودجه و متولی مربوطه (در اینجا وزارت نیرو) است، ارائه می‌دهند تا در خصوص ادامه یا توقف پروژه تصمیم‌گیری شود.
وی گفت : از آنجا که خاستگاه احداث سد در سمنان بوده است، مجموعه امور آب سمنان ارزیابی را تهیه کرد و در سال ۹۱ نیز توانست مصوبه احداث سد را بگیرد و این در حالی بود که از همان ابتدا تا به امروز هنوز هیچگونه نظرخواهی از مسئولان و کارشناسان و مشاوران مازندران نشده است.
ابراهیمی افزود : از همان سال‌ها تاکنون همه کارها و اقدامات در استان سمنان انجام گرفته و در نهایت کمیته ماده ۲ ضوابط استقرار صنایع، خدمات و کشاورزی، رای مثبت خود را نسبت به احداث سد فینسک اعلام کرد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران با بیان اینکه قطعا هرگونه سدی که در بالادست ساخته می‌شود تبعات مخرب و منفی برای پایین دست سد ایجاد خواهد کرد، گفت : این سد اثرات مخرب متعددی دارد که یکی از آنها تحمیل آثار مخرب زیست محیطی است و تبعات منفی دیگری نیز در سایر حوزه‌های کشاورزی و اقتصادی و اجتماعی خواهد داشت که حتما باید بررسی شود.
 

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha