پاکستان و هند؛ دیپلماسی پشت پرده برای شروع تازه

به گزارش روز دوشنبه ایرنا، هر چند اسلام‌آباد و دهلی نو پس از توافق پایدار آتش بس در مرزهای زمینی خود از فوریه ۲۰۲۱ تاکنون شاهد هیچ رخداد ناگوار و یا تنش‌های نظامی نبوده‌اند اما این پیشرفت تحولی در ارتباطات سیاسی و دیپلماتیک دو رقیب هسته‌ای ایجاد نکرد. 

 «شهباز شریف» نخست وزیر پاکستان در اولین سخنرانی خود در پارلمان پس از تصدی کرسی نخست وزیری از هند خواست تا اقدامات ۵ اوت ۲۰۱۹ را لغو کند تا هر دو طرف بتوانند برای حل همه مسائل باقی مانده از جمله کشمیر وارد گفت وگو شوند. دولت دهلی نو در تابستان ۲۰۱۹ امتیازات ویژه منطقه کشمیر تحت کنترل خود را لغو کرد، تصمیمی که تنش‌ها میان دو رقیب جنوب آسیا را به بالاترین سطح رساند. 

منابع آگاه در پاکستان گفتند: هند تمایل به تعامل مجدد با همسایه غربی خود را دارد، اما علاقه‌ای به ارائه امتیازی ندارد که به بتواند به اسلام‌آباد برای از سرگیری گفت وگوها کمک کند. 

روزنامه پاکستانی «اکسپرس تریبیون» امروز به نقل از منابع دیپلماتیک نوشت: دیپلماسی پشت پرده میان مسوولان مرتبط در هر دو کشور جریان دارد و نتایج آن تا زمانی که چیزی ملموسی برای تصمیم گیری درمیان نباشد، مخفی نگه داشته می‌شود. 

برخی منابع رسمی مطلع از این تحولات نیز گفتند: پاکستان و هند برای شکستن بن بست در روابط دوجانبه وارد گفت وگوهای "دیپلماسی پشت پرده" شده‌اند، تلاشی که منجر به شروعی تازه میان این دو همسایه شود. 

در عین حال تنش‌های دیپلماتیک میان دو رقیب سنتی شبه قاره همزمان با تلاش‌های متقابل برای استفاده از کانال‌های پشت پرده نیز ادامه دارد و هفته گذشته نیز وزارت امور خارجه پاکستان در اعتراض به حکم حبس دادگاهی در هند علیه یک رهبر کشمیر، کاردار سفارت هند را احضار کرد. 

گفتنی است پس از موفقیت دیپلماسی پشت‌پرده و پایداری آتش بس در مرزهای دو کشور در سال ۲۰۲۱ اکنون نشست جدید کمیسیون آبی دو کشور به میزبانی طرف هندی برگزار می‌شود. اعضی یک هیات پاکستانی متشکل از مقامات اجرایی، سیاسی و برخی از مسوولان وزارت خارجه این کشور عازم دهلی نو شدند. 

تنش‌های قدیمی میان پاکستان و هند باعث شده است تا به نوعی، یک رقابت تسلیحاتی شامل رقابت در تولید سلاح‌های هسته‌ای میان دو کشور در جنوب آسیا ایجاد شود. پاکستان در سال ۱۹۹۸ نخستین آزمایش هسته‌ای خود را با موفقیت انجام داد و به عنوان هفتمین قدرت هسته‌ای جهان شناخته شد. 

در ۱۶ مرداد ۹۸ (۷ اوت  ۲۰۱۹) دو روز پس از لغو ماده ۳۷۰ در منطقه جامو و کشمیر توسط دولت هند، پاکستان تصمیم گرفت روابط دیپلماتیک خود را با هند کاهش دهد. متعاقباً، سفیر هند از اسلام‌آباد اخراج شد. پاکستان همچنین همه روابط تجاری خود را همزمان با هند متوقف کرد.