روز ملی شعر و ادب فارسی در تبریز گرامی داشته شد

به گزارش ایرنا، مراسم روز ملی شعر و ادب فارسی که جمعه شب در محوطه شمالی مجموعه تاریخی مقبره الشعرای تبریز برگزار شد با نورپردازی چشم نواز با استقبال گسترده دوستداداران فرهنگ و ادب ایران زمین مواجه شد و همه شخصیت های فرهنگی، لشکری و اداری در سطح ملی و محلی در این آیین حضور داشتند. 

حضور اقشار مختلف مردم نیز در این آیین چشم گیر بود، به گونه ای که شرکت کودکان و نوجوانان در آن جلو خاصی به این آیین فرهنگی - ادبی بخشیده بود.

شعرخوانی و سخنرانی درباره ویژگی های برجسته ادبی و اخلاقی استاد شهریار نیز در این مراسم، تجلی خاصی داشت و حاضران با گوش جان به شنیدن آن پرداختند. 

مشاهدات خبرنگار ایرنا حاکی از آن است که آیین بزرگداشت روز ملی شعر و ادب فارسی و مقام استاد شهریار، پس از سال ها بی رونقی و کسادی، امسال با جلوه تازه ای برگزار شد که از تقویت این روند به عنوان یک میراث ملی در سال های آتی نوید می دهد.

از جمله میهمانان این آیین فرهنگی - ادبی، علی اصغر شعردوست، از چهره های فرهنگی کشورمان و پیشنهاد دهنده نامگذاری سالروز وقات استاد شهریار به عنوان روز ملی شعر و ادب بود.

وزیر فرهنگ و  ارشاد اسلامی: شعر شهریار روشن ضمیر، روایت دغدغه‌های بشری است

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیامی به مناسبت بزرگداشت روز ملی شعر و ادب فارسی در مجموعه مقبره الشعرای تبریز،  شعر شهریارِ روشن ضمیر را روایت دغدغه‌های بشری عنوان کرد که فارغ از تعلق زمان و مکان جریان دارد و تجلی مکاشفات و دریافت‌های عمیق این شاعر عارف و جواهر کلام است که در کنار مردم با صفا و با وفای خود زیسته و از زبان آنان فریاد سخن سر داده است.

محمد مهدی اسماعیلی در پیام خود به مناسبت بزرگداشت استاد محمدحسین شهریار، آورده است:

«به نام خداوند جان آفرین  / حکیم سخن در زبان  آفرین

خداوند بخشنده دستگیر /  کریم خطا بخش پوزش‌پذیر

طوطی عشقم و عشق از پس آیینۀ غیب / با زبان دل من گاه سخن می‌گوید

زبان فخیم فارسی، همواره چون حلقه‌ای هویت ملی ایرانیان را به‌هم پیوند داده و رشته تمسک و وحدت ملی مردمان جغرافیای این سامان اهورایی را استحکام بخشیده است.

از سوی دیگر، رشحات این زبان لطیف و عزیز از مرزهای ایران اسلامی نیز فراتر رفته و مشتاقان و دلدادگانش را در جای جای این عالم، مسحور خود ساخته است.

وی ادامه می دهد : تردیدی نیست که در درازنای تاریخِ این مرز و بوم کهن، همه‌ اقوام و تیره‌های گوناگون در سایه لوا و لاله‌های  آن، فرهنگ متعالیِ ایران را رقم زده‌اند و چشمه جوشان و  خروشان شعر فارسی، تنوع و تکثر اقوام ایرانی و گویش‌های شیرین آنان را در زلال خود صیقل داده و چون گوهرهای گرانبهایی زینت این خاک زرخیز کرده است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه این پیام آورده است: براستی می توان گفت: شعر همچون پرتویی از مبشرات است که به سان طوفان واژه‌ها در روح متلاطم شاعر به جنبش در می‌آید.

شعر، همان مجمع فضائلی‌است که با روح و روان شنونده در هم آمیخته و با جذبه‌ای عمیق، غوغای وجودی شاعر را که در دامن واژه‌ها به آوازی دلنشین مبدل گشته در ملکوت اعلی منتشر می‌کند.

اسماعیلی آورده است: از همین روی، هر آن دلی که عاشق است، این نوا را به جان می‌خرد. و از این رهگذر، شعر سیدالشعرای ایران، سیدمحمدحسین شهریار تبریزی مجموعه‌ای پرشور و دلکش را ارزانی می‌کند و هر بیتش ضرب‌آهنگِ دل‌هایی‌ می‌شود که برای شعر و ادب ایران می‌تپد و در جان و باطن خود معرفت و معنویت را به ارمغان می‌آورد. 

عضو کابینه دولت سیزدهم در ادامه این پیام تاکید دارد : اینک برماست تا با همتی بلند،  ستاره‌گان درخشان آسمان شعر و ادب این سرزمین عظیم اسلامی را بیش از پیش پاس بداریم و عقد ثریا را بر نظم شاعرانی چون شهریار شیرین سخن که غزل گفته و دُر سفته‌اند، بیافشانیم.

اسماعیلی در خاتمه این پیام اعلام داشت : بر خود لازم می‌دانم که از تبریز قهرمان و آذربایجان نیکو مرام و مردمان دین مدار آن دیار هم که این روزها میزبان آیین گرامی داشت شعر فاخر فارسی و بزرگداشت منزلت عرفان و معنویت شهریار شعر ایران می‌باشند، صمیمانه سپاسگزاری نمایم و دست متولیان و دست‌اندرکاران برپایی این همایش خجسته  را به گرمی می‌فشارم.

حداد عادل: دوگانه فارسی- ترکی نداریم 

رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی که از جمله مهمانان فرهنگی شاخص در این مراسم بود با تجلیل از اشعار و شخصیت استاد شهریار، اشعار شهریار را سرشار از احساس، عاطفه، معنویت و دیانت دانست و گفت: اشعار هیچ‌ شاعر معاصری مانند شهریار نتوانسته است در میان مردم نفوذ کند و اکنون مردم در سراسر ایران شعرهای او را در حافظه دارند.

غلامعلی حداد عادل اظهار کرد: من سخنانم را با این سه بیت مولانا آغاز می‌کنم: « ساربانا بار بگشا زاشتران/ شهر تبریز است و کوی گلستان - فر فردوسیست این پالیز را / شعشعهٔ عرشیست این تبریز را-  هر زمانی نور روح‌انگیز جان / از فراز عرش بر تبریزیان» ؛ اگر بخواهیم درباره تبریز  سخن بگوییم باید هفته‌ها و ماه‌ها از این شهر بزرگ تاریخی یاد کنیم چرا که در هر برهه از تاریخ پر حادثه‌ی ایران، نام تبریز می درخشد.

وی ادامه داد: از دوران صفویه، جنگ ایران و روس در دوره‌ی قاجار، دوران مشروطیت و همچنین در انقلاب اسلامی، ثقه الاسلام ها، ستارخان ها، باقرخان ها، امام جمعه های شهید و سرداران بزرگ جنگ همچون ستاره‌ درخشیده اند. 

رییس فرهنگستان زبان و  ادب فارسی با بیان اینکه تبریز شهر علم، هنر، صنعت و تجارت بوده است، افزود: در طول تاریخ بزرگان زیادی از همه جای ایران خود را به این دیار رسانده اند و این مقبره الشعرا گنجینه‌ای از بزرگان همه‌ی ایران زمین است که جاذبه تبریز آنها را به اینجا می‌کشانده است.

حدادعادل در تشریح نام کسانی که در مقبره‌الشعرا مدفون شده اند، گفت: اسدی طوسی، قطران تبریزی، مجیرالدین بیلقانی، خاقانی شروانی، ظهیرالدین فاریابی، ذوالفقار شروانی، همام تبریزی، مغربی تبریزی، مانی شیرازی، لسانی شیرازی، شکیبی تبریزی، لسانی شیرازی، شهریار و ... بزرگانی هستند که در این محل دفن شده اند.

وی اضافه کرد: گمان نمی‌کنم در هیچ شهری مقبره الشعرایی به قدمت و غنای این مکان وجود داشته باشد چرا که این خاک گوهرهایی را در خود نهان کرده است ‌که سند اصالت و عظمت آذربایجان محسوب می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: در شهری به عظمت تبریز شاعری چون شهریار متولد می‌شود که متعلق به ایران و افتخار آذربایجان و تبریز است.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی تاکید کرد: شهریار با شعر کهن انس داشت و بر تاریح ادب فارسی و شعر معاصر مسلط و آشنا بود  و نه تنها دل در گروی سعدی و حافظ داشت، بلکه با ملک الشعرای بهار و نیما نیز انس داشت.

وی ادامه داد: شهریار از حوادث مهم دوران خود غافل نبود و رد پای همه حوادث در دیوان او دیده می‌شود و شهریار هرگز از ملامت کنندگان خود نهراسید و انقلاب اسلامی را برای خود یک بشارت می‌دانست.

حدادعادل اضافه کرد: شهریار زمانی شعر ترکی می‌سرود که نوشتن شعر و چاپ کردن کتاب ترکی جرم محسوب می‌شد اما او به وسیله‌ی شعر «حیدربابا» جان تازه ای به شعر ترکی داد و بخاطر این دلایل، شورای عالی انقلاب فرهنگی روز بزرگداشت شهریار را روز شعر و ادب فارسی نامید و همه‌ی ما شهریار را نمونه‌ی کامل یک آذربایجانی و تبریزی تمام عیار و یک ایرانی غیرتمند می‌دانیم. 

وی یادآور شد: شهریار به همان اندازه که به زبان مادری علاقه داشت، دلبسته‌ی زبان فارسی نیز بود و اگر کسی بخواهد سیاست ایران درباره زبان فارسی و ترکی را بداند، ما می‌گوئیم شهریار الگوی ما است که به زبان فارسی و ترکی شعر گفته است و اصلا سیاست نظام نیز همین است که زبان ترکی بعنوان زبان آذربایجان و زبان فارسی بعنوان زبان رسمی و ملی محترم شمرده شود و اصلا دوگانه‌ای بنام ترکی- فارسی نداریم چرا که زبان ترکی و سایر زبان‌های غیر فارسی سرمایه‌های فرهنگی ایران هستند.

وی گفت: زبان فارسی در طول تاریخ پیوند همه‌ی ایرانیان و مایه افتخار همه‌ی ایرانیان در جهان است و ما خوشحال هستیم که نام شهریار را به عنوان یک تبریزی بزرگ و ایرانی عزیز گرامی می‌داریم.

امام جمعه تبریز: دینداری و و لایت‌مداری استاد شهریار بی‌مثال است

   نماینده ولی فقیه در آذربایجان‌شرقی و امام جمعه تبریز نیز دینداری و ولایتمداری استاد شهریار را بی‌مثال عنوان کرد و گفت: بدون تردید استاد شهریار جزو نوابغ معاصر ایران است که توانست شیوه های تازه ای از شعر معاصر را در ادبیات فارسی مطرح و ارائه کند.

حجه‌الاسلام آل هاشم اظهار کرد:  استاد شهریار شاعری منحصربفرد است و هر انسان منصفی با هر نگرشی به جامعیت او اذعان دارد و نوآوری وی را می‌پذیرد.

امام جمعه تبریز خاطرنشان کرد: شهریار از لحاظ مردمی بودن و فخامت زبان و زیستن با انقلاب نمونه‌ بی‌نظیری بود . وی زمانی بر سرودن غزل اصرار داشت که همه معنقد بودند دوران سرودن غزل پایان یافته اما وی با تصویرگرایی و روش نوین مکتب و راهی را ایجاد کرد و به محبوبیت رسید.

وی افزود: شهریار شاعر بزرگ و محبوب روزگار ماست و کمتر کسی است که بیتی یا مصرعی از شهریار در ذهنش ماندگار نشده باشد. همه او را می‌شناسند و  با شعرهای او زیسته و ارتباط برقرار کرده‌اند.

امام جمعه تبریز یکی از مهمترین حوادث دوران زندگی استاد شهریار را وقوع انقلاب اسلامی عنوان کرد و گفت: انقلابیون اشعار این شاعر شهیر را که متضمن اعتراض به حکومت فاسد گذشته بود بر کاغذ زر می نوشتند.

وی تاکید کرد: شهریار در آن دوران دست به یک جهاد قلمی زد و بنا به گفته‌ خودش انقلاب اسلامی روح دیگری در کالبد وی دمید و شعر شهریار را باید شعر متعهد و انقلابی عنوان کرد.

حجه الاسلام آل هاشم گفت: دینداری و ولایت مداری شهریار بی‌مثال است و شعر "علی ای همای رحمت" وی تنها یکی از آثاری است که ارادت  او را به اهل بیت عصمت و طهارت متجلی می سازد.

وی افزوذ: شهریار با وقوع جنگ نیز ساکت ننشست و بخشی از آثار برجا مانده از این شاعر شهیر، تاریخ جنگ را به زبان شعر تبیین می‌نماید.

استاندار آذربایجان شرقی: شهریار را می‌توان احیاگر غزل فارسی دانست

استاندار آذربایجان‌شرقی نیز گفت: شهریار در کنار انس با قرآن با موسیقی نیز آشنا و قدرت شعر و بیان او بی نظیر بود و همچنین شهریار را می‌توان احیاگر غزل فارسی دانست چرا که او جریان پویای غزل نو را ابداع کرد.

محمدرضا پورمحمدی اظهار کرد: ایران عزیز به واسطه موقعیت جغرافیایی حوادث پرشماری از سر گذرانده است و آنچه که این خاک را در مقابل سختی ها استوار نگه داشته، هویت ملی و دینی مردم این سرزمین است. 

وی ادامه داد: زبان فارسی یکی از مظاهر وحدت ملی است که در فرهنگ عمومی ریشه عمیق دارد و مانند ریسمان مستحکم است و شعر در گسترش این فرهنگ بعنوان نگهبان بوده است.

استاندار آذربایجان شرقی افزود: قاطبه‌ ادب و هنر توسط شعر به تعلم پرداخته است و تعامل با زبان‌های دیگر نیز در استحکام بخشیدن به  این ریسمان نقش بسزایی دارد.

پورمحمدی تاکید کرد: دامنه و نفوذ شعر تنها در ادبیات خلاصه نمی‌شود بلکه شعر در فیلسوفان نیز تاثیرگذار بوده است و ملت ها با بهره گیری از شعر مسحور اشعار این دیار شده اند.

وی با بیان اینکه مردمان این دیار با شنیدن اشعار ترکی در میان لالایی مادران قد کشیده اند، گفت:  لازم بود که بخاطر اهمیت شعر و ادب یک روز مختص این موضوع نامگذاری شود که روز ۲۷ شهریور که مصادف با کوچ استاد شهریار بود، بعنوان روز شعر و ادب فارسی نامگذاری شد.

وی خاطرنشان کرد: شهریار در کنار انس با قرآن با موسیقی نیز آشنا بوده و قدرت شعر و  بیان او بی نطیر بود و همچنین شهریار را می‌توان احیاگر غزل فارسی دانست چرا که او جریان پویای غزل نو را ابدا کرد.

ما خوشحال هستیم که در شرایط کرونایی هم اجازه ندادیم برگزاری این روز بزرگ در محلی که شعرای نامی مدفون شده اند، متوقف شود و از برگزاری این مراسم خرسندیم.

وی دیگر ویژگی استاد شهریار را عشق وافر به سرزمین مادری یعنی آذربایجان عنوان کرد که منجر به خلق شاهکار ادبی حیدربابا شده است.

آیین گرامیداشت روز ملی شعر و ادب فارسی و بزرگداشت استاد شهریار در سنگفرش مقبره الشعرا براگزار شد.

روز ۲۷ شهریور ماه، سالروز درگذشت شهریار ، بزرگترین شاعر تاریخ معاصر ایران، با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، در تقویم کشورمان، روز ملی شعر و ادب فارسی نامیده شده است.