چرا آموزش حضوری بر غیرحضوری برتری دارد؟

محمد کاظم زاده روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار حوزه زنان و خانواده ایرنا با تاکید بر اینکه مهمترین و اساسی ترین محور تعیین کننده رفتار و تصمیم گیری نوجوانان و جوانان در رده سنی ۷ تا ۱۸ سال، روابط میان فردی آنان با گروه همسالان است، اظهار داشت: مدرسه و محیط های آموزشی دائمی و نیمه دائمی که شامل آموزشگاه ها و مراکز و کارگاه های آموزشی است مهمترین و موثرترین مراکز و مجموعه ای هستند که می توانند این روابط میان فردی را در بستر کنترل و نظارت و به صورت هدفمند تامین کند.

وی افزود: البته محیط های دیگری مانند محیط های همسالان در میان فامیل و اقوام یا محله یا مراکزی مانند مساجد، پارک ها و فرهنگسراها هم تامین کننده این فضا هستند اما مدرسه اصلی ترین بستر برای این مورد است.

این روانشناس با یادآوری اینکه پس نخستین موردی که در بحث مدرسه رفتن به صورت حضوری مهم است بحث افزایش روابط میان فردی دانش آموزان است که تعیین کننده ترین عامل رفتار و تصمیم گیری های آنان است، خاطرنشان کرد: دومین محور تعیین کننده عامل رفتار و تصمیم گیری های دانش آموزان، یادگیری های مشاهده ای است چنانچه عنوان می شود نوجوانان مهمترین مسایل زندگی خود را به صورت یادگیری مشاهده ای رقم می زنند.  

کاظم زاده در این مورد توضیح داد: یادگیری مشاهده ای یعنی دانش آموزان به همسالان و اطرافیان خود نگاه می کنند که چه کاری انجام می دهند سپس آن را برای خود حلاجی و بسته به انطباق با شرایط، محاسبه می کنند و انجام می دهند.

وی با اشاره به اینکه حضور در مدرسه زمینه ساز یادگیری مشاهده ای مطلوب است، اظهار داشت: همراهی هیجانی و انگیزه بخش یکی دیگر از محورهای تعیین کننده عامل رفتار دانش آموزان است؛ به این معنا که دانش آموزان وقتی بخواهند در زمینه فرهنگی، ورزشی، آموزشی و درسی کاری را انجام دهند خیلی مهم است که با همسالان همراه باشند و این همراهی باعث می شود انگیزه بگیرند.

وی با تاکید بر اینکه از نظر علمی هم ثابت شده کسانی که در یک گروه فعالیتی را انجام می دهند نسبت به کسانی که انفرادی کاری را انجام می دهند موفق تر و با انگیزه تر هستند، تصریح کرد: پس انگیزه هم یکی از مهمترین عناصری است که در حضور واقعی در مدرسه بیشتر نمود می کند.

چهارمین عامل تعیین کننده رفتار دانش آموزان از نگاه کاظم زاده، ارتباط مستقیم و همه جانبه با عوامل آموزشی است که این عوامل ممکن است درسی، مسولان اجرایی مدرسه یا محیط آموزش باشند؛ پس ارتباط مستقیم با عوامل آموزش در رشد افراد بسیار تعیین کننده است.

این مشاور تحصیلی با یادآوری اینکه تمرکز بر عناصر هندسی محیط آموزش از دیگر محورهای تعیین کننده رفتار دانش آموزان است، توضیح داد: دانش آموزان در هر رده سنی که باشند وقتی در خانه پشت سیستم رایانه یا موبایل آموزش را دریافت می کند هیچگاه فاکتورهای محیطی همگن و همراه با آموزش نخواهند داشت چرا که محیط، محیط خانگی است. اما در محیط آموزشی تمامی عناصر از صندلی، در، تخته، آبخوری، حیاط، راهرو، نمازخانه، کتابخانه و همه چیز دیگر، همگن و متمرکز بر آموزش است و این عناصر دست در دست هم میزان تمرکز دانش آموز در یادگیری را بالا می برند.

وی خاطرنشان کرد: از نظر علمی هم ثابت شده است وقتی در همان محیطی که افراد چیزی را یاد می گیرند از آنان امتحان گرفته شود بهتر جواب می دهند تا اینکه به محیطی دیگر منتقل شوند. لذا ثابت شده اگر محیط آموزشی متمرکز به عناصر آموزشی باشد در یادگیری و انگیزه بخشی آموزش فوق العاده تاثیر گذار است.

کاظم زاده تاکید کرد: ضرورت وجود مجموع این عناصر، دانش آموزان و والدین را برای بازگشایی مدارس مجاب می کنند البته باید شرایط بهداشتی و رعایت شیوه نامه های آن بسیار مدنظر قرار گیرد و رعایت شود.

به گزارش ایرنا، پس از شیوع ویروس کرونا در کشور در اسفند سال ۹۸، مراکز آموزشی و مدارس تعطیل شدند و آموزش‌ در بسترهای غیرحضوری مانند فضای مجازی، شبکه شاد، مدرسه تلویزیونی و بسته ‌های آموزشی پیگیری شد.  

سپس در اردیبهشت ۹۹، مدارس به صورت اختیاری برای رفع اشکال دانش آموزان بازگشایی شد، هر چند با توجه به گسترش کرونا و هراس عمومی از انتقال این ویروس، آموزش در سال تحصیلی جدید باز به صورت غیرحضوری دنبال شد.

با این همه، ارزیابی نتایج آموزش غیرحضوری بر سلامت جسم، روان و تحصیل دانش‌آموزان، نشان می‌دهد که پیامدهای منفی تعطیلی مدارس بسیار بیشتر از دایر بودن آن است بر همین اساس برخی کارشناسان معتقدند چشم‌اندازی برای پایان ویروس کرونا وجود ندارد و با توجه به آسیب های تعطیلی مدارس، باید با این ویروس کنار بیاییم و راه های همزیستی با آن را در پیش بگیریم.