نفت ایران هزینه سوخت در نیکاراگوئه را کاهش می‌دهد؟

به گزارش روز جمعه ایرنا ازتارنمای اسپوتنیک موندو، «حسین حسین‌زاده» دبیر کمیسیون انرژی مجلس ایران روز سه‌شنبه در تشریح نتایج سفر جواد اوجی وزیر نفت و هیات همراه به برخی کشورهای آمریکای لاتین در راستای تقویت دیپلماسی انرژی، از انتقال محموله‌های نفت خام و مشتقات آن به نیکاراگوئه و ونزوئلا طی ۱۰ روز آینده خبر داد.

وزیر نفت نیز در جریان سفر دو روزه به ماناگوآ پایتخت نیکاراگوئه از امضای قراردادهایی شامل ساخت پالایشگاه و اکتشاف نفت و گاز خبر داد.

بر اساس اعلام هانا تایمز، جواد اوجی گفته است که امکان سرمایه‌گذاری در پالایشگاه «بولیوار سوپریم سوئنو» را بررسی خواهند کرد؛ پروژه ۴ میلیارد دلاری که در سال ۲۰۰۷توسط هوگو چاوز، رئیس جمهوری وقت ونزوئلا طراحی شد. وزیر نفت ایران بدون مشخص کردن مقدار یا شرایط توافق تامین نفت نیکاراگوئه، اطمینان داد، تمام تلاش خود برای تضمین تامین سوخت به کشور نیکاراگوئه را به کار خواهد بست.

وی در این رابطه گفت:به محض دریافت مدارک مرتبط با پالایشگاه، در مورد مشارکت کشورمان در ادامه این پروژه تصمیم خواهیم گرفت. به علاوه ما تمام تلاش خود را به کار خواهیم بست تا بتوانیم در این پالایشگاه و پالایشگاه‌های آتی مشارکت کنیم.  

پرسش‌هایی که اکنون مطرح می‌شود اینکه مناسبات نفتی ایران و نیکاراگوئه چه تاثیراتی برای این کشور آمریکای لاتین به دنبال خواهد داشت؟ نفت ایران چگونه به کاهش قیمت سوخت در نیکاراگوئه کمک می‌کند؟ نفت ایران در بحبوحه جنگ اوکراین و بازار جهانی آشفته انرژی، معضل نفتی نیکاراگوئه به عنوان کشوری که تولیدکننده نفت نیست را تعدیل می‌کند؟  

تنها دو هفته از شعله ور شدن آتش جنگ در اوکراین گذشته بود که صندوق بین‌المللی پول به وضوح اعلام کرد آسیب‌های جانبی این درگیری به کشورهای آمریکای لاتین خواهد رسید. کشورهایی که به موجب شیوع بیماری همه‌گیرکرونا نیز برای یک سال است که با سطح بالای تورم دست و پنجه نرم می‌کنند.

جنگ میان مسکو و کی‌یف در خاک اوکراین و جغرافیای مشخص این کشور اروپای شرقی در حال وقوع است اما  فراتر از خرابی‌های اوکراین، بسیاری نقاط جهان از جمله آمریکای لاتین را به سرزمین‌های جنگ‌زده تبدیل کرده و یا احتمالا تبدیل خواهد کرد.

بازار جهانی نفت خام که یکی از متلاطم‌ترین بازارهای ناشی از بحران روسیه و اوکراین بوده است، به طور ناهمگونی با خطر افزایش رکود اقتصادی و تورم، کشورهای صادرکننده و واردکننده نفت خام در آمریکای لاتین را تحت تاثیر قرار می‌دهد.در این میان، نیکاراگوئه به عنوان کشوری که تولیدکننده نفت نیست با مشکلات عدیده‌ای مواجه شده است.

بر اساس آمار تارنمای لا پرنسا، نیکاراگوئه در ماه فوریه سال جاری میلادی (۲۰۲۲) به طور متوسط ۱۰۸.۲ دلار به ازای هر بشکه نفت خام وارداتی پرداخت کرد در حالی که این رقم در بازه زمانی مشابه سال گذشته (۲۰۲۱)، ۶۵.۳ دلار بوده است. آمارهای بانک مرکزی نیکاراگوئه نشان می‌دهند که در دو ماهه نخست امسال، فقط برای واردات نفت خام، در مقایسه با ۵۰.۲۹ میلیون دلار، ۱۲۲.۷۰ میلیون دلار پرداخت شده است.

طبق داده‌های موسسه انرژی نیکاراگوئه، این کشور به لحاظ قیمت سوخت در جایگاه گران‌ترین کشور آمریکای مرکزی و هفتمین کشور آمریکای لاتین قرار دارد. با افزایش هزینه‌های واردات سوخت، نه تنها میزان تقاضا کاهش نیافته است بلکه به نوشته تارنمای شبکه تلویزیونی تله‌سور، دولت نیکاراگوئه حدود یک ماه پیش (۱۶ آوریل) از افزایش ۱۰۰ درصدی قیمت‌های گاز مایع، گازوئیل و بنزین خبر داد.  

به این ترتیب نیکاراگوئه در شرایطی رسیدن نخستین محموله نفت خام و مشتقات آن از ایران را به انتظار نشسته است که به گفته «آندره‌آ پرز» کارشناس روابط بین‌الملل و حقوق از جبهه آزادی‌بخش ساندینیستا، تعهدات برنامه‌ریزی شده میان نیکاراگوئه و جمهوری اسلامی ایران، حمایت بزرگی برای کاهش قیمت سوخت در این کشور خواهد بود.

تارنمای اسپوتنیک موندو درگزارش خود افزود: توافق‌های ایران و آمریکای لاتین به اعتقاد شماری از تحلیلگران، به سود کشورهای آمریکای لاتین و حوزه کارائیب و زمینه‌ساز از سرگیری راهبردهایی مانند «پتروکاریبه» (Petrocaribe)، اتحاد منطقه‌ای که در سال ۲۰۰۵ شکل گرفت، خواهد بود.  

«لئوناردو گونزالس» استاد حقوق دانشگاه خودمختار نیکاراگوئه معتقد است این توافق‌ها میان ایران و کشورش، دومین فرصت بزرگ برای منطقه آمریکای لاتین و کارائیب خواهد بود که یکبار دیگر، نقش‌آفرینی دولت‌های مستقل، مترقی و دارای حاکمیت را برجسته می‌کند.

به گفته این کارشناس اهل نیکاراگوئه، این منطقه پیش‌تر و در بازه زمانی سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۳، شکل‌گیری مکانیسم‌های مانند «آلبا» و «پتروکاریبه» را با پیشقدم شدن رهبرانی چون فیدل کاسترو از کوبا و هوگو چاوز از ونزوئلا تجربه کرده است.

این بلوک‌های منطقه‌ای به کشورهایی مانند نیکاراگوئه، کوبا، اکوادور، آرژانتین و برزیل اجازه دادند تا فرآیندهای اجتماعی سیاسی خود را بر پایه یک ماتریس انرژی مستحکم مبتنی بر مبادله تقویت کنند. بعد از این تحولات بود که بحران نفت، تحریم کاراکاس و آزار و اذیت‌های دائمی از سوی واشنگتن به وقوع پیوست.

در ادامه این گزارش آمده است: بنابراین به دنبال گذار دوره یکساله همه‌گیری کووید-۱۹، این توافقنامه‌ها به طور مستقیم به کاهش هزینه‌های سوخت در ماناگوا کمک می‌کند.

گونزالس تاکید می‌کند: ساخت پالایشگاه در نیکاراگوئه، تاثیر قابل توجه و چشمگیری خواهد داشت و وابستگی انرژی این منطقه جغرافیایی به قدرت‌هایی مانند ایالات متحده را کاهش می‌دهد. چنان که هوگو چاوز، رهبر بولیواری ونزوئلا پیشتر هدف از ساخت یک پالایشگاه در این منطقه را بیان کرده بود و این مسئله را یک استراتژی عملی و ضروری دانسته بود.  

در سال ۲۰۰۷، رئیس جمهوری وقت ونزوئلا متعهد شد تا روزانه، ۱۰ هزار بشکه نفت با قیمت یارانه‌ای به نیکاراگوئه ارسال کند و به موازات آن، قراردادی را امضا کرد که به موجب آن کاراکاس یک پالایشگاه در این کشور آمریکای مرکزی با قابلیت فرآوری بیش از ۱۰۰ هزار بشکه نفت خام در روز بسازد.  

این کارشناس نیکاراگوئه با یادآوری کار ناتمام چاوز برای ساخت پالایشگاه در این کشور گفت: زمان آن فرا رسیده است که از ایده و برنامه‌های گذشته به مرحله تحقق اهداف برسیم و به لطف همکاری دولت ایران به آن دست خواهیم یافت.

گونزالس همچنین بر ماهیت استعماری اقدامات تحمیل شده علیه مسکو تاکید کرد و اطمینان داد که جنگ اوکراین «به نفع منافع غرب و آمریکا منجر به نقض قوانین بین‌المللی، معیارهای حقوقی و قانونی و پایمال کردن دیپلماسی است».

فرانک ماتوس، اقتصاددان اهل نیکاراگوئه نیز معتقد است تأثیر درگیری اوکراین در نیکاراگوئه به شکل افزایش قیمت برخی از کالاها، به ویژه گندم و هیدروکربن‌ها و همچنین خدمات مشهود است.

وی افزود: کشور ما یک کشور تولیدکننده نفت نیست، بنابراین در مواجهه با شوک خارجی و تورم ناشی از آن، باید اقدامات اقتصادی مختلفی در قالب یارانه و کنترل هزینه‌ها انجام شود.

ماتوس در توضیح دیدار اخیر هیئت ایرانی و مقام‌های نیکاراگوئه گفت: ایده این است که ایران برای ساخت این تاسیسات به ارزش تقریبی ۶.۵۰۰ میلیون دلار سرمایه گذاری کند. با این کار، امنیت انرژی نیکاراگوئه در مقابل حملات مستمر واشنگتن تقویت می‌شود.

این اقتصاددان همچنین بر تاثیر این اقدام در بهبود تراز تجاری نیکاراگوئه تاکید کرد و گفت: به این ترتیب نیکاراگوئه به صادرکننده فرآورده‌های نفتی تصفیه‌شده تبدیل می‌شود و این امر به ایجاد مشاغل و در نتیجه افزایش درآمد خانواده‌ها کمک می‌کند.