۴ مرکز توانبخشی در تهران به کودکان اوتیسمی خدمات ارائه می کند

فرزانه نیکرو روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: در این مراکز مطابق دستورالعمل های بهداشتی آموزشی توانبخشی بسته خدمتی مداخلات مرکز محور (در حداقل سه روش تحلیل رفتار کاربردی (ABA)، تیچ و تعامل همه جانبه، و خانواده محور (از طریق آموزش و ارائه بسته آموزشی روزنه)، به کودکان و خانواده هایشان ارائه می شود.

وی افزود: کودکانی که در مراکز مذکور  تحت برنامه های آموزشی و توانبخشی قرار می گیرند بعد از ترخیص، متناسب با شرایط، به مهد و مدارس عادی، استثنایی، مراکز توانبخشی حرفه ای، کارگاه تولیدی حمایتی و یا مراکز حمایت شده شغلی ارجاع می شوند.  

معاون توانبخشی بهزیستی شهر تهران با اشاره به اینکه در شهر تهران ۲۰۰ کودک مبتلا به اوتیسم از خدمات مراکز روزانه آموزشی توانبخشی بهره مند هستند گفت: ۲ سال است که در بهزیستی تهران طرح غربالگری اوتیسم آغاز شده است و بر اساس آمارها، یک درصد جمعیت شهر تهران دارای اختلال اوتیسم برآورد می شوند که از این تعداد حدود ۲۰۰ کودک در حال دریافت خدمات هستند و امکان دارد خانواده ها از اختلال اوتیسم فرزندانشان آگاهی نداشته باشند.

وی ادامه داد: به دلیل اهمیت تشخیص و مداخلات توانبخشی به هنگام این اختلالات در سنین طلایی مداخلات که  بین ۲ تا ۵ سال است و با توجه به تنوع و وسعت برنامه های مداخله ای به منظور اجرای برنامه درمانی منظم تر و دارای ساختار،  تدوین و اجرای برنامه غربالگری، تشخیص و مداخله در اختلال طیف اوتیسم در دستور کار معاونت امور توانبخشی سازمان بهزیستی قرار گرفته است.

این مقام مسئول به جزییات اختلال اوتیسم اشاره کرد و گفت: اصطلاح "اختلال طیف اوتیسم" و یا مخفف آن ASD، یکی از ۶ اختلال دسته بندی شده در طبقه اختلالات عصبی-رشدی است که در آنها، رشد و تحول صحیح مغز یا دستگاه عصبی مرکزی مختل می شود. این اصطلاح به مشکلاتی در عملکرد مغز و دستگاه عصبی اشاره دارد که همزمان با رشد فرد، بر هیجان، توانایی یادگیری و حافظه او تاثیر منفی می گذارند.

وی اضافه کرد: علامت های این اختلال، بسته به شدت آنها، سطح رشدی و سن تقویمی، بسیار متغیر هستند. علایم این اختلال از ۱۸ ماهگی بروز یافته و معمولا در ۲۴ ماهگی قابل تشخیص است. این اختلال باعث می شود که مغز نتواند در زمینه ارتباطات اجتماعی و رفتارهای ارتباطی به درستی عمل کند.

نیکرو به خصوصیات اصلی اختلال طیف اوتیسم اشاره کرد و گفت: این اختلال با نشانه هایی در دو زمینه رفتاری مشخص شده اند که عبارتند از نقص در ارتباط اجتماعی و رفتارها، علایق یا فعالیت های تکراری و محدود است از این رو شدت اختلال طیف اوتیسم بر اساس نقص های موجود در ارتباط اجتماعی و روند رفتارهای محدود و تکراری در سه سطح نیازمند حمایت، نیازمند حمایت زیاد و نیازمند حمایت بسیار زیاد، تعیین می شود.

وی تاکید کرد: چهار فاز برنامه غربالگری، تشخیص و مداخله در اختلال طیف اوتیسم وجود دارد که شامل حساس‌سازی و آگاه‌سازی، غربالگری، تشخیص و مداخله گری (مرکز محور، خانواده محور) است.

این مقام مسئول با بیان اینکه خانواده ها باید نسبت به اختلال اوتیسم آگاه باشند، گفت: خانواده ها به سامانه غربالگری بهزیستی به آدرس autism.behzisti.net  مراجعه کنند و در آنجا به ۱۰ سوال موجود براساس پرسشنامه پاسخ دهند، اگر جواب سه سوال مثبت بود می توانند نسبت به وجود این اختلال در کودکانشان در این مرحله، حساس شوند.  

وی خاطر نشان کرد: خانواده ها می توانند بعد از این آزمون به نزدیکترین پایگاه تشخیص اختلال اوتیسم که توسط سامانه معرفی شده (۸ پایگاه در استان تهران) مراجعه و از طریق آن پایگاه به تشخیص قطعی توسط کارشناسان و مسئولان اقدام کنند.

نیکرو، هدف از اجرای طرح غربالگری اتیسم را ارتقاء کیفیت زندگی افراد دارای اختلال طیف اوتیسم و خانواده هایشان، شناسایی کودکان دارای اختلال طیف اتیسم به منظور مداخله به‌هنگام، در دسترس کردن خدمات برای کودکان دارای اختلال و خانواده هایشان، ارتقاء سطح آگاهی جامعه نسبت به اختلال طیف اوتیسم، ارتقاء سطح آگاهی و بهداشت روانی خانواده کودکان دارای اختلال و ارتقاء سطح آگاهی افراد کلیدی و مسئول عنوان کرد.

به گزارش ایرنا، اوتیسم نوعی اختلال عصبی و رشدی است که در آنها، رشد و تحول صحیح مغز یا دستگاه عصبی مرکزی مختل می شود. این اختلال در دو زمینه رفتاری از جمله نقص در ارتباط اجتماعی و رفتارها، علایق یا فعالیت های تکراری و محدود بروز می کند.

ارتباط برقرار نکردن با دیگران و دنیای خارج، ناتوانی در گفتار، نداشتن ارتباط چشمی، حرکات تکراری، پریدن، خنده و گریه، نگرانی و ترس بی دلیل، دادن پاسخ های غیر معمول به افراد، دلبستگی به اشیا و یا مقاومت در مقابل تغییر و حساسیت های غیر معمول در حواس پنجگانه برخی از نشانه های اوتیسم است که در همه افراد نیز یکسان نیست.

شدت اختلال طیف اوتیسم بر اساس نقص های موجود در ارتباط اجتماعی و روند رفتارهای محدود و تکراری در سه سطح ۱ نیازمند حمایت، سطح ۲ نیازمند حمایت زیاد و سطح ۳ نیازمند حمایت بسیار زیاد، تعیین می شود.