این نخستین بار نیست که جنبش اخوان المسلمین قربانی سیاست خارجی میان کشورها و گوسفند قربانی برای راضی شدن این کشورها از یکدیگر می شود.
اگر به تاریخ این جنبش در در چند دهه گذشته نگاه کنیم، در می‌یابیم که این جماعت و وابستگان و منتسبان به آن، بیشترین ضربه ها را از طرف هایی خورده اند که به آن ها بیشترین اعتماد را کرده بودند.
اخراج سران حماس از قطر، اخراج مسؤولان حماس از ترکیه و جلوگیری از ورود شماری از آن ها پس از خروج از این کشور به خاطر رفع موانع از سرگیری روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی، اخراج رهبران اخوان المسلمین از ترکیه به منظور از سرگیری روابط ترکیه و مصر و تعطیل کردن شبکه های تلویزیونی اخوان المسلمین در خاک ترکیه نمونه هایی از بازی با کارت این جنبش در سیاست خارجی کشورهای منطقه بویژه ترکیه است.
این بار نیز پس از بحرانی شدن وضع اقتصادی ترکیه و تلاش های رئیس جمهوری این کشور برای نزدیک شدن به کشورهای عربی از جمله عربستان و امارات پس از یک دوره تیرگی روابط میان دو کشور، مانند همیشه بلا دامان نیروهای وابسته به اخوان المسلمین را گرفت.
سالم المسلط رئیس ائتلاف معارضین سوریه پس از سفر اردوغان به عربستان، ۱۷ عضو این ائتلاف که بیشتر آن ها از گروه اخوان المسلمین بودند را به بهانه تقویت ائتلاف برکنار و چهار فراکسیون داخل ائتلاف را منحل کرد.
کارشناسان انحلال چهار فراکسیون ائتلاف مخالفان سوریه را بیش از آنکه اداری بدانند، اقدامی سیاسی می دانند و المسلط هر چه تلاش کند که خواهد رنگ و نمای اداری به آن بدهد غیرقابل پذیرش می نماید.
قطعا تلاش های رئیس جمهوری ترکیه برای عادی سازی روابط با کشورهای عربی بویژه پس از بحران ایجاد شده ناشی از قتل جمال خاشقچی بدون دادن تعهداتی مانند محدود کردن فعالیت های اخوان المسلمین و خفه کردن آتش سیاسی آن ها نسبت به کشورهایی که اردوغان امروز خواستار بازگشایی صفحه جدیدی با آن هاست، به نتیجه نخواهد رسید.
از این رو عناصر اخوانی موجود در ائتلاف مخالفان سوری بیشترین نصیب را از این تغییر مزاج ترکی برده و بیشترین ترکش های آن را دریافت کردند.
رئیس ائتلاف مخالفان سوریه تلاش کرد تصمیم های اخیر خود را با بهانه برطرف کردن پیری و سستی و غیرفعال بودن آن توجیه کند اما رسانه های مخالفان اعتراف می کنند که ائتلاف مخالفان دولت سوریه به سرباری برای دولت ترکیه تبدیل شده است و آنکارا تلاش می کند حمایت های خود را متوجه حکومت موقت سوریه به ریاست عبدالرحمن المصطفی کند که از ترکمن های سوریه و به حزب عدالت و توسعه بسیار نزدیک است.
در همین خصوص، حسام طالب پژوهشگر سوری در گفت وگو با پایگاه خبری العهد اظهار کرد: اقدام حزب عدالت و توسعه در محدود کردن نقش اخوان المسلمین در ائتلاف معارضان سوریه، بی ارتباط با تحولات مصر، تونس و مغرب و سرنگونی حکومت های اخوانی مورد حمایت ترکیه و بی ارتباط با تلاش اردوغان برای نزدیک شدن به کشورهای عربی پس از سال های جنگ رسانه ای میان دو طرف نیست.
وی افزود: سقوط جایگاه اخوان المسلمین در جهان عرب به محدود شدن نفوذ ترکیه منجر شده است و اردوغان، دور زدن این جنبش برای نزدیک شدن به کشورهایی که سال ها در فهرست دشمنان ترکیه قرار گرفت بودند را آغاز کرده است.
طالب با توجه به تجربه اخوان المسلمین مصر و موضوع خاشقچی بعید نمی داند که اردوغان اخوان المسلمین سوریه را حتی برای نزدیک شدن به حکومت سوریه و برای تاثیرگذاری بر انتخابات آینده ترکیه قربانی کند.
وی معتقد است که اقتصاد ترکیه امروز بیش از آنکه به اخوان المسلمین نیاز داشته باشد، به کشورهای عربی خلیج فارس محتاج است و سیاست ترکیه به مصر و سوریه بیشتر از نفوذ و توسعه طلبی نیازمند است، هرچند که نزدیک شدن ترکیه به سوریه بدون عقب نشینی ارتش ترکیه از خاک این کشور امکان پذیر نیست.
این پژوهشگر سوری بیان کرد: موضع سوریه که از سوی مصر نیز حمایت می شود بر عدم بازگشت و عادی سازی روابط با ترکیه تا زمان عقب نشینی از خاک سوریه استوار است و مسؤولان عربستان نیز در سفر اخیر اردوغان از وی خواسته اند که از خاک سوریه عقب نشینی کند.
طالب افزود: در روزهای آینده شاهد تحولاتی خواهیم بود که اخوان المسلمین را به ۲۰ سال پیش باز می گرداند و اصلاحات المسلط می تواند آخرین تلاش برای نجات یکی از بزرگترین گروه های مخالفی باشد که در کنار اموال قطر، زمینه حضور اشغالگران ترکیه در خاک سوریه را فراهم کرده است.
نظر شما