چالش‌های کمی وکیفی فرسودگی ماشین آلات صنعتی مازندران

به گزارش ایرنا، دستکم ۳ هزار واحد صنعتی با اشتغال‌زایی مستقیم ۸۰ هزار نفر در استان مازندران وجود دارد که از این تعداد ۴۶۱ واحد صنعتی در بخش ماشین‌آلات و فلزات اساسی، ۱۳۹ واحد در بخش برق و الکترونیک، ۱۱۵ واحد در بخش نساجی، ۴۰۸ واحد در بخش محصولات شیمیایی، ۲۱۶ واحد در بخش سلولزی، ۵۳۰ واحد در بخش کانی غیرفلزی و ۳۶۷ واحد صنعتی نیز در بخش تولید محصولات غذایی مشغول به فعالیت هستند که نوسازی و روغن کاری چرخ دنده های این بنگاه های اقتصادی عزم دولت سیزدهم را می طلبد.

علاوه بر مشکلات فرسودگی ماشین آلات خط تولید در مازندران که ظرفیت و کیفیت محصولات تولیدی را کاهش می دهد و براساس آمار سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، ۵۰ تا ۷۰ درصد واحدهای تولیدی در زمان حاضر با مشکل بازار فروش و ناتوانی در رقابت با کالاهای تولیدی مشابه دیگر کشورهای جهان مواجه هستند.

از سوی دیگر بانک‌های عامل مازندران به دلایل مختلف از جمله کمبود اعتبارات، رغبتی برای اعطای تسهیلات سرمایه ثابت باهدف اجرای طرح های توسعه ای و نوسازی ماشین آلات خط تولید ندارند چراکه در سه سال گذشته ۲۹ هزار میلیارد ریال تسهیلات به بنگاه های اقتصادی استان پرداخت شد که از این مبلغ تنها ۱۰ درصد تسهیلات اعطایی از نوع سرمایه ثابت بود و مابقی تسهیلات سرمایه در گردش است و این تسهیلات تنها کمبود نقدینگی واحدهای تولیدی را جبران کرد.

براساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت بیش از ۸۰ هزار واحد معادل ۳۰ درصد واحدهای صنعتی کوچک و متوسط کشور با مشکل فرسودگی خط تولید مواجه هستند که فرسودگی 2برابری ماشین آلات در مازندران بسیار تامل برانگیز است یعنی از مجموع ۲ هزار و ۵۰۰ واحد صنعتی کوچک و متوسط مستقر در شهرک ها و ناحیه های صنعتی مازندران، ۶۰ درصد با چالش فرسودگی ماشین آلات خط تولید مواجه هستند.

فرسودگی ماشین آلات خط تولید علاوه بر چالش بازار فروش و بیکاری کارگران، ناتوانی در رقابت با بازارهی جهانی را در پی دارد و بهره وری در تولید کالا را به شدت کاهش و در افزایش مصرف انرژی و برق بسیار تاثیر گذار است.

به گفته کارشناسان حوزه صنعت و معدن، اگر وضعیت فرسودگی ماشین آلات ادامه یابد و اقدامی برای نوسازی آن انجام نشود حداقل تا ۱۰ سال آینده صنعت مازندران نابود و این استان به جزیره ماشین آلات فرسوده تبدیل خواهد شد.

صنعتگران مازندرانی از شرایط تولید در زمان حاضر و ناتوانی در رقابت با بازارهای جهانی گلایه دارند و خواستار گره گشایی از مشکلات بخش صنعت مازندران از سوی مسوولان امر هستند.

تولید در مازندران؛ عقب گرد به ۲۰ سال قبل

فعالان اقتصادی می گویند با توجه به فرسودگی ماشین آلات خط تولید کارخانه ها، محصولات تولیدی مازندران توان رقابت با بازارهای خارجی را ندارد و تولید در استان به جای پیشرفت به عقب در حال حرکت است.

یکی از فعالان اقتصادی در گفت و گو با ایرنا گفت: با وضع موجود نمی توان به صادرات کالا از ایران به نقاط مختلف جهان دل خوش کرد و فرسودگی خط تولید چالش اساسی در مسیر راه صنایع است.

کیانونش مسلمی ادامه داد: در دهه‌های گذشته صنعتگران به راحتی فناوری های نوین را برای تولید کالا به کشور وارد می کردند اما به دلیل فشارهای خارجی آخرین باری که برخی از صنایع مازندران نوسازی شد به ۲۰ سال قبل برمی گردد.

وی اضافه کرد: بیشتر واحدهای تولیدی مازندران براساس نیاز روز جامعه کالا تولید می کنند و به دلیل انسداد مسیر در اجرای طرح های توسعه ای، ایده پردازی برای اجرای طرح های رونق صنعت از فعالان اقتصادی گرفته شده است.

این فعال اقتصادی تصریح کرد: تحریم در سال های گذشته خسارت جبران ناپذیری را به صنعت کشور وارد کرد و در خوشبینانه ترین حالت، در صورت رفع مشکلات ۱۰سال برای رسیدن به جهان برای رقابت به بازارهای بین المللی با نوسازی واحدهای تولیدی زمان نیاز است.

مسلمی گفت: از سوی دیگر بسیاری از کارخانه داران اعتقادی به فناوری ها روز ندارند و بیشتر به افزایش درآمد با کمترین هزینه می نگرند که این رویه یک آسیب جدی است و سازمان صنعت، معدن و تجارت در چارچوب اختیاراتی که دارد با تدوین الگوی مشخص، جلوی تولید کالاهای بی کیفیت را بگیرد.

وی اضافه کرد: صنعت مازندران در پستوی مشکلات غرق شده و اگر قرار است برای جوانان شغل ایجاد کنیم چاره ای جزء نوسازی ماشین آلات خط تولید وجود ندارد. با کاهش سرمایه گذاری ها و از سوی دیگر فرسودگی ماشین آلات خط تولید کشور، در سال های آینده آمار بیکاری افزایش خواهد یافت.

وی گفت: فرسودگی ماشین آلات خط تولید باعث افزایش قیمت تمام شده محصولات تولیدی در بازار شد و مردم مجبور هستند کالای با کیفیت معمولی و ضغیف را با قیمت بسیارقابل توجه خریدار کنند و از سوی دیگر در بازار رقابتی هم تمایل خریداران به خرید کالا مشابه خارجی بیشتر است.

صنعت مازندران در کما

به باور کارشناسان، به دلیل بازسازی نشدن خط تولید واحدهای صنعتی در سال‌های گذشته، کیفیت کالاهای تولیدی در مازندران کاهش چشمگیری داشته است و صنعت این استان این روزها حال خوشی ندارد و کما است.

نایب رییس خانه صنعت و معدن استان مازندران در گفت و گو با ایرنا گفت: به اعتقاد بنده در خوشبینانه ترین حالت، ۴۰ درصد واحدهای صنعتی و تولیدی مازندران فعال است و مابقی واحدهای با ۳۰ تا ۵۰ درصد ظرفیت فعالیت دارند و یا تعطیل هستند و ۶۰ درصد ماشین آلات خط تولید واحدهای صنعتی این استان فرسوده و نیازمند بازسازی است.

علیرضا فرجی اضافه کرد: تعطیلی واحدهای صنعتی و تولیدی مازندران در سال های گذشته باعث شده تا کارخانه داران رغبتی برای بازگشایی مجدد کارخانه نداشته باشند چراکه تعطیلی چند ساله، کارخانه را از چرخه رقابت و بازار خارج می کند. صنایع مازندران نیاز مبرم به حمایت دارد و وضعیت ماشین آلات خط تولید در این استان به هیچ عنوان خوب نیست و چرخ دنده های تولید نیازمند روغن کاری است.

نایب رییس خانه صنعت و معدن مازندران با بیان اینکه دستگاه های اجرایی استان اعتقادی به اجرای مصوبات کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید استان ندارند، گفت: بانک ها در اعطای تسهیلات سرمایه در ثابت به شدت سخت گیری می کنند. مشکلات صنعت و تولید مازندران را باید به گوش مسوولان بالادستی برسانیم و نباید بگذاریم صنعت مازندران با بی توجهی مسوولان به بی راهه برود.

فرجی خاطر نشان کرد: منابع مازندران برای اجرای طرح های توسعه ای و راه اندازی واحدهای تولیدی و صنعتی بی نظیر است و دولت سیزدهم باید دست صنعتگران را بگیرد. در چهار سال گذشته ۴۰۰ واحد صنعتی و تولیدی مازندران از چرخه تولید خارج شد و ماشین آلات خط تولید این کارخانه ها به مزایده رفت.

نایب رییس خانه صنعت و معدن مازندران با بیان مشکلات مالیاتی و بیمه ای کمر صنعتگران مازندرانی را شکسته است، افزود: مزایده گذاشتن واحدهای صنعتی تعطیل و بدهکار با وجود دستور رییس قوه قضاییه وقت برای جلوگیری از این رویه مخل تولید، خود تحریمی است و در مازندران  برخی بانک ها بدون توجه به این دستور، طلبکارانه اقدام به مزایده ماشین آلات خط تولید می کنند.

خودتحریمی‌ها امان صنعتگران را بریده است

صنعتگران معتقدند همکاری نکردن بانک های عامل و سازمان‌های مالیاتی و تامین اجتماعی باعث شده است که فعالان اقتصادی به روزمرگی دچار شوند و چرخ صنعت در مازندران باوجود منابع سرشار نچرخد.

یکی از تولیدکنندگان نایلون کشاورزی در گفت و گو با ایرنا می گوید دستگاه های اجرایی در مازندران عزمی برای گره گشایی از مشکلات صنعتگران ندارند و این روزها نابودی کارخانه ها با حراج گذاشتن ماشین آلات خط تولید راحت تر از آن است که دشمن بخواهد با موشک کارخانجات را بمب باران کند.

محمود شایان ادامه داد: بیش از ۳۰ سال است که میراث دار پدرم برای حفظ کارخانه تولید نایلون کشاورزی هستم اما مسوولان با خودتحریمی برای گره گشایی از مشکلات بخش صنعت مانع می شوند.

وی اضافه کرد: فلسفه راه اندازی کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید آن است که فراتر از قانون به مشکلات بخش تولید و صنعت رسیدگی شود اما زمانی که در جلسات شرکت می کنیم مدیران برای گره گشایی از مشکلات واحدهای تولیدی رغبتی ندارند و به بندهای آیین نامه های دخلی اداره خودشان استناد می کنند.

وی اضافه کرد: تعطیلی واحدهای صنعتی، باعث فرسودگی ماشین آلات خط تولید شده و برای بازگشت دوباره به چرخه تولید میلیاردها تومان اعتبار نیاز داریم که دولت برای تامین اعتبار همکاری نمی کند.

این فعال اقتصادی تصریح کرد: تحریم و فشارهای اقتصادی امان تولیدکنندگان استان را بریده است و برای آوردن یک قطعه کوچک باید ماه ها در انتظار ثبت سفارش باشیم. نوسازی نشدن ماشین آلات خط تولید باعث شده است تا نتوانم در بازارهای داخلی رقابت کنیم و محصولات تولیدی انباشت شده در انبار به فروش نمی رود.

شایان خاطر نشان کرد: اگر مسوولان صدای مارا می شنوند، می گویم که به داد ما برسند و تحمل این شرایط برای فعالان اقتصادی سخت شده و چند سال است که فشارهای خارجی و تحریم مانع تولید و اشتغالزایی شده است.

بانک‌ها همکاری نمی‌کنند

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران معتتقد است بانک‌ها برای نوسازی ماشین آلات خط تولید واحدهای صنعتی و تولیدی همکاری نمی کنند و فرسودگی خط تولید کارخانه ها در مازندران به عنوان یک چالش جدی مطرح است.

حسینقلی قوانلو گفت: مشکلات حوزه صنعت استان مازندران را به وزیر جدید صنعت، معدن و تجارت انتقال دادیم و برای رفع مشکلات صنعتگران امیدواریم. در سال گذشته بیش از ۱۲ هزار میلیارد ریال تسهیلات به واحدهای صنعتی و تولیدی استان پرداخت که ۱۰ درصد رقم پرداختی هم در ارتباط با تسهیلات سرمایه ثابت و نوسازی ماشین آلات خط تولید نبود.

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران اضافه کرد: در کنار فرسودگی ماشین آلات خط تولید، سرمایه گذاری های جدید در حوزه تولید مازندران در سال های گذشته انجام نشده است که این امر در بلندمدت صنعت استان را با چالش های زیادی مواجه خواهد کرد.

وی ادامه داد: میزان تولید ناخالص داخلی در مازندران در سال گذشته ۱۰۰ هزار میلیارد تومان بوده است که برای افزایش رشد اقتصادی باید سالانه ۳۲ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری جدید در استان انجام شود که مشکلات اقتصادی مانع اجرای این طرح می شود. در سال ۹۹ بیش از سه هزار و 500میلیارد تومان سرمایه گذاری جدید در مازندران انجام شد که تطبیق این عدد با آمار هدفگذاری شده نشان می دهد که به هیچ عنوان این عدد نمی تواند استان را به سمت رشد اقتصادی سوق دهد.

وی خاطر نشان کرد: باوجود کاهش حجم سرمایه گذاری ها، باید برای حفظ واحدهای تولیدی فعال مازندران اقدام کرد که یکی از این اقدامات در این راستا مانع زدایی، نوسازی ماشین آلات خط تولید است.

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران گفت: ایران در چند سال اخیر از فناوری های روزجهان به دلیل فشارهای خارجی و تحریم محروم بوده است که این امر بسیاری از واحدهای صنعتی مازندران را به دلیل فرسودگی خط تولید به تعطیلی کشاند.

راهکار رفع مشکل چیست؟

دکتری تکنولوژی نساجی در گفت و گو با ایرنا گفت: از ظرفیت شرکت های دانش بنیان و دانشگاه ها برای بازسازی ماشین آلات خط تولید در مازندران استفاده نمی شود و نظریه های اساتید و دانشجویان برای توسعه صنعتی در کتابخانه ها خاک می خورد.

دکتر مجید جوانمرد قصاب ادامه داد: تفکر سنتی برای اداره واحدهای تولیدی و صنعتی یک چالش اساسی و بهره وری پایین تولید کالا در کارخانه ها است که باید فعالان اقتصادی از ظرفیت جامعه دانشگاهی و شرکت های دانش بنیان برای عبور از این شرایط استفاده کنند.

وی خاطر نشان کرد: صنعت مازندران به بیماری مبتلا شده که علاج دارد و برای رفع این چالش باید تفکر سنتی صاحبان صنایع تغییر کند. نوسازی ماشین آلات خط تولید باید براساس یک فرایند در کشور به نتیجه برسد و با رفع تحریم های ظالمانه و در کنار آن تسهیل در واردات قطعات می توان به آینده صنعت مازندران امید داشت.

دکتری تکنولوژی نساجی اضافه کرد: دولت سیزدهم برای توسعه صنعتی در مازندران دغدغه داشته باشد چراکه با رونق کسب و کار در این استان، چرخ اقتصاد کشور بدون توجه به درآمدهای نفتی خواهد چرخید.

 نوسازی ماشین‌آلات فرسوده خط تولید صنایع با هدف کیفیت بخشی محصولات تولیدی، رقابت با بازارهای جهانی، کاهش ضایعات و هدررفت انرژی و بازار مطمئن فروش و کاهش بیکاری با حمایت های دولتی و مشارکت واحدها امری ضروری است. کارشناسان می گویند با ادامه روند موجود، بیکاری و اخراج شماری زیادی از کارگران به دلیل فرسودگی ماشین آلات خط تولید صنایع محتمل است که دولت باید جلوی این‌ چالش اساسی واحدهای تولیدی و صنعتی را بگیرد.