نادر شهسواری، پیشکسوت شیرازی هنر تئاتر و سینماست. او که متولد سال ۱۳۲۹ است، از ۹ سالگی وارد عرصه هنرهای نمایشی شد و عمر به کارگردانی، بازیگری و نویسندگی گذارند و امروز نیز از پیشکسوتان نمایش‌های آیینی و سنتی کشور شناخته می‌شود.
این پیشکسوت ۷۰ ساله تئاتر و سینما که در روزهای شیوع بیماری نیز از پای ننشسته است، به گفته خود سعی می‌کند وقتش را با حضور در فیلم‌ها و پروژه‌های مختلف، آمادگی برای دفاع از پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد و تدارک کتابی باعنوان"شیرین‌شکنان شهر فروش شیرازی" که درباره نمایش‌های شادی‌آور در شیراز، تاریخ نمایش‌های مفرح و بنگاه‌های شادمانی است، پر کند.
شهسواری این روزها سریال شرم را در شبکه سوم سیما بر روی آنتن دارد. او به‌تازگی در فیلم قهرمان اصغر فرهادی که در شیراز فیلمبرداری می‌شود جلوی دوربین رفته است؛ همچنین نقش‌آفرینی متفاوت او در فیلم شنای پروانه محمد کارت نیز در جشنواره فیلم فجر سال ۱۳۹۸ از او چهره‌ای متفاوت ارائه کرد.
این هنرمند در گفت و گو با ایرنا درباره تاثیر شیوع ویروس کرونا بر وضعیت فعلی تئاتر و سینما به‌ویژه در شهرستان‌ها عنوان کرد: با نگاهی واقع‌گرایانه باید گفت که این بیماری در تمام عرصه‌ها تاثیر منفی گذاشته است و هنر نیز از این قاعده جدا نیست.
او ابراز داشت: بسیاری از فعالیت‌های حوزه فیلمسازی حتی در تهران هم متاثر از این وضعیت متوقف شده یا با تغییر عوامل همراه بوده‌اند، بسیاری از گروه‌ها نمی‌توانند فیلمبرداری را شروع کنند چون نمی‌دانند تداوم تعطیلی‌ها به چه صورت خواهد بود و با توجه به اینکه آغاز هر اثر تلویزیونی یا سینمایی بسیار هزینه‌بردار است، پیش‌بینی وضعیت نیز دشوار شده است.
درک تئاتری‌ها از وضعیت کنونی مطابق واقعیت نیست
شهسواری با اشاره به اینکه هنر تئاتر در این میانه بسیار مهجورتر از سینما و پروژه‌های تلویزیونی تحت تاثیر قرار گرفته است، گفت: با این حال، اتفاقی که روی داده این است که به نظر می‌رسد درک هنرمندان تئاتری از این هنر در شرایط کنونی چندان مطابق واقعیت نیست.
این بازیگر پیشکسوت تئاتر عنوان داشت: این روزها سخن از اجرای مجازی تئاتر است؛ اما این هنر برخلاف دیگر هنرها که کمابیش بدون حضور رخ‌به‌رخ مخاطب قابل ارائه است، نمی‌تواند بی تماشاگر تولید شود.
به بهانه بحران، کار غیرحرفه‌ای نکنیم
شهسواری با اشاره به اینکه جهان دچار بحران شده است و همگان بناچار تحت تاثیر آن، به نسبت‌های مختلف آسیب دیده‌اند، گفت: اینکه به این بهانه حرکت‌های غیرحرفه‌ای انجام دهیم، درست نیست؛ از سوی دیگر باید در نظر گرفت که در وضعیت فعلی چه کسی حاضر است برای تئاتر هزینه کند که پاسخ هیچ است.
او افزود: زمانی تئاتر برگزار می‌کردیم و اعضای خانواده و دوستان و آشناها به دیدن آن می‌آمدند؛ اما امروز تئاتر برای هیچ‌کس اولویت نیست.
تئاتر پویا باید نفس‌به‌نفس تماشاگر اجرا شود
شهسواری با یادکرد از خاطرات سالیان سال فعالیت هنری‌اش، گفت: بیش از ۵۰ نمایشی که ماه‌ها برای آن تمرین کردیم، چندی مانده به اجرا به هر دلیلی متوقف شد و تاکنون حتی یکی از این آثار را جزو کارنامه کاری خود ارائه نکرده‌ایم؛ چراکه تئاتر پویا زمانی واقعاً روی داده است که نفس‌به‌نفس تماشاگر اجرا شود.
بازیگر شنای پروانه اظهار کرد: وضعیت بحرانی کرونا ممکن است تا یکی دو سال دیگر ادامه داشته باشد و تئاتر نیز ضرورت اجتماعی دارد؛ درحالیکه ما امروز دچار بی‌عملی شده ایم و دست روی دست گذاشته‌ایم و گاه خاطرات گذشته را مرور می‌کنیم و افسوس می‌خوریم. این کارها فایده‌ای ندارد امروز باید در تدارک این باشیم که بتوانیم جلو آسیب‌های این بیماری را بگیریم و دولت هم باید کمک کند و اجازه اجرای تئاتر را با رعایت پروتکل‌های بهداشتی بدهد.
تئاتر حرفه‌ای در فارس و شیراز وجود ندارد
او از اینکه برخی اهالی تئاتر فارس عنوان می‌کنند که منبع درآمدی خود را از هنر تئاتر از دست داده‌اند، ابراز تعجب کرد و افزود: اجرای تئاتر حتی پیش از شیوع ویروس کرونا هم، چندان بصرفه نبود و تنها برخی نمایش‌ها که در گفتار عوام به تئاتر "لاکچری" یا "لوکس" معروف شده، می‌فروخت که آن هم برای قشر خاصی ساخته می‌شد و ارتباطی با مردم نداشت، اینکه گمان کنیم در فارس و شیراز، تئاتر حرفه‌ای وجود دارد اندیشه‌ای کاملاً نادرست است بنابراین از دست رفتن منبع درآمدی هم پذیرفته نیست؛ چراکه در این استان کسی نیست که از طریق تئاتر امرار معاش کند؛ بنابراین از لحاظ مالی و اقتصادی چیزی را از دست نداده‌ایم.
بازیگر فیلم قهرمان عنوان کرد: آنچه از دست داده‌ایم، فعالیت اجتماعی است که هنرمند امروز را بیش از پیش، آزرده، گوشه‌گیر و منزوی کرده است.
او ادامه داد: در گذشته‌های دور عده‌ای از هنرمندان تئاتر با عنوان بازیگر صحنه در استخدام دولت در آمدند که امروز یا بازنشسته‌اند یا در آستانه آن قرار دارند؛ اما این روزها حتی با وجود موج تحصیل‌کردگان رشته تئاتر و دانش‌آموختگی آنان از دانشگاه‌ها هیچ‌یک از جوانان از این طریق امرار معاش نمی‌کنند و برای گذران زندگی به شغل‌های دیگری مشغول‌اند؛ به‌همین دلیل باور ندارم که کرونا آسیب معیشتی به هنرمندان وارد کرده و عنوان کردن این مسائل تنها، واگویه‌هایی شخصی است.
تئاتر فارس در سال‌های اخیر موفقیت‌هایی کسب کرد؛ اما همیشه در گیر و دار جذب مخاطب و تامین اقتصادش درمانده بود. هنر تئاتر نیز همچون دیگر کسب‌وکارهای هنری در زمره نخستین گروه‌هایی بود که از اسفند سال ۹۸ که تعطیلی‌ها و محدودیت‌های کرونایی به بخشی از زندگی انسان‌ها بدل شد، خاموش شد و ماه‌هاست که هیچ نمایشی بر صحنه هیچ سالنی اجرا نشده است.
نظر شما