اتیوپی، گرفتار در باتلاق جنگ قومی فراگیر

به گزارش ایرنا، اتیوپی از یک سو در نوار مرزی خود با سودان در منطقه الفشقه در روزهای اخیر شاهد نبرد خشونت‌آمیز نیروهای مسلح دو کشور بود که به کشته شدن ۲۱ نظامی سودان نیز منجر شد و از سوی دیگر از شمال، جنوب و غرب در محاصره گروه‌های مسلح قومی قرار گرفته است.

نیروهای جنبش قدیمی شورشی «اورومو» هم پیمان با شورشیان تیگرای در حال پیشروی به آدیس‌آبابا هستند و با هم قصد دارند دولت را سرنگون کنند و پایتخت را بگیرند.

آدیس آبابا به عنوان پایتخت دومین کشور بزرگ آفریقا از نظر شمار جمعیت، مرکز دیپلماتیک منطقه‌ای به شمار می رود و مقر اتحادیه آفریقا و کمیساریای عالی اقتصادی سازمان ملل در آفریقا را در خود جای داده است.

این شهر همچنین مرکز خطوط هواپیمایی مسافربری برای انتقال مسافران به کشورهای آفریقا ، آمریکای شمالی ، آسیا و خاورمیانه به شمار می رود.

رسانه‌های گروهی از پیشروی نیروهای موسوم به «ارتش اورومو»(OLA)  به سوی آدیس آبابا پایتخت اتیوپی خبر داده‌اند و فرماندهی نیروهای «جبهه آزادی‌بخش خلق تیگرای» (TPLF) اعلام کرد که این نیروها به‌زودی تکلیف نبرد با دولت به رهبری «ابی احمد» را یکسره خواهند کرد.

با وجود آتش بس یک جانبه که توسط آدیس آبابا در ۲۸  ژوئن صادر شد، شورشیان تیگرای به پیشروی خود ادامه دادند.

به نوشته فرانس ۲۴، ارتش آزادیبخش اورومو اکنون منطقه وسیعی را در کنترل خود دارد و برخی از نیروهای آن با شورشیان تیگرای متحد شده‌اند.

دیلی نیوز مصر در این باره نوشته، ارتش آزادیبخش اورومو روز شنبه پیشروی خود به سمت آدیس‌آبابا را اعلام کرد و مقامات اتیوپی تصمیم به تعطیلی تمام مدارس متوسطه گرفته‌اند تا به جای حضور در میدان جنگ در برداشت محصول مشارکت داشته باشند.

این ارتش برای سرنگونی آبی احمد نخست وزیر اتیوپی و تشکیل یک دولت انتقالی هماهنگ شده بود. فرمانده شورشیان تیگرای گفته که نیروهای این جنبش در حال آماده شدن برای انجام حمله برزگی هستند که به درگیری با نیروهای دولتی به رهبری آبی احمد پایان خواهد داد.

به گفته دولت اتیوپی، نزدیک به دو میلیون دانش آموز به دلیل درگیری‌هایی که از نوامبر سال گذشته در استان شمالی تیگری آغاز شده، مدرسه را ترک کرده‌اند.

در بحبوحه تشدید درگیری‌ها، نیروهای دولتی اعلام کرده‌اند که در حال تصرف‌ شهرهایی هستند که تحت کنترل شورشیان تیگرای قرار داشت؛ ارتش اتیوپی کنترل شهر تاریخی «لالی‌بلا» را که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است از شبه نظامیان موسوم به جبهه آزادیبخش تیگرای خارج کرد. همچنین، رسانه های دولتی روز چهارشنبه گذشته اعلام کردند که ارتش اتیوپی منطقه غاشانا اربیت را که چهار شهر بزرگ در استان امهره را به هم وصل می کند، به کنترل خود در آوردند.

 نخست وزیر اتیوپی از عملیات نظامی گسترده ارتش این کشور برای آزادسازی شهرهای در کنترل شورشیان تیگرای خبر داده است.

به گزارش شبکه تلویزیونی TV ۵ فرانسه، از زمان وقوع درگیری‌ها میان ارتش با شورشیان تیگرای در شمال این کشور از نوامبر سال گذشته، این درگیری‌ها به باتلاقی تبدیل شده است. علاوه بر میلیون‌ها آواره، خطر قحطی نیز وجود دارد.

«رنه لفور - René Lefort» محقق و متخصص مستقل در شاخ آفریقا می‌گوید اتیوپی اکنون در حال حرکت به سمت یک جنگ داخلی گسترده است چرا که نه تنها نیروهای ارتش که نیروهای عمومی از سراسر کشور علیه شورشیان تیگرای اعزام می‌شوند. این به معنای مبارزه قومی است؛ جنگ ملت‌ها علیه ملت‌ها. اتیوپی به سمت یک جنگ قومی فراگیر پیش می‌رود.

«توماس اوزموند - Thomas Ozmond»، محقق مرکز فرانسوی مطالعات اتیوپی به لیبراسیون فرانسه می‌گوید گروه شورشی اورومو مجهز به سلاح و تجهیزات کمتر و نفرات محدود سازمان‌دهی شده و آموزش دیده است اما میر اث‌دار شورش‌های محلی است که پیشینه آن به دهه ۱۹۶۰ برمی‌گیرد.

به دنبال تشدید بحران تیگرای، چینی‌ها با اعزام وزیر خارجه خود به آدیس آبابا در روز چهارشنبه گذشته،‌ برای اولین بار وارد معادلات بحران امنیتی در اتیوپی شدند. وانگ یی وزیر خارجه چین برای تلاش به منظور میانجیگری بین دولت و شورشیان تیگرای به آدیس‌آبابا سفر کرد.

تحولات اتیوپی در شرایطی پیش می‌رود که برخی دولت‌ها برای پایان دادن به درگیری‌های دولت و نیروهای قومی دست به کار شده‌اند اما این تلاش‌ها همچنان بی‌نتیجه مانده است.

پیش از این، در شرایطی که آمریکا، انگلیس، سوئیس، آلمان و فرانسه به همراه عربستان سعودی و سازمان ملل در فراخوان‌های مکرر از اتباع و کارکنان خارجی خود مستقر در خاک اتیوپی خواسته بودند، در پی هشدارهای دولت اتیوپی مبنی بر پیشروی شورشیان تیگرای به سوی «آدیس‌آبابا»، خاک این کشور را فورا ترک کنند، دولت ترکیه حمایت خود را از پایان دادن بحران تیگرای اعلام کرده بود.

وزیر خارجه ترکیه در گفت و گوی تلفنی با همتای اتیوپیایی خود این حمایت را اعلام کرده بود اما تاکنون تحرک خاصی در ارتباط با ابتکار ترکیه در این بحران مشاهده نشده است.

«مولود چاووش اوغلو» به «دیمیکی مکونن» ( Demeke Mekonnen) وزیر خارجه اتیوپی گفته بود که کشورش آماده حمایت برای پایان دادن به درگیری‌ها در اتیوپی است.

در عین حال پیشتر «جفری فلتمن» فرستاده آمریکا به شاخ آفریقا هم هشدار داده بود که تلاش‌های دیپلماتیک برای حل بحران اتیوپی به دلیل تشدید نظامی، در معرض خطر قرار دارد. او تاکید کرده بود که پیشرفت‌هایی در چارچوب دستیابی به راه حل دیپلماتیک میان دولت و جبهه آزادی‌بخش تیگرای وجود دارد، اما تحولات نگران کننده میدانی، ممکن است این پیشرفت ها را از میان ببرد.

بحران ایالت تیگرای در شمال اتیوپی خطرات بالقوه به دنبال داشته، به گونه‌ای که «برنامه جهانی غذا» (WEP) وابسته به سازمان ملل نسبت به نسل کشی واقعی در اتیوپی هشدار جدی داده است.

به گفته «تامسون فیری» ( Tomson Phiri) سخنگوی برنامه جهانی غذا اکنون ۹.۴ میلیون نفر در اتیوپی در بدترین کابوس خود زندگی می‌کنند. از این تعداد سه میلیون و ۸۰۰ هزار نفر در منطقه «امهره» سکونت دارند.

به گفته او، در پی اثرات مستقیم درگیری‌های مداوم میان شورشیان و ارتش که غیرنظامیان را به‌شدت در معرض فقر و گرسنگی قر ار داده، تعداد افرادی که در شمال اتیوپی به کمک‌های غذایی بشردوستانه نیاز دارند، افزایش یافته است. برنامه جهانی غذا هم اعلام کرده که اتیوپی به کمک اضطراری نیاز دارد.